ترور نصر الله؛ چه بر سر حوثی ها خواهد آمد؟

حوثی ها تنش را کنترل می کنند اما جای «حزب الله» را پر نمی کنند

مُسيّرات حوثية تستخدمها الجماعة في هجماتها ضد السفن (رويترز)
مُسيّرات حوثية تستخدمها الجماعة في هجماتها ضد السفن (رويترز)
TT

ترور نصر الله؛ چه بر سر حوثی ها خواهد آمد؟

مُسيّرات حوثية تستخدمها الجماعة في هجماتها ضد السفن (رويترز)
مُسيّرات حوثية تستخدمها الجماعة في هجماتها ضد السفن (رويترز)

هنوز چند ساعتی از جشن و پایکوبی حوثی ها به خاطر شلیک موشک بالستیک به تل آویو نگذشته بود که رهبران حوثی مجبور شدند سکوت کنند. ارتش اسرائیل اعلام کرد حسن نصر الله دبیر کل «حزب الله» لبنان را در حملات هوایی به ضاحیه جنوبی بیروت ترور کرد.
عبد الملک حوثی رهبر حوثی ها در سخنرانی هفتگی خود از اراده و عزم این گروه برای ادامه حمایت از «حزب الله» و جنبش «حماس» در مواجهه با ارتش اسرائیل خبر داد و ساعاتی بعد حوثی ها به سمت تل آویو موشک پرتاب کردند. رهبر حوثی ها در اظهاراتش افزود «(حزب الله) یکپارچه تر و قوی تر از هر زمان دیگری است». او برای اسرائیل خط و نشان کشیدند که شکست می خورد.
حوثی ها که هنوز سرگرم برآورد حمله موشکی خود به تل آویو و افزایش حضورشان در عرصه نبرد منطقه ای بودند اسرائیل ادعای خود به داشتن برتری تکنولوژی و نظامی را به رخ کشید و مواضع مهم «حزب الله» در ضاحیه جنوبی بیروت و جنوب لبنان را با خاک یکسان کرد. جشن و شادمانی حوثی ها به پایان رسید به خصوص پس از اعلام خبر ترور موفق حسن نصر الله توسط ارتش اسرائیل که همچون پتکی بر سر محور ممانعت فرود آمد.
این تحولات پرشتاب با یک گزارش محرمانه کارشناسان سازمان ملل همزمان شدند که در این گزارش گفته شده گروه حوثی از یک جنبش مسلح یمنی با امکانات و توانمندی محدود به دلیل کمک و حمایت و تجربیات «سپاه قدس» ایران و «حزب الله» لبنان و کارشناسان و مستشاران عراقی به سازمان نظامی قوی تبدیل شده است.

قایق های گروه حوثی که بنا به کارشناسان سازمان ملل به یک سازمان نظامی تبدیل شده است (فرانس پرس)

کارشناسان با استناد به متخصصان نظامی یمن و منابع نزدیک به حوثی ها می گویند «حوثی ها توانایی توسعه و تولید نظامی بدون حمایت خارجی و شبکه تسلیحات پیچیده ندارند. دامنه انتقال تجهیزات و مهمات و فناوری نظامی از منابع خارجی به حوثی ها بی سابقه است و شامل تامین مالی و آموزش های فنی و تاکتیکی می شود».
کارشناسان معتقدند که تسلیحات و شیوه های تاکتیکی حوثی ها به تسلیحات ایرانی شباهت دارد. همکاری بین حوثی ها و «گروه القاعده» از یک سو و عملیات قاچاق اسلحه بین حوثی ها و گروه «الشباب» سومالی افزایش پیدا کرده است.

حوثی ها جای حزب الله را پر نمی کنند

حوثی ها پس از حملات و ضربه های پیاپی به «حزب الله» در چند روز گذشته با گزینه های پیچیده ای روبرو شده اند. حوثی ها از تقابل نظامی بین «حزب الله» و اسرائیل استفاده و برای خودشان بازارگرمی کردند و دست به تشدید تنش در دریای سرخ و اقیانوس هند زدند و حتی کارشان به زدن موشک بالستیک به سمت اسرائیل نیز رسید که به قول خودشان هایپرسونیک بود.
اسلام المنسی پژوهشگر مرکز مطالعات خاورمیانه می گوید «گروه های نیابتی ایران در منطقه پس از پاسخ کوبنده اسرائیل به «حزب الله» شاید حساب کار دستشان بیاید و ببینند که خطر بیخ گوششان است و به گمانم این گروه ها قبل از هر گونه تشدید تنش هزار بار فکر خواهند کرد».
قایق های گروه حوثی ها که به گفته کارشناسان سازمان ملل به یک سازمان نظامی تبدیل شده اند (فرانس پرس)

المنسی در ادامه گفتگو با «الشرق الاوسط» افزود «گروه حوثی در وضعیت کنونی بی پروایی را کنار خواهند گذاشت و تشدید تنش را شوخی نخواهند گرفت و روند جدیدی برای مقابله با تنش (پس از ترور نصر الله) اتخاذ می کنند. البته وظیفه و نقش هر کدام از این گروه های نیابتی از سوی ایران تعیین خواهد شد و آنها معمولا از فرماندهان سپاه و نیروی قدس دستور می گیرند».
او فرضیه انتقام گروه های نیابتی ایران در منطقه بدون دستور رژیم ایران و بدون در نظر گرفتن معادلات منطقه ای و بین المللی از جمله برنامه هسته ای ایران و مناسبات ایران و آمریکا را دور از ذهن خواند و گفت که به نظر نمی رسد حوثی ها بخواهند خودشان را به عنوان جانشین «حزب الله» در رویارویی با اسرائیل مطرح کنند.
المنسی پژوهشگر مسائل ایران معتقد است که حوثی ها قدرت و تجربه «حزب الله» را ندارند و اسرائیل توانست در میان «حزب الله» به طور وسیع نفوذ پیدا کند. احتمال پیدایش خلا بزرگ پس از ترور نصر الله وجود دارد اما حوثی ها در موقعیتی نیستند که جای او را پر کنند به خصوص اگر موانع جغرافیایی و دوری حوثی ها از کانون تنش و درگیری را نیز در نظر بگیریم.
حملات گروه حوثی با پهپاد و موشک های بالستیک در ده ماه گذشته در گذرگاه های کلیدی حمل و نقل دریایی در دریای سرخ تحت عنوان «حمایت از فلسطینیان» در نوار غزه ادامه یافت و این حملات باعث توقف روند تجارت دریایی جهانی شد.

حساب و کتاب های پیچیده

برخی از سران ارشد و دانه درشت های گروه حوثی قبل از صدور بیانیه از سوی رهبر آنها درباره کشته شدن حسن نصر الله دست از انتشار پست و مطلب در شبکه های اجتماعی برداشتند به ویژه اینکه آنها حمله موشکی اخیر به تل آویو را جشن گرفته بودند.

تصویری از رهگیری موشکی که حوثی ها روز جمعه به سمت تل آویو شلیک کردند (اکس)

صلاح علی صلاح پژوهشگر سیاسی پیش بینی می کند که حوثی ها در وضعیت کنونی دچار سردرگمی و بلاتکلیفی شده اند که آیا روند افزایش تنش را ادامه بدهند یا از آن دست بکشند. حوثی ها در سطح تصمیم گیری در این باره نیز دچار دو دستگی هستند چه اینکه آنها در موارد مشابه قبلی نیز دچار آشفتگی و سردرگمی شده بودند که البته این دست پاچگی را علنی نکردند.
صلاح در ادامه گفتگو با «الشرق الاوسط» افزود «حوثی ها نمی توانند درباره تشدید تنش یا انتقام از خون دبیر کل «حزب الله» تصمیم بگیرند. «حزب الله» که ضربه های سهمگینی خورد خدمات و کمک های بسیاری به حوثی ها ارایه داد. حوثی ها با کمک و تجربه مستشارین و کارشناسان «حزب الله» موفق به بسط نفوذ خود در یمن شدند و خود را به عنوان بازیگر جدی در سطح منطقه معرفی کردند که منافع بسیاری از قدرت ها را در معرض خطر قرار دادند».

او در ادامه خاطر نشان کرد «حوثی ها شاید حالا ندانند که تشدید تنش چه آثار و ریسکی برای خود حوثی ها و مردم یمن خواهد داشت. مردم در مناطق تحت کنترل حوثی ها اهمیت خاصی برای حوثی ها ندارند. جناح عقیدتی و تندروی گروه حوثی شاید اصلا آثار و تبعات افزایش احتمالی تنش را درک نکند».

صلاح خاطر نشان کرد «اسرائیل پاسخ حوثی ها را هنوز نداده که البته معنای پاسخ دیر اسرائیل این نیست که حملات حوثی ها اهمیتی برای اسرائیل ندارد بلکه اسرائیل اولویت بندی کرده و اولویت کنونی اسرائیل «حزب الله» است و بعد از آن نوبت تهدیدهای دیگری می رسد که از سوریه و عراق متوجه اسرائیل می شود. سپس اسرائیل سراغ یمن خواهد رفت. اولویت بندی اسرائیل بر مبنای موقعیت جغرافیایی است».

وقفه اجباری در جنگ

اسرائیل در پاسخ به تهدیدهای حوثی تردید نکرده است. اسرائیل ۲۰ ژوئیه به بندر حدیده در ساحل غربی یمن حمله هوایی کرد. حوثی ها کنترل این بندر را در اختیار دارند. حوثی ها یک روز پیش از آن در حمله پهپادی مرگبار تل آویو را مورد هدف قرار داده بودند که در این حمله برخی تاسیسات و مخازن سوخت آتش گرفت و چندین نفر از کارگران بندر جان باختند.
افزایش نگرانی درباره تبعات تشدید تنش بین حوثی ها و اسرائیلی بر وضعیت انسانی فاجعه بار در یمن (رویترز)

عبد الرحمان انیس پژوهشگر سیاسی یمنی می گوید «به احتمال زیاد ترور دبیر کل «حزب الله» تاثیر بسزایی بر حوثی ها خواهد داشت. نباید از یاد برد که حمله هوایی اسرائیل به بندر حدیده آثار فجیعی داشت و حملات موشکی حوثی ها به سمت اسرائیل را برای مدت نه چندان کوتاهی ناکار کرد».

انیس در گفتگوی اختصاصی با «الشرق الاوسط» خاطر نشان کرد «حوثی ها دیدند حملات هوایی آمریکا و بریتانیا به مواضعشان در چند ماه اخیر موثر نبوده است اما این گروه پس از حمله هوایی اسرائیل واقعا متوجه خطر شدند. حمله اخیر آنها با موشک بالستیک صرفا یک هیاهوی رسانه ای بود تا حمله نظامی».
انیس افزود «حوثی ها ترور دبیر کل حزب الله را بسیار جدی خواهند گرفت و حملات خود را نه فقط به سمت اسرائیل بلکه در دریای سرخ نیز کاهش می دهند و رهبرانشان دست به تشدید اقدامات احتیاطی گسترده برای حفاظت از خود می زنند چون از حمله و ترورهای اسرائیل هراس دارند. البته موضع آمریکا و بریتانیا در قبال آنها تغییر نکرده است».



نخست وزیر لبنان به «الشرق الاوسط»: بازگشت به عقب در بحث «انحصار سلاح» در کار نیست

وزیر امور خارجه عراق، فؤاد حسین، در حال استقبال نخست‌وزیر لبنان، نواف سلام، پیش از برگزاری نشست سران عرب در بغداد در روز جمعه گذشته (رویترز)
وزیر امور خارجه عراق، فؤاد حسین، در حال استقبال نخست‌وزیر لبنان، نواف سلام، پیش از برگزاری نشست سران عرب در بغداد در روز جمعه گذشته (رویترز)
TT

نخست وزیر لبنان به «الشرق الاوسط»: بازگشت به عقب در بحث «انحصار سلاح» در کار نیست

وزیر امور خارجه عراق، فؤاد حسین، در حال استقبال نخست‌وزیر لبنان، نواف سلام، پیش از برگزاری نشست سران عرب در بغداد در روز جمعه گذشته (رویترز)
وزیر امور خارجه عراق، فؤاد حسین، در حال استقبال نخست‌وزیر لبنان، نواف سلام، پیش از برگزاری نشست سران عرب در بغداد در روز جمعه گذشته (رویترز)

نخست وزیر لبنان، قاضی نواف سلام، تاکید کرد که لبنان با همه دشواری‌های پیش روی پروژه احیای اعتماد و روند اصلاحات در پایه ‌گذاری یک آغاز نوید بخش موفق بوده است. او احیای اعتماد به لبنان را وظیفه‌ دولت دانست که از احیای اعتماد شهروندان به دولت و نهادهای آن آغاز و شامل احیای اعتماد برادران عرب و دوستان فراوان لبنان در جهان به واسطه تشکیل کشور تمام عیار می شود و مردم لبنان لیاقت چنین کشوری را که مد نظر دوستان و برادران لبنان است را دارند.
نواف سلام در گفتگو با «الشرق الاوسط» پیش از ترک لبنان به مقصد بغداد برای ریاست هیئت لبنانی در اجلاس سران عرب افزود که با خود برای رهبران عرب «پیام وعده و امید» می برد. او تاکید کرد که روند بازگشت لبنان به ریل بهبودی را پیش روی رهبران عرب و مردم عرب می گذارد. نواف سلام اذعان داشت که این ماموریت «سخت و طاقت فرسا و پر از چالش است» اما «مطمئنم که امکان انجام آن هست و این اطمینان به دلیل دستاوردهایی است که در همین مدت کوتاه از تشکیل دولت به دست آمده و پرنوید است».
نخست وزیر لبنان درباره گام های دولت لبنان برای استقبال از گردشگران و بازدید کنندگان به خصوص شهروندان عرب توضیح داد و گفت این اقدامات شامل تامین امنیت فرودگاه و اطراف آن و ارتقای سطح خدمات و تضمین امنیت گردشگران و همه شهروندان هستند.

سلام هفته گذشته پس از استقبال سفیران کشورهای شورای همکاری خلیج تاکید کرد که دولت در حال تلاش برای رفع هر گونه نگرانی یا دغدغه در ارتباط با سفر اتباع این کشورها به لبنان است (دفتر نخست وزیری)
نواف سلام درباره خواسته های لبنان از رهبران شرکت کننده در این اجلاس توضیح داد «با پیام روشنی به اجلاس سران عرب می رویم که لبنان به جهان عرب بازگشته و مصمم است که به مشروعیت عربی همچون مشروعیت بین المللی پایبند بماند. لبنان می خواهد پیوندهایی را که با جهان عرب قطع شده بودند از نو برقرار کند و با روند پیشرفت و تحول جهان عرب که در کشورهای عربی متعدد به خصوص کشورهای خلیج جریان دارد همگام شود». او افزود «لبنان با تمام توان می کوشد تا بار دیگر جایگاه خود را در نقشه سیاسی عربی و بین المللی احیا کند». او گفت «آنچه از اجلاس سران عرب می خواهیم این است که لبنان بر پایه همبستگی و همیاری بین برادران عرب پذیرفته شود و یاری رساندن به لبنان برای رسیدن به اهدافش و کمک برای فشار بر اسرائیل برای خروج کامل از خاک لبنان است».

بازدید نواف سلام نخست وزیر لبنان از فرودگاه بین المللی رفیق حریری (دفتر نخست وزیری)
نخست وزیر لبنان تاکید کرد که نمایندگان «حزب الله» در پارلمان با بیانیه هیئت وزیران که بر اساس آن رای اعتماد به دولت داده شد موافقت کردند. این بیانیه به صراحت اعلام می کند که سلاح فقط باید در دست دولت باشد و دولت باید بر همه مناطق کشور اعمال نفوذ کند. این بیانیه با «پیمان طائف» انطباق دارد و برای رسیدن به همان هدف تنظیم شده است. اقدامات در دست اجرای ارتش لبنان خواه استقرار در جنوب کشور و برچیدن ساختارهای نظامی یا کنترل مرز با سوریه و جلوگیری از انواع قاچاق در مرز و تشدید تدابیر امنیتی در فرودگاه گواه جدیت لبنان در روند اصلاحات است».
سلام با قاطعیت گفت «بازگشت به عقب در بحث انحصار سلاح در دست دولت نیست و دولت تنها مرجع تصمیم گیری در مورد جنگ و صلح خواهد بود و فقط دولت مسئولیت دفاع از خاک و فرزندان لبنان -همه شهروندان- را با استفاده از همه ابزارهای قید شده در قوانین و عرف بین المللی دارد». او تاکید کرد «دولت لبنان برای خروج کامل اسرائیل از خاک کشور و جلوگیری از هر گونه تجاوز به لبنان تلاش می کند» و دولت در حال تلاش برای جلب حمایت مورد نیاز در راستای آغاز فرآیند بازسازی است.
نواف سلام در مورد «رویداد باشکوه» در سعودی در جریان سفر دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا به این کشور گفت «منطقه دستخوش تحول عظیمی شده و سعودی توانست خود را به عنوان یک بازیگر کلیدی در روابط بین المللی تثبیت کند». او با ستایش از موفقیت سعودی «برای لغو تحریم های سوریه» گفت که «این امر نقطه عطف بزرگی در منطقه است».
نخست وزیر لبنان از عراق به خاطر تلاش برای آماده سازی نشست دوره ای رهبران عرب تشکر کرد و گفت امیدوار است که عراق در ریاست این اجلاس توسعه محور موفق باشد. او از همه طرف های کمک کننده به لبنان به ویژه در حوزه انرژی تشکر کرد.