الشرق الأوسط از اسرار تحرکات روسیه قبل از سقوط اسد پرده برداشت

مسکو پیشنهاد خروج امن به بشار اسد داد تا از مقاومت در برابر مخالفان خودداری کند

تصویری پاره‌شده از بشار اسد در یکی از مراکز امنیتی دمشق (خبرگزاری فرانسه)

"بشار اسد باید تصمیمی سریع برای آغاز گفت‌وگو با مخالفان می‌گرفت و از راه‌اندازی عملیات نظامی پیشگیری می‌کرد." این توصیه روسیه به دولت سوریه بود.

مسکو از زمان، حجم و اهداف حمله مخالفان اطلاع دقیق داشت. وقتی حمله آغاز شد، تصمیم به پیشنهاد خروج امن برای جلوگیری از جنگ داخلی گرفته شد. این تصمیم برای جلوگیری از پیامدهای فاجعه‌بار اتخاذ شد.

رامی الشاعر، مشاور نزدیک روسیه، گفت: "روسیه ۴۸ ساعت پیش از آغاز حمله، از چند محور، به دولت سوریه هشدار داد که نیروهای مخالفان به‌زودی به سمت حلب و شهرهای دیگر پیشروی خواهند کرد."

تلاش برای توقف جنگ

روسیه از طریق کانال‌های ویژه، با ترکیه و ایران تماس گرفت تا از وقوع جنگ جلوگیری کند. اما مخالفان تصمیم نهایی خود را گرفته بودند.

الشاعر گفت: "اطلاعات نشان می‌داد که ۸۰ درصد مردم سوریه از حملات حمایت می‌کنند." این حمایت مردمی و نارضایتی ارتش سوریه از وضعیت معیشتی، روسیه را به اتخاذ تصمیمات سخت واداشت.

زن سوری در میدان امویان دمشق، با علامت پیروزی و دسته گل، پیروزی مخالفان و سرنگونی بشار اسد را جشن می‌گیرد (عکس: أ.ف.پ)

روسیه به اسد هشدار داد که کشور در آستانه فاجعه‌ای بزرگ است و باید فوراً برای گفت‌وگو اقدام کند. اما اسد واکنش سریعی نشان نداد.

پیشروی مخالفان و خروج امن
مخالفان به حلب رسیدند و ارتش سوریه عقب‌نشینی کرد. موسکو از اسد خواست که به ارتش دستور عقب‌نشینی دهد تا از جنگ گسترده جلوگیری شود. این تصمیم با هماهنگی ایران و ترکیه گرفته شد.

ایران نیز با این طرح موافقت کرد زیرا معتقد بود که دفاع از سوریه ممکن نیست و درگیری منجر به قتل‌عام خواهد شد.

پیشنهاد کناره‌گیری به اسد

در آستانه سقوط دمشق، نشست آستانه در دوحه برگزار شد. روسیه به اسد و خانواده‌اش ضمانت خروج امن داد و از او خواست بی‌درنگ از قدرت کناره‌گیری کند.

نیروهای مسلح مخالفان در شهر حلب در حال پیشروی هستند (عکس: إ.پ.أ)

الشاعر گفت: "پس از پیشنهاد، اسد طی چند ساعت دستور توقف مقاومت را داد."

پایان بحران

روسیه با هماهنگی آستانه توانست از سقوط سوریه در جنگ داخلی جلوگیری کند. این دومین باری بود که مسکو از وقوع فاجعه در سوریه جلوگیری کرد.

عکسی از بشار اسد، همسرش اسماء و فرزندانشان حافظ، کریم و زین در کنار مسجد اموی حلب در سال ۲۰۲۲ منتشر شده در صفحه رسمی ریاست‌جمهوری سوریه در فیسبوک (عکس: أ.ف.پ)

الشاعر تأکید کرد که روسیه با دادن پناهندگی به اسد، در پی جلوگیری از خون‌ریزی بود و این تصمیم به‌معنی حمایت دائم از او نیست.

به گفته وی، اسد و خانواده‌اش با پروازی مستقیم به مسکو منتقل شدند. این اقدام به‌دلیل ضرورت جلوگیری از درگیری و نابودی سوریه انجام شد.