جبهه جدید اسرائیل در جنوب لبنان... نبرد برای تسلط بر ارتفاعات

«الشرق الاوسط» نقشه درگیری‌ها در بخش‌های شرقی و غربی را ترسیم می‌کند


مناطقی از یک روستای مرزی در جنوب لبنان که از طرف اسرائیل به‌عنوان ویرانه دیده می‌شود (AP)
مناطقی از یک روستای مرزی در جنوب لبنان که از طرف اسرائیل به‌عنوان ویرانه دیده می‌شود (AP)
TT

جبهه جدید اسرائیل در جنوب لبنان... نبرد برای تسلط بر ارتفاعات


مناطقی از یک روستای مرزی در جنوب لبنان که از طرف اسرائیل به‌عنوان ویرانه دیده می‌شود (AP)
مناطقی از یک روستای مرزی در جنوب لبنان که از طرف اسرائیل به‌عنوان ویرانه دیده می‌شود (AP)

ارتش اسرائیل یک جبهه جدید عملیاتی در جنوب لبنان ایجاد کرده است. این جبهه در بخش غربی تمرکز دارد، بعد از گذشت یک هفته از آغاز عملیات زمینی که بیشتر در بخش‌های شرقی و مرکزی انجام شده بود. این منطقه اکنون خالی از سکنه است و به یک منطقه کاملاً نظامی تبدیل شده که همواره زیر آتش توپخانه و حملات هوایی قرار دارد.

برخلاف پیش‌بینی‌های تحلیلگران که انتظار داشتند اسرائیل طی یک هفته به پیشروی استراتژیک دست یابد، نیروهای اسرائیلی نتوانستند در داخل لبنان به موفقیت چشم‌گیری برسند. ارتش اسرائیل تلاش‌هایی برای نفوذ در مناطق العدیسه، کفركلا، یارون، و مارون الراس انجام داده است، اما تنها توانستند در حاشیه‌های یارون، مارون الراس و بلیدا پیشرفت محدودی کسب کنند.

حزب‌الله اعلام کرده است که وضعیت نیروهایش «عالی» است، اما جزئیات بیشتری ارائه نکرده است.

تسلط بر ارتفاعات

منابع محلی می‌گویند هدف ارتش اسرائیل از این عملیات، تسلط بر ارتفاعات مرزی لبنان بوده تا از این طریق مانع نظارت و حملات حزب‌الله به نیروهای اسرائیلی در طرف دیگر مرز شود. با این حال، این تلاش‌ها تا کنون به نتیجه‌ای که اسرائیل انتظار داشت نرسیده است.

حزب‌الله با تسلط بر این ارتفاعات، قادر است منطقه زیرین را کنترل کرده و تحرکات اسرائیل را هدف قرار دهد. طی 5 ماه نخست جنگ، نیروهای حزب‌الله موفق به حملات مؤثر به مواضع اسرائیلی‌ها با استفاده از موشک‌های هدایت‌شونده شدند.

نفوذ در مرزها

در روزهای اخیر، حزب‌الله اعلام کرده است که تجمعات اسرائیلی در داخل لبنان را هدف قرار داده، از جمله در باغی به نام «باغ ایران» در مارون الراس و نیز در ارتفاعات بلیدا. یک منبع امنیتی لبنانی تأیید کرده است که نفوذ اسرائیل محدود به مناطق مرزی است و ارتش اسرائیل هنوز به عمق خاک لبنان وارد نشده است.

رسانه‌های اسرائیلی تصاویری از پرچم این کشور بر روی ساختمانی در «باغ ایران» منتشر کرده‌اند، اما این اقدامات بیشتر به عنوان حملات سریع و محدود در مناطق مرزی توصیف شده‌اند.

ارتش اسرائیل همچنین از کنترل بر یک مجتمع حزب‌الله در جنوب لبنان خبر داده است که شامل تجهیزات نظامی و سکوهای پرتاب موشک بوده است.

عملیات در بخش غربی

در همین حال، ارتش اسرائیل اعلام کرده است که عملیات جدیدی در بخش غربی جنوب لبنان آغاز کرده است. هدف این عملیات مقابله با نیروها و زیرساخت‌های حزب‌الله است. این عملیات توسط واحدهای ذخیره ارتش اسرائیل و با حمایت نیروهای توپخانه انجام می‌شود. با این حال، منابع محلی می‌گویند این منطقه نیز همچون بخش‌های دیگر سخت و پیچیده است و مقاومت نیروهای حزب‌الله همچنان ادامه دارد.

در برخی مناطق، حزب‌الله موفق شده نیروهای اسرائیلی را عقب‌نشینی دهد و آسیب‌های جدی به آن‌ها وارد کند، به طوری که برخی از نیروهای اسرائیلی مجبور به عقب‌نشینی به پشت مرزها شده‌اند.



اسرائیل کشته شدن یحیی السنوار را تأیید کرد؛ مرگ «تصادفی»



عکسی که رسانه‌های اسرائیلی از جسدی که به احتمال زیاد متعلق به السنوار است، منتشر کرده‌اند
عکسی که رسانه‌های اسرائیلی از جسدی که به احتمال زیاد متعلق به السنوار است، منتشر کرده‌اند
TT

اسرائیل کشته شدن یحیی السنوار را تأیید کرد؛ مرگ «تصادفی»



عکسی که رسانه‌های اسرائیلی از جسدی که به احتمال زیاد متعلق به السنوار است، منتشر کرده‌اند
عکسی که رسانه‌های اسرائیلی از جسدی که به احتمال زیاد متعلق به السنوار است، منتشر کرده‌اند

اسرائیل رسماً اعلام کرد که یحیی السنوار، رهبر جنبش «حماس»، به‌طور تصادفی در جریان حمله‌ای به خانه‌ای در رفح، در جنوب نوار غزه، کشته شده است. این خبر چند ساعت پس از آغاز تحقیقات ارتش درباره احتمال کشته شدن او اعلام شد.

اسرائیل کاتس، وزیر خارجه اسرائیل، مرگ سنوار را تأیید کرده و آن را «پیروزی بزرگی» توصیف کرد. او گفت که حذف «مغز متفکر قتل‌عام‌های» ۷ اکتبر، یک «دستاورد بزرگ نظامی و معنوی» و «پیروزی‌ای برای جهان آزاد» است که به «تغییراتی منجر می‌شود که غزه را از کنترل حماس و ایران خارج کرده» و «امکان آزادی فوری اسرای اسرائیلی» در غزه را فراهم می‌کند.

دقایقی پس از این اظهارات، آویخای ادرعی، سخنگوی ارتش اسرائیل، اعلام کرد که «مغز متفکر قتل‌عام ۷ اکتبر» از بین رفته است. او در بیانیه‌ای از طرف ارتش و شاباک (سازمان امنیت داخلی اسرائیل) گفت: «در پایان یک عملیات تعقیب که یک سال به طول انجامید، دیروز (چهارشنبه) در جنوب نوار غزه، تروریست یحیی السنوار از بین رفت.»

با اینکه این ترور به‌طور تصادفی رخ داد، ادرعی توضیح داد که ارتش و شاباک «در ماه‌های اخیر عملیات‌های زیادی انجام داده‌اند که باعث محدود شدن حوزه فعالیت السنوار شد و نهایتاً به نابودی او منجر شد.»

او افزود که ارتش و شاباک «طی هفته‌های اخیر، تحت هدایت فرماندهی نظامی منطقه جنوب و تیپ غزه، در جنوب نوار غزه براساس اطلاعات شاباک و دستگاه‌های اطلاعاتی که به مناطق مشکوکی اشاره داشتند که رهبران حماس ممکن است در آنجا باشند، فعالیت کردند. نیروهای تیپ ۸۲۸ در این منطقه سه فرد مسلح را شناسایی و از بین بردند. پس از شناسایی جسد، تأیید شد که یحیی السنوار کشته شده است.»

«حماس» از چند روز پیش ارتباط با السنوار را از دست داده بود

دو منبع در جنبش «حماس» به «الشرق الأوسط» گفتند که سطوح مختلفی از این جنبش تأییدهایی مبنی بر کشته شدن یحیی السنوار دریافت کرده‌اند. یک منبع خارج از غزه اعلام کرد که مقامات امنیتی حماس نشانه‌هایی از مرگ رهبر جنبش را منتقل کرده‌اند، در حالی که یک منبع دیگر در داخل نوار غزه اعلام کرد که «خبر مرگ به‌طور امنیتی به رهبران داخل غزه منتقل شده است.»

السنوار در شهر غزه در آوریل ۲۰۲۳ (فرانس پرس)

پیش از این تأیید، منابع حماس به «الشرق الأوسط» گفته بودند که «ارتباط با تیم امنیتی السنوار از چند روز پیش قطع شده و در این مدت هیچ تماسی برقرار نشده بود». آن‌ها همچنین اظهار داشتند: «هنوز نمی‌توان به‌طور قطعی درباره سرنوشت سنوار اظهار نظر کرد.» و افزودند: «حلقه امنیتی اطراف او بسیار محدود بوده و تنها شامل دو تا سه نفر بوده است که این موضوع مانع از دریافت سریع اطلاعات شده است.» همچنین اشاره کردند که «فقط همین حلقه بسته اطراف او از همه چیز درباره او اطلاع داشته و مسئول برقراری ارتباط او با دیگران بوده‌اند.»

از اردوگاه‌های پناهندگان تا رهبری عملیات «طوفان»

یحیی السنوار در سال ۱۹۶۲ در اردوگاه پناهندگان خان یونس به دنیا آمد، یکی از اردوگاه‌های فقیرنشین. خانواده او از روستای مجدل، که پس از نکبت ۱۹۴۸ از آنجا بیرون رانده شدند، به نوار غزه مهاجرت کردند. او تحصیلات خود را در مدارس «آنروا» در خان یونس آغاز کرد و سپس در دانشگاه اسلامی تحصیل کرد و مدرک کارشناسی خود را در رشته مطالعات عربی گرفت.

فعالیت سیاسی او ابتدا از فعالیت‌های دانشجویی تحت لوای «الکتله الاسلامیه» در دانشگاه آغاز شد و او به ریاست شورای دانشجویی رسید.

در اواسط دهه ۱۹۸۰، السنوار با شیخ احمد یاسین، بنیان‌گذار جنبش حماس، آشنا شد و به یکی از افراد نزدیک به او تبدیل شد. پس از تأسیس حماس در سال ۱۹۸۷، السنوار نقش‌های سازمانی گسترده‌تری را به عهده گرفت و با چند نفر از همکارانش یک سازمان امنیت داخلی برای حماس به نام «المجد» تأسیس کرد که به دستور شیخ یاسین بود. در سال ۱۹۸۸، او به اتهام قتل چهار نفر از همکاران اسرائیل دستگیر و به چهار بار حبس ابد محکوم شد.

السنوار در دوران زندانی بودن، رهبری زندانیان حماس را به‌عهده گرفت و مسئولیت کمیته رهبری اسرا را برعهده داشت. او در این دوران درگیری‌های زیادی با مقامات زندان و اعتصاب‌های متعددی انجام داد. همچنین السنوار وظایف امنیتی حماس را در داخل زندان به‌عهده داشت و مسئول نظارت بر تحقیقات داخلی جنبش بود.

او در طول مدت حبس خود از بیماری شدیدی رنج برد و به بیمارستان‌های اسرائیل منتقل شد. السنوار از داخل زندان مذاکرات مربوط به تبادل اسرای جلعاد شالیت را هدایت کرد که بر اساس آن در سال ۲۰۱۱ به همراه حدود ۱۰۰۰ زندانی فلسطینی آزاد شد.

السنوار در شهر غزه در اکتبر۲۰۲۲ (ا.ف.پ)

پس از آزادی، او در صفوف حماس به فعالیت خود ادامه داد و در سال ۲۰۱۲ به عضویت دفتر سیاسی جنبش درآمد. در سال ۲۰۱۷ به ریاست دفتر سیاسی حماس در غزه رسید و در سال ۲۰۲۱ برای دوره دوم انتخاب شد. در نهایت، در سال ۲۰۲۴ جانشین اسماعیل هنیه، که توسط اسرائیل در تهران ترور شد، شد و ریاست دفتر سیاسی حماس را برعهده گرفت.

السنوار پس از عملیات «طوفان الاقصی»

پس از عملیات «طوفان الاقصی» که حماس در ۷ اکتبر آغاز کرد، اسرائیل السنوار را به عنوان «مغز متفکر» این عملیات شناسایی کرد و او را در صدر لیست اهداف خود قرار داد. السنوار به همراه اعضای دیگر شورای نظامی گردان‌های «القسام» حمله‌ای بزرگ علیه اسرائیل برنامه‌ریزی کرده بود که هدف آن ایجاد شوکی بزرگ در اسرائیل و تغییر موازنه قدرت با آن بود.

نیروهای امنیتی اسرائیل، السنوار را در غزه، هم زیر زمین و هم روی زمین، تعقیب کردند، اما موفق به یافتن او نشدند. گزارش‌های اسرائیلی حاکی از آن است که اطلاعاتی درباره او به دست نیروهای امنیتی رسیده بود، اما نگرانی از حضور اسرای اسرائیلی مانع از تلاش برای ترور او شد.

السنوار در یک ویدئو که در داخل تونل گرفته شده بود، دیده شد، اما او با استفاده از ابزارهای ارتباطی ساده توانست از تعقیب و ترور جان سالم به در ببرد. او از این طریق با فرماندهان میدانی القسام در غزه و همچنین با اعضای دفتر سیاسی در خارج از کشور ارتباط برقرار می‌کرد و پیام‌هایی به میانجی‌گران مذاکرات آتش‌بس با اسرائیل می‌فرستاد.

Read also