الشرق الأوسط از اسرار تحرکات روسیه قبل از سقوط اسد پرده برداشت

مسکو پیشنهاد خروج امن به بشار اسد داد تا از مقاومت در برابر مخالفان خودداری کند

 تصویری پاره‌شده از بشار اسد در یکی از مراکز امنیتی دمشق (خبرگزاری فرانسه)
تصویری پاره‌شده از بشار اسد در یکی از مراکز امنیتی دمشق (خبرگزاری فرانسه)
TT

الشرق الأوسط از اسرار تحرکات روسیه قبل از سقوط اسد پرده برداشت

 تصویری پاره‌شده از بشار اسد در یکی از مراکز امنیتی دمشق (خبرگزاری فرانسه)
تصویری پاره‌شده از بشار اسد در یکی از مراکز امنیتی دمشق (خبرگزاری فرانسه)

"بشار اسد باید تصمیمی سریع برای آغاز گفت‌وگو با مخالفان می‌گرفت و از راه‌اندازی عملیات نظامی پیشگیری می‌کرد." این توصیه روسیه به دولت سوریه بود.

مسکو از زمان، حجم و اهداف حمله مخالفان اطلاع دقیق داشت. وقتی حمله آغاز شد، تصمیم به پیشنهاد خروج امن برای جلوگیری از جنگ داخلی گرفته شد. این تصمیم برای جلوگیری از پیامدهای فاجعه‌بار اتخاذ شد.

رامی الشاعر، مشاور نزدیک روسیه، گفت: "روسیه ۴۸ ساعت پیش از آغاز حمله، از چند محور، به دولت سوریه هشدار داد که نیروهای مخالفان به‌زودی به سمت حلب و شهرهای دیگر پیشروی خواهند کرد."

تلاش برای توقف جنگ

روسیه از طریق کانال‌های ویژه، با ترکیه و ایران تماس گرفت تا از وقوع جنگ جلوگیری کند. اما مخالفان تصمیم نهایی خود را گرفته بودند.

الشاعر گفت: "اطلاعات نشان می‌داد که ۸۰ درصد مردم سوریه از حملات حمایت می‌کنند." این حمایت مردمی و نارضایتی ارتش سوریه از وضعیت معیشتی، روسیه را به اتخاذ تصمیمات سخت واداشت.

زن سوری در میدان امویان دمشق، با علامت پیروزی و دسته گل، پیروزی مخالفان و سرنگونی بشار اسد را جشن می‌گیرد (عکس: أ.ف.پ)

روسیه به اسد هشدار داد که کشور در آستانه فاجعه‌ای بزرگ است و باید فوراً برای گفت‌وگو اقدام کند. اما اسد واکنش سریعی نشان نداد.

پیشروی مخالفان و خروج امن
مخالفان به حلب رسیدند و ارتش سوریه عقب‌نشینی کرد. موسکو از اسد خواست که به ارتش دستور عقب‌نشینی دهد تا از جنگ گسترده جلوگیری شود. این تصمیم با هماهنگی ایران و ترکیه گرفته شد.

ایران نیز با این طرح موافقت کرد زیرا معتقد بود که دفاع از سوریه ممکن نیست و درگیری منجر به قتل‌عام خواهد شد.

پیشنهاد کناره‌گیری به اسد

در آستانه سقوط دمشق، نشست آستانه در دوحه برگزار شد. روسیه به اسد و خانواده‌اش ضمانت خروج امن داد و از او خواست بی‌درنگ از قدرت کناره‌گیری کند.

نیروهای مسلح مخالفان در شهر حلب در حال پیشروی هستند (عکس: إ.پ.أ)

الشاعر گفت: "پس از پیشنهاد، اسد طی چند ساعت دستور توقف مقاومت را داد."

پایان بحران

روسیه با هماهنگی آستانه توانست از سقوط سوریه در جنگ داخلی جلوگیری کند. این دومین باری بود که مسکو از وقوع فاجعه در سوریه جلوگیری کرد.

عکسی از بشار اسد، همسرش اسماء و فرزندانشان حافظ، کریم و زین در کنار مسجد اموی حلب در سال ۲۰۲۲ منتشر شده در صفحه رسمی ریاست‌جمهوری سوریه در فیسبوک (عکس: أ.ف.پ)

الشاعر تأکید کرد که روسیه با دادن پناهندگی به اسد، در پی جلوگیری از خون‌ریزی بود و این تصمیم به‌معنی حمایت دائم از او نیست.

به گفته وی، اسد و خانواده‌اش با پروازی مستقیم به مسکو منتقل شدند. این اقدام به‌دلیل ضرورت جلوگیری از درگیری و نابودی سوریه انجام شد.



حملات هوایی متمرکز آمریکا به پناهگاه‌های حوثی‌ها در صنعا و صعده

 جنگنده F/A-18 سوپر هورنت از ناو هواپیمابر هری اس. ترومن در تاریخ ۱۶ مارس  به پرواز درمی‌آید (ا.ف.ب)
جنگنده F/A-18 سوپر هورنت از ناو هواپیمابر هری اس. ترومن در تاریخ ۱۶ مارس به پرواز درمی‌آید (ا.ف.ب)
TT

حملات هوایی متمرکز آمریکا به پناهگاه‌های حوثی‌ها در صنعا و صعده

 جنگنده F/A-18 سوپر هورنت از ناو هواپیمابر هری اس. ترومن در تاریخ ۱۶ مارس  به پرواز درمی‌آید (ا.ف.ب)
جنگنده F/A-18 سوپر هورنت از ناو هواپیمابر هری اس. ترومن در تاریخ ۱۶ مارس به پرواز درمی‌آید (ا.ف.ب)

کارزار آمریکایی که توسط رئیس‌جمهور دونالد ترامپ علیه حوثی‌ها دستور داده شد، وارد دهمین روز خود شد. این حملات پس از ضربات متمرکزی صورت گرفت که صنعا و صعده، پایگاه اصلی این گروه را هدف قرار دادند. حوثی‌ها در تلاش برای حفظ روحیه هواداران خود، میزان تلفات رهبران هدف‌گیری شده و توانایی‌های نظامی‌شان را پنهان می‌کنند.

این گروه که از سوی ایران حمایت می‌شود، پس از توقف مرحله دوم آتش‌بس در غزه بین "جنبش حماس" و اسرائیل، مجدداً به تشدید حملات علیه اسرائیل پرداخته است. ترامپ در همین راستا دستور یک عملیات قاطع علیه این گروه را صادر کرده و با وعده "نیروی کشنده" قصد نابودی آنها را دارد. در همین حال، شک‌هایی در یمن درباره تأثیرگذاری این حملات وجود دارد، به‌ویژه اگر مانند دوره بایدن با همان شدت ادامه یابد.

شب یکشنبه، حملات متمرکزی بر پناهگاه‌های حوثی‌ها و انبارهای تجهیزات نظامی در غرب صنعا صورت گرفت و گمانه‌زنی‌هایی درباره هدف‌گیری عناصر فرماندهی وجود دارد. این گروه ادعا کرد که این حملات یک ساختمان مسکونی در محله عصر منطقه معین را هدف قرار داده و منجر به کشته شدن یک نفر و زخمی شدن ۱۵ نفر از جمله کودکان و زنان شده است.

در استان صعده، محل اصلی استقرار این گروه، رسانه‌های وابسته به حوثی‌ها از ۴ حمله شبانه در اطراف شهر صعده و سپس دو حمله دیگر در مناطق سحار و ساقین خبر دادند. این حملات ادامه حملات روزهای گذشته به این استان با توپوگرافی دشوار بوده است.

حوثی‌ها به ماهیت اهداف مورد حمله یا خسارات جانی و مادی اشاره نکرده‌اند، اما ناظران پیش‌بینی می‌کنند که این حملات احتمالاً پناهگاه‌های تقویت‌شده ای را هدف قرار داده که شامل توانایی‌های نظامی مانند موشک‌ها و پهپادها، همراه با متخصصان مسئول پرتاب‌ها بوده است.

از آغاز عملیات جدید ارتش آمریکا، جزئیات اهداف حوثی‌ها افشا نشده، اما تأکید شده است که این عملیات به‌صورت ۲۴ ساعته ادامه دارد و هدف آن حفظ آزادی کشتیرانی در دریای سرخ است.

گفتنی است این گروه در دوره ریاست‌جمهوری بایدن، از ۱۲ ژانویه ۲۰۲۴ تا اجرای آتش‌بس در غزه، حدود یک هزار حمله هوایی آمریکایی و بریتانیایی را تجربه کرد، اما این حملات نتوانستند تهاجمات آنها را متوقف کنند. واشنگتن معتقد است این حملات از سوی ایران حمایت می‌شود.

حملات ترامپ علیه حوثی‌ها در یمن وارد دهمین روز شد (رویترز)

از ۱۵ مارس ۲۰۲۴ تاکنون، حوثی‌ها بیش از ۱۰۰ حمله هوایی و دریایی را در مناطق مختلف از جمله صنعا، صعده، مأرب، الجوف، بیضاء، ذمار، حجه و بخش‌هایی از استان ساحلی حدیده در دریای سرخ دریافت کرده‌اند که پایگاه‌ها و پادگان‌های نظامی را هدف قرار داده است.

در واکنش، حوثی‌ها از سه‌شنبه گذشته ۵ موشک بالیستیک به سمت اسرائیل شلیک کردند که ارتش اسرائیل مدعی انهدام همه آنها بدون خسارت شد. این گروه همچنین ادعا کرد که ناو هواپیمابر "هری ترومان" و کشتی‌های همراه آن را ۶ بار با موشک و پهپاد مورد حمله قرار داده است، اما ارتش آمریکا در مورد این ادعاها اظهارنظری نکرده است.

از زمان ورود حوثی‌ها به چرخه تشدید تنش‌ها علیه اسرائیل پس از ۷ اکتبر ۲۰۲۳، حدود ۲۰۰ موشک و پهپاد پرتاب کرده‌اند که تنها یک مورد در ۱۹ ژوئن ۲۰۲۴ منجر به کشته شدن یک غیرنظامی بر اثر انفجار پهپاد در یک آپارتمان شد.

نگرانی‌هایی در یمن وجود دارد که اسرائیل ممکن است حملات تلافی‌جویانه‌ای مشابه ۵ موج حمله سال گذشته به زیرساخت‌های صنعا و حدیده از جمله فرودگاه، بندر و نیروگاه‌های برق انجام دهد.

از نوامبر ۲۰۲۳ تا آتش‌بس غزه بین اسرائیل و حماس، حوثی‌ها مسئولیت حمله به ۲۱۱ کشتی را بر عهده گرفتند که موجب غرق شدن ۲ کشتی، دزدی دریایی کشتی "گالاکسی لیدر" و کشته شدن ۴ ملوان شد.

پذیرش آتش‌بس توسط اسرائیل و حماس در ۱۹ ژانویه، حوثی‌ها را وادار به توقف حملات دریایی و علیه اسرائیل کرد، اما با شکست مرحله دوم آتش‌بس، مجدداً به درگیری‌ها بازگشتند.