فاصله‌گیری اسد، کاهش حمایت السودانی و مخالفت میقاتی با طرح «وحدت جبهه‌ها»

ایده‌ای ایرانی که گروه‌های مسلح را جذب می‌کند، اما مورد مخالفت دولت‌ها قرار می‌گیرد


رهبران حماس، حزب‌الله، جهاد اسلامی و حوثی‌ها در مراسم تحلیف رئیس‌جمهور ایران، مسعود پزشکیان حضور داشتند؛ در پس‌زمینه نیز معاون رئیس‌جمهور سوریه، فیصل مقداد دیده می‌شود (رویترز)
رهبران حماس، حزب‌الله، جهاد اسلامی و حوثی‌ها در مراسم تحلیف رئیس‌جمهور ایران، مسعود پزشکیان حضور داشتند؛ در پس‌زمینه نیز معاون رئیس‌جمهور سوریه، فیصل مقداد دیده می‌شود (رویترز)
TT

فاصله‌گیری اسد، کاهش حمایت السودانی و مخالفت میقاتی با طرح «وحدت جبهه‌ها»


رهبران حماس، حزب‌الله، جهاد اسلامی و حوثی‌ها در مراسم تحلیف رئیس‌جمهور ایران، مسعود پزشکیان حضور داشتند؛ در پس‌زمینه نیز معاون رئیس‌جمهور سوریه، فیصل مقداد دیده می‌شود (رویترز)
رهبران حماس، حزب‌الله، جهاد اسلامی و حوثی‌ها در مراسم تحلیف رئیس‌جمهور ایران، مسعود پزشکیان حضور داشتند؛ در پس‌زمینه نیز معاون رئیس‌جمهور سوریه، فیصل مقداد دیده می‌شود (رویترز)

منابع مطلع در بغداد به «الشرق الاوسط» اعلام کرده‌اند که دولت محمد شیاع السودانی از تبعات حمله احتمالی اسرائیل به ایران نگران است. این نگرانی به‌ویژه پس از موفقیت در کاهش تأثیر شعار «وحدت جبهه‌ها» افزایش یافته است.

منابع این موضع را به این شکل توضیح دادند:

  • «وحدت جبهه‌ها» به پیوندهای سیاسی و استراتژیک میان کشورهایی اشاره دارد که ایران در آن‌ها نفوذ دارد و به‌ویژه در مورد موضع‌گیری‌های ضد اسرائیلی و همکاری با آمریکا.
  • ایران تمایل ندارد کشورهایی مانند لبنان، سوریه و عراق به‌طور هم‌زمان از تهران و واشنگتن فاصله بگیرند. این مسئله درباره دولت حماس در غزه نیز صدق می‌کند. اما در یمن، نقش ایران به بقای حوثی‌ها و تسلیحات آن‌ها وابسته است.

فرمانده «سازمان بدر» عراق، هادی العامری، در مجلس عزای یحیی السنوار در بغداد در روز یکشنبه گذشته (رویترز)

  • استفاده از اصطلاح «وحدت جبهه‌ها» عملاً به قوس منطقه‌ای اشاره دارد که تغییراتی را که ایران در چند کشور عربی به وجود آورده است، نشان می‌دهد و در آن‌ها آنچه را که به عنوان ورقه‌هایی برای تهدید اسرائیل و فشار بر آمریکا می‌داند، انباشت کرده است.
  • طرح «وحدت جبهه‌ها» به اتصال گروه‌های مسلح تحت حمایت ایران اشاره دارد که نقش ارتش‌های موازی را ایفا می‌کنند. حزب‌الله لبنان در این میان نقشی کلیدی در انتقال تجربه‌ها و تأمین نیازهای این گروه‌ها ایفا می‌کند.

به گفته این منابع، طرح «وحدت جبهه‌ها» پس از شروع عملیات «طوفان الاقصی» با چالش‌هایی مواجه شد. آنها موارد زیر را توضیح دادند:

  • حزب‌الله لبنان به‌سرعت جبهه‌ای حمایتی در جنوب لبنان گشود، اما از درگیری گسترده اجتناب کرد و به درگیری‌های محدود جغرافیایی و کاهش سطح سلاح‌های استفاده‌شده بسنده نمود.
  • در عین حال، دولت السودانی تلاش کرد مانع از ورود حشد الشعبی به این طرح شود.
  • حدود یک ماه پیش، اسرائیل در جنوب لبنان «قواعد درگیری» را تغییر داد، «خطوط قرمز» را کنار زد و ضربات سنگینی به ساختار رهبری حزب‌الله وارد کرد.
  • تحولات روزهای اخیر نشان داد اکثریت مردم لبنان مخالف طرح «وحدت جبهه‌ها» هستند. نخست‌وزیر نجات ملی لبنان، نبیه میقاتی، علناً از آن انتقاد کرد. بسیاری معتقدند که موضع غیررسمی نبیه بری، رئیس مجلس لبنان، به میقاتی کمک کرد تا موضع خود را اعلام کند. این موضع همچنین با نظر رهبر دروزی‌ها، ولید جنبلاط، همسو است.

نخست‌وزیر موقت لبنان نجیب میقاتی (AFP)

  • مخالفت با «وحدت جبهه‌ها» گسترش یافت، زمانی که جبران باسیل، رهبر جریان ملی آزاد لبنان، آشکارا مخالفت خود را با جنگی که حزب‌الله آغاز کرده بود اعلام کرد. تحولات نشان داد که «وحدت جبهه‌ها» هیچ‌گونه حمایت جدی‌ای خارج از محیط حزب‌الله ندارد.
  • «وحدت جبهه‌ها» زودتر از حد انتظار با یک مشکل غیرمعمول مواجه شد؛ نظام سوریه به سرعت سیگنال‌های روشنی فرستاد که از عدم مشارکت در این طرح خبر می‌داد و حتی با مجموعه‌ای از اقدامات میدانی تأکید کرد که از این گزینه فاصله می‌گیرد، اقداماتی که به منظور جلوگیری از استفاده از خاک سوریه برای شلیک موشک و پهپاد بود. با گذشت زمان مشخص شد که فاصله گرفتن سوریه از «وحدت جبهه‌ها» تنها به دلیل ترجیح محاسبات روسیه بر ایران نیست، بلکه بخشی از تلاش‌های آهسته برای بهبود تصویر نظام و ارتباط مجدد با جهان عرب معتدل، ترکیه و کاهش فشارهای غربی است.
  • مشکل سوریه در «وحدت جبهه‌ها» به هیچ‌وجه ساده نیست و همچنین به دولت عراق کمک کرد که علاقه‌مند به حفظ روابط قوی با ایران است اما نمی‌خواهد وابسته به هیچ کشور خارجی باشد.
  • دولت السودانی پس از گفتگو با ایران و اعضای «حشد الشعبی» عراق موفق شد از گسترش شعله‌های درگیری‌های منطقه‌ای به محل حضور نیروهای ائتلاف در عراق جلوگیری کند و به خروج این نیروها کمک کرد.
  • دولت همچنین توانست تعداد گروه‌هایی که تمایل به مشارکت در «وحدت جبهه‌ها» داشتند را کاهش دهد. دولت نگران است که هرگونه مشارکت فعال از سوی گروه‌های عراقی در حمله به اسرائیل، به واکنش‌های نظامی اسرائیل منجر شود که باعث تحریک خیابان‌های عراق و پیچیده شدن روابط بغداد با واشنگتن می‌شود.

منابع در پایان تأکید کردند که «وحدت جبهه‌ها» یک ایده ایرانی است که گروه‌ها را جذب می‌کند اما باعث نگرانی دولت‌ها می‌شود. بشار اسد زودتر از بقیه از این طرح فاصله گرفت، السودانی تلاش کرد تا از آسیب‌های آن دوری کند و میقاتی نیز در نهایت مخالفت خود را به‌طور علنی اعلام کرد.



موجی از خشم گسترده در انتظار عراقچی در منامه



شماری از نمایندگان مجلس بحرین اظهارات کمال خرازی درباره عربیت کشورشان را محکوم کردند (بنا)
شماری از نمایندگان مجلس بحرین اظهارات کمال خرازی درباره عربیت کشورشان را محکوم کردند (بنا)
TT

موجی از خشم گسترده در انتظار عراقچی در منامه



شماری از نمایندگان مجلس بحرین اظهارات کمال خرازی درباره عربیت کشورشان را محکوم کردند (بنا)
شماری از نمایندگان مجلس بحرین اظهارات کمال خرازی درباره عربیت کشورشان را محکوم کردند (بنا)

اظهارات یک مقام ارشد ایرانی که در آن به عربیت بحرین تردید وارد شده بود، موجی از خشم گسترده در منامه ایجاد کرد. در همین حال، وزارت خارجه ایران اعلام کرد که عباس عراقچی، وزیر امور خارجه، امروز دوشنبه در چارچوب سفرهای منطقه‌ای خود به بحرین و کویت سفر خواهد کرد.

این سفر پس از چندین سال قطع روابط میان دو کشور صورت می‌گیرد و در زمانی انجام می‌شود که بحرین با موجی از اعتراضات به اظهارات کمال خرازی، رئیس شورای استراتژیک روابط خارجی ایران، مواجه است. خرازی مدعی شده بود که «بحرین از وطن اصلی خود، ایران، جدا شده» و نتایج همه‌پرسی که در آن مردم بحرین بر عربیت کشور خود تأکید کردند را زیر سوال برده بود.

خبرگزاری رسمی بحرین به نقل از چندین نماینده مجلس، اظهارات خرازی را محکوم کرد. نمایندگان تأکید کردند که «پادشاهی بحرین از دیرباز یک کشور عربی بوده و ادعاهای ایران کاملاً بی‌اساس است. این ادعاها تلاشی برای تحریف حقایق تاریخی و تلاشی آشکار برای صادر کردن بحران‌های داخلی ایران به خارج است، به جای پرداختن به مشکلات و شرایط ناگوار مردم ایران.»

نماینده احمد السلوم گفت: «مردم بحرین، از همه اقشار و مذاهب، به طور قاطع ادعاهای کمال خرازی درباره عربیت بحرین را رد می‌کنند و تمامی مردم بحرین بر هویت عربی کشورشان تأکید دارند.»

نماینده علی صقر الدوسری نیز با تأکید بر اینکه «پادشاهی بحرین از نظر هویت عربی و اسلامی ریشه‌دار است، حتی پیش از تأسیس جمهوری اسلامی ایران»، اظهارات خرازی را «غیرمنطقی، خلاف تاریخ و واقعیت» دانست و از نظام ایران خواست تا این‌گونه ادعاها و توهمات را که هیچ جایگاهی ندارند، مهار کند.

نماینده جلیله علوی سید حسن اظهار کرد: «پادشاهی بحرین ریشه‌های عمیق عربی دارد و اظهارات کمال خرازی بازتاب‌دهنده واقعیت نیست.» او افزود: «مردم بحرین در همه‌پرسی تاریخی به‌طور قاطع بر تعلق عربی و اسلامی کشورشان تأکید کردند.»

نماینده جمیل ملا حسن نیز تصریح کرد که «عربیت بحرین از دیرباز محکم و ثابت بوده» و گفت اظهارات رئیس شورای استراتژیک روابط خارجی ایران «در راستای سیاست ایران برای صادر کردن بحران‌های داخلی خود به خارج است، در حالی که مردم ایران با شرایط وخیم داخلی دست و پنجه نرم می‌کنند.»

نماینده محمد یوسف المعرفی هم گفت: «مردم خلیج و عرب، به‌ویژه مردم بحرین، به‌خوبی می‌دانند که چنین اظهاراتی که هر از گاهی مطرح می‌شود، تنها تلاش‌هایی برای تحریف حقایق تاریخی و منحرف کردن افکار عمومی ایران از واقعیت‌های تلخی است که به دلیل سیاست‌های اشتباه و مشکلات داخلی نظام ایران به وجود آمده است.»