«نزدیک‌تر به آرزوها»... چه عواملی مانع فراهم شدن شرایط آتش‌بس در لبنان می‌شود؟

آثار غارة إسرائيلية على ضاحية بيروت الأحد الماضي (أ.ب)
آثار غارة إسرائيلية على ضاحية بيروت الأحد الماضي (أ.ب)
TT

«نزدیک‌تر به آرزوها»... چه عواملی مانع فراهم شدن شرایط آتش‌بس در لبنان می‌شود؟

آثار غارة إسرائيلية على ضاحية بيروت الأحد الماضي (أ.ب)
آثار غارة إسرائيلية على ضاحية بيروت الأحد الماضي (أ.ب)

منابع آگاه در بیروت به «الشرق الاوسط» گفتند درخواست‌ها برای اجرای قطعنامه 1701 در مرزهای لبنان و اسرائیل همچنان «بیشتر به آرزوها شبیه است»، زیرا شرایط لازم برای رسیدن به یک آتش‌بس جدی هنوز فراهم نیست.

این منابع توضیح دادند که اولین مانع برای آتش‌بس، در سطح بین‌المللی به شرح زیر است:

  • شورای امنیت سازمان ملل به شدت از نبود اراده مشترک بین‌المللی به دلیل جنگ روسیه و اوکراین و تنش در روابط آمریکا و چین رنج می‌برد.
  • جنگی که سال گذشته در غزه شروع شد، نشان داد که نقش دبیرکل سازمان ملل، آنتونیو گوترش، به شدت آسیب دیده و تقریبا فلج شده است.
  • هنوز نشانه‌ای از حرکت فعال و فشرده دولت آمریکا برای تسریع در آتش‌بس در جنوب لبنان دیده نمی‌شود.
  • آمریکا و کشورهای غربی، حزب‌الله لبنان را مسئول ورود به جنگ از طریق «جبهه پشتیبانی» که پس از آغاز عملیات «طوفان الاقصی» اعلام شد، می‌دانند.

یک هلی‌کوپتر اسرائیلی در حال بمباران جنوب لبنان (AP)

  • چندین اظهارنظر نشان داده است که واشنگتن از تلاش اسرائیل برای نابود کردن توانایی‌های نظامی حزب‌الله حمایت می‌کند و تنها از دولت بنیامین نتانیاهو می‌خواهد که از تخریب زیرساخت‌های لبنان و ایجاد تلفات سنگین در میان غیرنظامیان خودداری کند.
  • اروپا نیز به نظر نمی‌رسد که توانایی ایفای نقش موثر در این تحولات را داشته باشد، و نتانیاهو به سرعت با ایجاد بحران با امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه، سعی کرد نقش این کشور در تسریع آتش‌بس را مختل کند.

این منابع در مورد موضع حزب‌الله افزودند:

  • هرگونه آتش‌بس در جبهه لبنان به تنهایی به این معناست که حزب‌الله تصمیم نادرستی گرفته و بلافاصله جبهه پشتیبانی را اعلام کرده است.
  • اجرای دقیق قطعنامه 1701 و دیگر قطعنامه‌های مرتبط با آن، جبهه جنوب لبنان را از درگیری‌های فعلی خارج می‌کند و در عمل نقش منطقه‌ای حزب‌الله و توانایی آن برای اعمال فشار نظامی بر اسرائیل را محدود می‌کند.
  • اجرای دقیق این قطعنامه همچنین ایران را از برگ برنده جنوب لبنان محروم می‌کند، برگی که اهمیتش از رابطه با حشدالشعبی عراق و حوثی‌ها بسیار بیشتر است.
  • همچنین حملات موشکی اخیر حزب‌الله به حیفا و مناطق دیگر نشان داده که ماشین نظامی آن همچنان فعال است و علی‌رغم آسیب‌هایی که به ساختار فرماندهی آن وارد شده، توانایی جنگیدن در مرزها را دارد. زبان پیروزی که نتانیاهو به کار می‌برد و اصرار او بر تغییر معادلات منطقه، نگرانی حزب‌الله را از اینکه هرگونه توافقی که شامل امتیازات باشد، بر تصویر و جایگاه حزب‌الله تأثیر منفی خواهد گذاشت، تشدید کرده است.

پناهجویانی که از حملات هوایی اسرائیل به جنوب لبنان و حومه بیروت فرار می‌کنند (EPA)

  • حمایت معاون دبیرکل حزب‌الله از «برادر بزرگتر» نبیه بری، رئیس مجلس لبنان، و تلاش‌های او برای توقف آتش‌بس، به معنای اعطای اختیار کامل به او برای موافقت با اجرای جدی قطعنامه 1701 نیست.
  • حزب‌الله می‌داند که بیشتر لبنانی‌ها از «جبهه پشتیبانی» که بدون مشورت با دیگران اعلام شده، حمایت نکرده‌اند. بنابراین، پذیرش اجرای جدی قطعنامه 1701 باعث می‌شود بسیاری از لبنانی‌ها حزب‌الله را مسئول خسارات وارده به محیط زیست حزب و کل لبنان بدانند.
  • حزب‌الله در حال حاضر رهبری به اندازه حسن نصرالله فقید ندارد که بتواند چنین موضع دشواری را به این اندازه بفروشد.

منابع انتظار «فصل‌های خونین‌تر» و تلفات بیشتر انسانی و اقتصادی را دارند، پیش از اینکه طرف‌های درگیر به حداقل واقع‌گرایی لازم برای خروج از این بحران برسند. به ویژه که ماشین نظامی اسرائیل به طرز وحشیانه‌ای عمل می‌کند و صحنه‌های غزه را دوباره زنده می‌کند. این منابع بر لزوم توجه به تحولات میان واشنگتن و تهران، به‌ویژه پس از واکنش احتمالی اسرائیل به ایران تاکید می‌کنند.



درخواست ۱۰۰ نماینده لبنانی از یونسکو برای حفاظت از سایت های تاریخی 


 
آوار در محل حمله هوایی اسرائیلی در بعلبک و مجموعه معابد رومی در پس زمینه (فرانس پرس)
  آوار در محل حمله هوایی اسرائیلی در بعلبک و مجموعه معابد رومی در پس زمینه (فرانس پرس)
TT

درخواست ۱۰۰ نماینده لبنانی از یونسکو برای حفاظت از سایت های تاریخی 


 
آوار در محل حمله هوایی اسرائیلی در بعلبک و مجموعه معابد رومی در پس زمینه (فرانس پرس)
  آوار در محل حمله هوایی اسرائیلی در بعلبک و مجموعه معابد رومی در پس زمینه (فرانس پرس)

بیش از صد نماینده لبنانی پنجشنبه (۷ نوامبر) در نامه به رئیس یونسکو خواستند تا فورا برای حفاظت از سایت های تاریخی لبنان از دست حملات هوایی اسرائیل به خصوص در بخش های جنوبی و شرقی کشور اقدام کند.
به گزارش فرانس پرس در نامه ای که از سوی اکثر فراکسیون های پارلمان لبنان امضا شده خطاب به اودری آزوله رئیس یونسکو آمده است‌ «درخواست ما لزوم توجه فوری به حفاظت از سایت های تاریخی لبنان به ویژه در بعلبک و صور و صیدا و دیگر سایت های ارزشمند است که بر اثر بالا گرفتن اقدامات فجیع در معرض خطر بزرگی قرار دارند». اسرائیل همچنان به حملات هوایی در اطراف سایت های تاریخی مثل قلعه بعلبک ادامه می دهد.
امضا کنندگان این نامه از آزوله خواست «حفاظت از سایت های تاریخی را فورا در اولویت قرار دهد و اقدام به بسیج عمومی مرکز تصمیم گیری یونسکو و جلب توجه بین المللی کند و برای در نظر گرفتن کلیه اقدامات حفاظتی فراخوان دهد».

امضا کنندگان این نامه افزودند «اگر این سایت های تاریخی نابود شوند نه تنها ضربه به لبنان بلکه یک ضربه فاجعه برانگیز برای میراث جهانی نیز خواهد بود».
۶ سایت تاریخی در لبنان از جمله مجموعه معابد رومی در بعلبک و صور در فهرست میراث جهانی یونسکو هستند.

جنین پلاسخارت هماهنگ کننده ویژه سازمان ملل در لبنان چند روز پیش درباره خطر حملات و جنگ برای سایت های تاریخی به ویژه در صور و بعلبک هشدار داد.
او در شبکه «اکس» افزود «شهرهای فنیقی باستانی با پیشینه تاریخی دراز در معرض خطر شدید هستند و شاید ویران شوند».
یونسکو به رادیو بی بی سی گفت «به همه طرف ها گوشزد می کنیم که مسئولیت پذیر باشند و طبق کنوانسیون حفاظت از میراث فرهنگی و طبیعی جهان یونسکو مصوب ۱۹۷۲ و نیز کنوانسیون ۱۹۵۴ لاهه در مورد حفاظت از میراث فرهنگی در زمان جنگ همه کشورها موظف به حفاظت از این سایت ها هستند.

کمیته یونسکو برای حفاظت از میراث فرهنگی در زمان جنگ ها در ۱۸ نوامبر درباره بررسی وضع در لبنان جلسه دارد.