نتانیاهو از ارائه طرحی برای «روز بعد» در غزه خودداری می‌کند؛ آیا هدف او بازگرداندن شهرک‌نشینی است؟https://persian.aawsat.com/%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86-%D8%B9%D8%B1%D8%A8/5074220-%D9%86%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%87%D9%88-%D8%A7%D8%B2-%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%A6%D9%87-%D8%B7%D8%B1%D8%AD%DB%8C-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%B1%D9%88%D8%B2-%D8%A8%D8%B9%D8%AF-%D8%AF%D8%B1-%D8%BA%D8%B2%D9%87-%D8%AE%D9%88%D8%AF%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D8%AF%D8%9B-%D8%A2%DB%8C%D8%A7-%D9%87%D8%AF%D9%81-%D8%A7%D9%88-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DA%AF%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%86
نتانیاهو از ارائه طرحی برای «روز بعد» در غزه خودداری می‌کند؛ آیا هدف او بازگرداندن شهرک‌نشینی است؟
بنیامین نتانیاهو در سپتامبر 2023، نقشه‌ای از «خاورمیانه جدید» را در مجمع عمومی سازمان ملل ارائه کرد (EPA)
خودداری نتانیاهو از ارائه برنامه‌ای برای «روز بعد» در غزه، پرسش‌هایی را درباره اهداف واقعی او ایجاد کرده است. تحلیلگران معتقدند سیاست او بیشتر بر اقدامات میدانی استوار است تا بیانیه‌ها و تأییدات رسمی.
در حالی که آمریکایی‌ها، فلسطینی‌ها و عرب‌ها بر این باورند که نتانیاهو قصد اشغال مجدد غزه یا بخشی از آن را دارد، به نظر می‌رسد او به دنبال احیای دوباره شهرک‌نشینی است.
آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، پس از سفر به اسرائیل اعلام کرد که ایالات متحده مخالف بازپس‌گیری غزه توسط اسرائیل است.
نوعا لاندو، نویسنده اسرائیلی، در مقاله‌ای در «هاآرتص» نوشت: «نتانیاهو به تدریج به سمت بازگرداندن شهرک‌نشینی در غزه حرکت می‌کند» و افزود که «این طرح بر اشغال نظامی، مدیریت توسط نیروهای مزدور و تأسیس شهرک‌ها استوار است، که می‌تواند به فاجعه بعدی منجر شود.»
آیا بازگشت شهرک‌نشینی ممکن است؟
در حال حاضر شواهدی مبنی بر بازگشت شهرک‌نشینی وجود ندارد، اما برنامه‌ای که نتانیاهو در غزه اجرا می‌کند، می‌تواند زمینه‌ساز این هدف باشد. او به دنبال استخدام شرکت‌های امنیتی برای کنترل جوانب مدنی غزه است و ارتش اسرائیل نیز پستی جدید تحت عنوان «رئیس تلاش‌های انسانی - مدنی در غزه» ایجاد کرده است تا هماهنگی‌های لازم برای مدیریت اوضاع انسانی در این منطقه را انجام دهد.
گزارش‌ها نشان می‌دهد که اسرائیل در حال بررسی راه‌هایی برای جایگزینی نظام حکومت حماس در غزه است، از جمله استفاده از شرکت‌های امنیتی خارجی برای توزیع کمک‌های انسانی.
عملیات نظامی اسرائیل در شمال غزه، بخشی از برنامه‌ای است که ژنرال‌های سابق ارتش اسرائیل آن را تهیه کرده‌اند و هدف آن حذف کامل حماس از این منطقه است.
نتانیاهو که پیشتر دستور بررسی این طرح را صادر کرده بود، از پذیرش درخواست بلینکن برای اعلام عمومی این که اسرائیل در حال اجرای این برنامه نیست، خودداری کرده است.
«برهم زدن معادلات»
یک مقام آمریکایی به «تایمز آف اسرائیل» گفت که نتانیاهو و مشاورانش از پاسخ به درخواست بلینکن برای توضیح اینکه اسرائیل به دنبال محاصره شمال غزه نیست، خودداری کرده‌اند. نتانیاهو و رون دایرمر، وزیر امور استراتژیک، تأکید کرده‌اند که «اسرائیل برنامه ژنرال‌ها را اجرا نمی‌کند.»
این عدم شفافیت باعث نارضایتی آمریکا از نتانیاهو شده که در جلسات خصوصی اطمینان می‌دهد، اما علناً از اعلام مواضع خود خودداری می‌کند.
احیای شهرک‌ها
وزیران ارشد دولت اسرائیل و اعضای حزب لیکود در رویدادی افراطی که دوشنبه برگزار شد، خواستار بازگشت شهرک‌های یهودی به غزه شدند. ایتامار بن غفیر، وزیر امنیت ملی، در این کنفرانس گفت: «تشویق مهاجرت فلسطینی‌ها از غزه، بهترین و اخلاقی‌ترین راه حل است.»
کنفرانس «آمادگی برای استقرار در غزه» توسط سازمان «ناحالا» برگزار شد که برای تأسیس شهرک‌ها در کرانه باختری تلاش می‌کند و اکنون خواهان اجرای سیاست‌های مشابه در غزه است. بن غفیر در سخنرانی خود گفت: «اگر بخواهیم، می‌توانیم شهرک‌نشینی در غزه را دوباره آغاز کنیم.»
اسرائیل پیشتر ۲۱ شهرک در غزه داشت که همه آنها در سال ۲۰۰۵ تخلیه شدند. در حال حاضر، منابع میدانی می‌گویند: «هیچ زیرساختی برای ایجاد مجدد شهرک‌ها وجود ندارد، اما حملات ادامه خواهد داشت.»
«بزرگ‌ترین شبکه حماس در کرانه باختری طی یک دهه»... شاباک چه چیزی پیدا کرد؟https://persian.aawsat.com/%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86-%D8%B9%D8%B1%D8%A8/5159653-%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF%E2%80%8C%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D8%B4%D8%A8%DA%A9%D9%87-%D8%AD%D9%85%D8%A7%D8%B3-%D8%AF%D8%B1-%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%87-%D8%A8%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%B1%DB%8C-%D8%B7%DB%8C-%DB%8C%DA%A9-%D8%AF%D9%87%D9%87-%D8%B4%D8%A7%D8%A8%D8%A7%DA%A9-%DA%86%D9%87-%DA%86%DB%8C%D8%B2%DB%8C-%D9%BE%DB%8C%D8%AF%D8%A7-%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D8%9F
«بزرگ‌ترین شبکه حماس در کرانه باختری طی یک دهه»... شاباک چه چیزی پیدا کرد؟
فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته در کرانه باختری پرچم‌های حماس را در جشن آزادی اسرای فلسطینی از زندان‌های اسرائیل برافراشته‌اند (رویترز)
سرویس امنیت داخلی اسرائیل، «شاباک»، اعلام کرد که یکی از بزرگ‌ترین زیرساخت‌های جنبش «حماس» در شهر الخلیل واقع در جنوب کرانه باختری را کشف و خنثی کرده است. این شبکه، بنا بر اعلام شاباک، یکی از «بزرگ‌ترین شبکه‌هایی است که در یک دهه گذشته کشف شده‌اند».
شاباک گفت که طی عملیات بزرگی که سه ماه به طول انجامید، «بیش از ۶۰ عضو حماس» را که برنامه‌ریزی برای اجرای حملات در آینده نزدیک داشتند، بازداشت کرده است. در جریان این عملیات، افرادی که در حملات قبلی مشارکت داشته یا کمک کرده بودند نیز بازداشت شده‌اند.
در بیانیه‌ای که رسانه‌های اسرائیلی با توجه بسیار آن را پوشش دادند، آمده است که «در طول سه ماه گذشته، فعالیت‌های روزانه گسترده‌ای از سوی شاباک، با همکاری ارتش و پلیس، اجرا شد که طی آن، زیرساختی گسترده، پیچیده و عظیم متعلق به حماس در شهر الخلیل کشف شد؛ شبکه‌ای که برای اجرای حملات مختلف در آینده نزدیک آماده‌سازی شده بود».
عکسی که توسط شاباک منتشر شده و آن را تسلیحات کشف‌شده از سلول حماس در کرانه باختری توصیف کرده‌اند
طبق تحقیقات شاباک، «در چارچوب فعالیت‌های این شبکه زیرساختی، که از دست‌کم ۱۰ سلول تشکیل شده بود، مسئولان ارشد حماس — اغلب از جمله اسیران سابق در زندان‌های اسرائیل — اقدام به جذب، مسلح‌سازی و آموزش عناصر جدید در منطقه، با هدف اجرای حملات تیراندازی و کارگذاری بمب‌های دست‌ساز علیه اهداف اسرائیلی کرده‌اند».
رسانه‌های عبری‌زبان گزارش دادند که اتهامات واردشده به افراد بازداشت‌شده شامل «تمرین تیراندازی، جمع‌آوری اطلاعات درباره اهداف اسرائیلی، ساخت مواد منفجره، سرهم‌بندی بمب‌ها و برنامه‌ریزی برای حملات در داخل کرانه باختری و اسرائیل» است.
در مجموع، ۶۰ نفر بازداشت شده‌اند که بنا بر ادعای شاباک، اطلاعات اطلاعاتی گسترده‌ای ارائه داده‌اند؛ اطلاعاتی که به کشف ۲۲ نوع سلاح مختلف، ۱۱ نارنجک دستی، مواد انفجاری و مقادیر زیادی مهمات منجر شده است. همچنین یک مخفیگاه زیرزمینی کشف شده که برای پناه‌دادن به افراد تحت تعقیب و ذخیره‌سازی سلاح‌ها استفاده می‌شده است.
بزرگ‌ترین پرونده در یک دهه
تحقیقات نشان داد که برخی از بازداشت‌شدگان، در حملاتی شرکت داشته‌اند که در سال‌های گذشته رخ داده، از جمله یکی از افراد که در عملیات تیراندازی ۳۱ اوت ۲۰۱۰ در تقاطع بنی نعیم در الخلیل شرکت داشت؛ حمله‌ای که به کشته‌شدن ۴ اسرائیلی انجامید.
عکس یک مخفیگاه زیرزمینی در الخلیل که شاباک آن را به حماس نسبت داده و گفته برای فعالیت‌های مسلحانه استفاده می‌شده است (شاباک)
یکی از مقام‌های ارشد شاباک گفت: «این بزرگ‌ترین و گسترده‌ترین پرونده‌ای است که طی دهه گذشته در کرانه باختری توسط شاباک خنثی شده است». او افزود: «اکثر اعضای این شبکه، قبلاً در زندان‌های اسرائیل محبوس بوده‌اند و تجربه بالایی در مواجهه با بازجویی دارند». او تأکید کرد که «کشف این شبکه، ناکامی بزرگی برای حماس در اجرای مجموعه‌ای از حملات خطرناک در اسرائیل به شمار می‌رود».
رسانه‌های اسرائیلی نیز گزارش دادند که در روزهای آینده، کیفرخواست‌هایی جدی علیه متهمان صادر خواهد شد؛ از جمله اتهاماتی نظیر «رهبری یک سازمان تروریستی، تصدی سمت‌های اجرایی یا رهبری، تلاش برای قتل عمد و اقدامات منجر به قتل عمد».
تلاش برای برافراشتن مجدد در کرانه باختری
این نخستین بار نیست که سلول‌هایی در کرانه باختری که وابسته به حماس هستند کشف می‌شود، اما این رویداد توجه را به تلاش‌های حماس برای بازسازی حضور خود در کرانه باختری جلب کرده است — تلاشی که پس از حدود دو سال جنگ اسرائیل با هدف از میان‌بردن حماس در نوار غزه شدت گرفته است.
حماس همواره در کرانه باختری حضور داشته و دوره‌های مختلفی از حضور پررنگ و کم‌رنگ را تجربه کرده، اما به گفته ناظران، هرگز شرایط پیچیده‌تری از وضعیت فعلی را — که پس از حمله ۷ اکتبر ۲۰۲۳ آغاز شد — تجربه نکرده است.
تظاهرات فلسطینی‌ها در الخلیل در ژوئیه ۲۰۲۴ در اعتراض به ترور اسماعیل هنیه، رهبر حماس (AFP)
منبعی در حماس در کرانه باختری به روزنامه «الشرق الاوسط» گفت: «کل جنبش در وضعیت پیچیده، دشوار و بی‌سابقه‌ای قرار دارد». وی افزود: «پیگرد مداوم اسرائیلی‌ها علیه رهبران، امکانات و پایگاه‌های حماس از زمان ۷ اکتبر، در غزه، کرانه و حتی خارج، آسیب زیادی به ما زده است».
این منبع ادامه داد: «شرایط امنیتی در کرانه باختری همیشه پیچیده‌تر از نوار غزه بوده، اما اکنون حتی پیچیده‌تر شده است. پیگرد امنیتی دائم، نظارت بر منابع مالی، و کاهش شدید توانایی حماس در تأمین منابع و حرکت، به بحران‌های ترکیبی و عمیق منجر شده است».
با این حال، منبع یادشده ابراز اطمینان کرد که این بحران نیز خواهد گذشت و افزود: «بازداشت‌ها، تعقیب‌ها و ترورها از بدو پیدایش حماس ادامه داشته، اما هرگز موفق به نابودی آن نشده‌اند. این یک جنگ قدیمی و همیشگی است».
حماس چگونه در کرانه باختری آغاز شد؟
حضور حماس در کرانه باختری از زمان تأسیس آن در سال ۱۹۸۷ آغاز شد. ابتدا تمرکز فعالیت آن بر جذب فلسطینیان از طریق مساجد بود و سپس به اجرای عملیات‌های تیراندازی و تلاش برای ربایش نظامیان روی آورد.
حماس با اجرای عملیات‌های انفجاری در داخل اسرائیل، در کرانه باختری شناخته‌تر شد و این اقدامات با آغاز انتفاضه دوم در سال ۲۰۰۰ شدت یافت. سپس در انتخابات ۲۰۰۶ مشارکت کرد و رهبرانی از کرانه باختری را برای شرکت در انتخابات قانون‌گذاری معرفی کرد که منجر به پیروزی بر فتح شد و جایگاه سیاسی حماس را تقویت کرد.
می‌توان گفت که پیش از شکاف داخلی فلسطین در سال ۲۰۰۷، فعالیت‌های حماس در کرانه باختری رسمی، علنی و گسترده بود، اما پس از آن، هر نوع فعالیتی برای حماس ممنوع اعلام شد. تشکیلات خودگردان فلسطینی اعضای حماس را بازداشت، منابع مالی آن را تعقیب و سلاح‌هایش را مصادره کرد و مؤسسات وابسته به آن را بست؛ اقدامی که به تضعیف حضور این جنبش در کرانه باختری انجامید.
منبعی امنیتی در فلسطین گفت: «دستور کار حماس همواره عامل بی‌ثباتی در کرانه بوده و این همان چیزی است که تشکیلات خودگردان با آن مقابله کرده، نه با خود جنبش».
پیش و پس از ۷ اکتبر، استفاده حماس از سلاح در کرانه باختری کاملاً ممنوع بود. این موضوع بارها به برخوردهایی با تشکیلات خودگردان منجر شد. با این حال، پس از ۷ اکتبر، برخی سلول‌های حماس حملاتی را علیه اهداف اسرائیلی در کرانه انجام دادند، اما این حملات در حد انتظارات رهبران حماس نبود.
فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته پرچم‌های حماس، فلسطین و حزب‌الله را در کرانه باختری برافراشته‌اند (رویترز)
یک منبع آگاه فلسطینی در کرانه باختری گفت که رهبری حماس در نوار غزه «روی حضوری بزرگ‌تر در کرانه باختری حساب کرده بود، حضوری که بتواند توازن را بر هم بزند».
رهبران سیاسی و نظامی حماس از همان لحظات آغازین حمله ۷ اکتبر، بارها از کرانه باختری خواستند وارد عرصه نبرد شود، اما چنین چیزی رخ نداد.
احتمال ورود کرانه به خط درگیری، یکی از نگرانی‌های دائمی اسرائیل در طول جنگ بود. شاباک بارها هشدار داده بود که انتفاضه‌ای سوم ممکن است شکل بگیرد و سلول‌های خفته حماس فعال شوند.
شاباک اعلام کرده که در سال ۲۰۲۴ موفق به خنثی‌سازی ۱۰۴۰ «عملیات تروریستی بزرگ» در کرانه باختری شده است، از جمله ۶۸۹ مورد تیراندازی، ۳۲۶ مورد انفجار، ۱۳ مورد چاقوکشی، ۹ مورد زیر گرفتن با خودرو، ۲ عملیات انتحاری و یک مورد آدم‌ربایی.
