فاصله‌گیری اسد، کاهش حمایت السودانی و مخالفت میقاتی با طرح «وحدت جبهه‌ها»

ایده‌ای ایرانی که گروه‌های مسلح را جذب می‌کند، اما مورد مخالفت دولت‌ها قرار می‌گیرد


رهبران حماس، حزب‌الله، جهاد اسلامی و حوثی‌ها در مراسم تحلیف رئیس‌جمهور ایران، مسعود پزشکیان حضور داشتند؛ در پس‌زمینه نیز معاون رئیس‌جمهور سوریه، فیصل مقداد دیده می‌شود (رویترز)
رهبران حماس، حزب‌الله، جهاد اسلامی و حوثی‌ها در مراسم تحلیف رئیس‌جمهور ایران، مسعود پزشکیان حضور داشتند؛ در پس‌زمینه نیز معاون رئیس‌جمهور سوریه، فیصل مقداد دیده می‌شود (رویترز)
TT

فاصله‌گیری اسد، کاهش حمایت السودانی و مخالفت میقاتی با طرح «وحدت جبهه‌ها»


رهبران حماس، حزب‌الله، جهاد اسلامی و حوثی‌ها در مراسم تحلیف رئیس‌جمهور ایران، مسعود پزشکیان حضور داشتند؛ در پس‌زمینه نیز معاون رئیس‌جمهور سوریه، فیصل مقداد دیده می‌شود (رویترز)
رهبران حماس، حزب‌الله، جهاد اسلامی و حوثی‌ها در مراسم تحلیف رئیس‌جمهور ایران، مسعود پزشکیان حضور داشتند؛ در پس‌زمینه نیز معاون رئیس‌جمهور سوریه، فیصل مقداد دیده می‌شود (رویترز)

منابع مطلع در بغداد به «الشرق الاوسط» اعلام کرده‌اند که دولت محمد شیاع السودانی از تبعات حمله احتمالی اسرائیل به ایران نگران است. این نگرانی به‌ویژه پس از موفقیت در کاهش تأثیر شعار «وحدت جبهه‌ها» افزایش یافته است.

منابع این موضع را به این شکل توضیح دادند:

  • «وحدت جبهه‌ها» به پیوندهای سیاسی و استراتژیک میان کشورهایی اشاره دارد که ایران در آن‌ها نفوذ دارد و به‌ویژه در مورد موضع‌گیری‌های ضد اسرائیلی و همکاری با آمریکا.
  • ایران تمایل ندارد کشورهایی مانند لبنان، سوریه و عراق به‌طور هم‌زمان از تهران و واشنگتن فاصله بگیرند. این مسئله درباره دولت حماس در غزه نیز صدق می‌کند. اما در یمن، نقش ایران به بقای حوثی‌ها و تسلیحات آن‌ها وابسته است.

فرمانده «سازمان بدر» عراق، هادی العامری، در مجلس عزای یحیی السنوار در بغداد در روز یکشنبه گذشته (رویترز)

  • استفاده از اصطلاح «وحدت جبهه‌ها» عملاً به قوس منطقه‌ای اشاره دارد که تغییراتی را که ایران در چند کشور عربی به وجود آورده است، نشان می‌دهد و در آن‌ها آنچه را که به عنوان ورقه‌هایی برای تهدید اسرائیل و فشار بر آمریکا می‌داند، انباشت کرده است.
  • طرح «وحدت جبهه‌ها» به اتصال گروه‌های مسلح تحت حمایت ایران اشاره دارد که نقش ارتش‌های موازی را ایفا می‌کنند. حزب‌الله لبنان در این میان نقشی کلیدی در انتقال تجربه‌ها و تأمین نیازهای این گروه‌ها ایفا می‌کند.

به گفته این منابع، طرح «وحدت جبهه‌ها» پس از شروع عملیات «طوفان الاقصی» با چالش‌هایی مواجه شد. آنها موارد زیر را توضیح دادند:

  • حزب‌الله لبنان به‌سرعت جبهه‌ای حمایتی در جنوب لبنان گشود، اما از درگیری گسترده اجتناب کرد و به درگیری‌های محدود جغرافیایی و کاهش سطح سلاح‌های استفاده‌شده بسنده نمود.
  • در عین حال، دولت السودانی تلاش کرد مانع از ورود حشد الشعبی به این طرح شود.
  • حدود یک ماه پیش، اسرائیل در جنوب لبنان «قواعد درگیری» را تغییر داد، «خطوط قرمز» را کنار زد و ضربات سنگینی به ساختار رهبری حزب‌الله وارد کرد.
  • تحولات روزهای اخیر نشان داد اکثریت مردم لبنان مخالف طرح «وحدت جبهه‌ها» هستند. نخست‌وزیر نجات ملی لبنان، نبیه میقاتی، علناً از آن انتقاد کرد. بسیاری معتقدند که موضع غیررسمی نبیه بری، رئیس مجلس لبنان، به میقاتی کمک کرد تا موضع خود را اعلام کند. این موضع همچنین با نظر رهبر دروزی‌ها، ولید جنبلاط، همسو است.

نخست‌وزیر موقت لبنان نجیب میقاتی (AFP)

  • مخالفت با «وحدت جبهه‌ها» گسترش یافت، زمانی که جبران باسیل، رهبر جریان ملی آزاد لبنان، آشکارا مخالفت خود را با جنگی که حزب‌الله آغاز کرده بود اعلام کرد. تحولات نشان داد که «وحدت جبهه‌ها» هیچ‌گونه حمایت جدی‌ای خارج از محیط حزب‌الله ندارد.
  • «وحدت جبهه‌ها» زودتر از حد انتظار با یک مشکل غیرمعمول مواجه شد؛ نظام سوریه به سرعت سیگنال‌های روشنی فرستاد که از عدم مشارکت در این طرح خبر می‌داد و حتی با مجموعه‌ای از اقدامات میدانی تأکید کرد که از این گزینه فاصله می‌گیرد، اقداماتی که به منظور جلوگیری از استفاده از خاک سوریه برای شلیک موشک و پهپاد بود. با گذشت زمان مشخص شد که فاصله گرفتن سوریه از «وحدت جبهه‌ها» تنها به دلیل ترجیح محاسبات روسیه بر ایران نیست، بلکه بخشی از تلاش‌های آهسته برای بهبود تصویر نظام و ارتباط مجدد با جهان عرب معتدل، ترکیه و کاهش فشارهای غربی است.
  • مشکل سوریه در «وحدت جبهه‌ها» به هیچ‌وجه ساده نیست و همچنین به دولت عراق کمک کرد که علاقه‌مند به حفظ روابط قوی با ایران است اما نمی‌خواهد وابسته به هیچ کشور خارجی باشد.
  • دولت السودانی پس از گفتگو با ایران و اعضای «حشد الشعبی» عراق موفق شد از گسترش شعله‌های درگیری‌های منطقه‌ای به محل حضور نیروهای ائتلاف در عراق جلوگیری کند و به خروج این نیروها کمک کرد.
  • دولت همچنین توانست تعداد گروه‌هایی که تمایل به مشارکت در «وحدت جبهه‌ها» داشتند را کاهش دهد. دولت نگران است که هرگونه مشارکت فعال از سوی گروه‌های عراقی در حمله به اسرائیل، به واکنش‌های نظامی اسرائیل منجر شود که باعث تحریک خیابان‌های عراق و پیچیده شدن روابط بغداد با واشنگتن می‌شود.

منابع در پایان تأکید کردند که «وحدت جبهه‌ها» یک ایده ایرانی است که گروه‌ها را جذب می‌کند اما باعث نگرانی دولت‌ها می‌شود. بشار اسد زودتر از بقیه از این طرح فاصله گرفت، السودانی تلاش کرد تا از آسیب‌های آن دوری کند و میقاتی نیز در نهایت مخالفت خود را به‌طور علنی اعلام کرد.



حمله اسرائیل به تدمر... انتقال فرماندهان ایرانی از سوریه به عراق


 
مراسم خاکسپاری روز جمعه دو نفر از جان باختگان حمله به تدمر در الحطابیه در استان حمص
  مراسم خاکسپاری روز جمعه دو نفر از جان باختگان حمله به تدمر در الحطابیه در استان حمص
TT

حمله اسرائیل به تدمر... انتقال فرماندهان ایرانی از سوریه به عراق


 
مراسم خاکسپاری روز جمعه دو نفر از جان باختگان حمله به تدمر در الحطابیه در استان حمص
  مراسم خاکسپاری روز جمعه دو نفر از جان باختگان حمله به تدمر در الحطابیه در استان حمص

آمار قربانیان حمله هوایی اسرائیل به تدمر سوریه به ۹۳ نفر رسید. خبرها حاکی از این است که جمعی از فرماندهان رده بالای سپاه و گروه های شبه نظامی ایران به دلیل نگرانی از اینکه هدف حمله اسرائیل قرار بگیرند سوریه ترک کردند و راهی عراق شدند. همچنین نیروهای ائتلاف بین المللی تجهیزات نظامی و نیرو به پایگاه میدان نفتی العمر در حومه شرقی دیر الزور آورده است تا برای رویارویی با تهدیدهای فزاینده در منطقه آماده باشد.
مراسم خاکسپاری کشته شدگان حمله اسرائیل به تدمر روز جمعه (۲۲ نوامبر) برای دومین روز متوالی در اکثر شهرستان ها و روستاهای عمدتا شیعه نشین در حومه های حلب و حمص و دمشق و دیر الزور ادامه داشت و عکس های منتشر شده در شبکه های اجتماعی بیانگر جمعیت انبوه شرکت کنندگان نظامی و غیر نظامی در مراسم تشییع جنازه است.

مراسم تشییع جنازه برخی از کشته شدگان در شهرستان الزهراء در حومه حلب

سازمان دیده بان حقوق بشر سوریه جمعه (۲۲ نوامبر) گفت جمعیت انبوهی در روستای الربوه در حومه غربی حمص که عمدتا شیعه نشین است در مراسم خاکسپاری چند نفر از اعضای «حزب الله» لبنان شرکت کردند و صدها نفر نظامی و غیر نظامی در تشییع جنازه ۴ نفر از اعضای «حزب الله» حضور داشتند. این افراد در حملات هوایی اسرائیل به شهر تدمر کشته شدند. شرکت کنندگان در این مراسم با چهره های اندوهناک و غم زده با پرچم های «حزب الله» لبنان به نفع «حزب الله» و در ستایش از اعضای این گروه شعار دادند و نیز شعارهای مذهبی مثل «خوش به حالتان ای سربازان مهدی منتظر که در بهشتید. شما حزب الله هستید» سر دادند. تشییع جنازه بقیه قربانیان این حمله با حضور پرتعداد جمعیت در شهرستان الحطانیه در حومه حمص و شهرستان الزهراء در حومه حلب و منطقه سیده زینب در جنوب دمشق و در حومه دیر الزور برگزار شد.
برخی منابع آگاه به این مراسم در دمشق به «الشرق الاوسط» گفتند جمعیت انبوه در چند مراسم خاکسپاری جان باختگان حمله به تدمر دارای پیام است که نشانگر حضور پررنگ و گسترده مردمی هواداران و سرسپردگان به ایران و «حزب الله» لبنان در مناطق تحت نفوذشان در سوریه است و نیز پاسخی است به خبرهایی که منتشر شدند مبنی بر اینکه «نقش شبه نظامیان ایران در سوریه کم رنگ» شده است.

این منابع خاطر نشان کردند حمله هوایی اسرائیل به تدمر چند روزی پس از آن انجام شد که رسانه های داخلی سوریه از افزایش حضور گروه های شبه نظامی ایران در سوریه برای مقابله با تشدید تنش نظامی از سوی اسرائیل خبر دادند و گروه های نظامی وابسته به ایران تهدید کردند که مسیر تهران – بیروت را می بندند. سپاه پاسداران نیز همچنان در حال برگزاری آموزش های نظامی گسترده در پادگان ها برای گروه های شبه نظامی به ویژه گروه عراقی «جنبش نجبا» در منطقه بیابانی السخنه در شرق حمص است.

گوشه ای از مراسم خاکسپاری جمعه برخی از کشته شدگان حمله تدمر که در منطقه سیده زینب برگزار شد

این منابع خاطر نشان کردند که اسرائیل دست به حمله پیشگیرانه کوبنده به گروه های شبه نظامی ایران زده که این پیام هشدار را به ایران می دهد که گروه های شبه نظامی عراق نباید علیه اسرائیل فعال شده و دست به حمله بزنند.

این منابع افزودند که اسرائیل اصرار دارد که خط انتقال اسلحه و نیرو به خاک سوریه را کاملا تعطیل کند و شاید دامنه این اقدام اسرائیل به خط انتقال اسلحه و نیرو به عراق نیز برسد.
در این راستا خبرها حاکی از این است که شماری از فرماندهان «سپاه» و گروه های شبه نظامی ایران از سوریه راهی عراق شدند تا هدف حملات هوایی اسرائیل قرار نگیرند به خصوص اینکه حملات هوایی اسرائیل به تازگی در سوریه شدت پیدا کرده است. خبرگزاری «نورث پرس» سوریه به نقل از یک منبع نظامی گزارش داد «۱۱ تن از فرماندهان رده اول سپاه و شبه نظامیان ایران سوار بر سه خودرو خاک سوریه را ترک کرده و از گذرگاه مرزی قائم وارد عراق شدند». این خبرگزاری افزود این فرماندهان سپاه و گروه های شبه نظامی در حمص و تدمر و دمشق حضور داشتند و همگی ایرانی و عراقی هستند.

بالگرد آمریکایی بر فراز مقر ائتلاف بین المللی

اسرائیل روز چهارشنبه (۲۰ نوامبر) در چندین حمله هوایی سه موضع در شهر تدمر در حومه شرقی حمص را مورد هدف قرار داد. گفته می شود این حملات هوایی عمدتا محل نشست شماری از فرماندهان گروه های شبه نظامی ایران و «جنبش نجبا»ی عراق و یکی از اعضای ارشد «حزب الله» لبنان را هدف قرار دادند. اسرائیل همچنین به دو منطقه در محله «الجمعیه» حمله کرد که یکی انبار اسلحه نزدیک منطقه صنعتی است. خانواده های شبه نظامیان عراقی و خارجی وابسته به ایران در منطقه صنعتی سکونت دارند. «سازمان دیده بان حقوق بشر سوریه» جمعه (۲۲ نوامبر) گزارش داد آمار تلفات جانی حمله هوایی اسرائیل به تدمر به ۹۲ نفر رسید که ۶۱ نفر از اعضای گروه های شبه نظامی ایران هستند و تابعیت سوری دارند و در این میان ۱۱ تن افسر و نیروهای درجه دارند که برای «حزب الله» لبنان کار می کردند. ۲۷ نفر از قربانیان این حمله غیر سوری و عمدتا اعضای «جنبش نجبا»ی عراق و ۴ تن از اعضای «حزب الله» لبنان بودند. حدود ۲۱ نفر نیز زخمی شدند که ۷ نفر غیر نظامی هستند.
در راستای تشدید تنش در منطقه فعالان سازمان دیده بان حقوق بشر سوریه گفتند که چندین هواپیمای لجستیک نظامی نیروهای «ائتلاف بین المللی» در پایگاه میدان نفتی العمر در حومه شرقی دیر الزور به زمین نشستند. این پایگاه بزرگ ترین پایگاه نظامی آمریکا در سوریه است. هواپیماها حامل تجهیزات نظامی و لجستیک هستند.

نیروهای ائتلاف بین المللی برای تقویت توان دفاعی و افزایش آمادگی رزمی برای مقابله با تهدیدهای فزاینده ایران و شبه نظامیانش در منطقه تلاش می کنند.