سرنگونی رژیم اسد... ضربه نظامی "کشنده" به حزب‌الله

بشار اسد در سال ۲۰۱۰ در دمشق بین محمود احمدی‌نژاد، رئیس‌جمهور اسبق ایران، و حسن نصرالله، دبیرکل سابق حزب‌الله، قرار دارد (خبرگزاری فرانسه)
بشار اسد در سال ۲۰۱۰ در دمشق بین محمود احمدی‌نژاد، رئیس‌جمهور اسبق ایران، و حسن نصرالله، دبیرکل سابق حزب‌الله، قرار دارد (خبرگزاری فرانسه)
TT

سرنگونی رژیم اسد... ضربه نظامی "کشنده" به حزب‌الله

بشار اسد در سال ۲۰۱۰ در دمشق بین محمود احمدی‌نژاد، رئیس‌جمهور اسبق ایران، و حسن نصرالله، دبیرکل سابق حزب‌الله، قرار دارد (خبرگزاری فرانسه)
بشار اسد در سال ۲۰۱۰ در دمشق بین محمود احمدی‌نژاد، رئیس‌جمهور اسبق ایران، و حسن نصرالله، دبیرکل سابق حزب‌الله، قرار دارد (خبرگزاری فرانسه)

سقوط نظام سوریه و رئیس‌جمهور آن بشار اسد به ضربه نظامی "کشنده" برای حزب‌الله تبدیل شد. حزب‌الله که پیش از این از خاک سوریه برای تأمین نیازهای لجستیکی خود از طریق زمین، دریا و هوا بهره می‌برد، اکنون با مشکلات زیادی روبرو است. طبق نظر کارشناسان، این تغییرات پس از توافق لبنان و حزب‌الله با اسرائیل برای آتش‌بس رخ داده است. آتش‌بس شامل بندهایی برای "تخریب تأسیسات نظامی غیرمجاز" و "ممنوعیت هرگونه انتقال سلاح غیرمجاز" در جنوب لبنان بود.

حزب‌الله در ابتدا امید داشت که با گذشت زمان بتواند دوباره قدرت نظامی خود را بازسازی کند، همانطور که پس از جنگ ۲۰۰۶ توانست، اما سقوط نظام اسد این برنامه‌ها را شکست داد و راه بازسازی تسلیحات را مسدود کرد.

از دست دادن یک هم‌پیمان مهم

سقوط رژیم سوریه به معنای از دست دادن یک حامی حیاتی برای حزب‌الله در مرزهای شرقی لبنان است. سوریه در دوران اسد کانال مهمی برای تأمین سلاح به ایران و حزب‌الله بود.

ریاض قهوجی، رئیس مرکز تحلیل‌های نظامی "آنیجما"، به الشرق الأوسط می‌گوید: "حزب‌الله امروز در وضعیت شوک است و در حال بازنگری در وضعیت خود است. وقتی که حزب‌الله با اسرائیل آتش‌بس برقرار کرد و انتقال سلاح از مرز سوریه را ممنوع ساخت، امیدوار بود که به زودی بتواند مجدداً فعالیت‌های نظامی خود را از سر بگیرد. اما سقوط نظام سوریه همه امیدهای آن را از بین برد."

تحریم‌ها و تصمیمات بزرگ

قهوجی تأکید می‌کند که "امکان بازسازی قدرت حزب‌الله تقریباً از بین رفته است." این موضوع به دلیل توافق آتش‌بس و سقوط نظام اسد است. حزب‌الله اکنون مجبور است تصمیمات بزرگی در مورد سلاح‌های باقی‌مانده خود بگیرد.

پایان راه‌های امدادی

در طول جنگ اخیر، فشارهای اسرائیلی منجر به محاصره حزب‌الله از طریق دریا و هوا شد. همچنین، آلمان‌ها که در نیروهای "یونیفیل" حضور داشتند، ورود سلاح به لبنان از دریا را متوقف کردند و ارتش لبنان نیز بر فرودگاه نظارت داشت. این وضعیت همچنین باعث شد که اسرائیل به طور مستمر هدف‌های دقتی را در سوریه هدف قرار دهد.

سقوط القصیر

طبق گزارش‌ها، یکی از اصلی‌ترین مسیرهای انتقال سلاح از سوریه برای حزب‌الله، مسیر القصیر در حومه حمص بود که پس از سقوط نظام سوریه از دست رفت. این مسیر قبلاً به یک پایگاه نظامی برای حزب‌الله تبدیل شده بود.

حمایت از سوریه

نعیم قاسم، دبیرکل حزب‌الله، گفته بود که حزب‌الله در کنار سوریه برای مقابله با تهدیدات می‌جنگد. برخی گزارش‌ها حاکی از آن است که ۲۰۰۰ نفر از نیروهای حزب‌الله برای مقابله با پیشروی مخالفان به حمص منتقل شدند.

حرکت آزاد اسرائیل

اسرائیل اکنون قادر است آزادانه اهداف حزب‌الله را در جنوب لبنان هدف قرار دهد. به‌عنوان مثال، در یکی از حملات هوایی اسرائیل به یک خودرو در بنت‌جبیل، یک شهروند کشته و چهار سرباز لبنانی زخمی شدند. همچنین، در جریان عملیات اسرائیلی دیگر، چهار سرباز اسرائیلی در لبنان کشته شدند، زمانی که انفجاری در هنگام تخریب یک تونل مربوط به حزب‌الله رخ داد.



اسرائیل بی خیال گروگان ها اهرم قدرت «حماس» شد؟  

اسرائیل بی خیال گروگان ها اهرم قدرت «حماس» شد؟  
TT

اسرائیل بی خیال گروگان ها اهرم قدرت «حماس» شد؟  

اسرائیل بی خیال گروگان ها اهرم قدرت «حماس» شد؟  

«حماس» از گروگان هایی که در حمله ۷ اکتبر ۲۰۲۳ از اسرائیل ربود به عنوان اهرم اصلی که قدرت چانه زنی این گروه را افزایش داد استفاده کرد. «حماس» با استفاده از بحث گروگان ها در مذاکرات با اسرائیل در موضع برابر قرار گرفت و به همین دلیل آتش بس برقرار شد. اما آیا اسرائیل بامداد سه شنبه (۱۸ مارس) با از سرگیری جنگی کوبنده تر از قبل بی خیال گروگان ها شد؟
کارشناسانی که «الشرق الاوسط» با آنها گفتگو کرد معتقدند که گروگان های باقی مانده در غزه به دلیل اینکه نظامی هستند یک اهرم فشار بزرگ بر دولت اسرائیل به شمار می روند.
برخی منابع «حماس» می گویند که بقیه گروگان ها نظامی هستند و برخی سرباز و بعضی دیگر نظامیان درجه دارند که از مراکز نظامی گوناگون در غلاف غزه در حمله ۷ اکتبر به اسارت گرفته شدند. «حماس» و تعدادی از گروه های مسلح فلسطینی که اسرائیلی ها را به اسارت گرفتند پیشتر اعلام کردند که برخی از گروگان های آزاد شده سرباز و از اعضای دستگاه های امنیتی اسرائیل بودند اما اسرائیل این اطلاعات را تکذیب کرد.
طبق آمار اعلام شده «حماس» ۷ اکتبر ۲۰۲۳ حدود ۲۵۰ نفر را از اسرائیل را ربود که از این مجموع بنا به آمار دولت اسرائیل دستکم ۳۴ نفر کشته شده اند. البته گمان می رود عدد واقعی کشته شدگان بیشتر باشد.
آمار و گزارش های اسرائیل می گویند که ۱۰۹ نفر از گروگان ها طی جنگ آزاد شدند و به اینها باید ۸ نفر دیگر را اضافه کرد که ارتش اسرائیل آزاد کرد. جسد ۳۷ نفر از گروگان ها نیز پیدا شده و ۳ گروگان فرار کردند اما بر اثر حملات هوایی اسرائیل کشته شدند.
«حماس» تا نیمه ژانویه که آتش بس شد حدود ۹۴ گروگان داشت که طبق برخی گزارش ها ۶۰ نفر آنها تا آن زمان زنده بودند و بقیه در حملات اسرائیل کشته شدند.

شیری بیباس به همراه دو کودکش ربوده و به غزه منتقل شدند (آسوشیتد پرس)

مرحله اول توافق آتش بس اول مارس پایان یافت. حدود یک هزار نفر از اسرای فلسطینی در زندان های اسرائیل در مرحله اول در ازای ۳۳ نفر از گروگان های «حماس» آزاد شدند که ۲۵ نفرشان زنده و بقیه مرده بودند.
یک منبع آگاه به «الشرق الاوسط» گفت «حماس» هنوز حدود ۶۱ گروگان دارد که دستکم ۳۵ نفر آنها زنده هستند.
سوال اینجا این است حالا که اسرائیل بامداد سه شنبه جنگ را از سرگرفت تکلیف این گروگان ها چه خواهد شد. خانواده های گروگان ها می گویند دولت آنها را به حال خود رها کرد.

قوی ترین اهرم فشار

این منبع آگاه خاطر نشان کرد «گروگان ها قوی ترین اهرم فشار (حماس) در رویارویی با ماشین جنگ اسرائیل هستند. (حماس) همه مفاد توافق آتش بس و ورود به مرحله دوم را کاملا اجرا کرد. در مرحله دوم می بایست گروگان های زنده و مرده بیشتری آزاد شوند و در ازای آن اسرائیل از غزه خارج شود و آتش بس پایدار برقرار گردد».
اسرائیل چوب لای چرخ مرحله دوم توافق آتش بس گذاشت و حاضر به خروج از غزه نشد و بهانه اش این بود که هیچ تضمینی نیست «حماس» پس از عقب نشینی اسرائیل از غزه بقیه گروگان ها را تحویل دهد و باید همه گروگان ها یک دفعه آزاد شوند. «حماس» قبول نکرد و گفت تضمینی برای خروج اسرائیل از غزه و برقراری آتش بس سراسری و پایدار و رسیدن به راه حل عادلانه برای مساله فلسطین وجود ندارد.

به دنبال ازسرگیری بمباران غزه روز سه شنبه عده ای از زنان فلسطینی پشت وانتی نشسته اند تا از مناطقی که ارتش اسرائیل سه شنبه دستور تخلیه آنها را داد خارج شوند (رویترز)

استیون ویتکاف فرستاده آمریکا در خاورمیانه پیشنهاد داد که «حماس» ۱۱ نفر از گروگان های زنده و برخی از گروگان های مرده را در یک روز تحویل دهد. البته این پیشنهاد بعدا تعدیل شد و ویتکاف گفت که «حماس» ۵ نفر از گروگان های زنده و بعضی از گروگان های مرده را در ده روز تحویل بدهد و در ازای آن ۵۰ روز آتش بس تمدید شود و سپس بقیه گروگان ها آزاد شوند و آتش بس برای ۵۰ روز دیگر دوباره تمدید گردد.
«حماس» در پاسخ به پیشنهاد ویتکاف گفت که حاضر است در ازای آزادی شماری از اسرای فلسطینی و تمدید دوره آتش بس و ورود کمک و گفتگو درباره خروج اسرائیل و رسیدن به آتش بس پایدار یکی از گروگان های زنده اسرائیلی آمریکایی و حدود ۴ نفر از گروگان های مرده آمریکایی را آزاد کند.

آیا اسرائیل از «مهم ترین» گروگان ها دست کشید؟

سمیر فرج کارشناس مصری مسائل استراتژیک بر این باور است که گروگان هایی که هنوز دست «حماس» هستند خواه مرده و خواه زنده «بزرگ ترین اهرم فشارند».
او در گفتگو با «الشرق الاوسط» افزود «بزرگ ترین فشار و سرزنش به بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل از جانب خانواده گروگان هاست و بنابراین اسرائیل توجه زیادی برای بازگرداندن گروگان ها دارد».
سمیر راغب کارشناس مصری مسائل استراتژیک با سمیر فرج هم نظر است. او در گفتگو با «الشرق الاوسط» معتقد است که ««حماس» به نظر می رسد گروگان های اندکی دارد اما طبق اطلاعات در دسترس شماری از فرماندهان نظامی اسرائیل از جمله گروگان های باقی مانده هستند».
بسیاری از خانواده گروگان ها با از سرگیری حملات گسترده و کوبنده اسرائیل از بامداد سه شنبه در غزه می خواهند بدانند تکلیف این گروگان ها چه خواهد شد. آنها می گویند دولت نتانیاهو گروگان ها را تنها گذاشت.
به گزارش روزنامه تایمز اسرائیل «انجمن خانواده گروگان ها و مفقود الاثرها» در بیانیه ای گفتند دولت اسرائیل «ترجیح داده گروگان ها را قربانی کند».
این بیانیه افزود «بیم و دغدغه اصلی خانواده ها و گروگان ها و مردم اسرائیل به واقعیت تبدیل شد. ما وحشت زده و عصبانی و بیمناک هستیم که مبادا روند برگرداندن عزیزانمان عمدا خراب شود».
یک منبع مسئول جنبش «حماس» گفت یکی از اسرای اسرائیلی در نوار غزه بامداد سه شنبه کشته و دو تن دیگر زخمی شدند. خبرگزاری «معا» فلسطین به نقل از این منبع گزارش داد که این گروگان ها به دلیل حملات هوایی اسرائیل در نوار غزه کشته و زخمی شدند.
از سوی دیگر «حماس» گفت نخست وزیر اسرائیل می خواهد جنگ در غزه را «حلقه نجات خود» برای نجات از مشکلات سیاسی داخلی اش قرار دهد حتی اگر در این راه گروگان ها «قربانی» شوند.
وزارت بهداشت غزه اعلام کرد دستکم ۴۰۰ نفر در نوار غزه روز سه شنبه بر اثر حملات اسرائیل جان باختند که شمار زیادی از کودکان در میان قربانیان وجود دارند.