آیا «حزب الله» بعد از ضربه اسرائیل از پس جنگ تمام عیار برمی آید؟

دو حمله سنگین که صدها نفر را زمین گیر کرد

سوگند وفاداری نیروهای «حزب الله» لبنان در مراسم چهلم فواد شکر فرمانده نظامی «حزب الله» (آژانس عکس اروپا)
سوگند وفاداری نیروهای «حزب الله» لبنان در مراسم چهلم فواد شکر فرمانده نظامی «حزب الله» (آژانس عکس اروپا)
TT

آیا «حزب الله» بعد از ضربه اسرائیل از پس جنگ تمام عیار برمی آید؟

سوگند وفاداری نیروهای «حزب الله» لبنان در مراسم چهلم فواد شکر فرمانده نظامی «حزب الله» (آژانس عکس اروپا)
سوگند وفاداری نیروهای «حزب الله» لبنان در مراسم چهلم فواد شکر فرمانده نظامی «حزب الله» (آژانس عکس اروپا)

حملات پیجری هفته گذشته اسرائیل علیه «حزب الله» لبنان هزاران کشته و زخمی در میان اعضا و بدنه این گروه داشت. اگر اسرائیل تصمیم به جنگ در لبنان گرفته بی تردید این حملات پیامدهای موثر و بزرگی بر آمادگی «حزب الله» برای یک جنگ گسترده گذاشت چرا که تل آویو موفق شد به تعداد زیادی از نیروهای «حزب الله»، هم پیکارجویان و هم مقامات نظامی و غیره را همزمان ضربه بزند. کما اینکه دستگاه های ارتباطی «حزب الله» که رابط اصلی این گروه بین اتاق فرماندهی و نیروهای مستقر در جبهه جنوبی بودند ضربه بزرگی خوردند. این دستگاه های ارتباطی وسیله کلیدی برای اداره نبرد و عملیات میدانی به حساب می آیند. حالا «حزب الله» با این دو ضربه بزرگی که خورده باید در برنامه های قبلی اش در خصوص مقابله با افزایش تنش و تقابل نظامی احتمالی اسرائیل بازنگری کند.
«حزب الله» در چند روز گذشته جایگاه خود را به عنوان نیروی مهاجم از دست داد؛ چه اینکه این گروه تصمیم گرفت اسرائیل را زیر آتش بگیرد و از جبهه لبنان به عنوان جبهه پشتیبانی و حمایت از غزه استفاده کند. اما حالا وضع تغییر شد و «حزب الله» ضربه پشت ضربه می خورد و حتی فرصت یا توان دفاع از خود را ندارد چرا که اسرائیل در حملات خود علیه «حزب الله» از عامل غافلگیری و شوک استفاده می کند. دست آخر «حزب الله» مجبور خواهد شد برای حفظ آبرو که شده نیز پاسخ ضربه هایی که خورده را بدهد. سوال این است که آیا «حزب الله» از پس جنگ گسترده که می تواند حاصل پاسخ به اسرائیل باشد برآید؟

ناتوانی در حمله
علی الامین فعال سیاسی منتقد «حزب الله» می گوید «عنصر ثابت این است که اسرائیل موفق شد با انفجار دستگاه های پیجر و بی سیم های «حزب الله» چند هزار نفر از نیروها و فرماندهان رده میانی «حزب الله» را مورد هدف قرار دهد. این عملیات امنیتی جان تعداد زیادی از نیروهای «حزب الله» در لایه های مختلف این گروه را گرفت و ساختار «حزب الله» دچار سردرگمی و سراسیمگی بی سابقه شد و بدین ترتیب «حزب الله» پس از این حملات توان سابق خود برای آغاز حمله را از دست داد و تا حدودی هم از لحاظ دفاعی تضعیف شد».

الامین در ادامه گفتگو با «الشرق الاوسط» افزود «برخی تصور می کردند که حملات پیجری اسرائیل مقدمه حمله زمینی خواهد بود و اسرائیل با استناد به این حملات می تواند با تعطیل کردن دستگاه ارتباطی «حزب الله» کار را یکسره و نتیجه حمله را در سطوح نظامی و امنیتی به نفع خود تمام کند. اما چنین نشد و به احتمال زیاد اسرائیل نمی خواهد یا نمی تواند پیامدهای حمله زمینی را گردن بگیرد به خصوص اینکه اسرائیل برای حمله زمینی به لبنان باید اول موافقت آمریکا را داشته باشد که ندارد و در ثانی اولویت اسرائیل پیش بردن نقشه های اشغالگرانه اش در غزه و کرانه باختری است و لبنان برای اسرائیل مشکل سیاسی است و وجود اسرائیل را تهدید نمی کند».

الامین اظهار کرد «به گمانم حمله زمینی در دستور کار اسرائیل نیست بلکه جنگ امنیتی و تکنولوژی و بمباران های هوایی ادامه پیدا خواهد کرد و شاید حتی عملیات هلی برن به همان مدل عملیات مصیاف در سوریه در برخی مناطق لبنان انجام شود».
الامین خاطر نشان کرد ««حزب الله» الان در وضعیت مهاجم نیست و آمادگی ندارد اما می تواند دفاع کند و در برابر حملات ایستادگی کند و از پس ضرباتی که خورده نیز برمی آید و می تواند تا حدودی حال و روز خود را بهتر کند. اسرائیل فکر می کند که هنوز زمان حمله زمینی نرسیده بلکه اسرائیل دارد به مرور زمان توان نظامی و امنیتی (حزب الله) را از بین می برد. این همان جنگ ایده آل برای اسرائیل است».

پیامدهای دراماتیکی ندارد
از سوی دیگر دکتر هشام جابر سپهبد بازنشسته ارتش لبنان براین باور است که «ضربه که (حزب الله) خورد بزرگ بود اما از پس آن برمی آید. بنابراین بعید است که اتفاق دراماتیکی در زمین بیفتد به خصوص اینکه پیکارجویان تنها بخشی از مصدومین در این حملات بودند و ۴۰ درصد تلفات انسانی «حزب الله» در میان نیروهایی بود که در بخش اداری و لجستیکی فعالیت می کردند. کما اینکه مصدومیت ها شدید نیست و حال ۷۰ درصد مصدومین ظرف دو سه هفته بهبود پیدا می کند».

جابر در ادامه گفتگو با «الشرق الاوسط» افزود ««حزب الله» با وجود حملات پیجری اما می تواند هر گونه حمله زمینی را دفع کند. خود اسرائیلی ها می گویند که «حزب الله» در ماه های گذشته فقط ۲۰ تا ۲۵ درصد توان نظامی اش را به کار برده است. در خصوص نظام ارتباطی باید گفت «حزب الله» شبکه سیمی وسیعی دارد که هنوز آسیب ندیده و قابلیت نفوذ در این شبکه صفر است مگر از راه مزدوران و خبرچین ها».



عملیات پیجر؛ اعلان جنگ یا آغاز توافق؟

سوگواری حزب‌الله برای ۴ تن از کشته شدگان خود در حملات پیجری (AP)
سوگواری حزب‌الله برای ۴ تن از کشته شدگان خود در حملات پیجری (AP)
TT

عملیات پیجر؛ اعلان جنگ یا آغاز توافق؟

سوگواری حزب‌الله برای ۴ تن از کشته شدگان خود در حملات پیجری (AP)
سوگواری حزب‌الله برای ۴ تن از کشته شدگان خود در حملات پیجری (AP)

نفوذ اسرائیل به شبکه‌های ارتباطی حزب‌الله، تمامی استانداردها و پیش‌بینی‌ها را به هم ریخت. برخی این اقدام را «اعلان جنگ» دانستند که اسرائیل مدت‌ها به آن تهدید می‌کرد. دیگران اما بر این باورند که این حمله برتری آشکاری به نفع اسرائیل ایجاد کرده و شرایط را برای حزب‌الله دشوارتر کرده است؛ چرا که این گروه ممکن است توانایی پاسخگویی به همان میزان و آغاز جنگ آشکار را نداشته باشد.

پیش‌بینی‌های زیادی درباره وضعیت در ساعات و روزهای آینده، به ویژه در مورد واکنش حزب‌الله، که ضربه‌ای به یکی از مهم‌ترین سلاح‌های خود دریافت کرده، مطرح شده است. باید یادآور شد که حزب‌الله در گذشته، پس از تصمیم دولت مبنی بر غیرقانونی بودن شبکه ارتباطی‌اش، برای دفاع از آن در «حوادث ۷ مه ۲۰۰۸» به بیروت و مناطقی در جبل لبنان حمله نظامی کرد. همچنین در آن زمان، سرتیپ وفیق شقیر، فرمانده امنیتی فرودگاه و از نزدیکان حزب‌الله، به دلیل نقض خطوط قرمز از سمت خود برکنار شد.

با وجود اینکه آمریکا تمایلی به جنگ ندارد، مقامات اسرائیلی بر تغییر وضعیت امنیتی در شمال پافشاری می‌کنند. ناظران بر این باورند که تعیین‌کننده بودن پاسخ حزب‌الله در تعیین مسیر این ماجرا بسیار مهم است. اگرچه انتظار نمی‌رود که واکنش حزب‌الله بزرگ باشد، اما ممکن است مشابه واکنش این گروه به ترور فؤاد شکر باشد.

شهروندان مقابل یک فروشگاه تلفن همراه در حال آتش تجمع کردند (رویترز)

دکتر سامی نادر، رئیس مؤسسه مطالعات استراتژیک لوانت، درباره این موضوع می‌گوید که این حمله ممکن است یا به جنگ گسترده منجر شود یا به حل و فصل سیاسی. او به الشرق الاوسط گفت: «همه چیز به واکنش حزب‌الله بستگی دارد. اگر واکنش حزب‌الله شدید باشد، بدون شک اوضاع به سمت تنش و جنگ پیش خواهد رفت.» او افزود: «اما ممکن است حزب‌الله تجدید نظر کند. سؤال اصلی این است که آیا حزب‌الله پس از لو رفتن این اطلاعات، آمادگی لازم برای ادامه مسیر به سمت جنگ آشکار را دارد؟ این گروه پیش از این گفته بود که جنگ نمی‌خواهد، اما برای آن آماده است.»

به باور نادر، توازن قدرت به نفع تل‌آویو تغییر کرده است. او پرسید: «آیا امروز امکان جنگ وجود دارد، یا ممکن است این وضعیت به یک راه‌حل و توافق منجر شود؟» او تأکید کرد که پاسخ حزب‌الله تعیین‌کننده خواهد بود.

نادر همچنین به بن‌بست سیاسی و شکست همه تلاش‌ها برای حل و فصل اشاره کرد و گفت که بازگشت آوارگان به شمال یکی از اهداف اصلی جنگ اسرائیل شده است. نخست‌وزیر اسرائیل نیز از یک معادله نظامی جدید سخن می‌گوید که متفاوت از قطعنامه ۱۷۰۱ است و اسرائیل به دنبال تضمین‌های امنیتی جدید از طریق ایجاد یک منطقه حائل در داخل لبنان است.

نادر همچنین یادآور شد که آمریکا به دلیل ملاحظات مربوط به انتخابات، تمایلی به جنگ ندارد. او افزود: «به نظر می‌رسد نخست‌وزیر اسرائیل امروز بر عملیات‌های خاص مانند بمب‌گذاری پیجر تمرکز کرده است تا از یک سو آمریکا را درگیر نکند و از سوی دیگر، فشار زیادی بر حزب‌الله وارد نکند. اگر این عملیات موفق نباشد، به نظر می‌رسد که اوضاع به سوی جنگی اجتناب‌ناپذیر خواهد رفت که تنها از طریق یک راه‌حل دیپلماتیک، با ضمانت ایران، قابل جلوگیری است. اما در حال حاضر چنین امکانی وجود ندارد.»

علی الامین، تحلیلگر سیاسی، احتمال هرگونه پاسخ بزرگ از سوی حزب‌الله را رد کرد و معتقد است که تل‌آویو به سیاست عملیات‌های کیفی خود ادامه خواهد داد، بدون اینکه وارد جنگی گسترده شود. او به الشرق الاوسط گفت: «مسیر اوضاع به واکنش حزب‌الله بستگی دارد که به احتمال زیاد از خطوط تعیین‌شده توسط رهبری در ایران فراتر نخواهد رفت. ایران و حزب‌الله تمایلی به کشیده شدن به جنگ منطقه‌ای ندارند، در حالی که اسرائیل به دنبال این جنگ است.»

الامین افزود که احتمال دارد حزب‌الله تلاش کند با وجود دشواری‌ها، این حمله را هضم کند.

او معتقد است که اگر ایران موضع خود را تغییر ندهد، اسرائیل به حملات امنیتی به عنوان جایگزین جنگ زمینی ادامه خواهد داد و برتری فناورانه خود را برای مقابله با ایدئولوژی‌های محور مقاومت به کار خواهد گرفت. این خلاء فناورانه اکنون آشکار شده است.

الامین در پایان گفت: «حزب‌الله یا باید جام زهر توافق را بنوشد یا به جنگی برود که از دستورات ایران و ملاحظات لبنان فراتر است.»