ترور نصر الله؛ چه بر سر حوثی ها خواهد آمد؟

حوثی ها تنش را کنترل می کنند اما جای «حزب الله» را پر نمی کنند

مُسيّرات حوثية تستخدمها الجماعة في هجماتها ضد السفن (رويترز)
مُسيّرات حوثية تستخدمها الجماعة في هجماتها ضد السفن (رويترز)
TT

ترور نصر الله؛ چه بر سر حوثی ها خواهد آمد؟

مُسيّرات حوثية تستخدمها الجماعة في هجماتها ضد السفن (رويترز)
مُسيّرات حوثية تستخدمها الجماعة في هجماتها ضد السفن (رويترز)

هنوز چند ساعتی از جشن و پایکوبی حوثی ها به خاطر شلیک موشک بالستیک به تل آویو نگذشته بود که رهبران حوثی مجبور شدند سکوت کنند. ارتش اسرائیل اعلام کرد حسن نصر الله دبیر کل «حزب الله» لبنان را در حملات هوایی به ضاحیه جنوبی بیروت ترور کرد.
عبد الملک حوثی رهبر حوثی ها در سخنرانی هفتگی خود از اراده و عزم این گروه برای ادامه حمایت از «حزب الله» و جنبش «حماس» در مواجهه با ارتش اسرائیل خبر داد و ساعاتی بعد حوثی ها به سمت تل آویو موشک پرتاب کردند. رهبر حوثی ها در اظهاراتش افزود «(حزب الله) یکپارچه تر و قوی تر از هر زمان دیگری است». او برای اسرائیل خط و نشان کشیدند که شکست می خورد.
حوثی ها که هنوز سرگرم برآورد حمله موشکی خود به تل آویو و افزایش حضورشان در عرصه نبرد منطقه ای بودند اسرائیل ادعای خود به داشتن برتری تکنولوژی و نظامی را به رخ کشید و مواضع مهم «حزب الله» در ضاحیه جنوبی بیروت و جنوب لبنان را با خاک یکسان کرد. جشن و شادمانی حوثی ها به پایان رسید به خصوص پس از اعلام خبر ترور موفق حسن نصر الله توسط ارتش اسرائیل که همچون پتکی بر سر محور ممانعت فرود آمد.
این تحولات پرشتاب با یک گزارش محرمانه کارشناسان سازمان ملل همزمان شدند که در این گزارش گفته شده گروه حوثی از یک جنبش مسلح یمنی با امکانات و توانمندی محدود به دلیل کمک و حمایت و تجربیات «سپاه قدس» ایران و «حزب الله» لبنان و کارشناسان و مستشاران عراقی به سازمان نظامی قوی تبدیل شده است.

قایق های گروه حوثی که بنا به کارشناسان سازمان ملل به یک سازمان نظامی تبدیل شده است (فرانس پرس)

کارشناسان با استناد به متخصصان نظامی یمن و منابع نزدیک به حوثی ها می گویند «حوثی ها توانایی توسعه و تولید نظامی بدون حمایت خارجی و شبکه تسلیحات پیچیده ندارند. دامنه انتقال تجهیزات و مهمات و فناوری نظامی از منابع خارجی به حوثی ها بی سابقه است و شامل تامین مالی و آموزش های فنی و تاکتیکی می شود».
کارشناسان معتقدند که تسلیحات و شیوه های تاکتیکی حوثی ها به تسلیحات ایرانی شباهت دارد. همکاری بین حوثی ها و «گروه القاعده» از یک سو و عملیات قاچاق اسلحه بین حوثی ها و گروه «الشباب» سومالی افزایش پیدا کرده است.

حوثی ها جای حزب الله را پر نمی کنند

حوثی ها پس از حملات و ضربه های پیاپی به «حزب الله» در چند روز گذشته با گزینه های پیچیده ای روبرو شده اند. حوثی ها از تقابل نظامی بین «حزب الله» و اسرائیل استفاده و برای خودشان بازارگرمی کردند و دست به تشدید تنش در دریای سرخ و اقیانوس هند زدند و حتی کارشان به زدن موشک بالستیک به سمت اسرائیل نیز رسید که به قول خودشان هایپرسونیک بود.
اسلام المنسی پژوهشگر مرکز مطالعات خاورمیانه می گوید «گروه های نیابتی ایران در منطقه پس از پاسخ کوبنده اسرائیل به «حزب الله» شاید حساب کار دستشان بیاید و ببینند که خطر بیخ گوششان است و به گمانم این گروه ها قبل از هر گونه تشدید تنش هزار بار فکر خواهند کرد».
قایق های گروه حوثی ها که به گفته کارشناسان سازمان ملل به یک سازمان نظامی تبدیل شده اند (فرانس پرس)

المنسی در ادامه گفتگو با «الشرق الاوسط» افزود «گروه حوثی در وضعیت کنونی بی پروایی را کنار خواهند گذاشت و تشدید تنش را شوخی نخواهند گرفت و روند جدیدی برای مقابله با تنش (پس از ترور نصر الله) اتخاذ می کنند. البته وظیفه و نقش هر کدام از این گروه های نیابتی از سوی ایران تعیین خواهد شد و آنها معمولا از فرماندهان سپاه و نیروی قدس دستور می گیرند».
او فرضیه انتقام گروه های نیابتی ایران در منطقه بدون دستور رژیم ایران و بدون در نظر گرفتن معادلات منطقه ای و بین المللی از جمله برنامه هسته ای ایران و مناسبات ایران و آمریکا را دور از ذهن خواند و گفت که به نظر نمی رسد حوثی ها بخواهند خودشان را به عنوان جانشین «حزب الله» در رویارویی با اسرائیل مطرح کنند.
المنسی پژوهشگر مسائل ایران معتقد است که حوثی ها قدرت و تجربه «حزب الله» را ندارند و اسرائیل توانست در میان «حزب الله» به طور وسیع نفوذ پیدا کند. احتمال پیدایش خلا بزرگ پس از ترور نصر الله وجود دارد اما حوثی ها در موقعیتی نیستند که جای او را پر کنند به خصوص اگر موانع جغرافیایی و دوری حوثی ها از کانون تنش و درگیری را نیز در نظر بگیریم.
حملات گروه حوثی با پهپاد و موشک های بالستیک در ده ماه گذشته در گذرگاه های کلیدی حمل و نقل دریایی در دریای سرخ تحت عنوان «حمایت از فلسطینیان» در نوار غزه ادامه یافت و این حملات باعث توقف روند تجارت دریایی جهانی شد.

حساب و کتاب های پیچیده

برخی از سران ارشد و دانه درشت های گروه حوثی قبل از صدور بیانیه از سوی رهبر آنها درباره کشته شدن حسن نصر الله دست از انتشار پست و مطلب در شبکه های اجتماعی برداشتند به ویژه اینکه آنها حمله موشکی اخیر به تل آویو را جشن گرفته بودند.

تصویری از رهگیری موشکی که حوثی ها روز جمعه به سمت تل آویو شلیک کردند (اکس)

صلاح علی صلاح پژوهشگر سیاسی پیش بینی می کند که حوثی ها در وضعیت کنونی دچار سردرگمی و بلاتکلیفی شده اند که آیا روند افزایش تنش را ادامه بدهند یا از آن دست بکشند. حوثی ها در سطح تصمیم گیری در این باره نیز دچار دو دستگی هستند چه اینکه آنها در موارد مشابه قبلی نیز دچار آشفتگی و سردرگمی شده بودند که البته این دست پاچگی را علنی نکردند.
صلاح در ادامه گفتگو با «الشرق الاوسط» افزود «حوثی ها نمی توانند درباره تشدید تنش یا انتقام از خون دبیر کل «حزب الله» تصمیم بگیرند. «حزب الله» که ضربه های سهمگینی خورد خدمات و کمک های بسیاری به حوثی ها ارایه داد. حوثی ها با کمک و تجربه مستشارین و کارشناسان «حزب الله» موفق به بسط نفوذ خود در یمن شدند و خود را به عنوان بازیگر جدی در سطح منطقه معرفی کردند که منافع بسیاری از قدرت ها را در معرض خطر قرار دادند».

او در ادامه خاطر نشان کرد «حوثی ها شاید حالا ندانند که تشدید تنش چه آثار و ریسکی برای خود حوثی ها و مردم یمن خواهد داشت. مردم در مناطق تحت کنترل حوثی ها اهمیت خاصی برای حوثی ها ندارند. جناح عقیدتی و تندروی گروه حوثی شاید اصلا آثار و تبعات افزایش احتمالی تنش را درک نکند».

صلاح خاطر نشان کرد «اسرائیل پاسخ حوثی ها را هنوز نداده که البته معنای پاسخ دیر اسرائیل این نیست که حملات حوثی ها اهمیتی برای اسرائیل ندارد بلکه اسرائیل اولویت بندی کرده و اولویت کنونی اسرائیل «حزب الله» است و بعد از آن نوبت تهدیدهای دیگری می رسد که از سوریه و عراق متوجه اسرائیل می شود. سپس اسرائیل سراغ یمن خواهد رفت. اولویت بندی اسرائیل بر مبنای موقعیت جغرافیایی است».

وقفه اجباری در جنگ

اسرائیل در پاسخ به تهدیدهای حوثی تردید نکرده است. اسرائیل ۲۰ ژوئیه به بندر حدیده در ساحل غربی یمن حمله هوایی کرد. حوثی ها کنترل این بندر را در اختیار دارند. حوثی ها یک روز پیش از آن در حمله پهپادی مرگبار تل آویو را مورد هدف قرار داده بودند که در این حمله برخی تاسیسات و مخازن سوخت آتش گرفت و چندین نفر از کارگران بندر جان باختند.
افزایش نگرانی درباره تبعات تشدید تنش بین حوثی ها و اسرائیلی بر وضعیت انسانی فاجعه بار در یمن (رویترز)

عبد الرحمان انیس پژوهشگر سیاسی یمنی می گوید «به احتمال زیاد ترور دبیر کل «حزب الله» تاثیر بسزایی بر حوثی ها خواهد داشت. نباید از یاد برد که حمله هوایی اسرائیل به بندر حدیده آثار فجیعی داشت و حملات موشکی حوثی ها به سمت اسرائیل را برای مدت نه چندان کوتاهی ناکار کرد».

انیس در گفتگوی اختصاصی با «الشرق الاوسط» خاطر نشان کرد «حوثی ها دیدند حملات هوایی آمریکا و بریتانیا به مواضعشان در چند ماه اخیر موثر نبوده است اما این گروه پس از حمله هوایی اسرائیل واقعا متوجه خطر شدند. حمله اخیر آنها با موشک بالستیک صرفا یک هیاهوی رسانه ای بود تا حمله نظامی».
انیس افزود «حوثی ها ترور دبیر کل حزب الله را بسیار جدی خواهند گرفت و حملات خود را نه فقط به سمت اسرائیل بلکه در دریای سرخ نیز کاهش می دهند و رهبرانشان دست به تشدید اقدامات احتیاطی گسترده برای حفاظت از خود می زنند چون از حمله و ترورهای اسرائیل هراس دارند. البته موضع آمریکا و بریتانیا در قبال آنها تغییر نکرده است».



دست نتانیاهو در لبنان پس از پیروزی ترامپ بازتر می شود؟


ستون دود بر فراز ضاحیه جنوبی بیروت پس از یکی از حملات هوایی اسرائیل (فرانس پرس)
ستون دود بر فراز ضاحیه جنوبی بیروت پس از یکی از حملات هوایی اسرائیل (فرانس پرس)
TT

دست نتانیاهو در لبنان پس از پیروزی ترامپ بازتر می شود؟


ستون دود بر فراز ضاحیه جنوبی بیروت پس از یکی از حملات هوایی اسرائیل (فرانس پرس)
ستون دود بر فراز ضاحیه جنوبی بیروت پس از یکی از حملات هوایی اسرائیل (فرانس پرس)

لبنانی ها منتظر پیامدهای پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و سیاست او برای حل بحران های منطقه و نحوه عمل به وعده هایش برای پایان دادن به جنگ ها در اوکراین و خاورمیانه هستند. ناظران معتقدند که راهکارهایی که رئیس جمهور منتخب آمریکا ارایه خواهد داد «یک شبه» به نتیجه نمی رسند و راهکارهای ترامپ «به ضرر اسرائیل نخواهند بود بلکه دست اسرائیل در اقدامات نظامی قبل از نشستن پای میز مذاکرات و گفتگو درباره راهکارها باز خواهد بود».
ترامپ در سخنرانی اعلام پیروزی اش درباره برنامه اش برای پایان دادن به جنگ ها چیزی نگفت و خیلی مختصر به این موضوع اشاره کرد. فارس سعید نماینده سابق پارلمان لبنان و رئیس گروه «لقاء سیده الجبل» گفت «پیروزی ترامپ نقطه عطفی در جهان به خصوص در مناطق پرتنش مثل اوکراین و خاورمیانه است. بر کسی پوشیده نیست که ترامپ به حمایت از بنیامین نتانیاهو و راست افراطی در اسرائیل شاید با شتاب بیشتری ادامه خواهد داد».
سعید در گفتگو با «الشرق الاوسط» معتقد است «انتخاب ترامپ باعث افزایش شتاب عملیات نظامی در جبهه لبنان و اسرائیل می شود و دست نتانیاهو را برای پیروزی نهایی عملیات نظامی اش بازتر می کند و قدرت چانه زنی اسرائیل در مرحله بعدی تقویت می شود».
او خاطر نشان کرد «به نظرم پرونده قطعنامه های ۱۷۰۱ و ۱۵۵۹ بسته شدند و به عبارت دیگر به سمت و سویی داریم می رویم که نباید سلاح در لبنان در دست نهاد مجری قانون بماند».

قطعنامه ۱۷۰۱ پایه اصلی برای رسیدن به توافق آتش بس در جبهه لبنان و اسرائیل است و لبنانی ها نگرانند که مبادا این قطعنامه نادیده گرفته شود و وضع نظامی و امنیتی جدید و غیر قابل تحمل به لبنان تحمیل گردد. فارس سعید نماینده پیشین افزود «خواسته ترامپ این خواهد بود که تمام اسلحه ها باید در چارچوب قانونی و دست دولت لبنان باشد. به نظرم دولت جدید آمریکا برای تبلور یک حاکمیت سیاسی جدید و یکپارچه در لبنان تلاش خواهد کرد و این حکومت باید توان اجرای اقداماتی که پس از پیروزی ترامپ تحمیل خواهد شد را داشته باشد و البته در این میان دست نتانیاهو در منطقه بازتر می شود».

سعید گفت هر گونه توافق سیاسی در لبنان «بدون هزینه نخواهد بود. این توافق سیاسی شاید تحولات را پرشتاب تر کند». او اظهار داشت «بهتر است که (حزب الله) متقاعد شود که باید طبق قانون اساسی لبنان تسلیحاتش را به دولت لبنان بدهد چون در غیر این صورت (حزب الله) مجبور خواهد شد اسلحه خود را طبق موازنه قدرتی که در منطقه تحمیل خواهد شد واگذار کند».

انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در کانون توجه گسترده مردم و مقامات رسمی لبنان قرار داشتند و آنها میتینگ های انتخاباتی و کارزارهای انتخاباتی دونالد ترامپ و کاملا هریس و شمارش آرا و اعلام نتیجه را لحظه به لحظه دنبال کردند چرا که نتیجه این انتخابات پیامدهای قابل توجهی بر وضع داخلی لبنان خواهد داشت.

خلدون الشریف فعال سیاسی لبنانی گفت «ما به عنوان مردم لبنان تمام اظهارات ترامپ پیش از پیروزی اش در انتخابات را دنبال کردیم. او به آمریکایی های لبنانی تبار نامه نوشته و وعده داد که صلح را در اسرع وقت به لبنان بازمی گرداند. مسعد بولس مشاور لبنانی الاصل ترامپ نقش برجسته و مهمی در توجه به وضع لبنان داشته و خواهد داشت و شاید بولس محرک دولت آمریکا در دوران ترامپ برای توجه به لبنان باشد».
الشریف در ادامه گفتگو با «الشرق الاوسط» اظهار کرد «دولت دموکرات آمریکا در یک سال و اندی که از جنگ غزه گذشت و در چند ماهی که اسرائیل به جان لبنان افتاد مساله آتش بس را جدی دنبال نکرد و نیز نتوانست نتانیاهو را ملزم به پایبندی به هر گونه ابتکار عمل ولو ابتکار عمل کاخ سفید درباره غزه در ماه مه ۲۰۲۴ و نه ابتکار عمل مشترک بین آمریکا و فرانسه درباره آتش بس سه هفته ای در ماه سپتامبر در لبنان بکند».
او خاطر نشان کرد «دولت بایدن گویی وقت تلف می کرد تا نتانیاهو برنامه اش را پیش ببرد».
حالا همه منتظرند تا دونالد ترامپ تیم کاری اش را انتخاب کند و بار دیگر ۲۰ ژانویه به کاخ سفید بازگردد.
خلدون تاکید کرد «مردم و دولت و احزاب لبنانی به دنبال آتش بس و اجرای همه بنود قطعنامه ۱۷۰۱ و انتخاب رئیس جمهور با توافق ملی و تشکیل دولت اصلاحات محور واقعی با عملکرد شفاف و صادقانه و مورد اعتماد کشورهای عربی هستند. دولتی که بتواند روابط لبنان را با کشورهای جهان ترمیم کند. کشور کوچک لبنان باید دوستان زیاد و دشمنان اندک داشته باشد و لو تنها دشمن آن اسرائیل باشد».
الشریف گفت «دولت های آمریکایی پیاپی پس از استقلال لبنان تا به امروز توجه حداقلی به لبنان نداشتند و این مایه تاسف است».

او یادآور شد «امروز جنگ ویرانگر به جان لبنان افتاده و امید لبنانی ها به پایان این جنگ و آغاز بازسازی کشور و بازگشت لبنان به محیط منطقه ای و بین المللی است. شاید ترامپ قبل از ورود به دفترش در کاخ سفید بتواند به وعده خود عمل کرده و جنگ ها را پایان دهد».

دست نتانیاهو در لبنان پس از پیروزی ترامپ بازتر می شود؟

ستون دود بر فراز ضاحیه جنوبی بیروت پس از یکی از حملات هوایی اسرائیل (فرانس پرس)

بیروت: یوسف دیاب
لبنانی ها منتظر پیامدهای پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و سیاست او برای حل بحران های منطقه و نحوه عمل به وعده هایش برای پایان دادن به جنگ ها در اوکراین و خاورمیانه هستند. ناظران معتقدند که راهکارهایی که رئیس جمهور منتخب آمریکا ارایه خواهد داد «یک شبه» به نتیجه نمی رسند و راهکارهای ترامپ «به ضرر اسرائیل نخواهند بود بلکه دست اسرائیل در اقدامات نظامی قبل از نشستن پای میز مذاکرات و گفتگو درباره راهکارها باز خواهد بود».
ترامپ در سخنرانی اعلام پیروزی اش درباره برنامه اش برای پایان دادن به جنگ ها چیزی نگفت و خیلی مختصر به این موضوع اشاره کرد. فارس سعید نماینده سابق پارلمان لبنان و رئیس گروه «لقاء سیده الجبل» گفت «پیروزی ترامپ نقطه عطفی در جهان به خصوص در مناطق پرتنش مثل اوکراین و خاورمیانه است. بر کسی پوشیده نیست که ترامپ به حمایت از بنیامین نتانیاهو و راست افراطی در اسرائیل شاید با شتاب بیشتری ادامه خواهد داد».
سعید در گفتگو با «الشرق الاوسط» معتقد است «انتخاب ترامپ باعث افزایش شتاب عملیات نظامی در جبهه لبنان و اسرائیل می شود و دست نتانیاهو را برای پیروزی نهایی عملیات نظامی اش بازتر می کند و قدرت چانه زنی اسرائیل در مرحله بعدی تقویت می شود».
او خاطر نشان کرد «به نظرم پرونده قطعنامه های ۱۷۰۱ و ۱۵۵۹ بسته شدند و به عبارت دیگر به سمت و سویی داریم می رویم که نباید سلاح در لبنان در دست نهاد مجری قانون بماند».

قطعنامه ۱۷۰۱ پایه اصلی برای رسیدن به توافق آتش بس در جبهه لبنان و اسرائیل است و لبنانی ها نگرانند که مبادا این قطعنامه نادیده گرفته شود و وضع نظامی و امنیتی جدید و غیر قابل تحمل به لبنان تحمیل گردد. فارس سعید نماینده پیشین افزود «خواسته ترامپ این خواهد بود که تمام اسلحه ها باید در چارچوب قانونی و دست دولت لبنان باشد. به نظرم دولت جدید آمریکا برای تبلور یک حاکمیت سیاسی جدید و یکپارچه در لبنان تلاش خواهد کرد و این حکومت باید توان اجرای اقداماتی که پس از پیروزی ترامپ تحمیل خواهد شد را داشته باشد و البته در این میان دست نتانیاهو در منطقه بازتر می شود».

سعید گفت هر گونه توافق سیاسی در لبنان «بدون هزینه نخواهد بود. این توافق سیاسی شاید تحولات را پرشتاب تر کند». او اظهار داشت «بهتر است که (حزب الله) متقاعد شود که باید طبق قانون اساسی لبنان تسلیحاتش را به دولت لبنان بدهد چون در غیر این صورت (حزب الله) مجبور خواهد شد اسلحه خود را طبق موازنه قدرتی که در منطقه تحمیل خواهد شد واگذار کند».

انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در کانون توجه گسترده مردم و مقامات رسمی لبنان قرار داشتند و آنها میتینگ های انتخاباتی و کارزارهای انتخاباتی دونالد ترامپ و کاملا هریس و شمارش آرا و اعلام نتیجه را لحظه به لحظه دنبال کردند چرا که نتیجه این انتخابات پیامدهای قابل توجهی بر وضع داخلی لبنان خواهد داشت.

خلدون الشریف فعال سیاسی لبنانی گفت «ما به عنوان مردم لبنان تمام اظهارات ترامپ پیش از پیروزی اش در انتخابات را دنبال کردیم. او به آمریکایی های لبنانی تبار نامه نوشته و وعده داد که صلح را در اسرع وقت به لبنان بازمی گرداند. مسعد بولس مشاور لبنانی الاصل ترامپ نقش برجسته و مهمی در توجه به وضع لبنان داشته و خواهد داشت و شاید بولس محرک دولت آمریکا در دوران ترامپ برای توجه به لبنان باشد».
الشریف در ادامه گفتگو با «الشرق الاوسط» اظهار کرد «دولت دموکرات آمریکا در یک سال و اندی که از جنگ غزه گذشت و در چند ماهی که اسرائیل به جان لبنان افتاد مساله آتش بس را جدی دنبال نکرد و نیز نتوانست نتانیاهو را ملزم به پایبندی به هر گونه ابتکار عمل ولو ابتکار عمل کاخ سفید درباره غزه در ماه مه ۲۰۲۴ و نه ابتکار عمل مشترک بین آمریکا و فرانسه درباره آتش بس سه هفته ای در ماه سپتامبر در لبنان بکند».
او خاطر نشان کرد «دولت بایدن گویی وقت تلف می کرد تا نتانیاهو برنامه اش را پیش ببرد».
حالا همه منتظرند تا دونالد ترامپ تیم کاری اش را انتخاب کند و بار دیگر ۲۰ ژانویه به کاخ سفید بازگردد.
خلدون تاکید کرد «مردم و دولت و احزاب لبنانی به دنبال آتش بس و اجرای همه بنود قطعنامه ۱۷۰۱ و انتخاب رئیس جمهور با توافق ملی و تشکیل دولت اصلاحات محور واقعی با عملکرد شفاف و صادقانه و مورد اعتماد کشورهای عربی هستند. دولتی که بتواند روابط لبنان را با کشورهای جهان ترمیم کند. کشور کوچک لبنان باید دوستان زیاد و دشمنان اندک داشته باشد و لو تنها دشمن آن اسرائیل باشد».
الشریف گفت «دولت های آمریکایی پیاپی پس از استقلال لبنان تا به امروز توجه حداقلی به لبنان نداشتند و این مایه تاسف است».

او یادآور شد «امروز جنگ ویرانگر به جان لبنان افتاده و امید لبنانی ها به پایان این جنگ و آغاز بازسازی کشور و بازگشت لبنان به محیط منطقه ای و بین المللی است. شاید ترامپ قبل از ورود به دفترش در کاخ سفید بتواند به وعده خود عمل کرده و جنگ ها را پایان دهد».