دست نتانیاهو در لبنان پس از پیروزی ترامپ بازتر می شود؟


ستون دود بر فراز ضاحیه جنوبی بیروت پس از یکی از حملات هوایی اسرائیل (فرانس پرس)
ستون دود بر فراز ضاحیه جنوبی بیروت پس از یکی از حملات هوایی اسرائیل (فرانس پرس)
TT

دست نتانیاهو در لبنان پس از پیروزی ترامپ بازتر می شود؟


ستون دود بر فراز ضاحیه جنوبی بیروت پس از یکی از حملات هوایی اسرائیل (فرانس پرس)
ستون دود بر فراز ضاحیه جنوبی بیروت پس از یکی از حملات هوایی اسرائیل (فرانس پرس)

لبنانی ها منتظر پیامدهای پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و سیاست او برای حل بحران های منطقه و نحوه عمل به وعده هایش برای پایان دادن به جنگ ها در اوکراین و خاورمیانه هستند. ناظران معتقدند که راهکارهایی که رئیس جمهور منتخب آمریکا ارایه خواهد داد «یک شبه» به نتیجه نمی رسند و راهکارهای ترامپ «به ضرر اسرائیل نخواهند بود بلکه دست اسرائیل در اقدامات نظامی قبل از نشستن پای میز مذاکرات و گفتگو درباره راهکارها باز خواهد بود».
ترامپ در سخنرانی اعلام پیروزی اش درباره برنامه اش برای پایان دادن به جنگ ها چیزی نگفت و خیلی مختصر به این موضوع اشاره کرد. فارس سعید نماینده سابق پارلمان لبنان و رئیس گروه «لقاء سیده الجبل» گفت «پیروزی ترامپ نقطه عطفی در جهان به خصوص در مناطق پرتنش مثل اوکراین و خاورمیانه است. بر کسی پوشیده نیست که ترامپ به حمایت از بنیامین نتانیاهو و راست افراطی در اسرائیل شاید با شتاب بیشتری ادامه خواهد داد».
سعید در گفتگو با «الشرق الاوسط» معتقد است «انتخاب ترامپ باعث افزایش شتاب عملیات نظامی در جبهه لبنان و اسرائیل می شود و دست نتانیاهو را برای پیروزی نهایی عملیات نظامی اش بازتر می کند و قدرت چانه زنی اسرائیل در مرحله بعدی تقویت می شود».
او خاطر نشان کرد «به نظرم پرونده قطعنامه های ۱۷۰۱ و ۱۵۵۹ بسته شدند و به عبارت دیگر به سمت و سویی داریم می رویم که نباید سلاح در لبنان در دست نهاد مجری قانون بماند».

قطعنامه ۱۷۰۱ پایه اصلی برای رسیدن به توافق آتش بس در جبهه لبنان و اسرائیل است و لبنانی ها نگرانند که مبادا این قطعنامه نادیده گرفته شود و وضع نظامی و امنیتی جدید و غیر قابل تحمل به لبنان تحمیل گردد. فارس سعید نماینده پیشین افزود «خواسته ترامپ این خواهد بود که تمام اسلحه ها باید در چارچوب قانونی و دست دولت لبنان باشد. به نظرم دولت جدید آمریکا برای تبلور یک حاکمیت سیاسی جدید و یکپارچه در لبنان تلاش خواهد کرد و این حکومت باید توان اجرای اقداماتی که پس از پیروزی ترامپ تحمیل خواهد شد را داشته باشد و البته در این میان دست نتانیاهو در منطقه بازتر می شود».

سعید گفت هر گونه توافق سیاسی در لبنان «بدون هزینه نخواهد بود. این توافق سیاسی شاید تحولات را پرشتاب تر کند». او اظهار داشت «بهتر است که (حزب الله) متقاعد شود که باید طبق قانون اساسی لبنان تسلیحاتش را به دولت لبنان بدهد چون در غیر این صورت (حزب الله) مجبور خواهد شد اسلحه خود را طبق موازنه قدرتی که در منطقه تحمیل خواهد شد واگذار کند».

انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در کانون توجه گسترده مردم و مقامات رسمی لبنان قرار داشتند و آنها میتینگ های انتخاباتی و کارزارهای انتخاباتی دونالد ترامپ و کاملا هریس و شمارش آرا و اعلام نتیجه را لحظه به لحظه دنبال کردند چرا که نتیجه این انتخابات پیامدهای قابل توجهی بر وضع داخلی لبنان خواهد داشت.

خلدون الشریف فعال سیاسی لبنانی گفت «ما به عنوان مردم لبنان تمام اظهارات ترامپ پیش از پیروزی اش در انتخابات را دنبال کردیم. او به آمریکایی های لبنانی تبار نامه نوشته و وعده داد که صلح را در اسرع وقت به لبنان بازمی گرداند. مسعد بولس مشاور لبنانی الاصل ترامپ نقش برجسته و مهمی در توجه به وضع لبنان داشته و خواهد داشت و شاید بولس محرک دولت آمریکا در دوران ترامپ برای توجه به لبنان باشد».
الشریف در ادامه گفتگو با «الشرق الاوسط» اظهار کرد «دولت دموکرات آمریکا در یک سال و اندی که از جنگ غزه گذشت و در چند ماهی که اسرائیل به جان لبنان افتاد مساله آتش بس را جدی دنبال نکرد و نیز نتوانست نتانیاهو را ملزم به پایبندی به هر گونه ابتکار عمل ولو ابتکار عمل کاخ سفید درباره غزه در ماه مه ۲۰۲۴ و نه ابتکار عمل مشترک بین آمریکا و فرانسه درباره آتش بس سه هفته ای در ماه سپتامبر در لبنان بکند».
او خاطر نشان کرد «دولت بایدن گویی وقت تلف می کرد تا نتانیاهو برنامه اش را پیش ببرد».
حالا همه منتظرند تا دونالد ترامپ تیم کاری اش را انتخاب کند و بار دیگر ۲۰ ژانویه به کاخ سفید بازگردد.
خلدون تاکید کرد «مردم و دولت و احزاب لبنانی به دنبال آتش بس و اجرای همه بنود قطعنامه ۱۷۰۱ و انتخاب رئیس جمهور با توافق ملی و تشکیل دولت اصلاحات محور واقعی با عملکرد شفاف و صادقانه و مورد اعتماد کشورهای عربی هستند. دولتی که بتواند روابط لبنان را با کشورهای جهان ترمیم کند. کشور کوچک لبنان باید دوستان زیاد و دشمنان اندک داشته باشد و لو تنها دشمن آن اسرائیل باشد».
الشریف گفت «دولت های آمریکایی پیاپی پس از استقلال لبنان تا به امروز توجه حداقلی به لبنان نداشتند و این مایه تاسف است».

او یادآور شد «امروز جنگ ویرانگر به جان لبنان افتاده و امید لبنانی ها به پایان این جنگ و آغاز بازسازی کشور و بازگشت لبنان به محیط منطقه ای و بین المللی است. شاید ترامپ قبل از ورود به دفترش در کاخ سفید بتواند به وعده خود عمل کرده و جنگ ها را پایان دهد».

دست نتانیاهو در لبنان پس از پیروزی ترامپ بازتر می شود؟

ستون دود بر فراز ضاحیه جنوبی بیروت پس از یکی از حملات هوایی اسرائیل (فرانس پرس)

بیروت: یوسف دیاب
لبنانی ها منتظر پیامدهای پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و سیاست او برای حل بحران های منطقه و نحوه عمل به وعده هایش برای پایان دادن به جنگ ها در اوکراین و خاورمیانه هستند. ناظران معتقدند که راهکارهایی که رئیس جمهور منتخب آمریکا ارایه خواهد داد «یک شبه» به نتیجه نمی رسند و راهکارهای ترامپ «به ضرر اسرائیل نخواهند بود بلکه دست اسرائیل در اقدامات نظامی قبل از نشستن پای میز مذاکرات و گفتگو درباره راهکارها باز خواهد بود».
ترامپ در سخنرانی اعلام پیروزی اش درباره برنامه اش برای پایان دادن به جنگ ها چیزی نگفت و خیلی مختصر به این موضوع اشاره کرد. فارس سعید نماینده سابق پارلمان لبنان و رئیس گروه «لقاء سیده الجبل» گفت «پیروزی ترامپ نقطه عطفی در جهان به خصوص در مناطق پرتنش مثل اوکراین و خاورمیانه است. بر کسی پوشیده نیست که ترامپ به حمایت از بنیامین نتانیاهو و راست افراطی در اسرائیل شاید با شتاب بیشتری ادامه خواهد داد».
سعید در گفتگو با «الشرق الاوسط» معتقد است «انتخاب ترامپ باعث افزایش شتاب عملیات نظامی در جبهه لبنان و اسرائیل می شود و دست نتانیاهو را برای پیروزی نهایی عملیات نظامی اش بازتر می کند و قدرت چانه زنی اسرائیل در مرحله بعدی تقویت می شود».
او خاطر نشان کرد «به نظرم پرونده قطعنامه های ۱۷۰۱ و ۱۵۵۹ بسته شدند و به عبارت دیگر به سمت و سویی داریم می رویم که نباید سلاح در لبنان در دست نهاد مجری قانون بماند».

قطعنامه ۱۷۰۱ پایه اصلی برای رسیدن به توافق آتش بس در جبهه لبنان و اسرائیل است و لبنانی ها نگرانند که مبادا این قطعنامه نادیده گرفته شود و وضع نظامی و امنیتی جدید و غیر قابل تحمل به لبنان تحمیل گردد. فارس سعید نماینده پیشین افزود «خواسته ترامپ این خواهد بود که تمام اسلحه ها باید در چارچوب قانونی و دست دولت لبنان باشد. به نظرم دولت جدید آمریکا برای تبلور یک حاکمیت سیاسی جدید و یکپارچه در لبنان تلاش خواهد کرد و این حکومت باید توان اجرای اقداماتی که پس از پیروزی ترامپ تحمیل خواهد شد را داشته باشد و البته در این میان دست نتانیاهو در منطقه بازتر می شود».

سعید گفت هر گونه توافق سیاسی در لبنان «بدون هزینه نخواهد بود. این توافق سیاسی شاید تحولات را پرشتاب تر کند». او اظهار داشت «بهتر است که (حزب الله) متقاعد شود که باید طبق قانون اساسی لبنان تسلیحاتش را به دولت لبنان بدهد چون در غیر این صورت (حزب الله) مجبور خواهد شد اسلحه خود را طبق موازنه قدرتی که در منطقه تحمیل خواهد شد واگذار کند».

انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در کانون توجه گسترده مردم و مقامات رسمی لبنان قرار داشتند و آنها میتینگ های انتخاباتی و کارزارهای انتخاباتی دونالد ترامپ و کاملا هریس و شمارش آرا و اعلام نتیجه را لحظه به لحظه دنبال کردند چرا که نتیجه این انتخابات پیامدهای قابل توجهی بر وضع داخلی لبنان خواهد داشت.

خلدون الشریف فعال سیاسی لبنانی گفت «ما به عنوان مردم لبنان تمام اظهارات ترامپ پیش از پیروزی اش در انتخابات را دنبال کردیم. او به آمریکایی های لبنانی تبار نامه نوشته و وعده داد که صلح را در اسرع وقت به لبنان بازمی گرداند. مسعد بولس مشاور لبنانی الاصل ترامپ نقش برجسته و مهمی در توجه به وضع لبنان داشته و خواهد داشت و شاید بولس محرک دولت آمریکا در دوران ترامپ برای توجه به لبنان باشد».
الشریف در ادامه گفتگو با «الشرق الاوسط» اظهار کرد «دولت دموکرات آمریکا در یک سال و اندی که از جنگ غزه گذشت و در چند ماهی که اسرائیل به جان لبنان افتاد مساله آتش بس را جدی دنبال نکرد و نیز نتوانست نتانیاهو را ملزم به پایبندی به هر گونه ابتکار عمل ولو ابتکار عمل کاخ سفید درباره غزه در ماه مه ۲۰۲۴ و نه ابتکار عمل مشترک بین آمریکا و فرانسه درباره آتش بس سه هفته ای در ماه سپتامبر در لبنان بکند».
او خاطر نشان کرد «دولت بایدن گویی وقت تلف می کرد تا نتانیاهو برنامه اش را پیش ببرد».
حالا همه منتظرند تا دونالد ترامپ تیم کاری اش را انتخاب کند و بار دیگر ۲۰ ژانویه به کاخ سفید بازگردد.
خلدون تاکید کرد «مردم و دولت و احزاب لبنانی به دنبال آتش بس و اجرای همه بنود قطعنامه ۱۷۰۱ و انتخاب رئیس جمهور با توافق ملی و تشکیل دولت اصلاحات محور واقعی با عملکرد شفاف و صادقانه و مورد اعتماد کشورهای عربی هستند. دولتی که بتواند روابط لبنان را با کشورهای جهان ترمیم کند. کشور کوچک لبنان باید دوستان زیاد و دشمنان اندک داشته باشد و لو تنها دشمن آن اسرائیل باشد».
الشریف گفت «دولت های آمریکایی پیاپی پس از استقلال لبنان تا به امروز توجه حداقلی به لبنان نداشتند و این مایه تاسف است».

او یادآور شد «امروز جنگ ویرانگر به جان لبنان افتاده و امید لبنانی ها به پایان این جنگ و آغاز بازسازی کشور و بازگشت لبنان به محیط منطقه ای و بین المللی است. شاید ترامپ قبل از ورود به دفترش در کاخ سفید بتواند به وعده خود عمل کرده و جنگ ها را پایان دهد».



آیا «حزب‌الله» در تقابل با اسرائیل به تعادل جدیدی رسیده است؟


پرچم «حزب‌الله» در نزدیکی محل حملات اسرائیل در جنوب بیروت(AFP)
پرچم «حزب‌الله» در نزدیکی محل حملات اسرائیل در جنوب بیروت(AFP)
TT

آیا «حزب‌الله» در تقابل با اسرائیل به تعادل جدیدی رسیده است؟


پرچم «حزب‌الله» در نزدیکی محل حملات اسرائیل در جنوب بیروت(AFP)
پرچم «حزب‌الله» در نزدیکی محل حملات اسرائیل در جنوب بیروت(AFP)

یک منبع سیاسی لبنانی نزدیک به ائتلاف «حزب‌الله» و «حرکت امل» به روزنامه «الشرق الاوسط» اعلام کرد که کارشناسان سپاه پاسداران ایران، میدان نبرد حزب‌الله در جنوب لبنان را هدایت می‌کنند، اما از حضور نیروهای ایرانی خبری نیست.

این منبع در پاسخ به گزارش‌هایی مبنی بر حضور داوطلبان ایرانی در نبردهای لبنان، تأکید کرد: «این ادعاها بی‌اساس است». او افزود: «اگر چنین ادعایی درست بود، چگونه تنها رزمندگان لبنانی در این درگیری‌ها کشته شده‌اند؟ آیا ممکن است مرگ یک ایرانی در کشوری که تحت نظر سازمان‌های اطلاعاتی جهانی است، پنهان بماند؟»

وی تأیید کرد که کارشناسان سپاه پاسداران در کنار فرماندهان ارشد حزب‌الله به هدایت نبرد می‌پردازند. او افزود: «ما نام کارشناسانی را که همراه سید حسن نصرالله و دیگر رهبران مقاومت به دست اسرائیل ترور شده‌اند، پنهان نمی‌کنیم».

او ضمن اشاره به کاهش احتمال راه‌حل سیاسی گفت: «تصمیم‌گیری نهایی به میدان جنگ بستگی دارد، به‌ویژه که بنیامین نتانیاهو در تلاش است با تخریب مناطق مرزی، واقعیتی تحمیل کند که امکان تسلط بر شمال و جنوب رود لیطانی را برای اسرائیل فراهم سازد و منطقه را خالی از سکنه کند تا شرایط خود را بر اجرای قطعنامه 1701 اعمال کند».

این منبع گفت که حزب‌الله با ارزیابی دوباره وضعیت جنگ، موفق به جبران اشتباهاتی شد که باعث تضعیف نیروها شده بود. او تأکید کرد که حزب‌الله در روزهای اخیر به تعادل دوباره در میدان دست یافته و خسارات سنگینی به ارتش اسرائیل وارد کرده است.

الدخان يتصاعد جراء غارات إسرائيلية استهدفت منطقة مرجعيون (رويترز)

او همچنین افزود که حزب‌الله توانسته است مشکلات قطع ارتباط میان اتاق عملیات مرکزی و گروه‌های حاضر در خطوط مواجهه را برطرف کند و بیشتر نیروهای مستقر در خط مقدم را با نیروهای ویژه رضوان جایگزین کند. این تغییرات مواضع حزب‌الله را تقویت کرده و تلفات انسانی در هفته‌های نخست جنگ را کاهش داده است.

تجهیز به سلاح‌های موشکی پیشرفته

این منبع توضیح داد که فرماندهی نظامی حزب‌الله نیروهای خود را به انواع موشک‌های پیشرفته مجهز کرده است. این تسلیحات به نیروهای پیشرو امکان می‌دهد که در مواقع لازم به مقابله با کماندوهای اسرائیلی که به مناطق استراتژیک نزدیک به رود لیطانی نفوذ می‌کنند، بپردازند. او اضافه کرد که حزب‌الله در ارزیابی‌های جنگ، نقاط ضعف را شناسایی کرده و راه‌حل‌هایی برای جلوگیری از نفوذ اسرائیل به جنوب لبنان یافته است.

عمال إنقاذ ينقلون مصاباً من موقع استهداف إسرائيلي في مدينة صور (أ.ف.ب)

او همچنین گفت که بازآرایی نیروهای حزب‌الله با توزیع مجدد در خطوط پشتی انجام شده است. وی افزود که «سلول‌های خفته» حزب‌الله اکنون تقویت شده و قادر به هدف‌گیری مناطق مرزی اسرائیل هستند؛ به این معنا که تخریب شهرک‌های مرزی اسرائیل نتوانسته است فشار لازم برای عقب‌نشینی حزب‌الله را فراهم کند.

فعال‌سازی سلول‌های خفته

این منبع تأیید کرد که سلول‌های خفته حزب‌الله دوباره سازماندهی شده‌اند و اکنون با برخورداری از توانایی‌های آتش و کمین‌های پیشرفته و نصب بمب‌های کنار جاده‌ای، از پیشروی نیروهای اسرائیلی جلوگیری می‌کنند. این سلول‌ها همچنین با درگیر کردن نیروهای اسرائیلی، مانع تسلط آن‌ها بر ارتفاعات مشرف به دره‌های سلوقی و حجیر در نواحی کوهستانی می‌شوند.

او اشاره کرد که درگیری‌های میان حزب‌الله و اسرائیل در روزهای اخیر شدت گرفته و حالتی از تعادل بازدارندگی شکل گرفته است که به گفته او با افزایش تلفات اسرائیل همراه بوده است. وی افزود که مواضع حزب‌الله مستحکم و به‌سادگی قابل نفوذ نیستند، به‌ویژه با تونل‌هایی که حتی در برابر بمب‌های سنگین مقاومت کرده‌اند.

منبع می‌گوید که اقدام اسرائیل به گسترش تخریب شهرهای جنوبی واقع در شمال رود لیتانی و نیز مناطق جنوبی بیروت و بقاع، با هدف قرار دادن شهرهایی با اکثریت شیعه‌نشین، برای تحت فشار قرار دادن حزب‌الله است تا شرایط اسرائیل برای اجرای قطعنامه ۱۷۰۱ را بپذیرد؛ اما به روش خود اسرائیل.

ضربه به توانایی شیعیان

منبع همچنین به ادامه هدف‌گیری اقتصادی اسرائیل از طریق تخریب مراکز تجاری و صنعتی و بخش‌های بزرگی از شهرهای بزرگ با اکثریت شیعه اشاره می‌کند. این روند شامل شهرهایی مانند نبطیه، صور، ضاحیه جنوبی و بعلبک نیز می‌شود. وی می‌گوید که این اقدامات بخشی از نقشه اسرائیل برای تضعیف توان اقتصادی جامعه شیعه است و به دنبال آن، افزایش موج مهاجرت آن‌ها به مناطق مختلط را در پی دارد، به طوری که با تحریک میزبانان علیه مهاجران، مشکلاتی به وجود آید که کنترل آن‌ها دشوار باشد.

جنديان لبنانيان قرب موقع غارة إسرائيلية استهدفت حارة صيدا في جنوب لبنان (أ.ف.ب)

در این شرایط، نبرد در جنوب همچنان در اولویت قرار دارد و حرف آخر را میدان جنگ می‌زند، مگر آنکه آموس هوکستین، میانجی‌گر آمریکایی، به بیروت بازگردد و پیام‌های جدیدی بیاورد که امید به آتش‌بس و توافق برای اجرای قطعنامه 1701 و استقرار نیروهای دولتی را افزایش دهد.

آیا درگیری‌ها با همه پیامدها و تأثیرات آن بر اوضاع داخلی لبنان ادامه خواهد داشت؟ و آیا این تقابل فرصتی برای ارزیابی توانمندی حزب‌الله در میدان نبرد پس از بازپس‌گیری تعادل بازدارندگی خواهد بود؟