آیا «حزب‌الله» در تقابل با اسرائیل به تعادل جدیدی رسیده است؟

نظارت کارشناسان ایرانی بر میدان جنگ؛ بازسازی ارتباطات و تغییر آرایش نیروها


پرچم «حزب‌الله» در نزدیکی محل حملات اسرائیل در جنوب بیروت(AFP)
پرچم «حزب‌الله» در نزدیکی محل حملات اسرائیل در جنوب بیروت(AFP)
TT

آیا «حزب‌الله» در تقابل با اسرائیل به تعادل جدیدی رسیده است؟


پرچم «حزب‌الله» در نزدیکی محل حملات اسرائیل در جنوب بیروت(AFP)
پرچم «حزب‌الله» در نزدیکی محل حملات اسرائیل در جنوب بیروت(AFP)

یک منبع سیاسی لبنانی نزدیک به ائتلاف «حزب‌الله» و «حرکت امل» به روزنامه «الشرق الاوسط» اعلام کرد که کارشناسان سپاه پاسداران ایران، میدان نبرد حزب‌الله در جنوب لبنان را هدایت می‌کنند، اما از حضور نیروهای ایرانی خبری نیست.

این منبع در پاسخ به گزارش‌هایی مبنی بر حضور داوطلبان ایرانی در نبردهای لبنان، تأکید کرد: «این ادعاها بی‌اساس است». او افزود: «اگر چنین ادعایی درست بود، چگونه تنها رزمندگان لبنانی در این درگیری‌ها کشته شده‌اند؟ آیا ممکن است مرگ یک ایرانی در کشوری که تحت نظر سازمان‌های اطلاعاتی جهانی است، پنهان بماند؟»

وی تأیید کرد که کارشناسان سپاه پاسداران در کنار فرماندهان ارشد حزب‌الله به هدایت نبرد می‌پردازند. او افزود: «ما نام کارشناسانی را که همراه سید حسن نصرالله و دیگر رهبران مقاومت به دست اسرائیل ترور شده‌اند، پنهان نمی‌کنیم».

او ضمن اشاره به کاهش احتمال راه‌حل سیاسی گفت: «تصمیم‌گیری نهایی به میدان جنگ بستگی دارد، به‌ویژه که بنیامین نتانیاهو در تلاش است با تخریب مناطق مرزی، واقعیتی تحمیل کند که امکان تسلط بر شمال و جنوب رود لیطانی را برای اسرائیل فراهم سازد و منطقه را خالی از سکنه کند تا شرایط خود را بر اجرای قطعنامه 1701 اعمال کند».

این منبع گفت که حزب‌الله با ارزیابی دوباره وضعیت جنگ، موفق به جبران اشتباهاتی شد که باعث تضعیف نیروها شده بود. او تأکید کرد که حزب‌الله در روزهای اخیر به تعادل دوباره در میدان دست یافته و خسارات سنگینی به ارتش اسرائیل وارد کرده است.

الدخان يتصاعد جراء غارات إسرائيلية استهدفت منطقة مرجعيون (رويترز)

او همچنین افزود که حزب‌الله توانسته است مشکلات قطع ارتباط میان اتاق عملیات مرکزی و گروه‌های حاضر در خطوط مواجهه را برطرف کند و بیشتر نیروهای مستقر در خط مقدم را با نیروهای ویژه رضوان جایگزین کند. این تغییرات مواضع حزب‌الله را تقویت کرده و تلفات انسانی در هفته‌های نخست جنگ را کاهش داده است.

تجهیز به سلاح‌های موشکی پیشرفته

این منبع توضیح داد که فرماندهی نظامی حزب‌الله نیروهای خود را به انواع موشک‌های پیشرفته مجهز کرده است. این تسلیحات به نیروهای پیشرو امکان می‌دهد که در مواقع لازم به مقابله با کماندوهای اسرائیلی که به مناطق استراتژیک نزدیک به رود لیطانی نفوذ می‌کنند، بپردازند. او اضافه کرد که حزب‌الله در ارزیابی‌های جنگ، نقاط ضعف را شناسایی کرده و راه‌حل‌هایی برای جلوگیری از نفوذ اسرائیل به جنوب لبنان یافته است.

عمال إنقاذ ينقلون مصاباً من موقع استهداف إسرائيلي في مدينة صور (أ.ف.ب)

او همچنین گفت که بازآرایی نیروهای حزب‌الله با توزیع مجدد در خطوط پشتی انجام شده است. وی افزود که «سلول‌های خفته» حزب‌الله اکنون تقویت شده و قادر به هدف‌گیری مناطق مرزی اسرائیل هستند؛ به این معنا که تخریب شهرک‌های مرزی اسرائیل نتوانسته است فشار لازم برای عقب‌نشینی حزب‌الله را فراهم کند.

فعال‌سازی سلول‌های خفته

این منبع تأیید کرد که سلول‌های خفته حزب‌الله دوباره سازماندهی شده‌اند و اکنون با برخورداری از توانایی‌های آتش و کمین‌های پیشرفته و نصب بمب‌های کنار جاده‌ای، از پیشروی نیروهای اسرائیلی جلوگیری می‌کنند. این سلول‌ها همچنین با درگیر کردن نیروهای اسرائیلی، مانع تسلط آن‌ها بر ارتفاعات مشرف به دره‌های سلوقی و حجیر در نواحی کوهستانی می‌شوند.

او اشاره کرد که درگیری‌های میان حزب‌الله و اسرائیل در روزهای اخیر شدت گرفته و حالتی از تعادل بازدارندگی شکل گرفته است که به گفته او با افزایش تلفات اسرائیل همراه بوده است. وی افزود که مواضع حزب‌الله مستحکم و به‌سادگی قابل نفوذ نیستند، به‌ویژه با تونل‌هایی که حتی در برابر بمب‌های سنگین مقاومت کرده‌اند.

منبع می‌گوید که اقدام اسرائیل به گسترش تخریب شهرهای جنوبی واقع در شمال رود لیتانی و نیز مناطق جنوبی بیروت و بقاع، با هدف قرار دادن شهرهایی با اکثریت شیعه‌نشین، برای تحت فشار قرار دادن حزب‌الله است تا شرایط اسرائیل برای اجرای قطعنامه ۱۷۰۱ را بپذیرد؛ اما به روش خود اسرائیل.

ضربه به توانایی شیعیان

منبع همچنین به ادامه هدف‌گیری اقتصادی اسرائیل از طریق تخریب مراکز تجاری و صنعتی و بخش‌های بزرگی از شهرهای بزرگ با اکثریت شیعه اشاره می‌کند. این روند شامل شهرهایی مانند نبطیه، صور، ضاحیه جنوبی و بعلبک نیز می‌شود. وی می‌گوید که این اقدامات بخشی از نقشه اسرائیل برای تضعیف توان اقتصادی جامعه شیعه است و به دنبال آن، افزایش موج مهاجرت آن‌ها به مناطق مختلط را در پی دارد، به طوری که با تحریک میزبانان علیه مهاجران، مشکلاتی به وجود آید که کنترل آن‌ها دشوار باشد.

جنديان لبنانيان قرب موقع غارة إسرائيلية استهدفت حارة صيدا في جنوب لبنان (أ.ف.ب)

در این شرایط، نبرد در جنوب همچنان در اولویت قرار دارد و حرف آخر را میدان جنگ می‌زند، مگر آنکه آموس هوکستین، میانجی‌گر آمریکایی، به بیروت بازگردد و پیام‌های جدیدی بیاورد که امید به آتش‌بس و توافق برای اجرای قطعنامه 1701 و استقرار نیروهای دولتی را افزایش دهد.

آیا درگیری‌ها با همه پیامدها و تأثیرات آن بر اوضاع داخلی لبنان ادامه خواهد داشت؟ و آیا این تقابل فرصتی برای ارزیابی توانمندی حزب‌الله در میدان نبرد پس از بازپس‌گیری تعادل بازدارندگی خواهد بود؟



نتانیاهو از ارائه طرحی برای «روز بعد» در غزه خودداری می‌کند؛ آیا هدف او بازگرداندن شهرک‌نشینی است؟

بنیامین نتانیاهو در سپتامبر 2023، نقشه‌ای از «خاورمیانه جدید» را در مجمع عمومی سازمان ملل ارائه کرد (EPA)
بنیامین نتانیاهو در سپتامبر 2023، نقشه‌ای از «خاورمیانه جدید» را در مجمع عمومی سازمان ملل ارائه کرد (EPA)
TT

نتانیاهو از ارائه طرحی برای «روز بعد» در غزه خودداری می‌کند؛ آیا هدف او بازگرداندن شهرک‌نشینی است؟

بنیامین نتانیاهو در سپتامبر 2023، نقشه‌ای از «خاورمیانه جدید» را در مجمع عمومی سازمان ملل ارائه کرد (EPA)
بنیامین نتانیاهو در سپتامبر 2023، نقشه‌ای از «خاورمیانه جدید» را در مجمع عمومی سازمان ملل ارائه کرد (EPA)

خودداری نتانیاهو از ارائه برنامه‌ای برای «روز بعد» در غزه، پرسش‌هایی را درباره اهداف واقعی او ایجاد کرده است. تحلیلگران معتقدند سیاست او بیشتر بر اقدامات میدانی استوار است تا بیانیه‌ها و تأییدات رسمی.

در حالی که آمریکایی‌ها، فلسطینی‌ها و عرب‌ها بر این باورند که نتانیاهو قصد اشغال مجدد غزه یا بخشی از آن را دارد، به نظر می‌رسد او به دنبال احیای دوباره شهرک‌نشینی است.

آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، پس از سفر به اسرائیل اعلام کرد که ایالات متحده مخالف بازپس‌گیری غزه توسط اسرائیل است.

نوعا لاندو، نویسنده اسرائیلی، در مقاله‌ای در «هاآرتص» نوشت: «نتانیاهو به تدریج به سمت بازگرداندن شهرک‌نشینی در غزه حرکت می‌کند» و افزود که «این طرح بر اشغال نظامی، مدیریت توسط نیروهای مزدور و تأسیس شهرک‌ها استوار است، که می‌تواند به فاجعه بعدی منجر شود.»

آیا بازگشت شهرک‌نشینی ممکن است؟

در حال حاضر شواهدی مبنی بر بازگشت شهرک‌نشینی وجود ندارد، اما برنامه‌ای که نتانیاهو در غزه اجرا می‌کند، می‌تواند زمینه‌ساز این هدف باشد. او به دنبال استخدام شرکت‌های امنیتی برای کنترل جوانب مدنی غزه است و ارتش اسرائیل نیز پستی جدید تحت عنوان «رئیس تلاش‌های انسانی - مدنی در غزه» ایجاد کرده است تا هماهنگی‌های لازم برای مدیریت اوضاع انسانی در این منطقه را انجام دهد.

گزارش‌ها نشان می‌دهد که اسرائیل در حال بررسی راه‌هایی برای جایگزینی نظام حکومت حماس در غزه است، از جمله استفاده از شرکت‌های امنیتی خارجی برای توزیع کمک‌های انسانی.

عملیات نظامی اسرائیل در شمال غزه، بخشی از برنامه‌ای است که ژنرال‌های سابق ارتش اسرائیل آن را تهیه کرده‌اند و هدف آن حذف کامل حماس از این منطقه است.

نتانیاهو که پیشتر دستور بررسی این طرح را صادر کرده بود، از پذیرش درخواست بلینکن برای اعلام عمومی این که اسرائیل در حال اجرای این برنامه نیست، خودداری کرده است.

«برهم زدن معادلات»

یک مقام آمریکایی به «تایمز آف اسرائیل» گفت که نتانیاهو و مشاورانش از پاسخ به درخواست بلینکن برای توضیح اینکه اسرائیل به دنبال محاصره شمال غزه نیست، خودداری کرده‌اند. نتانیاهو و رون دایرمر، وزیر امور استراتژیک، تأکید کرده‌اند که «اسرائیل برنامه ژنرال‌ها را اجرا نمی‌کند.»

این عدم شفافیت باعث نارضایتی آمریکا از نتانیاهو شده که در جلسات خصوصی اطمینان می‌دهد، اما علناً از اعلام مواضع خود خودداری می‌کند.

احیای شهرک‌ها

وزیران ارشد دولت اسرائیل و اعضای حزب لیکود در رویدادی افراطی که دوشنبه برگزار شد، خواستار بازگشت شهرک‌های یهودی به غزه شدند. ایتامار بن غفیر، وزیر امنیت ملی، در این کنفرانس گفت: «تشویق مهاجرت فلسطینی‌ها از غزه، بهترین و اخلاقی‌ترین راه حل است.»

کنفرانس «آمادگی برای استقرار در غزه» توسط سازمان «ناحالا» برگزار شد که برای تأسیس شهرک‌ها در کرانه باختری تلاش می‌کند و اکنون خواهان اجرای سیاست‌های مشابه در غزه است. بن غفیر در سخنرانی خود گفت: «اگر بخواهیم، می‌توانیم شهرک‌نشینی در غزه را دوباره آغاز کنیم.»

اسرائیل پیشتر ۲۱ شهرک در غزه داشت که همه آنها در سال ۲۰۰۵ تخلیه شدند. در حال حاضر، منابع میدانی می‌گویند: «هیچ زیرساختی برای ایجاد مجدد شهرک‌ها وجود ندارد، اما حملات ادامه خواهد داشت.»