جبهه جدید اسرائیل در جنوب لبنان... نبرد برای تسلط بر ارتفاعات

«الشرق الاوسط» نقشه درگیری‌ها در بخش‌های شرقی و غربی را ترسیم می‌کند


مناطقی از یک روستای مرزی در جنوب لبنان که از طرف اسرائیل به‌عنوان ویرانه دیده می‌شود (AP)
مناطقی از یک روستای مرزی در جنوب لبنان که از طرف اسرائیل به‌عنوان ویرانه دیده می‌شود (AP)
TT

جبهه جدید اسرائیل در جنوب لبنان... نبرد برای تسلط بر ارتفاعات


مناطقی از یک روستای مرزی در جنوب لبنان که از طرف اسرائیل به‌عنوان ویرانه دیده می‌شود (AP)
مناطقی از یک روستای مرزی در جنوب لبنان که از طرف اسرائیل به‌عنوان ویرانه دیده می‌شود (AP)

ارتش اسرائیل یک جبهه جدید عملیاتی در جنوب لبنان ایجاد کرده است. این جبهه در بخش غربی تمرکز دارد، بعد از گذشت یک هفته از آغاز عملیات زمینی که بیشتر در بخش‌های شرقی و مرکزی انجام شده بود. این منطقه اکنون خالی از سکنه است و به یک منطقه کاملاً نظامی تبدیل شده که همواره زیر آتش توپخانه و حملات هوایی قرار دارد.

برخلاف پیش‌بینی‌های تحلیلگران که انتظار داشتند اسرائیل طی یک هفته به پیشروی استراتژیک دست یابد، نیروهای اسرائیلی نتوانستند در داخل لبنان به موفقیت چشم‌گیری برسند. ارتش اسرائیل تلاش‌هایی برای نفوذ در مناطق العدیسه، کفركلا، یارون، و مارون الراس انجام داده است، اما تنها توانستند در حاشیه‌های یارون، مارون الراس و بلیدا پیشرفت محدودی کسب کنند.

حزب‌الله اعلام کرده است که وضعیت نیروهایش «عالی» است، اما جزئیات بیشتری ارائه نکرده است.

تسلط بر ارتفاعات

منابع محلی می‌گویند هدف ارتش اسرائیل از این عملیات، تسلط بر ارتفاعات مرزی لبنان بوده تا از این طریق مانع نظارت و حملات حزب‌الله به نیروهای اسرائیلی در طرف دیگر مرز شود. با این حال، این تلاش‌ها تا کنون به نتیجه‌ای که اسرائیل انتظار داشت نرسیده است.

حزب‌الله با تسلط بر این ارتفاعات، قادر است منطقه زیرین را کنترل کرده و تحرکات اسرائیل را هدف قرار دهد. طی 5 ماه نخست جنگ، نیروهای حزب‌الله موفق به حملات مؤثر به مواضع اسرائیلی‌ها با استفاده از موشک‌های هدایت‌شونده شدند.

نفوذ در مرزها

در روزهای اخیر، حزب‌الله اعلام کرده است که تجمعات اسرائیلی در داخل لبنان را هدف قرار داده، از جمله در باغی به نام «باغ ایران» در مارون الراس و نیز در ارتفاعات بلیدا. یک منبع امنیتی لبنانی تأیید کرده است که نفوذ اسرائیل محدود به مناطق مرزی است و ارتش اسرائیل هنوز به عمق خاک لبنان وارد نشده است.

رسانه‌های اسرائیلی تصاویری از پرچم این کشور بر روی ساختمانی در «باغ ایران» منتشر کرده‌اند، اما این اقدامات بیشتر به عنوان حملات سریع و محدود در مناطق مرزی توصیف شده‌اند.

ارتش اسرائیل همچنین از کنترل بر یک مجتمع حزب‌الله در جنوب لبنان خبر داده است که شامل تجهیزات نظامی و سکوهای پرتاب موشک بوده است.

عملیات در بخش غربی

در همین حال، ارتش اسرائیل اعلام کرده است که عملیات جدیدی در بخش غربی جنوب لبنان آغاز کرده است. هدف این عملیات مقابله با نیروها و زیرساخت‌های حزب‌الله است. این عملیات توسط واحدهای ذخیره ارتش اسرائیل و با حمایت نیروهای توپخانه انجام می‌شود. با این حال، منابع محلی می‌گویند این منطقه نیز همچون بخش‌های دیگر سخت و پیچیده است و مقاومت نیروهای حزب‌الله همچنان ادامه دارد.

در برخی مناطق، حزب‌الله موفق شده نیروهای اسرائیلی را عقب‌نشینی دهد و آسیب‌های جدی به آن‌ها وارد کند، به طوری که برخی از نیروهای اسرائیلی مجبور به عقب‌نشینی به پشت مرزها شده‌اند.



چگونه عراق از «تهدیدی وجودی خطرناک‌تر از داعش» نجات یافت؟

مشایخ عراقی در تظاهراتی در حمایت از ایران، سه‌شنبه در مسیر منتهی به منطقه سبز که سفارت عراق در بغداد در آن واقع شده است (AP)
مشایخ عراقی در تظاهراتی در حمایت از ایران، سه‌شنبه در مسیر منتهی به منطقه سبز که سفارت عراق در بغداد در آن واقع شده است (AP)
TT

چگونه عراق از «تهدیدی وجودی خطرناک‌تر از داعش» نجات یافت؟

مشایخ عراقی در تظاهراتی در حمایت از ایران، سه‌شنبه در مسیر منتهی به منطقه سبز که سفارت عراق در بغداد در آن واقع شده است (AP)
مشایخ عراقی در تظاهراتی در حمایت از ایران، سه‌شنبه در مسیر منتهی به منطقه سبز که سفارت عراق در بغداد در آن واقع شده است (AP)

منابع دیپلماتیک در بغداد به روزنامه «الشرق الاوسط» گفتند مقام‌های عراقی نگران کشیده شدن کشور به جنگ میان ایران و اسرائیل بودند و آن را «تهدیدی وجودی برای عراق» توصیف کردند که خطرناک‌تر از تهدید داعش بود؛ همان گروهی که زمانی یک‌سوم خاک کشور را اشغال کرده بود.

این منابع توضیح دادند:
«داعش یک پدیده بیگانه بود که در نهایت باید از بدن عراق به‌ویژه با توجه به حمایت منطقه‌ای و بین‌المللی از بغداد برای مقابله با آن طرد می‌شد. اما جنگ ایران و اسرائیل، وحدت عراق را تهدید می‌کرد.»

شرح تهدید وجودی از نگاه منابع دیپلماتیک:

همزمان با آغاز جنگ، بغداد پیام‌هایی از اسرائیل از طریق جمهوری آذربایجان و کانال‌های دیگر دریافت کرد. در این پیام‌ها آمده بود که اسرائیل در صورت حمله‌ای از خاک عراق، پاسخ‌هایی «سخت و دردناک» خواهد داد. اسرائیل مسئولیت هرگونه حمله از خاک عراق را متوجه دولت عراق دانسته بود.

آمریکا نیز از زبان توصیه‌آمیز قبلی عبور کرد و مستقیماً نسبت به عواقب وخیم حملات احتمالی گروه‌های وابسته به ایران هشدار داد.

مقام‌های عراقی نگران «سناریوی فاجعه» بودند. سناریویی که در آن، گروه‌های عراقی به اسرائیل حمله می‌کردند و اسرائیل نیز با موجی از ترورهای هدفمند مشابه آنچه علیه فرماندهان حزب‌الله لبنان و ژنرال‌ها و دانشمندان ایرانی در آغاز جنگ انجام داد، پاسخ می‌داد.

به گفته این منابع، اگر اسرائیل حملات دردناکی علیه این گروه‌ها انجام می‌داد، خشم در میان شیعیان عراق شعله‌ور می‌شد. این وضعیت ممکن بود مرجعیت شیعه را وادار به اتخاذ موضعی جدی کند و در نتیجه، بحران به شکل تقابل مستقیم شیعیان با اسرائیل درمی‌آمد.

این سناریو باعث شد نگرانی‌هایی شکل گیرد مبنی بر اینکه سایر گروه‌های عراقی، شیعیان را مسئول کشاندن کشور به جنگی بدانند که می‌شد از آن دوری کرد. در چنین شرایطی، احتمال بروز شکاف دوباره میان شیعیان و سنی‌ها و تهدید دوباره برای وحدت عراق وجود داشت.

خطر دیگر، موضع احتمالی کردها بود. این احتمال وجود داشت که کردها اعلام کنند دولت مرکزی فقط نماینده یک گروه است، کشور از جنگ‌ها خسته شده و اقلیم دیگر نمی‌خواهد خود را با بغداد درگیر کند؛ چراکه نزدیکی به بغداد، اقلیم را وارد جنگ‌هایی می‌کند که نمی‌خواهد در آن‌ها شرکت داشته باشد.

نقش دولت السودانی

دولت محمد شیاع السودانی با ترکیبی از قاطعیت و تدبیر عمل کرد. به گروه‌ها هشدار داد که تحمل هیچ تلاشی برای کشاندن کشور به جنگی که وحدتش را تهدید می‌کند، ندارد. همزمان، کانال‌های ارتباطی با قدرت‌های منطقه‌ای و بین‌المللی، به‌ویژه آمریکا، را باز نگه داشت.

موضع ایران و موازنه داخلی
دولت عراق از موضع تهران هم بهره برد. ایران نه‌تنها از گروه‌ها نخواست وارد جنگ شوند، بلکه آن‌ها را به خویشتنداری تشویق کرد. برخی معتقدند تهران نمی‌خواست پس از از دست دادن سوریه، روابطش با عراق را نیز قربانی کند.

عامل مهم دیگر، درک گروه‌ها از بزرگی جنگ بود. آن‌ها می‌دانستند این نبرد از توانشان فراتر است؛ به‌ویژه با توجه به شرایط حزب‌الله در لبنان و نفوذ اطلاعاتی اسرائیل درون ایران. اسرائیل نشان داده بود که اطلاعات دقیقی از گروه‌های دشمن دارد و با برتری تکنولوژیک خود، می‌تواند به اهدافش برسد.

سه حمله ناکام

با وجود فشارها، به گفته منابع دیپلماتیک، گروه‌های بی‌انضباط تلاش کردند سه حمله را طراحی و اجرا کنند؛ اما نیروهای امنیتی عراق توانستند پیش از اجرا آن‌ها را خنثی کنند.

منابع همچنین گفتند که ایران زخمی عمیق برداشت؛ چراکه اسرائیل جنگ را به خاک ایران کشاند و آمریکا را به هدف گرفتن تأسیسات هسته‌ای آن ترغیب کرد. به‌گفته این منابع، اگر ایران در پرونده هسته‌ای امتیاز ندهد، احتمال دور تازه‌ای از درگیری وجود دارد.