بری به «الشرق الأوسط»: با «حزب‌الله» در ارتباطم و توافقم با نصرالله همچنان پابرجاست

او مداخله خارجی در انتخابات ریاست‌جمهوری را رد کرد: این موضوعی حاکمیتی است و اجازه هیچ «دیکته‌ای» را نمی‌دهیم

رئیس مجلس لبنان نبیه بری در حال ملاقات با وزیر خارجه فرانسه ژان نوئل بارو (عکس: AFP)
رئیس مجلس لبنان نبیه بری در حال ملاقات با وزیر خارجه فرانسه ژان نوئل بارو (عکس: AFP)
TT

بری به «الشرق الأوسط»: با «حزب‌الله» در ارتباطم و توافقم با نصرالله همچنان پابرجاست

رئیس مجلس لبنان نبیه بری در حال ملاقات با وزیر خارجه فرانسه ژان نوئل بارو (عکس: AFP)
رئیس مجلس لبنان نبیه بری در حال ملاقات با وزیر خارجه فرانسه ژان نوئل بارو (عکس: AFP)

رئیس مجلس لبنان نبیه بری به «الشرق الأوسط» تأکید کرد که لبنان همچنان به توافق انجام‌شده با واسطه آمریکایی، آموس هوکستین، متعهد است که منجر به آتش‌بس با اسرائیل و اجرای قطعنامه 1701 سازمان ملل خواهد شد.
اما در مقابل، بری به شدت مخالفت خود را با مرتبط‌سازی آتش‌بس با روند انتخابات ریاست‌جمهوری اعلام کرد و به «الشرق الأوسط» گفت: «هیچ‌کس نباید در موضوع انتخاب رئیس‌جمهور دخالت کند و این امر مجاز نیست، زیرا مسئله‌ای حاکمیتی است. اگرچه از هرگونه کمکی استقبال می‌کنیم، اما هرگونه مداخله و تلاش برای تحمیل نظرات را رد می‌کنیم.»
بری پس از دیدارهای مهمی که با وزیر خارجه فرانسه، سپس نخست‌وزیر نجيب میقاتی و پس از آن با فرمانده ارتش، ژنرال جوزف عون، داشت، گفت: «ما به وزیر فرانسوی موضع لبنان را که متعهد به مفاد درخواست کشورهای ده‌گانه برای توقف فوری آتش‌بس و اجرای قطعنامه 1701 طبق اصول توافق‌شده با فرستاده آمریکایی است، اطلاع دادیم.»
وی با تأکید بر همسویی مواضع با نخست‌وزیر نجيب میقاتی و حمایت از موضع وی، در پاسخ به سؤالی گفت که ارتباط با «حزب‌الله» برقرار است و این حزب «از این رویکرد دور نیست.»
بری گفت: «این ابتکاری که قبلاً ارائه دادم، با سید حسن نصرالله به‌طور مفصل توافق شده بود و این توافق همچنان معتبر است.»

رئیس مجلس لبنان، نبیه بری، در دیدار با وزیر خارجه فرانسه، ژان نوئل بارو (عکس: AFP)

بری در دیدار با وزیر خارجه فرانسه، ژان نوئل بارو، از فرانسه و رئیس‌جمهور امانوئل مکرون به دلیل «توجه و حمایت آن‌ها از لبنان به‌ویژه در این مرحله دشوار که به‌دلیل تهاجم مداوم و محاصره اسرائیل که مانع از ارسال کمک‌های امدادی به آوارگان شده است» قدردانی کرد.

عکس آرشیویی که نشان می‌دهد نصرالله در حال دست دادن با نماینده پارلمان جورج عدوان (از حزب نیروهای لبنانی) در یکی از جلسات گفت‌وگوی لبنانی سال ۲۰۰۶ به ریاست بری (عکس: AFP)

رئیس مجلس به وزیر بارو تأکید کرد که «موضع مثبت لبنان که توسط نخست‌وزیر در نیویورک اعلام شد، در پاسخ به درخواست ریاست‌جمهوری برای توقف آتش‌بس در پی نشست ریاست‌جمهوری فرانسه-آمریکا است و از حمایت گسترده بین‌المللی برخوردار است.»
بری اشاره کرد که اسرائیل مسئول از بین بردن تمام تلاش‌ها برای توقف تهاجم است و تأکید کرد که «آتش اسرائیل تمام لبنان را تحت تأثیر قرار می‌دهد» و از «استحکام، وحدت و همبستگی لبنانی‌ها در برابر تهاجم اسرائیل» تمجید کرد.
طبق بیانیه‌ای که از سوی دفتر بری منتشر شد، وزیر فرانسوی «با دیدگاه بری موافقت کرد» و تأکید کرد که تنها راه‌حل، اجرای قطعنامه 1701 سازمان ملل است.
نجيب میقاتی پس از دیدار گفت که او بری را در جریان تحرکات دیپلماتیکی که در نیویورک و در جریان نشست مجمع عمومی سازمان ملل انجام داده بود، قرار داده است. او افزود که «همه این کشورها بیانیه‌ای صادر کردند و ما به‌عنوان دولت و پس از مشورت با رئیس بری، تعهد خود را به اجرای همه نکات مطرح‌شده در بیانیه اعلام می‌کنیم که از جمله آن‌ها توقف فوری آتش‌بس برای آغاز بحث درباره اجرای کامل قطعنامه 1701 است و ما از هر آنچه در بیانیه آمده است، استقبال کرده و متعهد به اجرای فوری آن هستیم.»

رئیس مجلس لبنان نبیه بری در حال ملاقات با وزیر خارجه فرانسه ژان نوئل بارو (عکس: AFP)

وی اضافه کرد: «این موضوع بسیار مهم است و ما آماده‌ایم که قطعنامه 1701 را اجرا کنیم و بلافاصله پس از توقف آتش‌بس، آماده‌ایم که ارتش را به منطقه جنوب لیطانی اعزام کنیم تا به‌طور کامل با نیروهای حافظ صلح بین‌المللی در جنوب همکاری کند.»
در خصوص موضوع ریاست‌جمهوری، میقاتی گفت: «ما همچنین در مورد روند انتخابات ریاست‌جمهوری و ضرورت انتخاب رئیس‌جمهور در سریع‌ترین زمان ممکن صحبت کردیم و رئیس مجلس، بری، به من تأکید کرد که به‌محض توقف آتش‌بس، مجلس نمایندگان برای انتخاب رئیس‌جمهور توافقی فراخوانده می‌شود، نه رئیس‌جمهوری که برای کسی چالش ایجاد کند. این از نکات مثبتی است که باید در سریع‌ترین زمان ممکن از آن بهره‌مند شویم تا نهادهای قانونی به ثبات برسند، کابینه جدید تشکیل شود و رئیس‌جمهور جدید انتخاب گردد.»



هاشم صفی‌الدین شباهتی به رهبران حزب الله ندارد؛ مسیری که از "قم" ایران آغاز شد

هاشم صفی‌الدین در عکسی که مربوط به سال ۲۰۱۵ است (فرانس برس)
هاشم صفی‌الدین در عکسی که مربوط به سال ۲۰۱۵ است (فرانس برس)
TT

هاشم صفی‌الدین شباهتی به رهبران حزب الله ندارد؛ مسیری که از "قم" ایران آغاز شد

هاشم صفی‌الدین در عکسی که مربوط به سال ۲۰۱۵ است (فرانس برس)
هاشم صفی‌الدین در عکسی که مربوط به سال ۲۰۱۵ است (فرانس برس)

برخلاف رهبران تاریخی «حزب‌الله»، هاشم صفی‌الدین نخستین رهبر احتمالی حزب است که از حوزه علمیه قم در ایران می‌آید، در حالی که رهبران لبنانی دیگر در نجف تحصیل کرده‌اند.
این روزها نگاه‌ها به جانشین احتمالی حسن نصرالله معطوف شده است. اگرچه اطلاعات درون حزب حاکی از این است که نعیم قاسم برای دوره‌ای موقت به عنوان رهبر منصوب شده، برخی منابع عراقی می‌گویند این تصمیم مقدمه‌ای است برای اعلام هاشم صفی‌الدین، پسرخاله نصرالله، به عنوان دبیرکل جدید، اگر از حمله اسرائیل جان سالم به در ببرد.
«حزب‌الله» روز شنبه اعلام کرد که نصرالله در حمله اسرائیل به مقر حزب در ضاحیه جنوبی بیروت کشته شده است.

تاریخی میان دو حوزه

تمام رهبران پیشین «حزب‌الله»، از جمله عباس موسوی، صبحي طفیلی، و حسن نصرالله، در حوزه علمیه نجف تحصیل کرده‌اند. تنها استثنا، صفی‌الدین است که از ابتدای دهه ۱۹۸۰ در حوزه علمیه قم تحصیلات دینی خود را همزمان با تأسیس «حزب‌الله» در لبنان آغاز کرد.
واژه «حوزه» در ادبیات شیعی به مدرسه‌ای اطلاق می‌شود که در آن علوم دینی تدریس می‌شود و علمای شیعه از آن فارغ‌التحصیل می‌شوند.

چرا قم و نه نجف؟

منابع عراقی مرتبط با حوزه علمیه معتقدند که شرایط سیاسی عراق باعث شد صفی‌الدین به نجف نرود. اگر جنگ ایران و عراق نبود، او احتمالاً به نجف می‌رفت. در آن زمان، شرایط نجف بسیار دشوار بود و رژیم عراق فشار زیادی بر طلاب علوم دینی وارد کرده بود و بسیاری را از کشور اخراج کرد.
صفی‌الدین که در سال ۱۹۶۴ به دنیا آمد، همزمان با تأسیس «حزب‌الله» در لبنان ۱۸ سال داشت. با آغاز جنگ ایران و عراق، او به حوزه قم پیوست. برخی منابع معتقدند که عماد مغنیه نیز در این تصمیم او نقش داشته است.

«جبل عامل» در ایران

محققان عراقی می‌گویند صفی‌الدین در مدرسه «جبل عامل» در قم تحصیل کرده، در حالی که عراقی‌ها در مدرسه دیگری به نام «صدر» تحصیل می‌کردند.
وقتی صفی‌الدین به قم رسید، نصرالله هم آنجا بود. نصرالله تحصیلات خود را در اواخر دهه ۱۹۷۰ با تشویق یک روحانی از جنوب لبنان در نجف آغاز کرده بود.
صفی‌الدین از سال ۱۹۹۴ برای جانشینی نصرالله آماده شده است. در آن سال او تحصیلاتش را در قم به پایان رساند و به بیروت بازگشت. در سال ۲۰۰۸ نیز رسانه‌های ایرانی گزارش دادند که او به عنوان جانشین احتمالی نصرالله انتخاب شده است.

«ولایت فقیه»

با وجود اینکه رهبران «حزب‌الله» رهبر ایران را مرجع دینی و سیاسی خود می‌دانند، تحصیلات و آموزش صفی‌الدین در قم تأثیر مهمی بر تصمیم‌گیری‌های سیاسی و میدانی آینده خواهد داشت.
پژوهشگران به تفاوت‌های بسیاری بین حوزه‌های نجف و قم اشاره می‌کنند، اما مهم‌ترین تفاوت، رقابت بر سر «رهبری جهان شیعه» است. اغلب کفه به نفع نجف سنگینی می‌کرده است، در کنار اختلافات عقیدتی که قم را به مرکز «ولایت فقیه» مطلقه تبدیل کرده است؛ مفهومی که بیشتر مراجع نجف آن را رد می‌کنند.
پژوهشگر عراقی، علی المدن، در گفت‌وگو با «الشرق الأوسط» توضیح می‌دهد که «مدرسه نجف در دوران مرجعیت حکیم و خویی به بی‌طرفی سیاسی مشهور بوده و از دخالت مستقیم در امور سیاسی پرهیز می‌کرده است، در حالی که مدرسه قم بیشتر به سیاست اهمیت می‌داده و فقها نقش مهمی در این زمینه ایفا کرده‌اند».
صفی‌الدین هم از تأثیرات حوزه قم و چارچوب «ولایت فقیه» مستثنی نبوده است. همچنین، وصلت او با خانواده قاسم سلیمانی نقش مهمی در ادغام فرهنگی او در فضای ایران داشته که آگاهی سیاسی او را شکل داده و او را تا به امروز به رهبری برجسته‌ترین گروه مسلح در خاورمیانه رسانده است.