پارلمان لبنان ژوزف عون را به عنوان رئیس‌جمهور انتخاب کرد

الرئيس اللبناني المنتخب جوزاف عون يسير بعد انتخابه نحو مبنى البرلمان في بيروت، 9 يناير 2025 (رويترز)
الرئيس اللبناني المنتخب جوزاف عون يسير بعد انتخابه نحو مبنى البرلمان في بيروت، 9 يناير 2025 (رويترز)
TT

پارلمان لبنان ژوزف عون را به عنوان رئیس‌جمهور انتخاب کرد

الرئيس اللبناني المنتخب جوزاف عون يسير بعد انتخابه نحو مبنى البرلمان في بيروت، 9 يناير 2025 (رويترز)
الرئيس اللبناني المنتخب جوزاف عون يسير بعد انتخابه نحو مبنى البرلمان في بيروت، 9 يناير 2025 (رويترز)

پارلمان لبنان امروز (پنجشنبه) ژوزف عون، فرمانده ارتش، را با ۹۹ رأی به عنوان رئیس‌جمهور جدید انتخاب کرد. این انتخاب در دور دوم رأی‌گیری صورت گرفت، چرا که در دور اول آرای لازم برای پیروزی او به دست نیامد.

عون به عنوان چهاردهمین رئیس‌جمهور لبنان و پنجمین فرمانده ارتش در تاریخ این کشور که به مقام ریاست‌جمهوری رسیده است، شناخته می‌شود.

او همچنین چهارمین فرمانده ارتش متوالی است که به این سمت دست می‌یابد.

عون که فردا (جمعه) شصت و یکمین سالگرد تولد خود را جشن می‌گیرد، از حمایت چندین کشور، به ویژه ایالات متحده آمریکا، برخوردار است.

محبوبیت او به عنوان فرمانده ارتش پس از توافق آتش‌بس بین اسرائیل و حزب‌الله پس از یک سال درگیری افزایش یافت.

عون که ۶۰ سال دارد، قرار بود در ژانویه ۲۰۲۴ بازنشسته شود.

او از سال ۲۰۱۷ فرماندهی ارتش را بر عهده داشته است، اما به دلیل بحران‌های سیاسی و امنیتی لبنان در سال‌های اخیر، دو بار دوره خدمت او تمدید شد تا از خلأ قدرت در رهبری نظامی جلوگیری شود.

این جلسه پارلمان پس از یک جنگ ویرانگر که حزب‌الله، یکی از بازیگران اصلی منطقه را تضعیف کرد، و همچنین پس از سقوط حکومت بشار اسد در سوریه همسایه برگزار شد.

فرمانده ارتش، ژنرال جوزف عون ( AFP)

رؤسای جمهور پیشین لبنان

بشاره الخوری (وکیل): اولین رئیس‌جمهور لبنان پس از استقلال بود که از ۲۱ سپتامبر ۱۹۴۳ تا ۱۸ سپتامبر ۱۹۵۲ در این سمت خدمت کرد. او در سال ۱۹۴۸ قانون اساسی را اصلاح کرد و برای یک دوره دوم انتخاب شد، اما به دلیل فشارهای مردمی و اتهامات فساد، در ۱۸ سپتامبر ۱۹۵۲ استعفا داد.

کمیل شمعون (وکیل): از ۲۳ سپتامبر ۱۹۵۲ تا ۲۲ سپتامبر ۱۹۵۸

رئیس‌جمهور بود. او به دلیل پیوستن به «پیمان بغداد» محبوبیت خود را از دست داد و دوره ریاست‌جمهوری او با انقلاب ۱۹۵۸ به پایان رسید.

ژنرال فؤاد شهاب (افسر): اولین فرمانده ارتش لبنان در اوت ۱۹۴۵ بود و پس از شمعون به ریاست‌جمهوری رسید. او اولین نظامی بود که به این مقام دست یافت و نقش مهمی در ساخت نهادهای دولتی داشت. دوره ریاست او از ۲۳ سپتامبر ۱۹۵۸ تا ۲۲ سپتامبر ۱۹۶۴ بود.

شارل حلو (وکیل و نویسنده): چهارمین رئیس‌جمهور لبنان بود و پیش از ریاست‌جمهوری، سفیر لبنان در واتیکان (۱۹۴۶–۱۹۴۹) بود.

سلیمان فرنجیه: از سال ۱۹۷۰ تا ۲۲ سپتامبر ۱۹۷۶ رئیس‌جمهور بود. او پیش از این وزیر در دولت‌های صائب سلام، عبدالله یافی و رشید کرامی بود.

الیاس سرکیس (وکیل و قاضی): از سال ۱۹۷۶ تا ۱۹۸۲ رئیس‌جمهور بود. او تلاش کرد تا ارتش را متحد کند، اما نتوانست جنگ داخلی را متوقف کند.

بشیر جمیل: فرمانده نظامی حزب کتائب و بنیان‌گذار حزب نیروهای لبنانی بود که در ۲۱ اوت ۱۹۸۲ به ریاست‌جمهوری انتخاب شد، اما در ۱۴ سپتامبر همان سال ترور شد.

امین جمیل (وکیل): از سپتامبر ۱۹۸۲ تا ۲۲ سپتامبر ۱۹۸۸ رئیس‌جمهور بود. او نتوانست جنگ را متوقف کند و دوره ریاست او با تحویل قدرت به ژنرال میشل عون پایان یافت.

رنه معوض پس از توافق طائف در سال ۱۹۸۹ انتخاب شد (عکس متداول)

رنه معوض (وکیل): پس از توافق طائف در سال ۱۹۸۹ به ریاست‌جمهوری انتخاب شد، اما در ۲۲ نوامبر همان سال ترور شد.

الیاس الهراوی (تاجر و کشاورز): از ۱۹۸۹ تا ۱۹۹۸ رئیس‌جمهور بود و دوره ریاست او تحت فشار سوریه تمدید شد.

امیل لحود (افسر): از ۲۴ اکتبر ۱۹۹۸ تا ۲۳ نوامبر ۲۰۰۷ رئیس‌جمهور بود. دوره ریاست او نیز تحت فشار سوریه تمدید شد.

میشل سلیمان: فرمانده سابق ارتش بود که در مه ۲۰۰۸ در نشست مصالحه در دوحه به ریاست‌جمهوری انتخاب شد.

میشل عون: فرمانده سابق ارتش بود که در سال ۲۰۱۳ پس از یک دوره طولانی خلأ ریاست‌جمهوری انتخاب شد. دوره ریاست او با اختلافات سیاسی شدید و بحران اقتصادی بی‌سابقه همراه بود.



سوری‌ها سقوط اسد را جشن گرفتند، مسکو به او پناهندگی داد

احمد حسین الشرع ملقب به «ابو محمد الجولانی» در حین حضور در مسجد اموی دمشق، ۸ دسامبر ۲۰۲۴ (منتشر شده توسط گروه‌های مخالف سوری از طریق تلگرام)
احمد حسین الشرع ملقب به «ابو محمد الجولانی» در حین حضور در مسجد اموی دمشق، ۸ دسامبر ۲۰۲۴ (منتشر شده توسط گروه‌های مخالف سوری از طریق تلگرام)
TT

سوری‌ها سقوط اسد را جشن گرفتند، مسکو به او پناهندگی داد

احمد حسین الشرع ملقب به «ابو محمد الجولانی» در حین حضور در مسجد اموی دمشق، ۸ دسامبر ۲۰۲۴ (منتشر شده توسط گروه‌های مخالف سوری از طریق تلگرام)
احمد حسین الشرع ملقب به «ابو محمد الجولانی» در حین حضور در مسجد اموی دمشق، ۸ دسامبر ۲۰۲۴ (منتشر شده توسط گروه‌های مخالف سوری از طریق تلگرام)

هزاران نفر از مردم سوریه در داخل و خارج کشور روز یکشنبه سقوط بشار اسد، رئیس‌جمهور سابق سوریه را جشن گرفتند. این اتفاق پس از حمله ناگهانی و سریع گروه‌های مخالف و ورود آن‌ها به دمشق رخ داد. بدین ترتیب، به پنج دهه سلطه خانواده اسد بر سوریه پایان داده شد. رسانه‌های روسی گزارش دادند که مسکو به اسد و خانواده‌اش به دلایل انسانی پناهندگی اعطا کرده است.

در دمشق و سایر شهرها، مردم مجسمه‌ها و نمادهای حافظ اسد، رئیس‌جمهور پیشین سوریه و پسرش بشار را سرنگون کردند. این در حالی بود که پرچم‌های انقلاب سوریه در بسیاری از نقاط برافراشته شده بود.
گزارش‌های خبرنگار الشرق الاوسط از اطراف کاخ «تشرین» و میدان «الامویین» در مرکز دمشق حاکی از حضور گسترده مردم در کاخ ریاست‌جمهوری بود. برخی برای ثبت لحظات تاریخی عکس می‌گرفتند و برخی دیگر به دنبال اشیاء گران‌بها یا کنجکاوی در کاخ بودن.

جشن در میدان الامویین دمشق روز یکشنبه پس از سقوط نظام بشار اسد (خبرگزاری فرانسه)

زنی با صدای بلند گفت: "ببینید در چند طبقه زندگی می‌کردند، در حالی که ما در خانه‌های کوچک بدون برق و آب بودیم." جوان دیگری پاسخ داد: "ببینید چطور زندگی می‌کردند و ما را این همه سال تحت فشار گذاشتند."

در داخل کاخ، کودک فقیری اسباب‌بازی کاغذی را که متعلق به فرزندان رئیس‌جمهور بود، نگاه می‌کرد و تلاش می‌کرد از منطق آن سر در بیاورد.

مبارزان مخالف در میدان امویین، قلب دمشق، در حال جشن گرفتن سقوط نظام اسد ( خبرگزاری فرانسه)

سوری برای همه سوری‌ها

زینه شهلا، روزنامه‌نگار مستقل، به «الشرق الأوسط» گفت: «احساساتم ترکیبی از هیجان و ابهام است. بیان این احساسات دشوار است. این اولین بار است که می‌توانم بدون ترس از نیروهای امنیتی در خیابان‌های دمشق قدم بزنم. سوریه اکنون متعلق به ما سوری‌ها است.»

در حالی که برخی محله‌های دمشق پر از شادی بود، اکثر مناطق در سکوت و حالتی شبیه به حکومت نظامی قرار داشتند. گروه‌های مسلح مخالف در اطراف ساختمان‌های دولتی مستقر بودند. در میدان امویین، که محل ساختمان تلویزیون و رادیو است، تیراندازی‌های پراکنده جریان داشت.

همزمان، دود غلیظ و بوی باروت فضای دمشق را فرا گرفته بود. اسرائیل نیز حملاتی به فرودگاه نظامی «مزه» و مقرهای گارد جمهوری انجام داد.

در ساعات اولیه صبح، نیروهای دولتی مقرهای نظامی را تخلیه کردند و حجم زیادی از اسلحه را به جا گذاشتند. گروه‌های مخالف وارد دمشق شدند، زندانیان را آزاد کردند و برخی مقرها را به طور کامل تصرف کردند. این شرایط باعث هرج‌ومرج شد.

کاخ ریاست‌جمهوری دمشق پس از سقوط نظام اسد (آسوشیتدپرس)

یک منبع نزدیک به «اداره عملیات نظامی» که توسط نیروهای مخالف اداره می‌شود، به «الشرق الأوسط» گفت: «اتفاقی که افتاد، نتیجه اشتباهی بود که ناشی از ورود نیروهای مخالف از درعا و حومه دمشق پیش از رسیدن نیروهای شمال (عملیات بازدارندگی تجاوز) بود. این موضوع باعث هرج‌ومرج شد، به‌ویژه با حضور مسلحانی از بقایای شبیحه در میان نیروهای مخالف. اما فردای روز ورود نیروها، اوضاع متفاوت خواهد بود. نظم برقرار شده و زندگی به حالت عادی بازخواهد گشت. همه این‌ها بر اساس یک برنامه دقیق که از ماه‌ها پیش آماده شده، اجرا می‌شود.»

گفته می‌شود که عقب‌نشینی نیروهای نظام از مقرهای امنیتی و نظامی در ساعات اولیه صبح، مقادیر زیادی سلاح برجای گذاشت، پیش از آنکه نیروهای مسلح از حومه دمشق به آنجا برسند. همچنین، به محلات حامی نظام سلاح توزیع شد تا از انتقام‌گیری‌ها در پی هرج‌ومرج احتمالی پس از سقوط نظام و فقدان امنیت جلوگیری شود.
آتش‌سوزی‌هایی نیز در ساختمان‌های امنیتی در دمشق، از جمله در ساختمان اطلاعات نظامی، رخ داد.

در ویدئویی که خبرگزاری فرانسه منتشر کرد، گروهی از افراد، از جمله اعضای نیروهای مخالف، روی یک تانک در نزدیکی میدان ایستاده‌اند، مشت‌های خود را بالا برده و علامت پیروزی نشان می‌دهند، در حالی که صدای تیراندازی در هوا در پس‌زمینه شنیده می‌شود.

یک جنگجوی مخالف دولت، خارج از کاخ مسکونی مهاجرین در دمشق، در حال جشن گرفتن پایان ۵ دهه حکومت حزب بعث (خبرگزاری فرانسه)

جولانی در مسجد اموی

احمد الشرع، فرمانده «هیئت تحریر الشام» (معروف به ابومحمد جولانی)، ظهر روز یکشنبه به دمشق رسید و در کانال تلگرام خود ویدئویی منتشر کرد که او را در حال سجده و بوسیدن زمین در فضایی سبز، نزدیک یک جاده اصلی، نشان می‌دهد. این ویدئو با عنوان «فرمانده احمد الشرع در لحظه رسیدن به دمشق، برای شکرگزاری سجده می‌کند» منتشر شد.
وی همچنین روز یکشنبه از مسجد اموی در دمشق بازدید کرد و در ویدئویی از داخل مسجد دیده می‌شود که جمعی از افراد اطراف او شعار «الله‌اکبر» سر می‌دهند.

او گفت: «هیچ خانه‌ای در سوریه نمانده که آتش جنگ به آن نرسیده باشد، و امروز سوریه به لطف خدا در حال بهبودی است. این پیروزی، تاریخ جدیدی برای امت اسلامی و منطقه است.»
الشرع معتقد است که بشار اسد «سوریه را به مزرعه‌ای برای طمع‌ورزی‌های ایران تبدیل کرد، در آن طایفه‌گرایی را گسترش داد و فسادی ایجاد کرد که سوریه را به بزرگ‌ترین تولیدکننده کبتاگون (مواد مخدر) در جهان بدل ساخت.» او افزود: «امروز سوریه به لطف خدا پاک می‌شود.»

وی تأکید کرد که این «پیروزی» به لطف خون قربانیان و رنج مردم در زندان‌ها برای مخالفان سوری به دست آمده است و به آزادسازی تعداد زیادی از زندانیان توسط نیروهایش اشاره کرد.

با سقوط اسد، سوریه فصل حکومت حزب بعث را که در ۸ مارس ۱۹۶۳ با کودتا به قدرت رسیده بود، به پایان می‌رساند. در ۱۶ نوامبر ۱۹۷۰، حافظ اسد، وزیر دفاع وقت، کودتایی به نام «جنبش اصلاحات» انجام داد و تا زمان مرگش در سال ۲۰۰۰ بر قدرت ماند. از آن زمان، حکومت به بشار منتقل شد.

اتاقى که به نظر می‌رسد دفتر کاری در داخل کاخ مسکونی رئیس‌جمهور مخلوع سوریه، بشار اسد، در منطقه مهاجرین دمشق باشد (خبرگزاری فرانسه)

پناهندگی اسد به روسیه

تا عصر یکشنبه، محل اقامت اسد نامشخص بود، اما رسانه‌های روسی اعلام کردند او و خانواده‌اش به مسکو رسیده‌اند و حق پناهندگی دریافت کرده‌اند.

خبرگزاری «اینترفاکس» به نقل از منبعی ناشناس گزارش داد: «رئیس‌جمهور سوریه، بشار اسد، به مسکو رسیده است. روسیه به دلایل انسانی به او و خانواده‌اش پناهندگی اعطا کرده است.»
روسیه در طول تقریباً یک دهه گذشته، متحد حیاتی اسد باقی ماند و با حمایت نظامی از او، توانست به بازپس‌گیری کنترل حدود دو سوم خاک سوریه کمک کند.

منبعی در کرملین تأیید کرد که «گروه‌های مخالف سوری امنیت پایگاه‌های نظامی روسیه در سوریه را تضمین کرده‌اند.» این منبع به خبرگزاری‌های روسی گفت: «مسئولان روسیه در تماس با نمایندگان مخالفان مسلح سوری هستند و مسئولان آن‌ها امنیت پایگاه‌های نظامی و نمایندگی‌های دیپلماتیک روسیه در خاک سوریه را تضمین کرده‌اند.»

یک جنگجوی مخالف مسلح سوری روز گذشته در داخل دفتر کاخ ریاست‌جمهوری دمشق در حال استراحت (آسوشیتدپرس)

آینده سوریه

دبیرکل سازمان ملل، آنتونیو گوترش، سقوط اسد را فرصتی تاریخی برای ساختن آینده‌ای صلح‌آمیز و پایدار برای سوریه دانست. او از تمامی طرف‌ها خواست آرامش را حفظ کنند و از حقوق همه شهروندان حمایت کنند.

میان «امیدهای محتاطانه» سازمان ملل و درخواست‌هایی برای جلوگیری از «هرج‌ومرج»، واکنش‌های جامعه بین‌المللی به سقوط نظام اسد روز یکشنبه ادامه یافت. در همین حال، روسیه اعلام کرد که برای بررسی وضعیت سوریه، خواستار برگزاری نشست اضطراری شورای امنیت در روز دوشنبه شده است.

کارنامه تحصیلی کریم، فرزند رئیس‌جمهور مخلوع سوریه، در میان اسنادی که توجه کسی را جلب نکرد (عکس از الشرق الاوسط)

دیمیتری پولیانسکی، معاون نماینده روسیه در سازمان ملل، در تلگرام نوشت: «در پی رویدادهای اخیر در سوریه که هنوز پیامدهای آن بر این کشور و منطقه به‌طور کامل ارزیابی نشده است، روسیه خواستار برگزاری مشورت‌های اضطراری و غیرعلنی در شورای امنیت سازمان ملل شده است.» وی افزود که این نشست روز دوشنبه برگزار خواهد شد.