سوریه پاشنه آشیل «حزب الله» و راه نفوذ اسرائیل

حصاری با فناوری‌های جاسوسی و واحد ویژه برای پالایش داده‌ها و ردیابی تحرکات عناصر

محل ترور نصر الله در ضاحیه جنوبی بیروت (فرانس پرس)
محل ترور نصر الله در ضاحیه جنوبی بیروت (فرانس پرس)
TT

سوریه پاشنه آشیل «حزب الله» و راه نفوذ اسرائیل

محل ترور نصر الله در ضاحیه جنوبی بیروت (فرانس پرس)
محل ترور نصر الله در ضاحیه جنوبی بیروت (فرانس پرس)

شماری از مقامات پیشین و کنونی در دستگاه اطلاعاتی اسرائیل گفتند که دخالت «حزب الله» در جنگ داخلی سوریه و جنگیدن نیروهای «حزب الله» در کنار نظام بشار الاسد همچون «پاشنه آشیل» این گروه شد و این امکان را به تل آویو داد که به طور گسترده به سیستم «حزب الله» نفوذ پیدا کند. ساختار محرمانه «حزب الله» برای دهه های طولانی جای نفوذ و جاسوسی برای هیچ سازمان و کشوری باقی نگذاشته بود.

کمتر از بیست سال پس از سه بار تلاش اسرائیل برای ترور حسن نصر الله دبیر کل «حزب الله» در جنگ ۲۰۰۶ بالاخره اسرائیل روز جمعه (۲۷ سپتامبر) محل حضور نصر الله را به دقت شناسایی کرد و نصر الله و حدود ۲۰ نفر از فرماندهان ارشد «حزب الله» را پس از چند هفته ترور و تصفیه فیزیکی و حملات غیر متعارف کشت.
مقامات کنونی و پیشینی که روزنامه بریتانیایی «فایننشال تایمز» با آنها گفتگو کرده می گویند «این بار وضع فرق کرد چرا که اسرائیل در دو ماه گذشته عملیات خود را بنا به داده های اطلاعاتی ارزشمند و بی سابقه پیش برد» و روند ترورها با کشتن فواد شکر فرمانده نظامی «حزب الله» در اواخر ماه ژوئیه کلید خورد.

«تصویر اطلاعاتی متراکم»

به گزارش «فایننشال تایمز» دلیل این تحول و عملیات موفق اسرائیل در ترور فرماندهان «حزب الله» این است که اسرائیل به دنبال استقرار نیروهای «حزب الله» در سوریه از سال ۲۰۱۲ به منظور کمک به رژیم اسد برای سرکوب اعتراضات به «تصویر اطلاعاتی متراکم» درباره «حزب الله» دست پیدا کرده بود. به عبارت دیگر دست «حزب الله» در آن زمان برای اسرائیل رو شد یعنی اسرائیل به اطلاعات ارزشمندی درباره «هویت مسئول عملیات حزب و افرادی که ارتقای درجه می گرفتند و افراد فاسد و نیروهایی که سفر غیر موجه داشتند» دست پیدا کرد.

عکس آرشیوی از آموزش نظامی شبه نظامیان ایران در سوریه که در بین آنها نیروهای «حزب الله» لبنان نیز هستند (دیده بان حقوق بشر سوریه)

«حزب الله» می خواست تمام قد وارد جنگ ادامه دار در سوریه شود و به همین دلیل قواعد سفت و سخت عضو گیری نیرو را شل تر کرد و همین باعث شد تا «در معرض نفوذ و جاسوسی اسرائیل» قرار بگیرد چرا که «خبرچین های اسرائیل همه جا حضور داشتند و جاسوس های اسرائیل دنبال اعضای سابقی که احتمال داشت از «حزب الله» جدا شده باشند می گشتند».
رندا سلیم مدیر برنامه حل تعارض موسسه خاورمیانه در واشنگتن می گوید «گسترش حضور و نفوذ در سوریه باعث شد که ساز و کارهای نظارت داخلی «حزب الله» تضعیف شود و بستری برای نفوذ در سطح گسترده ایجاد گردد».

«دریایی از داده ها»

جنگ سوریه در کنار روند نفوذ «دریایی از داده ها» را در اختیار جاسوسان اسرائیل و الگوریتم های آن ها قرار داد که اکثر آنها به صورت علنی در دسترس بود، مثل «پوسترهای شهدا» که «حزب الله» از آنها به طور مرتب برای آگهی ترحیم نیروهایش در سوریه استفاده می کرد. آگهی های ترحیم حاوی اطلاعات دقیق از شهر محل تولد پیکارجو و محل کشته شدن و حلقه دوستانی که خبر را در رسانه های اجتماعی منتشر می کردند بودند. مراسم خاکسپاری علنی تر بودند و باعث شدند گاهی مقام های ارشد این گروه برای مدت کوتاه هم که شده از سایه بیرون بیایند.
این گزارش به نقل از یک مقام ارشد سابق لبنانی گفت «نفوذ به «حزب الله» توسط نهادهای اطلاعاتی اسرائیل و آمریکا «بهای حمایت آنها از اسد بود». او توضیح داد «آنها باید خودشان را در سوریه آشکار می ساختند. این گروه مخفی اینجا بود که ناگزیر شد با سرویس اطلاعاتی فاسد سوریه یا سرویس های اطلاعاتی روسیه که به صورت منظم از سوی آمریکایی ها رصد می شوند در تماس باشد و اطلاعات رد و بدل کند».

پوستر "شهدا" که حزب الله آن را با نام و عکس کشته هایش در سوریه و تشییع جنازه آنها منتشر می کرد. این پوسترها منبع مهم اطلاعات هستند

یزید سابق محقق مرکز خاورمیانه بنیاد کارنگی در این باره گفت «نیروهای «حزب الله» از نیروهایی بسیار منظم و سختگیر به کسانی تبدیل شدند که اجازه ورود افراد بسیاری را (به این گروه) می دادند».
او افزود «از خود راضی بودن و تکبر و تغییر در نحوه عضوگیری آغاز ضعیف شدن آنها بود».

محاصره با فناوری های جاسوسی

تحول در جمع آوری اطلاعات به واسطه ماهواره های جاسوسی و پهپادهای پیشرفته و توانمندی های هک سایبری که گوشی های تلفن همراه را به دستگاه های شنود تبدیل می کرد به اسرائیل در روند نفوذ به «حزب الله» کمک کرد».
اسرائیل واحدی ویژه به نام «یگان ۹۹۰۰» راه اندازی کرد که الگوریتم هایی را طراحی می کند تا از طریق ترابایت ها تصاویر بصری کوچکترین تغییرات را پیدا کنند. آنها امید داشتند یک دریچه تهویه بالای تونل یا اضافه شدن ناگهانی سازه ای بتی را شناسایی کنند که نشانه ای از وجود پناهگاه است.
این گزارش توضیح داد «هنگامی که یک نیروی (حزب الله) شناسایی می شود سبک حرکت و رفت و آمد روزانه او به یک پایگاه داده گسترده اطلاعات وارد می شود. اطلاعات این نیرو از طریق دستگاه های مختلف مثل موبایل همسرش یا کیلومتر شمار خودروی هوشمندش یا موقعیت جغرافیایی اش جمع آوری می شوند».

هاشم صفی الدین فرمانده برجسته «حزب الله» در مراسم تشییع جنازه یکی از فرماندهان حزب الله که در ادلب سوریه کشته شد (فرانس پرس)

به گفته چندین مقام اسرائیلی این اطلاعات ممکن است از منابع متنوعی مانند پهپادهای در حال پرواز یا دوربین های مدار بسته ای که از کنار نیروهای «حزب الله» عبور می کند یا حتی صدایشان که توسط میکروفون کنترل از راه دور یک تلویزیون مدرن ضبط شده به دست آید.

یکی از مقامات اسرائیلی می گوید «هر گونه وقفه ایجاد شده در روال عادی زندگی افراد تحت رصد به هشداری برای افسران اطلاعاتی تبدیل می شود تا این اطلاعات را چک کنند. این فناوری به اسرائیل اجازه داد تا فرماندهان رده میانی جوخه های ضد تانک حزب الله متشکل از دو یا سه پیکارجو را شناسایی کنند. این جوخه های ضد تانک برای اسرائیل در مرزها دردسرساز شده بودند. اسرائیل همچنین در برهه ای از زمان برنامه زمانی فرماندهان را زیر نظر گرفت تا ببیند آیا آنها به دلیل انتظار وقوع یک حمله ناگهانی به میدان نبرد فراخوانده می شوند یا خیر».

شناسایی مکان نصر الله

دستگاه اطلاعاتی اسرائیل در ماه های اخیر تقریبا به فناوری دست یافته بود که دست کم به اسرائیل به صورت متناوب اجازه می داد مکان نصر الله را شناسایی کند. نصر الله همواره در تونل های زیر زمینی و مخفیگاه ها زندگی می کرد.
یکی از مقامات اسرائیل گفت که در روزهای بعد از هفتم اکتبر جنگنده های اسرائیلی دستور داشتند مکان حضور نصر الله را بمباران کنند. محل حضور او توسط اداره اطلاعات اسرائیل (امان) شناسایی شده بود. اما این حمله کنسل شد چرا که کاخ سفید از بنیامین نتانیاهو خواست این حمله را انجام ندهد.

محل ترور نصر الله در ضاحیه جنوبی بیروت (فرانس پرس)

اما به نظر می رسد که آمریکا روز جمعه گذشته دیگر به حمله به محل حضور نصر الله اعتراض نکرد. دستگاه اطلاعات اسرائیل بار دیگر مکان نصر الله را شناسایی کردند. او داشت به «مخفیگاه مرکز کنترل و فرماندهی» می رفت تا گویا در نشست فرماندهان ارشد حزب الله و یکی از فرماندهان سپاه شرکت کند که حمله تکان دهنده انجام شد.



حمله اسرائیل به تدمر... انتقال فرماندهان ایرانی از سوریه به عراق


 
مراسم خاکسپاری روز جمعه دو نفر از جان باختگان حمله به تدمر در الحطابیه در استان حمص
  مراسم خاکسپاری روز جمعه دو نفر از جان باختگان حمله به تدمر در الحطابیه در استان حمص
TT

حمله اسرائیل به تدمر... انتقال فرماندهان ایرانی از سوریه به عراق


 
مراسم خاکسپاری روز جمعه دو نفر از جان باختگان حمله به تدمر در الحطابیه در استان حمص
  مراسم خاکسپاری روز جمعه دو نفر از جان باختگان حمله به تدمر در الحطابیه در استان حمص

آمار قربانیان حمله هوایی اسرائیل به تدمر سوریه به ۹۳ نفر رسید. خبرها حاکی از این است که جمعی از فرماندهان رده بالای سپاه و گروه های شبه نظامی ایران به دلیل نگرانی از اینکه هدف حمله اسرائیل قرار بگیرند سوریه ترک کردند و راهی عراق شدند. همچنین نیروهای ائتلاف بین المللی تجهیزات نظامی و نیرو به پایگاه میدان نفتی العمر در حومه شرقی دیر الزور آورده است تا برای رویارویی با تهدیدهای فزاینده در منطقه آماده باشد.
مراسم خاکسپاری کشته شدگان حمله اسرائیل به تدمر روز جمعه (۲۲ نوامبر) برای دومین روز متوالی در اکثر شهرستان ها و روستاهای عمدتا شیعه نشین در حومه های حلب و حمص و دمشق و دیر الزور ادامه داشت و عکس های منتشر شده در شبکه های اجتماعی بیانگر جمعیت انبوه شرکت کنندگان نظامی و غیر نظامی در مراسم تشییع جنازه است.

مراسم تشییع جنازه برخی از کشته شدگان در شهرستان الزهراء در حومه حلب

سازمان دیده بان حقوق بشر سوریه جمعه (۲۲ نوامبر) گفت جمعیت انبوهی در روستای الربوه در حومه غربی حمص که عمدتا شیعه نشین است در مراسم خاکسپاری چند نفر از اعضای «حزب الله» لبنان شرکت کردند و صدها نفر نظامی و غیر نظامی در تشییع جنازه ۴ نفر از اعضای «حزب الله» حضور داشتند. این افراد در حملات هوایی اسرائیل به شهر تدمر کشته شدند. شرکت کنندگان در این مراسم با چهره های اندوهناک و غم زده با پرچم های «حزب الله» لبنان به نفع «حزب الله» و در ستایش از اعضای این گروه شعار دادند و نیز شعارهای مذهبی مثل «خوش به حالتان ای سربازان مهدی منتظر که در بهشتید. شما حزب الله هستید» سر دادند. تشییع جنازه بقیه قربانیان این حمله با حضور پرتعداد جمعیت در شهرستان الحطانیه در حومه حمص و شهرستان الزهراء در حومه حلب و منطقه سیده زینب در جنوب دمشق و در حومه دیر الزور برگزار شد.
برخی منابع آگاه به این مراسم در دمشق به «الشرق الاوسط» گفتند جمعیت انبوه در چند مراسم خاکسپاری جان باختگان حمله به تدمر دارای پیام است که نشانگر حضور پررنگ و گسترده مردمی هواداران و سرسپردگان به ایران و «حزب الله» لبنان در مناطق تحت نفوذشان در سوریه است و نیز پاسخی است به خبرهایی که منتشر شدند مبنی بر اینکه «نقش شبه نظامیان ایران در سوریه کم رنگ» شده است.

این منابع خاطر نشان کردند حمله هوایی اسرائیل به تدمر چند روزی پس از آن انجام شد که رسانه های داخلی سوریه از افزایش حضور گروه های شبه نظامی ایران در سوریه برای مقابله با تشدید تنش نظامی از سوی اسرائیل خبر دادند و گروه های نظامی وابسته به ایران تهدید کردند که مسیر تهران – بیروت را می بندند. سپاه پاسداران نیز همچنان در حال برگزاری آموزش های نظامی گسترده در پادگان ها برای گروه های شبه نظامی به ویژه گروه عراقی «جنبش نجبا» در منطقه بیابانی السخنه در شرق حمص است.

گوشه ای از مراسم خاکسپاری جمعه برخی از کشته شدگان حمله تدمر که در منطقه سیده زینب برگزار شد

این منابع خاطر نشان کردند که اسرائیل دست به حمله پیشگیرانه کوبنده به گروه های شبه نظامی ایران زده که این پیام هشدار را به ایران می دهد که گروه های شبه نظامی عراق نباید علیه اسرائیل فعال شده و دست به حمله بزنند.

این منابع افزودند که اسرائیل اصرار دارد که خط انتقال اسلحه و نیرو به خاک سوریه را کاملا تعطیل کند و شاید دامنه این اقدام اسرائیل به خط انتقال اسلحه و نیرو به عراق نیز برسد.
در این راستا خبرها حاکی از این است که شماری از فرماندهان «سپاه» و گروه های شبه نظامی ایران از سوریه راهی عراق شدند تا هدف حملات هوایی اسرائیل قرار نگیرند به خصوص اینکه حملات هوایی اسرائیل به تازگی در سوریه شدت پیدا کرده است. خبرگزاری «نورث پرس» سوریه به نقل از یک منبع نظامی گزارش داد «۱۱ تن از فرماندهان رده اول سپاه و شبه نظامیان ایران سوار بر سه خودرو خاک سوریه را ترک کرده و از گذرگاه مرزی قائم وارد عراق شدند». این خبرگزاری افزود این فرماندهان سپاه و گروه های شبه نظامی در حمص و تدمر و دمشق حضور داشتند و همگی ایرانی و عراقی هستند.

بالگرد آمریکایی بر فراز مقر ائتلاف بین المللی

اسرائیل روز چهارشنبه (۲۰ نوامبر) در چندین حمله هوایی سه موضع در شهر تدمر در حومه شرقی حمص را مورد هدف قرار داد. گفته می شود این حملات هوایی عمدتا محل نشست شماری از فرماندهان گروه های شبه نظامی ایران و «جنبش نجبا»ی عراق و یکی از اعضای ارشد «حزب الله» لبنان را هدف قرار دادند. اسرائیل همچنین به دو منطقه در محله «الجمعیه» حمله کرد که یکی انبار اسلحه نزدیک منطقه صنعتی است. خانواده های شبه نظامیان عراقی و خارجی وابسته به ایران در منطقه صنعتی سکونت دارند. «سازمان دیده بان حقوق بشر سوریه» جمعه (۲۲ نوامبر) گزارش داد آمار تلفات جانی حمله هوایی اسرائیل به تدمر به ۹۲ نفر رسید که ۶۱ نفر از اعضای گروه های شبه نظامی ایران هستند و تابعیت سوری دارند و در این میان ۱۱ تن افسر و نیروهای درجه دارند که برای «حزب الله» لبنان کار می کردند. ۲۷ نفر از قربانیان این حمله غیر سوری و عمدتا اعضای «جنبش نجبا»ی عراق و ۴ تن از اعضای «حزب الله» لبنان بودند. حدود ۲۱ نفر نیز زخمی شدند که ۷ نفر غیر نظامی هستند.
در راستای تشدید تنش در منطقه فعالان سازمان دیده بان حقوق بشر سوریه گفتند که چندین هواپیمای لجستیک نظامی نیروهای «ائتلاف بین المللی» در پایگاه میدان نفتی العمر در حومه شرقی دیر الزور به زمین نشستند. این پایگاه بزرگ ترین پایگاه نظامی آمریکا در سوریه است. هواپیماها حامل تجهیزات نظامی و لجستیک هستند.

نیروهای ائتلاف بین المللی برای تقویت توان دفاعی و افزایش آمادگی رزمی برای مقابله با تهدیدهای فزاینده ایران و شبه نظامیانش در منطقه تلاش می کنند.