چگونه «وحدت جبهه‌ها» به خواسته‌ای اسرائیلی تبدیل شد؟

موساد از «سازمان اطلاعات آمریکا» خواستار «معامله‌ای برای تمام جبهه‌ها» شده است



سیستم دفاع هوایی اسرائیل، موشک‌های ایرانی را در اوایل اکتبر در آسمان عسقلان رهگیری کردند (رویترز)
سیستم دفاع هوایی اسرائیل، موشک‌های ایرانی را در اوایل اکتبر در آسمان عسقلان رهگیری کردند (رویترز)
TT

چگونه «وحدت جبهه‌ها» به خواسته‌ای اسرائیلی تبدیل شد؟



سیستم دفاع هوایی اسرائیل، موشک‌های ایرانی را در اوایل اکتبر در آسمان عسقلان رهگیری کردند (رویترز)
سیستم دفاع هوایی اسرائیل، موشک‌های ایرانی را در اوایل اکتبر در آسمان عسقلان رهگیری کردند (رویترز)

پس از آنکه اسرائیل با ایده «وحدت جبهه‌ها» که به معنای حمله هماهنگ به اسرائیل از غزه، لبنان و سایر مناطق است، مبارزه می‌کرد و آن را «توطئه‌ای ایرانی» می‌دانست، رئیس سازمان اطلاعات خارجی اسرائیل، موساد، داوید برنیع، همتای خود، رئیس سازمان اطلاعات آمریکا، ویلیام برنز، را با درخواست اتصال مذاکرات با «حزب‌الله» و «حماس» برای دستیابی به یک توافق جامع برای آتش‌بس در هر دو جبهه و شاید حتی در جبهه ایران شگفت‌زده کرد.
اسرائیل همواره جنگ‌های هم‌زمان یا ایذ‌ایی را که «حزب‌الله» به بهانه «حمایت از غزه» آغاز کرده است، در راستای برنامه‌های یحیی السنوار، رئیس دفتر سیاسی «حماس» می‌دید.
به دلیل اصرار «حزب‌الله» بر اتصال این دو مسیر، این حزب پیشنهاد آتش‌بس لبنانی-اسرائیلی فرستاده ویژه آمریکا به لبنان، آموس هوکستین، را رد کرد و بر هم‌زمانی آتش‌بس در غزه نیز پافشاری کرد.
به گفته یک مقام عالی‌رتبه اسرائیلی در تل‌آویو که با «کانال ۱۲» صحبت کرده است، برنیع در نظر دارد از دستاوردهای اسرائیل در مقابله با «حزب‌الله» برای تحمیل یک توافق تبادل اسرا به رهبری «حماس» در نوار غزه بهره‌برداری کند.

اتصال جبهه‌ها

بر اساس گزارش این مقام، این رویکرد پس از آن مطرح شد که اسرائیل در طول سال گذشته تلاش کرده بود جبهه‌ها را از هم جدا کند و به دنبال دستیابی به توافقی در لبنان جدا از غزه بود. اما اکنون، برنیع به دنبال اتصال جبهه‌ها، از طریق شرط اسرائیل برای دستیابی به توافق تبادل اسرا و موافقت با آتش‌بس در لبنان و در چارچوب مقابله با ایران است.
بر اساس گزارش رسانه‌های عبری، در تماس تلفنی برنیع با برنز، مدیر موساد پیشنهاد داد که نباید بدون اتمام یک معامله تبادل اسرا با «حماس» و اعمال فشار بر ایران و «حزب‌الله» برای فشار به السنوار، تنش در لبنان یا مواجهه با ایران پایان یابد.
به گفته این منبع، برنیع گفته است که «نباید تنش در لبنان پایان یابد یا مقابله با ایران به نتیجه برسد، بلکه باید از آن‌ها برای فشار به السنوار بهره‌برداری کرد.»

یحیی السنوار، رهبر «حماس» در غزه در سال ۲۰۲۲ (AFP)

برنیع به دنبال اجرای پیشنهاد معامله تبادل اسرا است که پیش‌تر به آن دست یافته شده بود. با این حال، او همچنین به دنبال بررسی امکان دستیابی به یک معامله جامع برای آزادسازی تمامی اسرا در غزه در یک مرحله و پایان آتش‌بس، به جای توافق مرحله‌ای که تاکنون مطرح بوده است.

احیای معامله اسرا

گزارش‌های اسرائیلی به «بدبینی» مقامات امنیتی اسرائیل در خصوص امکان دستیابی به یک معامله تبادل اسرا با «حماس» در آینده نزدیک طبق شرایطی که دولت بنیامین نتانیاهو تعیین کرده است، اشاره کرده‌اند.
به همین دلیل، نهادهای امنیتی تل‌آویو که از ده ماه پیش طرفدار انعقاد معامله هستند و نتانیاهو را به دلایل حزبی و شخصی متهم به ممانعت از آن می‌کنند، به این حیلۀ «وحدت جبهه‌ها» متوسل می‌شوند تا به نتانیاهو کمک کنند موضع خود را تغییر داده و به خواست اکثریت اسرائیلی‌ها برای ترجیح معامله پاسخ دهد.
برنیع رئیس تیم مذاکرات اسرائیل با «حماس» است و در کنار برنز برای پیشبرد این معامله فعالیت می‌کند. طبق گزارش‌ها، برنز از پیشنهاد برنیع شوکه شد، اما آن را پذیرفت و به سمت کاخ سفید پیش برد.

منشأ «وحدت جبهه‌ها» چیست؟

یادآور می‌شود که «وحدت جبهه‌ها» اصطلاحی است که برای اولین بار از سوی جنبش «جهاد اسلامی» در نوار غزه در ماه اکتبر سال ۲۰۲۲ استفاده شد، پس از آنکه اسرائیل او را با یک عملیات نظامی که فلسطینی‌ها آن را «شمشیر قدس» نامیدند، هدف قرار داد و تیسیر الجعبری، یکی از فرماندهان «جهاد اسلامی» را ترور کرد.

طرفداران جنبش «جهاد اسلامی» در غزه تصاویر فرماندهان خالد منصور (چپ) و تیسیر الجعبری (راست) را در سال ۲۰۲۲ بلند می‌کنند (AFP)

در آن زمان «حماس» از پیوستن به این نبرد خودداری کرد و اسرائیلی‌ها تصور کردند که این خودداری ناشی از بازدارندگی است، اما اکنون اسرائیل این ارزیابی را یک اشتباه استراتژیک می‌داند. در حقیقت، «حماس» اسرائیل را فریب می‌داد و در ذهن او این باور را ریشه‌دار می‌کرد که نمی‌خواهد با جنگ دیگری غزه را ویران کند.
اما در واقع، فلسطینی‌ها در همه جا، از جمله عرب‌های فلسطینی شهروند اسرائیل، با غزه همبستگی نشان دادند و علی خامنه‌ای، رهبر ایران، نیز به «وحدت جبهه‌ها» فراخواند و آن را «یک موفقیت استراتژیک تاریخی» دانست.
با آغاز حمله «حماس» به اسرائیل در ۷ اکتبر ۲۰۲۳، رهبران آنچه «محور مقاومت» نامیده می‌شود، دوباره از «وحدت جبهه‌ها» به عنوان یک هدف استراتژیک صحبت کردند.

اسرائیل آن را یک لعنت دانست و رهبران آن به عنوان یک «توطئه وجودی» از آن یاد کردند. بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، نیز ایران را به باز کردن هفت جبهه تهدید کرد.



نخست وزیر لبنان به «الشرق الاوسط»: بازگشت به عقب در بحث «انحصار سلاح» در کار نیست

وزیر امور خارجه عراق، فؤاد حسین، در حال استقبال نخست‌وزیر لبنان، نواف سلام، پیش از برگزاری نشست سران عرب در بغداد در روز جمعه گذشته (رویترز)
وزیر امور خارجه عراق، فؤاد حسین، در حال استقبال نخست‌وزیر لبنان، نواف سلام، پیش از برگزاری نشست سران عرب در بغداد در روز جمعه گذشته (رویترز)
TT

نخست وزیر لبنان به «الشرق الاوسط»: بازگشت به عقب در بحث «انحصار سلاح» در کار نیست

وزیر امور خارجه عراق، فؤاد حسین، در حال استقبال نخست‌وزیر لبنان، نواف سلام، پیش از برگزاری نشست سران عرب در بغداد در روز جمعه گذشته (رویترز)
وزیر امور خارجه عراق، فؤاد حسین، در حال استقبال نخست‌وزیر لبنان، نواف سلام، پیش از برگزاری نشست سران عرب در بغداد در روز جمعه گذشته (رویترز)

نخست وزیر لبنان، قاضی نواف سلام، تاکید کرد که لبنان با همه دشواری‌های پیش روی پروژه احیای اعتماد و روند اصلاحات در پایه ‌گذاری یک آغاز نوید بخش موفق بوده است. او احیای اعتماد به لبنان را وظیفه‌ دولت دانست که از احیای اعتماد شهروندان به دولت و نهادهای آن آغاز و شامل احیای اعتماد برادران عرب و دوستان فراوان لبنان در جهان به واسطه تشکیل کشور تمام عیار می شود و مردم لبنان لیاقت چنین کشوری را که مد نظر دوستان و برادران لبنان است را دارند.
نواف سلام در گفتگو با «الشرق الاوسط» پیش از ترک لبنان به مقصد بغداد برای ریاست هیئت لبنانی در اجلاس سران عرب افزود که با خود برای رهبران عرب «پیام وعده و امید» می برد. او تاکید کرد که روند بازگشت لبنان به ریل بهبودی را پیش روی رهبران عرب و مردم عرب می گذارد. نواف سلام اذعان داشت که این ماموریت «سخت و طاقت فرسا و پر از چالش است» اما «مطمئنم که امکان انجام آن هست و این اطمینان به دلیل دستاوردهایی است که در همین مدت کوتاه از تشکیل دولت به دست آمده و پرنوید است».
نخست وزیر لبنان درباره گام های دولت لبنان برای استقبال از گردشگران و بازدید کنندگان به خصوص شهروندان عرب توضیح داد و گفت این اقدامات شامل تامین امنیت فرودگاه و اطراف آن و ارتقای سطح خدمات و تضمین امنیت گردشگران و همه شهروندان هستند.

سلام هفته گذشته پس از استقبال سفیران کشورهای شورای همکاری خلیج تاکید کرد که دولت در حال تلاش برای رفع هر گونه نگرانی یا دغدغه در ارتباط با سفر اتباع این کشورها به لبنان است (دفتر نخست وزیری)
نواف سلام درباره خواسته های لبنان از رهبران شرکت کننده در این اجلاس توضیح داد «با پیام روشنی به اجلاس سران عرب می رویم که لبنان به جهان عرب بازگشته و مصمم است که به مشروعیت عربی همچون مشروعیت بین المللی پایبند بماند. لبنان می خواهد پیوندهایی را که با جهان عرب قطع شده بودند از نو برقرار کند و با روند پیشرفت و تحول جهان عرب که در کشورهای عربی متعدد به خصوص کشورهای خلیج جریان دارد همگام شود». او افزود «لبنان با تمام توان می کوشد تا بار دیگر جایگاه خود را در نقشه سیاسی عربی و بین المللی احیا کند». او گفت «آنچه از اجلاس سران عرب می خواهیم این است که لبنان بر پایه همبستگی و همیاری بین برادران عرب پذیرفته شود و یاری رساندن به لبنان برای رسیدن به اهدافش و کمک برای فشار بر اسرائیل برای خروج کامل از خاک لبنان است».

بازدید نواف سلام نخست وزیر لبنان از فرودگاه بین المللی رفیق حریری (دفتر نخست وزیری)
نخست وزیر لبنان تاکید کرد که نمایندگان «حزب الله» در پارلمان با بیانیه هیئت وزیران که بر اساس آن رای اعتماد به دولت داده شد موافقت کردند. این بیانیه به صراحت اعلام می کند که سلاح فقط باید در دست دولت باشد و دولت باید بر همه مناطق کشور اعمال نفوذ کند. این بیانیه با «پیمان طائف» انطباق دارد و برای رسیدن به همان هدف تنظیم شده است. اقدامات در دست اجرای ارتش لبنان خواه استقرار در جنوب کشور و برچیدن ساختارهای نظامی یا کنترل مرز با سوریه و جلوگیری از انواع قاچاق در مرز و تشدید تدابیر امنیتی در فرودگاه گواه جدیت لبنان در روند اصلاحات است».
سلام با قاطعیت گفت «بازگشت به عقب در بحث انحصار سلاح در دست دولت نیست و دولت تنها مرجع تصمیم گیری در مورد جنگ و صلح خواهد بود و فقط دولت مسئولیت دفاع از خاک و فرزندان لبنان -همه شهروندان- را با استفاده از همه ابزارهای قید شده در قوانین و عرف بین المللی دارد». او تاکید کرد «دولت لبنان برای خروج کامل اسرائیل از خاک کشور و جلوگیری از هر گونه تجاوز به لبنان تلاش می کند» و دولت در حال تلاش برای جلب حمایت مورد نیاز در راستای آغاز فرآیند بازسازی است.
نواف سلام در مورد «رویداد باشکوه» در سعودی در جریان سفر دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا به این کشور گفت «منطقه دستخوش تحول عظیمی شده و سعودی توانست خود را به عنوان یک بازیگر کلیدی در روابط بین المللی تثبیت کند». او با ستایش از موفقیت سعودی «برای لغو تحریم های سوریه» گفت که «این امر نقطه عطف بزرگی در منطقه است».
نخست وزیر لبنان از عراق به خاطر تلاش برای آماده سازی نشست دوره ای رهبران عرب تشکر کرد و گفت امیدوار است که عراق در ریاست این اجلاس توسعه محور موفق باشد. او از همه طرف های کمک کننده به لبنان به ویژه در حوزه انرژی تشکر کرد.