آیا «حزب الله» بعد از ضربه اسرائیل از پس جنگ تمام عیار برمی آید؟

دو حمله سنگین که صدها نفر را زمین گیر کرد

سوگند وفاداری نیروهای «حزب الله» لبنان در مراسم چهلم فواد شکر فرمانده نظامی «حزب الله» (آژانس عکس اروپا)
سوگند وفاداری نیروهای «حزب الله» لبنان در مراسم چهلم فواد شکر فرمانده نظامی «حزب الله» (آژانس عکس اروپا)
TT

آیا «حزب الله» بعد از ضربه اسرائیل از پس جنگ تمام عیار برمی آید؟

سوگند وفاداری نیروهای «حزب الله» لبنان در مراسم چهلم فواد شکر فرمانده نظامی «حزب الله» (آژانس عکس اروپا)
سوگند وفاداری نیروهای «حزب الله» لبنان در مراسم چهلم فواد شکر فرمانده نظامی «حزب الله» (آژانس عکس اروپا)

حملات پیجری هفته گذشته اسرائیل علیه «حزب الله» لبنان هزاران کشته و زخمی در میان اعضا و بدنه این گروه داشت. اگر اسرائیل تصمیم به جنگ در لبنان گرفته بی تردید این حملات پیامدهای موثر و بزرگی بر آمادگی «حزب الله» برای یک جنگ گسترده گذاشت چرا که تل آویو موفق شد به تعداد زیادی از نیروهای «حزب الله»، هم پیکارجویان و هم مقامات نظامی و غیره را همزمان ضربه بزند. کما اینکه دستگاه های ارتباطی «حزب الله» که رابط اصلی این گروه بین اتاق فرماندهی و نیروهای مستقر در جبهه جنوبی بودند ضربه بزرگی خوردند. این دستگاه های ارتباطی وسیله کلیدی برای اداره نبرد و عملیات میدانی به حساب می آیند. حالا «حزب الله» با این دو ضربه بزرگی که خورده باید در برنامه های قبلی اش در خصوص مقابله با افزایش تنش و تقابل نظامی احتمالی اسرائیل بازنگری کند.
«حزب الله» در چند روز گذشته جایگاه خود را به عنوان نیروی مهاجم از دست داد؛ چه اینکه این گروه تصمیم گرفت اسرائیل را زیر آتش بگیرد و از جبهه لبنان به عنوان جبهه پشتیبانی و حمایت از غزه استفاده کند. اما حالا وضع تغییر شد و «حزب الله» ضربه پشت ضربه می خورد و حتی فرصت یا توان دفاع از خود را ندارد چرا که اسرائیل در حملات خود علیه «حزب الله» از عامل غافلگیری و شوک استفاده می کند. دست آخر «حزب الله» مجبور خواهد شد برای حفظ آبرو که شده نیز پاسخ ضربه هایی که خورده را بدهد. سوال این است که آیا «حزب الله» از پس جنگ گسترده که می تواند حاصل پاسخ به اسرائیل باشد برآید؟

ناتوانی در حمله
علی الامین فعال سیاسی منتقد «حزب الله» می گوید «عنصر ثابت این است که اسرائیل موفق شد با انفجار دستگاه های پیجر و بی سیم های «حزب الله» چند هزار نفر از نیروها و فرماندهان رده میانی «حزب الله» را مورد هدف قرار دهد. این عملیات امنیتی جان تعداد زیادی از نیروهای «حزب الله» در لایه های مختلف این گروه را گرفت و ساختار «حزب الله» دچار سردرگمی و سراسیمگی بی سابقه شد و بدین ترتیب «حزب الله» پس از این حملات توان سابق خود برای آغاز حمله را از دست داد و تا حدودی هم از لحاظ دفاعی تضعیف شد».

الامین در ادامه گفتگو با «الشرق الاوسط» افزود «برخی تصور می کردند که حملات پیجری اسرائیل مقدمه حمله زمینی خواهد بود و اسرائیل با استناد به این حملات می تواند با تعطیل کردن دستگاه ارتباطی «حزب الله» کار را یکسره و نتیجه حمله را در سطوح نظامی و امنیتی به نفع خود تمام کند. اما چنین نشد و به احتمال زیاد اسرائیل نمی خواهد یا نمی تواند پیامدهای حمله زمینی را گردن بگیرد به خصوص اینکه اسرائیل برای حمله زمینی به لبنان باید اول موافقت آمریکا را داشته باشد که ندارد و در ثانی اولویت اسرائیل پیش بردن نقشه های اشغالگرانه اش در غزه و کرانه باختری است و لبنان برای اسرائیل مشکل سیاسی است و وجود اسرائیل را تهدید نمی کند».

الامین اظهار کرد «به گمانم حمله زمینی در دستور کار اسرائیل نیست بلکه جنگ امنیتی و تکنولوژی و بمباران های هوایی ادامه پیدا خواهد کرد و شاید حتی عملیات هلی برن به همان مدل عملیات مصیاف در سوریه در برخی مناطق لبنان انجام شود».
الامین خاطر نشان کرد ««حزب الله» الان در وضعیت مهاجم نیست و آمادگی ندارد اما می تواند دفاع کند و در برابر حملات ایستادگی کند و از پس ضرباتی که خورده نیز برمی آید و می تواند تا حدودی حال و روز خود را بهتر کند. اسرائیل فکر می کند که هنوز زمان حمله زمینی نرسیده بلکه اسرائیل دارد به مرور زمان توان نظامی و امنیتی (حزب الله) را از بین می برد. این همان جنگ ایده آل برای اسرائیل است».

پیامدهای دراماتیکی ندارد
از سوی دیگر دکتر هشام جابر سپهبد بازنشسته ارتش لبنان براین باور است که «ضربه که (حزب الله) خورد بزرگ بود اما از پس آن برمی آید. بنابراین بعید است که اتفاق دراماتیکی در زمین بیفتد به خصوص اینکه پیکارجویان تنها بخشی از مصدومین در این حملات بودند و ۴۰ درصد تلفات انسانی «حزب الله» در میان نیروهایی بود که در بخش اداری و لجستیکی فعالیت می کردند. کما اینکه مصدومیت ها شدید نیست و حال ۷۰ درصد مصدومین ظرف دو سه هفته بهبود پیدا می کند».

جابر در ادامه گفتگو با «الشرق الاوسط» افزود ««حزب الله» با وجود حملات پیجری اما می تواند هر گونه حمله زمینی را دفع کند. خود اسرائیلی ها می گویند که «حزب الله» در ماه های گذشته فقط ۲۰ تا ۲۵ درصد توان نظامی اش را به کار برده است. در خصوص نظام ارتباطی باید گفت «حزب الله» شبکه سیمی وسیعی دارد که هنوز آسیب ندیده و قابلیت نفوذ در این شبکه صفر است مگر از راه مزدوران و خبرچین ها».



لبنان با نگاهی خوش‌بینانه به مواضع ترامپ از ریاض می‌نگرد

ولی‌عهد سعودی، شاهزاده محمد بن سلمان در حال بدرقه رئیس‌جمهور ترامپ (واس)
ولی‌عهد سعودی، شاهزاده محمد بن سلمان در حال بدرقه رئیس‌جمهور ترامپ (واس)
TT

لبنان با نگاهی خوش‌بینانه به مواضع ترامپ از ریاض می‌نگرد

ولی‌عهد سعودی، شاهزاده محمد بن سلمان در حال بدرقه رئیس‌جمهور ترامپ (واس)
ولی‌عهد سعودی، شاهزاده محمد بن سلمان در حال بدرقه رئیس‌جمهور ترامپ (واس)

مقامات لبنانی با خوش‌بینی به اظهارات رئیس‌جمهوری آمریکا، دونالد ترامپ، که از خاک پادشاهی سعودی بیان شد، به‌ویژه در مورد اعلام آمادگی کشورش برای «کمک به لبنان در ساختن آینده‌ای بهتر با همسایگانش»، همچنین تصمیم به رفع تحریم‌های اقتصادی از سوریه، که آن را تصمیمی دانستند که به‌صورت کلی بر وضعیت لبنان، و به‌ویژه در موضوع بازگشت آوارگان سوری، تأثیر مثبت خواهد داشت، واکنش نشان دادند.
ترامپ در جریان سفر تاریخی خود به پادشاهی سعودی، بخشی از سخنانش را به پرونده لبنان اختصاص داد؛ موضوعی که نشان‌دهنده توجه به این پرونده و ارسال پیام‌هایی برای لبنانی‌ها تلقی شد. مقامات لبنانی آگاه‌اند که برای دریافت کمک‌های عربی و بین‌المللی، شرایطی وجود دارد که در صدر آن، انحصار سلاح در دست دولت و همچنین اجرای اصلاحات متعدد است که دولت لبنان اجرای آن‌ها را آغاز کرده است.

لبنان چه باید بکند؟

دکتر محی‌الدین شحیمی، استاد حقوق و سیاست خارجی در پاریس، معتقد است: «منطقه پس از سفر ترامپ وارد عصری نوین شده و از این پس شاهد تحولات بسیاری خواهیم بود. نخستین آن، هدیه آمریکایی به شاهزاده محمد بن سلمان، یعنی رفع تحریم‌ها از سوریه است که نشانه آغاز مرحله‌ای جدید مبتنی بر حمایت، تشویق، حفاظت و بازسازی سوریه نوین است.» او در گفت‌وگو با روزنامه «الشرق الأوسط» تأکید کرد که «لبنان باید این تحولات ژئوپولیتیکی را به‌خوبی درک کند و با سرعت لازم با آن همسو و همراه شود تا مبادا از این روند جا بماند و به حاشیه رانده شود. این همراهی از طریق اجرای شفاف قطعنامه‌های بین‌المللی و اتخاذ تمام تدابیر و اصلاحات لازم برای حرکت به سوی حاکمیت قانون، نهادسازی، انحصار سلاح و تحقق حاکمیت لبنان ممکن خواهد شد تا اعتماد جامعه جهانی بازیابی شود.»

مواضع استثنایی

در جریان نشست شورای همکاری خلیج – آمریکا در روز چهارشنبه، ولی‌عهد سعودی، شاهزاده محمد بن سلمان، بر حمایت از ثبات لبنان تأکید کرد و گفت: «ضروری است که سلاح تنها در دست دولت لبنان باشد و باید از تلاش‌های مربوط به تثبیت اوضاع در این کشور حمایت کرد.»
از سوی دیگر، ترامپ نیز تأکید کرد: «لبنان فرصت دارد تا دولتی واقعی و مستقل بسازد، به‌دور از سلطه حزب‌الله، در صورتی که تلاش‌های رئیس‌جمهور و نخست‌وزیر لبنان به ثمر بنشیند.»
ترامپ پیش‌تر نیز در نشست سرمایه‌گذاری سعودی – آمریکایی در روز سه‌شنبه گفته بود: «لبنان قربانی سلطه حزب‌الله و دخالت‌های ایران بوده است. حزب‌الله کشور لبنان را غارت کرده، برای مردمش بدبختی به بار آورده و آرمان‌های بیروت را نابود کرده است.»
او افزود: «تروریسم در غزه و لبنان جان بسیاری را گرفته و ملت‌های این مناطق را اسیر آشوب و ویرانی کرده است.» ترامپ تأکید کرد که کشورش «آماده است به لبنان برای ساختن آینده‌ای بهتر با همسایگانش کمک کند.» او همچنین افزود: «شنیده‌ام که دولت جدید لبنان دولتی حرفه‌ای است و به‌شکل جدی برای منافع ملت خود تلاش می‌کند. ما از هرگونه تلاش اصلاحی که از دل حاکمیت و استقلال لبنان برخیزد، استقبال می‌کنیم.»

واکنش‌های لبنانی

نواف سلام، نخست‌وزیر لبنان، از تصمیم رئیس‌جمهوری آمریکا مبنی بر رفع تحریم‌ها از سوریه استقبال کرد و آن را تصمیمی دانست که «بازتاب‌های مثبتی برای لبنان و کل منطقه خواهد داشت.» او از پادشاهی سعودی نیز به‌خاطر ابتکار و تلاش‌هایش در این زمینه قدردانی کرد.
یوسف رَجی، وزیر امور خارجه لبنان، نیز از تصمیم ترامپ برای رفع تحریم‌های آمریکا علیه سوریه استقبال کرد و آن را حاصل «مساعی خیرخواهانه ولی‌عهد سعودی شاهزاده محمد بن سلمان» دانست. او در مورد «تأثیر مثبت این تصمیم بر لبنان و منطقه، به‌ویژه در روند بازگشت آوارگان سوری به وطنشان» سخن گفت.
همچنین، ولید جنبلاط، رهبر دروزی لبنان، از ترامپ به‌خاطر لغو تحریم‌های سوریه تشکر کرد و آن را «دستاوردی بزرگ دانست که تأثیر قابل توجهی بر ما خواهد داشت».
نخست‌وزیر پیشین لبنان، نجیب میقاتی نیز از ولی‌عهد شاهزاده محمد بن سلمان، به‌خاطر «تلاش‌هایش برای محافظت از منطقه و جلوگیری از طرح‌هایی که هدفشان تجزیه و تفرقه در کشورهای منطقه است» قدردانی کرد.
او در بیانیه‌ای گفت: «نشست بین ولی‌عهد و رئیس‌جمهوری آمریکا، دونالد ترامپ، و نتایجی که به همراه داشت، نقطه‌عطفی در تاریخ منطقه به‌شمار می‌رود.» وی افزود: «در مورد لبنان، ما اطمینان داریم که تلاش‌های ولی‌عهد منجر به فراهم شدن حمایت واقعی از لبنان خواهد شد که به بهبود، بازسازی و تأمین ثبات پایدار آن کمک می‌کند.»
همچنین، فؤاد السنیوره، نخست‌وزیر پیشین لبنان، از تصمیم آمریکا استقبال کرد و گفت: «این تصمیم، به‌همراه دیدار تاریخی میان رئیس‌جمهوری ترامپ و رئیس‌جمهوری سوریه با حمایت شاهزاده محمد بن سلمان، نقش بزرگی در کاهش آثار تحریم‌ها بر اقتصاد لبنان خواهد داشت؛ زیرا اقتصاد لبنان به اقتصاد سوریه گره خورده و سوریه تنها گذرگاه زمینی لبنان به کشورهای مشرق عربی و اروپا است.» او همچنین افزود: «این تحولات به تقویت تلاش‌ها برای تسریع در روند بازگشت پناهندگان سوری مقیم لبنان به شهرها و روستاهایشان در سوریه کمک خواهد کرد.»