ترور نصر الله؛ چه بر سر حوثی ها خواهد آمد؟

حوثی ها تنش را کنترل می کنند اما جای «حزب الله» را پر نمی کنند

مُسيّرات حوثية تستخدمها الجماعة في هجماتها ضد السفن (رويترز)
مُسيّرات حوثية تستخدمها الجماعة في هجماتها ضد السفن (رويترز)
TT

ترور نصر الله؛ چه بر سر حوثی ها خواهد آمد؟

مُسيّرات حوثية تستخدمها الجماعة في هجماتها ضد السفن (رويترز)
مُسيّرات حوثية تستخدمها الجماعة في هجماتها ضد السفن (رويترز)

هنوز چند ساعتی از جشن و پایکوبی حوثی ها به خاطر شلیک موشک بالستیک به تل آویو نگذشته بود که رهبران حوثی مجبور شدند سکوت کنند. ارتش اسرائیل اعلام کرد حسن نصر الله دبیر کل «حزب الله» لبنان را در حملات هوایی به ضاحیه جنوبی بیروت ترور کرد.
عبد الملک حوثی رهبر حوثی ها در سخنرانی هفتگی خود از اراده و عزم این گروه برای ادامه حمایت از «حزب الله» و جنبش «حماس» در مواجهه با ارتش اسرائیل خبر داد و ساعاتی بعد حوثی ها به سمت تل آویو موشک پرتاب کردند. رهبر حوثی ها در اظهاراتش افزود «(حزب الله) یکپارچه تر و قوی تر از هر زمان دیگری است». او برای اسرائیل خط و نشان کشیدند که شکست می خورد.
حوثی ها که هنوز سرگرم برآورد حمله موشکی خود به تل آویو و افزایش حضورشان در عرصه نبرد منطقه ای بودند اسرائیل ادعای خود به داشتن برتری تکنولوژی و نظامی را به رخ کشید و مواضع مهم «حزب الله» در ضاحیه جنوبی بیروت و جنوب لبنان را با خاک یکسان کرد. جشن و شادمانی حوثی ها به پایان رسید به خصوص پس از اعلام خبر ترور موفق حسن نصر الله توسط ارتش اسرائیل که همچون پتکی بر سر محور ممانعت فرود آمد.
این تحولات پرشتاب با یک گزارش محرمانه کارشناسان سازمان ملل همزمان شدند که در این گزارش گفته شده گروه حوثی از یک جنبش مسلح یمنی با امکانات و توانمندی محدود به دلیل کمک و حمایت و تجربیات «سپاه قدس» ایران و «حزب الله» لبنان و کارشناسان و مستشاران عراقی به سازمان نظامی قوی تبدیل شده است.

قایق های گروه حوثی که بنا به کارشناسان سازمان ملل به یک سازمان نظامی تبدیل شده است (فرانس پرس)

کارشناسان با استناد به متخصصان نظامی یمن و منابع نزدیک به حوثی ها می گویند «حوثی ها توانایی توسعه و تولید نظامی بدون حمایت خارجی و شبکه تسلیحات پیچیده ندارند. دامنه انتقال تجهیزات و مهمات و فناوری نظامی از منابع خارجی به حوثی ها بی سابقه است و شامل تامین مالی و آموزش های فنی و تاکتیکی می شود».
کارشناسان معتقدند که تسلیحات و شیوه های تاکتیکی حوثی ها به تسلیحات ایرانی شباهت دارد. همکاری بین حوثی ها و «گروه القاعده» از یک سو و عملیات قاچاق اسلحه بین حوثی ها و گروه «الشباب» سومالی افزایش پیدا کرده است.

حوثی ها جای حزب الله را پر نمی کنند

حوثی ها پس از حملات و ضربه های پیاپی به «حزب الله» در چند روز گذشته با گزینه های پیچیده ای روبرو شده اند. حوثی ها از تقابل نظامی بین «حزب الله» و اسرائیل استفاده و برای خودشان بازارگرمی کردند و دست به تشدید تنش در دریای سرخ و اقیانوس هند زدند و حتی کارشان به زدن موشک بالستیک به سمت اسرائیل نیز رسید که به قول خودشان هایپرسونیک بود.
اسلام المنسی پژوهشگر مرکز مطالعات خاورمیانه می گوید «گروه های نیابتی ایران در منطقه پس از پاسخ کوبنده اسرائیل به «حزب الله» شاید حساب کار دستشان بیاید و ببینند که خطر بیخ گوششان است و به گمانم این گروه ها قبل از هر گونه تشدید تنش هزار بار فکر خواهند کرد».
قایق های گروه حوثی ها که به گفته کارشناسان سازمان ملل به یک سازمان نظامی تبدیل شده اند (فرانس پرس)

المنسی در ادامه گفتگو با «الشرق الاوسط» افزود «گروه حوثی در وضعیت کنونی بی پروایی را کنار خواهند گذاشت و تشدید تنش را شوخی نخواهند گرفت و روند جدیدی برای مقابله با تنش (پس از ترور نصر الله) اتخاذ می کنند. البته وظیفه و نقش هر کدام از این گروه های نیابتی از سوی ایران تعیین خواهد شد و آنها معمولا از فرماندهان سپاه و نیروی قدس دستور می گیرند».
او فرضیه انتقام گروه های نیابتی ایران در منطقه بدون دستور رژیم ایران و بدون در نظر گرفتن معادلات منطقه ای و بین المللی از جمله برنامه هسته ای ایران و مناسبات ایران و آمریکا را دور از ذهن خواند و گفت که به نظر نمی رسد حوثی ها بخواهند خودشان را به عنوان جانشین «حزب الله» در رویارویی با اسرائیل مطرح کنند.
المنسی پژوهشگر مسائل ایران معتقد است که حوثی ها قدرت و تجربه «حزب الله» را ندارند و اسرائیل توانست در میان «حزب الله» به طور وسیع نفوذ پیدا کند. احتمال پیدایش خلا بزرگ پس از ترور نصر الله وجود دارد اما حوثی ها در موقعیتی نیستند که جای او را پر کنند به خصوص اگر موانع جغرافیایی و دوری حوثی ها از کانون تنش و درگیری را نیز در نظر بگیریم.
حملات گروه حوثی با پهپاد و موشک های بالستیک در ده ماه گذشته در گذرگاه های کلیدی حمل و نقل دریایی در دریای سرخ تحت عنوان «حمایت از فلسطینیان» در نوار غزه ادامه یافت و این حملات باعث توقف روند تجارت دریایی جهانی شد.

حساب و کتاب های پیچیده

برخی از سران ارشد و دانه درشت های گروه حوثی قبل از صدور بیانیه از سوی رهبر آنها درباره کشته شدن حسن نصر الله دست از انتشار پست و مطلب در شبکه های اجتماعی برداشتند به ویژه اینکه آنها حمله موشکی اخیر به تل آویو را جشن گرفته بودند.

تصویری از رهگیری موشکی که حوثی ها روز جمعه به سمت تل آویو شلیک کردند (اکس)

صلاح علی صلاح پژوهشگر سیاسی پیش بینی می کند که حوثی ها در وضعیت کنونی دچار سردرگمی و بلاتکلیفی شده اند که آیا روند افزایش تنش را ادامه بدهند یا از آن دست بکشند. حوثی ها در سطح تصمیم گیری در این باره نیز دچار دو دستگی هستند چه اینکه آنها در موارد مشابه قبلی نیز دچار آشفتگی و سردرگمی شده بودند که البته این دست پاچگی را علنی نکردند.
صلاح در ادامه گفتگو با «الشرق الاوسط» افزود «حوثی ها نمی توانند درباره تشدید تنش یا انتقام از خون دبیر کل «حزب الله» تصمیم بگیرند. «حزب الله» که ضربه های سهمگینی خورد خدمات و کمک های بسیاری به حوثی ها ارایه داد. حوثی ها با کمک و تجربه مستشارین و کارشناسان «حزب الله» موفق به بسط نفوذ خود در یمن شدند و خود را به عنوان بازیگر جدی در سطح منطقه معرفی کردند که منافع بسیاری از قدرت ها را در معرض خطر قرار دادند».

او در ادامه خاطر نشان کرد «حوثی ها شاید حالا ندانند که تشدید تنش چه آثار و ریسکی برای خود حوثی ها و مردم یمن خواهد داشت. مردم در مناطق تحت کنترل حوثی ها اهمیت خاصی برای حوثی ها ندارند. جناح عقیدتی و تندروی گروه حوثی شاید اصلا آثار و تبعات افزایش احتمالی تنش را درک نکند».

صلاح خاطر نشان کرد «اسرائیل پاسخ حوثی ها را هنوز نداده که البته معنای پاسخ دیر اسرائیل این نیست که حملات حوثی ها اهمیتی برای اسرائیل ندارد بلکه اسرائیل اولویت بندی کرده و اولویت کنونی اسرائیل «حزب الله» است و بعد از آن نوبت تهدیدهای دیگری می رسد که از سوریه و عراق متوجه اسرائیل می شود. سپس اسرائیل سراغ یمن خواهد رفت. اولویت بندی اسرائیل بر مبنای موقعیت جغرافیایی است».

وقفه اجباری در جنگ

اسرائیل در پاسخ به تهدیدهای حوثی تردید نکرده است. اسرائیل ۲۰ ژوئیه به بندر حدیده در ساحل غربی یمن حمله هوایی کرد. حوثی ها کنترل این بندر را در اختیار دارند. حوثی ها یک روز پیش از آن در حمله پهپادی مرگبار تل آویو را مورد هدف قرار داده بودند که در این حمله برخی تاسیسات و مخازن سوخت آتش گرفت و چندین نفر از کارگران بندر جان باختند.
افزایش نگرانی درباره تبعات تشدید تنش بین حوثی ها و اسرائیلی بر وضعیت انسانی فاجعه بار در یمن (رویترز)

عبد الرحمان انیس پژوهشگر سیاسی یمنی می گوید «به احتمال زیاد ترور دبیر کل «حزب الله» تاثیر بسزایی بر حوثی ها خواهد داشت. نباید از یاد برد که حمله هوایی اسرائیل به بندر حدیده آثار فجیعی داشت و حملات موشکی حوثی ها به سمت اسرائیل را برای مدت نه چندان کوتاهی ناکار کرد».

انیس در گفتگوی اختصاصی با «الشرق الاوسط» خاطر نشان کرد «حوثی ها دیدند حملات هوایی آمریکا و بریتانیا به مواضعشان در چند ماه اخیر موثر نبوده است اما این گروه پس از حمله هوایی اسرائیل واقعا متوجه خطر شدند. حمله اخیر آنها با موشک بالستیک صرفا یک هیاهوی رسانه ای بود تا حمله نظامی».
انیس افزود «حوثی ها ترور دبیر کل حزب الله را بسیار جدی خواهند گرفت و حملات خود را نه فقط به سمت اسرائیل بلکه در دریای سرخ نیز کاهش می دهند و رهبرانشان دست به تشدید اقدامات احتیاطی گسترده برای حفاظت از خود می زنند چون از حمله و ترورهای اسرائیل هراس دارند. البته موضع آمریکا و بریتانیا در قبال آنها تغییر نکرده است».



هشدار بارزانی درباره خطر خروج آمریکا از عراق


 
مسعود بارزانی رهبر «حزب دموکرات کردستان» (اکس)
  مسعود بارزانی رهبر «حزب دموکرات کردستان» (اکس)
TT

هشدار بارزانی درباره خطر خروج آمریکا از عراق


 
مسعود بارزانی رهبر «حزب دموکرات کردستان» (اکس)
  مسعود بارزانی رهبر «حزب دموکرات کردستان» (اکس)

مسعود بارزانی رهبر «حزب دموکرات کردستان» درباره موضع کردها از کشمکش کنونی در منطقه به گونه ای اظهار نظر کرد که گویا کردها و نیروهای سیاسی در بغداد موضع متفاوتی در این باره و به ویژه جنگ کنونی در منطقه دارند.
بارزانی سه شنبه (۲۶ نوامبر) در گفتگو با شبکه «اسکای نیوز عربی» تاکید کرد که عراق «در صورت کشیده شدن به جنگ کنونی در منطقه ضرر خواهد کرد».
او افزود «روابط بین اربیل و بغداد خوب است اما با این حال برخی مسائل مثل سهم اقلیم کردستان از نفت بلاتکلیف هستند که برای حل آنها در حال گفتگو هستیم».

بارزانی اظهار کرد «تنش روابط با ایران و ترکیه به مصلحت ما نیست و ما روابط معمولی با دو طرف داریم. تنش روابط با ترکیه و ایران هیچگاه در دستور کار ما نبوده اما به هیچ کس اجازه دخالت در امور داخلی را نمی دهیم».

این مقام اقلیم کردستان یادآور شد «گروه های اپوزیسیون حکومت ایران که در اقلیم کردستان مستقر هستند در مسائل داخلی اقلیم دخالت نمی کنند و به دستور العمل های صادره پایبند هستند و این (حزب کارگران کردستان) است که ضمن دخالت در امور داخلی به دستور العمل ها توجه نمی کند».

عراق و طبل های جنگ

بارزانی درباره طبل های جنگ که در منطقه نواخته می شود و موضع گیری حکومت عراق و گروه های مسلح وابسته به رژیم ایران معتقد است که «اگر عراق به جنگ کنونی در منطقه کشیده شود ضرر می کند».
بارزانی به جزئیات بیشتری درباره موضع عراق در خصوص جنگ اشاره نکرد اما گفت کردها و دولت عراق موضع مشترکی در این باره دارند. حکومت عراق بارها خواه از زبان محمد شیاع السودانی نخست وزیر و خواه فواد حسین وزیر خارجه درباره دیدگاه عراق از جنگ اعلام موضع کردند. اما بارزانی آشکارا از «گروه های مسلحی که همچنان برای پاسخ نظامی به اسرائیل در صورت حمله اسرائیل به عراق خط و نشان می کشند» انتقاد کرد.
محمد شیاع السودانی نخست وزیر یکشنبه به مناسبت صدمین سالگرد تاسیس وزارت خارجه عراق گفت «اسرائیل دارد به دنبال بهانه های واهی برای حمله به عراق می گردد». السودانی افزود که وزارت خارجه ابلاغ کرده در چارچوب دیپلماتیک با این مساله رفتار شود.

قاسم الاعرجی مشاور امنیت ملی عراق و الینا رومانوفسکی سفیر آمریکا در عراق یکشنبه دیدار کردند (واع)

الینا رومانوفسکی که ماموریتش در عراق به پایان رسید ضمن هشدار درباره احتمال حمله اسرائیل به عراق گفت «باید از ابتدا خیلی واضح و روشن بگویم که مقامات اسرائیل به گروه های شبه نظامی وابسته به ایران که در عراق حضور دادند و به خاک اسرائیل تجاوز می کنند هشدار دادند».

رومانوفسکی افزود «این گروه های شبه نظامی آغازگر حملات موشکی و پهپادی به اسرائیل بودند. باید این مساله را خیلی روشن بگویم که اسرائیل به حکومت عراق هشدار داد که جلوی حملات ادامه دار این گروه های شبه نظامی به اسرائیل را بگیرد».

او خاطر نشان کرد «پیام ما به دولت عراق این است که این گروه های شبه نظامی خودسر که تحت نظر دولت و فرمانده کل نیروهای مسلح نیستند را جمع کند و اسرائیل یک دولت با حاکمیت ملی است که از هر جایی مورد تجاوز قرار بگیرد پاسخ آن را می دهد».

خطر خروج آمریکا

بارزانی درباره حضور نظامیان آمریکا در عراق گفت «(داعش) همچنان تهدید جدی برای عراق است و خروج نیروهای ائتلاف بدون مجهز کردن ارتش عراق و پیشمرگه مشکل آفرین خواهد بود».
بارزانی اولین مقام کرد است که پس از مذاکرات ادامه دار بین دولت عراق و آمریکایی درباره خروج نظامیان آمریکا از عراق به صراحت موضع گیری می کند. دولت عراق و آمریکایی در سال جاری جلسات پیاپی درباره بازتنظیم مناسبات بین عراق و آمریکا داشتند و درباره خروج نظامیان آمریکایی باقیمانده در عراق و بازگشت به توافق چارچوب استراتژیک امضا شده بین بغداد و واشنگتن در ۲۰۰۸ رایزنی کردند.

دکتر عصام فیلی استاد علوم سیاسی در دانشگاه المستنصریه به «الشرق الاوسط» گفت «موضع بارزانی درباره خروج آمریکا از عراق باعث نگرانی بسیاری از نیروهای سیاسی و حتی مردم عراق شده است که مبادا عراق به بخشی از میدان نبرد تبدیل شود».
فیلی افزود «هر کشوری که به جنگ کنونی کشیده شود باید سمت یکی از طرف های درگیر و علیه طرف مقابل قرار بگیرد. این مساله بر خلاف قانون اساسی عراق و اظهارات مقامات ارشد کشور است که می گویند عراق نباید میدان جنگ در منطقه بین دو قدرت یعنی آمریکا و عراق باشد».

فیلی توضیح داد «عراق همچنان درگیر چالش های داخلی از جمله حضور گروه های تروریستی است و نیروهای ائتلاف بین المللی ضامن برقراری امنیت هستند».

او خاطر نشان کرد «کردها نگران خروج نیروهای ائتلاف هستند چرا که آنها بر این باورند حضور برخی از گروه های مسلح در بعضی مناطق مورد اختلاف برای کردها پس از خروج آمریکایی ها تهدید آفرین است».