منبعی در حماس به «الشرق الأوسط»: توافق آتش‌بس در غزه بسیار نزدیک است

شامل آزادی اسرای اسرائیلی، بازگشت زنان و کودکان به شمال غزه، و تحویل گذرگاه رفح به تشکیلات خودگردان.. اما بدون خروج کامل نیروهای اسرائیلی

 تانک‌های اسرائیلی در حال انجام مانور در مرزهای غزه، دوشنبه (رویترز)
 تانک‌های اسرائیلی در حال انجام مانور در مرزهای غزه، دوشنبه (رویترز)
TT

منبعی در حماس به «الشرق الأوسط»: توافق آتش‌بس در غزه بسیار نزدیک است

 تانک‌های اسرائیلی در حال انجام مانور در مرزهای غزه، دوشنبه (رویترز)
 تانک‌های اسرائیلی در حال انجام مانور در مرزهای غزه، دوشنبه (رویترز)

منبعی آگاه در جنبش «حماس» به «الشرق الأوسط» گفت که امضای توافق برای آتش‌بس در نوار غزه تا پایان هفته جاری پیش‌بینی می‌شود، مگر آنکه پیچیدگی‌های جدیدی رخ دهد.

این منبع اظهار داشت: «بیشتر مسائل حل شده‌اند و توافق بسیار نزدیک است.» او توضیح داد که موضوعات مهم به نتیجه رسیده‌اند و تنها برخی جزئیات باقی مانده‌اند که در حال بحث هستند.

بر اساس گفته این منبع، توافق شامل توقف درگیری‌ها در مرحله اول و عقب‌نشینی ارتش اسرائیل از مراکز شهرها است، اما خروج کامل از نوار غزه شامل نمی‌شود. نیروهای اسرائیلی به‌طور جزئی در مناطق نتساریم و فیلادلفیا باقی خواهند ماند. این توافق همچنین بازگشت تمامی زنان و کودکان به شمال غزه را تضمین می‌کند. در مراحل بعدی و به‌صورت تدریجی، مردان نیز طبق مکانیزم توافق‌شده بازخواهند گشت.

او افزود: «تلاش‌های فشرده‌ای در جریان است تا مردان نیز در این مرحله شامل شوند، اما مذاکرات همچنان ادامه دارد.»

زنی فلسطینی در میان خرابه‌های خانه‌اش در اردوگاه النصیرات پس از حمله هوایی اسرائیل که بیش از ۴۰ کشته بر جا گذاشت (EPA)

در مرحله اول که بین ۴۵ تا ۶۰ روز طول می‌کشد، حماس حدود ۳۰ اسیر اسرائیلی، شامل افراد زنده و اجساد، را تحویل خواهد داد. در مقابل، تعداد نامشخصی از اسرای فلسطینی، از جمله ده‌ها نفر که به حبس ابد محکوم شده‌اند، آزاد خواهند شد. همچنین، گذرگاه رفح به تشکیلات خودگردان فلسطینی تحویل داده می‌شود، اما نه به‌طور فوری و تحت نظارت مصر.

منبع حماس تأیید کرد که این جنبش امتیازات بزرگی داده است، از جمله کنار گذاشتن شرط توقف کامل جنگ و خروج نیروهای اسرائیلی از نوار غزه در مرحله اول. با این حال، حماس تضمین‌هایی دریافت کرده که این اهداف در مراحل بعدی توافق محقق خواهند شد.

در مرحله اول، موضوع آزادی اسرای باقی‌مانده نزد حماس و توقف کامل جنگ مورد بحث قرار خواهد گرفت.

روز سه‌شنبه، اسرائیل و حماس اعلام کردند که پیشرفت قابل توجهی در مذاکرات حاصل شده است. وزیر دفاع اسرائیل، یسرائیل کاتس، گفت که توافق «بیش از هر زمان دیگری نزدیک است» زیرا «مواردی که در گذشته مانع بودند، اکنون برطرف شده‌اند.»

حماس نیز در بیانیه‌ای تأکید کرد: با توجه به مذاکرات جدی و مثبت در دوحه با وساطت برادران قطری و مصری، رسیدن به توافق آتش‌بس و تبادل اسرا ممکن است، به شرطی که اشغالگران شروط جدیدی اضافه نکنند.

حماس با شرایط پیچیده‌ای روبه‌رو شده است. این جنبش بسیاری از رهبران سیاسی و نظامی خود را از دست داده و تحولات بزرگی در خاورمیانه رخ داده است. این تغییرات شامل کنار گذاشته شدن حزب‌الله لبنان، سقوط حکومت بشار اسد در سوریه، و تغییرات در ایالات متحده است.

صف کمک‌های غذایی در خان یونس، جنوب نوار غزه، سه‌شنبه (فرانس پرس)

منابع دیگر نزدیک به حماس گفتند که این جنبش تحت فشارهای متعدد مجبور به امتیازدهی شده است. به گفته آنها، هزینه عدم توافق برای حماس بسیار سنگین خواهد بود.

حماس، مانند اسرائیل، می‌خواهد پیش از آغاز به کار رئیس‌جمهور جدید آمریکا، دونالد ترامپ، به توافق برسد. یکی از دیپلمات‌های عرب، به نقل از «تایمز آو اسرائیل»، درباره تغییر موضع حماس گفت: «این جنبش اکنون در ضعیف‌ترین موقعیت خود قرار دارد.» او افزود: «به آنها گفتیم که هرچه بیشتر صبر کنند، شرایط بدتر خواهد شد.»



آغاز کنفرانس بین‌المللی «راه‌حل دو دولت» با حمایت سعودی و فرانسه..ترمب: «مخالفتی ندارم»

تصویر: شاهزاده فیصل بن فرحان، وزیر خارجه پادشاهی عربی سعودی، در مرکز عکس یادگاری شرکت‌کنندگان در کنفرانس «راه‌حل دو دولت» (Reuters)
تصویر: شاهزاده فیصل بن فرحان، وزیر خارجه پادشاهی عربی سعودی، در مرکز عکس یادگاری شرکت‌کنندگان در کنفرانس «راه‌حل دو دولت» (Reuters)
TT

آغاز کنفرانس بین‌المللی «راه‌حل دو دولت» با حمایت سعودی و فرانسه..ترمب: «مخالفتی ندارم»

تصویر: شاهزاده فیصل بن فرحان، وزیر خارجه پادشاهی عربی سعودی، در مرکز عکس یادگاری شرکت‌کنندگان در کنفرانس «راه‌حل دو دولت» (Reuters)
تصویر: شاهزاده فیصل بن فرحان، وزیر خارجه پادشاهی عربی سعودی، در مرکز عکس یادگاری شرکت‌کنندگان در کنفرانس «راه‌حل دو دولت» (Reuters)

جامعه جهانی گامی بی‌سابقه برای تحقق راه‌حل «دو دولت» - فلسطین در کنار اسرائیل - برداشت؛ راه‌حلی که در هشت دهه گذشته، در میان جنگ‌ها و مصوبات بین‌المللی، فقط روی کاغذ باقی مانده بود و به فلسطینی‌ها امکان تعیین سرنوشت واقعی نداده بود.

روز دوشنبه، نشست بین‌المللی سطح بالا برای «حل مسالمت‌آمیز مسئله فلسطین و اجرای راه‌حل دو دولت» با حمایت پادشاهی عربی سعودی و مشارکت فرانسه در مقر سازمان ملل در نیویورک آغاز شد. ایالات متحده شرکت نکرد، اما مخالفتی جدی نیز نشان نداد.

ترمب: هر کس می‌خواهد، اقدام کند

رئیس‌جمهور فرانسه، امانوئل مکرون، در آستانه این نشست اعلام کرد قصد دارد فلسطین را به رسمیت بشناسد؛ حرکتی که ممکن است آغازگر موجی از شناسایی‌های بی‌سابقه از سوی کشورهای غربی و برخی دولت‌های آسیایی و آمریکایی باشد.

دونالد ترمب، رئیس‌جمهور آمریکا، در پاسخ به سؤالی درباره این شناسایی‌ها، گفت: «هر کس می‌خواهد، اقدام کند.» منبعی اروپایی به «الشرق الأوسط» گفت که این واکنش نشان می‌دهد واشنگتن تلاشی برای متوقف کردن این روند نمی‌کند؛ مسئله‌ای که نخست‌وزیر رژیم اسرائیل، بنیامین نتانیاهو، با آن به‌شدت مخالف است.

تصویر: رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترمب، و نخست‌وزیر بریتانیا، کر استارمر، پیش از دیدارشان در اسکاتلند (EPA)

فرصتی بی‌سابقه

در آغاز نشست، آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، از پادشاهی عربی سعودی و فرانسه بابت برگزاری این کنفرانس قدردانی کرد. او گفت: «نزاع اسرائیل و فلسطین، دهه‌هاست که دیپلماسی و قوانین بین‌المللی را به چالش کشیده است.»

او افزود: «ادامه این منازعه، راه‌حل دو دولت را از همیشه دورتر کرده است.»

گوترش همچنین حملات هفتم اکتبر گروه حماس و گروگان‌گیری‌ها را محکوم کرد، اما در ادامه گفت: «هیچ چیز هم تخریب غزه و گرسنه نگه‌داشتن مردم آن را توجیه نمی‌کند.»

دبیرکل سازمان ملل به افزایش شهرک‌سازی‌ها، خشونت شهرک‌نشینان و روند تدریجی الحاق کرانه باختری اشاره کرد و آن را غیرقانونی دانست. او گفت: «این روند، پایه‌های صلح را در خاورمیانه تضعیف می‌کند.»

آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد (UN)

گوترش گفت: «این کنفرانس، فرصتی نادر است. باید نقطه عطفی برای پایان‌دادن به اشغال و ایجاد دو دولت مستقل، هم‌مرز، دموکراتیک، با حاکمیت کامل، به رسمیت شناخته‌شده از سوی جامعه جهانی و پایتخت مشترک در بیت‌المقدس باشد.»

فلسطین؛ گام اول صلح منطقه

شاهزاده فیصل بن فرحان، وزیر خارجه پادشاهی عربی سعودی، در سخنانش گفت: «ما باور داریم راه‌حل دو دولت، کلید ثبات منطقه است.» او افزود: «برگزاری این کنفرانس در نیویورک، گامی مهم به سوی تحقق این راه‌حل است.»

او تأکید کرد: «صلح در منطقه از جایی آغاز می‌شود که ملت فلسطین به حقوق خود دست یابد.»

تصویر: وزیر خارجه پادشاهی عربی سعودی، فیصل بن فرحان، در کنفرانس راه‌حل دو دولت (AFP)

شاهزاده فیصل بن فرحان همچنین اعلام کرد که با همکاری فرانسه، مبلغ ۳۰۰ میلیون دلار از بانک جهانی به فلسطین منتقل شده است. او خواستار توقف فوری فاجعه انسانی در غزه شد.

فرانسه: نباید غیرنظامیان هدف باشند

ژان نوئل بارو، وزیر خارجه فرانسه، گفت: «هدف‌قراردادن غیرنظامیان در غزه قابل‌پذیرش نیست. این جنگ باید متوقف شود.»

او تأکید کرد: «باید تلاش کنیم تا راه‌حل دو دولت به واقعیت تبدیل شود. این راه، خواسته مشروع مردم فلسطین را محقق می‌کند و این کنفرانس باید نقطه آغاز اجرایی‌شدن آن باشد.»

او افزود: «ما روندی برگشت‌ناپذیر را برای دستیابی به راه‌حلی سیاسی در خاورمیانه آغاز کرده‌ایم. این روند بیش از هر زمان دیگری در خطر است و باید از سر گرفته شود.»

نقشه راه و زمان‌بندی اجرا

در مجموع، ۱۷ کشور و نمایندگانی از ریاست مشترک سعودی – فرانسوی در نشست‌های مختلف شرکت داشتند. دو سند اصلی قرار است در پایان نشست صادر شود. این اسناد به پایان دوره قیمومیت بریتانیا بر فلسطین و برنامه تقسیم سازمان ملل در سال ۱۹۴۷ اشاره دارند.

با اینکه رژیم اسرائیل ابتدا طرح تقسیم را پذیرفت، اما بعدها از آن عقب‌نشینی کرد. از آن زمان، این طرح عملی نشده باقی ماند. طرح دو دولت، که بر مرزهای پیش از جنگ ۱۹۶۷ استوار است، از دهه ۹۰ میلادی پایه گفت‌وگوهای صلح بوده است.

تصویر: تالار مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک (UN)

در این زمینه، پادشاهی عربی سعودی و فرانسه تلاش کردند نقشه راهی مشخص تدوین کنند که اولین گام آن پایان جنگ در غزه باشد. این نقشه راه شامل اقدامات مشخص و دارای زمان‌بندی است که همه طرف‌های ذی‌ربط باید برای اجرای راه‌حل دو دولت انجام دهند.

منال رضوان، دیپلمات سعودی، گفت: «کنفرانس باید بر پایه یک طرح سیاسی قابل اتکا و غیرقابل برگشت باشد که ریشه‌های بحران را حل کند و مسیر واقعی برای صلح، کرامت و امنیت متقابل فراهم آورد.»

وزیر خارجه فرانسه ژان نوئل بارو و همتای اسپانیایی‌اش خوسه مانوئل آلبارس در نیویورک (AFP)

با احتساب فرانسه، اکنون بیش از ۱۴۵ کشور عضو سازمان ملل، فلسطین را به رسمیت شناخته‌اند. انتظار می‌رود کشورهای دیگری هم از تصمیم فرانسه پیروی کنند.

پیش‌بینی می‌شود همزمان با نشست سالانه مجمع عمومی سازمان ملل، این کنفرانس مقدمه‌ای برای برگزاری یک نشست سران در سپتامبر آینده در پاریس یا نیویورک باشد.