اسرائیل کشته شدن یحیی السنوار را تأیید کرد؛ مرگ «تصادفی»

اسرائیل این رویداد را یک «دستاورد بزرگ نظامی و معنوی» دانسته و آن را پیروزی‌ای خوانده که زمینه را برای «واقعیت جدیدی» در غزه فراهم می‌کند



عکسی که رسانه‌های اسرائیلی از جسدی که به احتمال زیاد متعلق به السنوار است، منتشر کرده‌اند
عکسی که رسانه‌های اسرائیلی از جسدی که به احتمال زیاد متعلق به السنوار است، منتشر کرده‌اند
TT

اسرائیل کشته شدن یحیی السنوار را تأیید کرد؛ مرگ «تصادفی»



عکسی که رسانه‌های اسرائیلی از جسدی که به احتمال زیاد متعلق به السنوار است، منتشر کرده‌اند
عکسی که رسانه‌های اسرائیلی از جسدی که به احتمال زیاد متعلق به السنوار است، منتشر کرده‌اند

اسرائیل رسماً اعلام کرد که یحیی السنوار، رهبر جنبش «حماس»، به‌طور تصادفی در جریان حمله‌ای به خانه‌ای در رفح، در جنوب نوار غزه، کشته شده است. این خبر چند ساعت پس از آغاز تحقیقات ارتش درباره احتمال کشته شدن او اعلام شد.

اسرائیل کاتس، وزیر خارجه اسرائیل، مرگ سنوار را تأیید کرده و آن را «پیروزی بزرگی» توصیف کرد. او گفت که حذف «مغز متفکر قتل‌عام‌های» ۷ اکتبر، یک «دستاورد بزرگ نظامی و معنوی» و «پیروزی‌ای برای جهان آزاد» است که به «تغییراتی منجر می‌شود که غزه را از کنترل حماس و ایران خارج کرده» و «امکان آزادی فوری اسرای اسرائیلی» در غزه را فراهم می‌کند.

دقایقی پس از این اظهارات، آویخای ادرعی، سخنگوی ارتش اسرائیل، اعلام کرد که «مغز متفکر قتل‌عام ۷ اکتبر» از بین رفته است. او در بیانیه‌ای از طرف ارتش و شاباک (سازمان امنیت داخلی اسرائیل) گفت: «در پایان یک عملیات تعقیب که یک سال به طول انجامید، دیروز (چهارشنبه) در جنوب نوار غزه، تروریست یحیی السنوار از بین رفت.»

با اینکه این ترور به‌طور تصادفی رخ داد، ادرعی توضیح داد که ارتش و شاباک «در ماه‌های اخیر عملیات‌های زیادی انجام داده‌اند که باعث محدود شدن حوزه فعالیت السنوار شد و نهایتاً به نابودی او منجر شد.»

او افزود که ارتش و شاباک «طی هفته‌های اخیر، تحت هدایت فرماندهی نظامی منطقه جنوب و تیپ غزه، در جنوب نوار غزه براساس اطلاعات شاباک و دستگاه‌های اطلاعاتی که به مناطق مشکوکی اشاره داشتند که رهبران حماس ممکن است در آنجا باشند، فعالیت کردند. نیروهای تیپ ۸۲۸ در این منطقه سه فرد مسلح را شناسایی و از بین بردند. پس از شناسایی جسد، تأیید شد که یحیی السنوار کشته شده است.»

«حماس» از چند روز پیش ارتباط با السنوار را از دست داده بود

دو منبع در جنبش «حماس» به «الشرق الأوسط» گفتند که سطوح مختلفی از این جنبش تأییدهایی مبنی بر کشته شدن یحیی السنوار دریافت کرده‌اند. یک منبع خارج از غزه اعلام کرد که مقامات امنیتی حماس نشانه‌هایی از مرگ رهبر جنبش را منتقل کرده‌اند، در حالی که یک منبع دیگر در داخل نوار غزه اعلام کرد که «خبر مرگ به‌طور امنیتی به رهبران داخل غزه منتقل شده است.»

السنوار در شهر غزه در آوریل ۲۰۲۳ (فرانس پرس)

پیش از این تأیید، منابع حماس به «الشرق الأوسط» گفته بودند که «ارتباط با تیم امنیتی السنوار از چند روز پیش قطع شده و در این مدت هیچ تماسی برقرار نشده بود». آن‌ها همچنین اظهار داشتند: «هنوز نمی‌توان به‌طور قطعی درباره سرنوشت سنوار اظهار نظر کرد.» و افزودند: «حلقه امنیتی اطراف او بسیار محدود بوده و تنها شامل دو تا سه نفر بوده است که این موضوع مانع از دریافت سریع اطلاعات شده است.» همچنین اشاره کردند که «فقط همین حلقه بسته اطراف او از همه چیز درباره او اطلاع داشته و مسئول برقراری ارتباط او با دیگران بوده‌اند.»

از اردوگاه‌های پناهندگان تا رهبری عملیات «طوفان»

یحیی السنوار در سال ۱۹۶۲ در اردوگاه پناهندگان خان یونس به دنیا آمد، یکی از اردوگاه‌های فقیرنشین. خانواده او از روستای مجدل، که پس از نکبت ۱۹۴۸ از آنجا بیرون رانده شدند، به نوار غزه مهاجرت کردند. او تحصیلات خود را در مدارس «آنروا» در خان یونس آغاز کرد و سپس در دانشگاه اسلامی تحصیل کرد و مدرک کارشناسی خود را در رشته مطالعات عربی گرفت.

فعالیت سیاسی او ابتدا از فعالیت‌های دانشجویی تحت لوای «الکتله الاسلامیه» در دانشگاه آغاز شد و او به ریاست شورای دانشجویی رسید.

در اواسط دهه ۱۹۸۰، السنوار با شیخ احمد یاسین، بنیان‌گذار جنبش حماس، آشنا شد و به یکی از افراد نزدیک به او تبدیل شد. پس از تأسیس حماس در سال ۱۹۸۷، السنوار نقش‌های سازمانی گسترده‌تری را به عهده گرفت و با چند نفر از همکارانش یک سازمان امنیت داخلی برای حماس به نام «المجد» تأسیس کرد که به دستور شیخ یاسین بود. در سال ۱۹۸۸، او به اتهام قتل چهار نفر از همکاران اسرائیل دستگیر و به چهار بار حبس ابد محکوم شد.

السنوار در دوران زندانی بودن، رهبری زندانیان حماس را به‌عهده گرفت و مسئولیت کمیته رهبری اسرا را برعهده داشت. او در این دوران درگیری‌های زیادی با مقامات زندان و اعتصاب‌های متعددی انجام داد. همچنین السنوار وظایف امنیتی حماس را در داخل زندان به‌عهده داشت و مسئول نظارت بر تحقیقات داخلی جنبش بود.

او در طول مدت حبس خود از بیماری شدیدی رنج برد و به بیمارستان‌های اسرائیل منتقل شد. السنوار از داخل زندان مذاکرات مربوط به تبادل اسرای جلعاد شالیت را هدایت کرد که بر اساس آن در سال ۲۰۱۱ به همراه حدود ۱۰۰۰ زندانی فلسطینی آزاد شد.

السنوار در شهر غزه در اکتبر۲۰۲۲ (ا.ف.پ)

پس از آزادی، او در صفوف حماس به فعالیت خود ادامه داد و در سال ۲۰۱۲ به عضویت دفتر سیاسی جنبش درآمد. در سال ۲۰۱۷ به ریاست دفتر سیاسی حماس در غزه رسید و در سال ۲۰۲۱ برای دوره دوم انتخاب شد. در نهایت، در سال ۲۰۲۴ جانشین اسماعیل هنیه، که توسط اسرائیل در تهران ترور شد، شد و ریاست دفتر سیاسی حماس را برعهده گرفت.

السنوار پس از عملیات «طوفان الاقصی»

پس از عملیات «طوفان الاقصی» که حماس در ۷ اکتبر آغاز کرد، اسرائیل السنوار را به عنوان «مغز متفکر» این عملیات شناسایی کرد و او را در صدر لیست اهداف خود قرار داد. السنوار به همراه اعضای دیگر شورای نظامی گردان‌های «القسام» حمله‌ای بزرگ علیه اسرائیل برنامه‌ریزی کرده بود که هدف آن ایجاد شوکی بزرگ در اسرائیل و تغییر موازنه قدرت با آن بود.

نیروهای امنیتی اسرائیل، السنوار را در غزه، هم زیر زمین و هم روی زمین، تعقیب کردند، اما موفق به یافتن او نشدند. گزارش‌های اسرائیلی حاکی از آن است که اطلاعاتی درباره او به دست نیروهای امنیتی رسیده بود، اما نگرانی از حضور اسرای اسرائیلی مانع از تلاش برای ترور او شد.

السنوار در یک ویدئو که در داخل تونل گرفته شده بود، دیده شد، اما او با استفاده از ابزارهای ارتباطی ساده توانست از تعقیب و ترور جان سالم به در ببرد. او از این طریق با فرماندهان میدانی القسام در غزه و همچنین با اعضای دفتر سیاسی در خارج از کشور ارتباط برقرار می‌کرد و پیام‌هایی به میانجی‌گران مذاکرات آتش‌بس با اسرائیل می‌فرستاد.

Read also



نگرانی ساکنان صنعاء از درگیری طولانی بین واشنگتن و حوثی‌ها 

الدخان يتصاعد بعد غارة جوية أمريكية على مواقع الجماعة الحوثية في صنعاء (أ.ب)
الدخان يتصاعد بعد غارة جوية أمريكية على مواقع الجماعة الحوثية في صنعاء (أ.ب)
TT

نگرانی ساکنان صنعاء از درگیری طولانی بین واشنگتن و حوثی‌ها 

الدخان يتصاعد بعد غارة جوية أمريكية على مواقع الجماعة الحوثية في صنعاء (أ.ب)
الدخان يتصاعد بعد غارة جوية أمريكية على مواقع الجماعة الحوثية في صنعاء (أ.ب)

با وجود اینکه ساکنان پایتخت یمن، صنعاء، که تحت کنترل حوثی‌ها است، در سال‌های گذشته به صحنه‌ها و صداهای بمباران مواضع گروه حوثی عادت کرده‌اند و با ترس از تأثیرات بزرگ آن بر زندگی خود کنار آمده‌اند، اما حملات اخیر آمریکا نگرانی‌های آن‌ها را از یک درگیری طولانی مدت تجدید کرده است. آن‌ها پیش‌بینی می‌کنند که این درگیری بر معیشت آن‌ها، به ویژه با توجه به پیامدهای تحریم‌های اقتصادی تأثیر بگذارد.

صنعاء و شهرها و مناطق دیگر تحت کنترل گروه حوثی، شب گذشته (شنبه) مورد حملات هوایی آمریکا قرار گرفتند. این حملات پس از آن صورت گرفت که رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، اعلام کرد دستور انجام یک عملیات نظامی قاطع و قدرتمند علیه حوثی‌ها در یمن را صادر کرده است.

ساکنان نگران هستند که حملات هوایی جدید بر مواضع گروه حوثی، مقدمه‌ای برای یک جنگ طولانی، به ویژه با ادامه چالش‌های گروه حوثی در برابر غرب و تمایل آن‌ها به تشدید اقدامات نظامی در دریای سرخ، در مقابل سخنان تندتر آمریکا نسبت به دوران دولت بایدن باشد.

یک رسانه‌نگار مقیم صنعاء می‌گوید که قدرت حملات اخیر، احساسات ساکنان را به روزهای آغاز جنگ و کودتای حوثی‌ها بازگردانده است. با این حال، آن‌ها به بمباران‌های مکرر عادت کرده‌اند و معمولاً فقط ساکنان محله‌های نزدیک به مواضع حوثی‌ها و ساختمان‌های تحت کنترل آن‌ها از این حملات می‌ترسند.

اما نگرانی‌ای که در میان ساکنان دوباره زنده شده است، به گفته این رسانه‌نگار، مربوط به تأثیر احتمالی درگیری بین حوثی‌ها و غرب بر وضعیت معیشتی است. او اشاره می‌کند که این بار موضوع به تصمیم دولت آمریکا برای طبقه‌بندی گروه حوثی به عنوان یک سازمان تروریستی خارجی مرتبط است، تصمیمی که انتظار می‌رود پیامدهای سختی بر وضعیت معیشتی و دسترسی به کمک‌های انسانی داشته باشد.

دود غلیظی که تمام شب پس از حملات هوایی آمریکا در صنعاء ادامه داشت (AFP)

سردرگمی حوثی‌ها

سردرگمی گروه حوثی در برابر حملات اخیر آمریکا آشکار بود. محمد عبدالسلام، سخنگوی رسمی گروه حوثی، از اتهامات ترامپ مبنی بر تهدید کشتیرانی بین‌المللی در دریای سرخ و تنگه باب‌المندب ابراز تعجب کرد و ادعا کرد که این اتهامات گمراه‌کننده‌اند. او گفت که ممنوعیت دریایی اعلام‌شده توسط حوثی‌ها تنها در حمایت از غزه بوده است.

عبدالسلام ادعا کرد که این ممنوعیت فقط شامل کشتی‌های اسرائیلی می‌شود تا فشار برای ورود کمک‌های انسانی به مردم غزه افزایش یابد. او گفت که این اقدام پس از یک مهلت ۴ روزه و بر اساس توافق آتش‌بس در غزه انجام شده است و افزود که کشتیرانی بین‌المللی در دریای سرخ امن باقی می‌ماند، مگر اینکه حملات آمریکایی باعث بازگشت نظامی‌گری به این منطقه شود.

واکنش رهبران حوثی به اعلام ترامپ و حملات هوایی با تمسخر گسترده‌ای مواجه شد، در حالی که حملات آمریکا با محکومیت و خشم روبرو شد. بسیاری از کاربران شبکه‌های اجتماعی معتقدند که این حملات به نوعی مشارکت با حوثی‌ها در آزار یمنی‌ها و نقض حقوق آن‌ها است.

از جمله تأسیساتی که هدف این حملات اعلام شد، یک کارخانه ساخت و مونتاژ سلاح و مواد منفجره در شهر رداع در استان بیضاء بود که در فاصله ۲۶۸ کیلومتری جنوب شرقی صنعاء قرار دارد.

ساختمانی در استان صعده، پایگاه حوثی‌ها، که در اثر حمله هوایی آمریکا آسیب دیده است (رويترز)

هشدارها و مالیات‌های اجباری

در شبکه‌های اجتماعی، ویدئوهایی از دوربین‌های مداربسته در دفاتر شرکت‌های تجاری و همچنین فیلم‌هایی از خیابان‌ها منتشر شده است که تأثیر لرزش‌های ناشی از حملات آمریکا و میزان خرابی‌های ایجادشده را نشان می‌دهد.

فعالان حوثی از مردم خواسته‌اند که از گفت‌وگو و تبادل اطلاعات درباره اهداف احتمالی حملات هوایی از طریق تلفن‌های همراه خودداری کنند، زیرا به ادعای آن‌ها، این تلفن‌ها در معرض جاسوسی آمریکا هستند.

این فعالان همچنین هشدارهای قبلی «سازمان امنیت و اطلاعات» حوثی‌ها را بازنشر کرده‌اند که در آن از مردم خواسته شده بود از انتشار اطلاعاتی که ارتش آمریکا درباره هدف‌گیری مقرهای رهبران حوثی ارائه می‌دهد، خودداری کنند، زیرا این اطلاعات می‌تواند به آمریکا کمک کند تا مکالمات و پیام‌های مربوط به محل اقامت و تحرکات این رهبران را رصد کرده و اهداف بیشتری را شناسایی کند.

در میان این درخواست‌ها، گروه حوثی از این حملات برای راه‌اندازی یک کمپین جدید برای جمع‌آوری مالیات و عوارض تحت عنوان «حمایت از نیروهای دریایی» استفاده کرده است.

با وجود تمسخر بسیاری از کاربران تلفن همراه در مناطق تحت کنترل حوثی‌ها نسبت به پیامک‌هایی که پس از شروع حملات دریافت کرده‌اند و از آن‌ها خواسته شده برای مقابله با غرب و اسرائیل کمک مالی کنند، آن‌ها از شروع یک کمپین جمع‌آوری کمک‌های اجباری از مردم در شرایط سخت معیشتی نگران هستند.

یکی از مالکان نمایشگاه خودرو در صنعاء پیش‌بینی کرد که این کمپین به زودی آغاز خواهد شد، همان‌طور که معمول است، و در آن از تجار و فروشندگان خواسته می‌شود تا پول‌هایی را برای حمایت از حوثی‌ها در مقابله با حملات آمریکا پرداخت کنند. او همچنین از مشکلاتی که تجارتش پس از حملات اخیر آمریکا با آن مواجه خواهد شد، سخن گفت. علاوه بر مالیات‌هایی که بر او و دیگر تجار تحمیل می‌شود، این تشدید وضعیت می‌تواند باعث توقف واردات خودروهای دست‌دوم از خارج شود، در حالی که تنها خریداران این خودروها رهبران حوثی هستند.

گروه حوثی متعهد شده است که به حملات آمریکا پاسخ داده و فعالیت‌های نظامی خود در دریای سرخ را ادامه دهد. یحیی السریع، سخنگوی نظامی حوثی‌ها، صبح دوشنبه اعلام کرد که ناو هواپیمابر «یواس‌اس هری ترومن» و چند کشتی همراه آن برای دومین بار در ۲۴ ساعت گذشته هدف قرار گرفته‌اند.

شدت حملات بی‌سابقه آمریکا باعث شکستن شیشه‌های بسیاری از ساختمان‌ها در خیابان‌های صنعاء شده است.