پایبندی گسترده جهانی به راهکار دو دولتی پس از اعلام طرح ترامپ برای غزه

گفتگوی تلفنی محمد بن سلمان و عبد الله دوم درباره تحولات منطقه

کودک فلسطینی  از میان ویرانه‌های ساختمان‌های ویران‌شده در رفح، جنوب غزه عبور می‌کند (رویترز)
کودک فلسطینی از میان ویرانه‌های ساختمان‌های ویران‌شده در رفح، جنوب غزه عبور می‌کند (رویترز)
TT

پایبندی گسترده جهانی به راهکار دو دولتی پس از اعلام طرح ترامپ برای غزه

کودک فلسطینی  از میان ویرانه‌های ساختمان‌های ویران‌شده در رفح، جنوب غزه عبور می‌کند (رویترز)
کودک فلسطینی از میان ویرانه‌های ساختمان‌های ویران‌شده در رفح، جنوب غزه عبور می‌کند (رویترز)

کشورهای عربی و جهان و در صدر آنها سعودی پس از پیشنهاد دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا برای غزه پایبندی خود را به «راهکار دو دولتی» به عنوان پایه و اساس حل منازعه فلسطین و اسرائیل اعلام کردند. پرزیدنت دونالد ترامپ در اظهاراتی گفت که آمریکا کنترل و مالکیت غزه را به دست خواهد گرفت و ساکنان غزه در کشورهای دیگر اسکان داده می شوند تا آمریکا بتواند در غزه پروژه های توریستی اجرا کند.

در این راستا، شاهزاده محمد بن سلمان ولیعهد و نخست وزیر سعودی و عبد الله دوم پادشاه اردن در گفتگوی تلفنی درباره تحولات منطقه رایزنی و در خصوص آخرین تحولات و تلاش های برای برقراری امنیت و ثبات در منطقه تبادل نظر کردند.
پادشاه اردن از مواضع ثابت سعودی در حمایت از حقوق ملت فلسطین استقبال کرد.
وزارت خارجه سعودی در بیانیه ای گفت که سعودی بدون تشکیل کشور فلسطین روابطی با اسرائیل نخواهد داشت. این بیانیه افزود «این موضع گیری قطعی و غیر قابل مذاکره و ثابت و خارج از هر گونه معامله و مذاکره» است.
بیانیه سعودی خاطر نشان کرد «موضع سعودی درباره تشکیل دولت فلسطین ثابت و محکم و تغییر ناپذیر است. شاهزاده محمد بن سلمان نیز به طور واضح و آشکار و بدون هیچ گونه ابهامی موضع سعودی را اعلام کرد و گفت که سعودی از تلاش بی وقفه برای تشکیل کشور مستقل فلسطین به پایتختی قدس شرقی دست نخواهد برداشت و سعودی بدون تشکیل کشور فلسطین با اسرائیل رابطه دیپلماتیک نخواهد داشت».
این بیانیه با تاکید مجدد بر موضع سابق سعودی اضافه کرد «سعودی قاطعانه با نقض حقوق مشروع ملت فلسطین چه از طریق سیاست های شهرک سازی اسرائیل و چه الحاق اراضی فلسطینی و چه تلاش برای کوچ مردم فلسطین از سرزمین خود مخالف است. جامعه جهانی امروز باید به نقش خود در کاهش مشکلات و گرفتاری و درد و رنج انسانی ملت فلسطین عمل کند. ملت فلسطین در سرزمین خود باقی خواهد ماند».
سعودی در پایان گفت «تاکید می کنیم که این موضع ثابت و قطعی و غیر قابل مذاکره و خارج از هر گونه معامله است. صلح پایدار و عادلانه برقرار نخواهد شد مگر اینکه ملت فلسطین طبق قطعنامه های بین المللی به حقوق مشروع خود دست پیدا کند و این موضوع بارها هم به دولت پیشین آمریکا و هم به دولت کنونی گوشزد شده است».

آنتونیو گوترش دبیر کل سازمان ملل چهارشنبه (۵ فوریه) درباره «پاکسازی نژادی» در غزه هشدار داد.
آنتونیو گوترش دبیر کل سازمان ملل شامگاه چهارشنبه در سخنرانی خود در کمیته اعمال حقوق مسلم مردم فلسطین خواستار «ایجاد راهکارهایی برای جلوگیری از بدتر کردن این مشکل» شد.
گوترش افزود «وفادار ماندن به بستر قوانین بین المللی حیاتی است. اجتناب از هر گونه پاکسازی نژادی ضروری است».
او با اشاره به مساله فلسطین خاطر نشان کرد «ما باید مجددا از راه حل دو دولتی: اسرائیل و فلسطین حمایت کنیم».

استفان دوجاریک سخنگوی دبیر کل سازمان ملل در پاسخ به سوالی درباره طرح رئیس جمهور آمریکا برای غزه گفت «هر گونه کوچ اجباری اهالی و ساکنان می تواند پاکسازی نژادی باشد».
فولکر تورک کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل گفت اخراج اجباری ساکنان از اراضی اشغالی اکیدا ممنوع است.
تورک در بیانیه ای افزود «حق تعیین سرنوشت یک اصل اساسی در حقوق بین الملل است و باید از سوی همه کشورها رعایت شود. دیوان کیفری بین المللی نیز به تازگی بر روی آن تاکید کرده است. هر گونه انتقال اجباری یا اخراج مردم از سرزمین اشغال شده کاملا ممنوع است».
اتحادیه عرب ضمن محکوم کردن طرح ترامپ گفت این ایده «بر خلاف قوانین بین المللی و نسخه بی ثباتی است».
اتحادیه عرب در بیانیه خود افزود «مطمئنا دولت آمریکا و رئیس جمهور این کشور به دنبال برقراری صلح عادلانه در منطقه هستند اما طرح اعلام شده از سوی پرزیدنت ترامپ سناریوی کوچ اجباری فلسطینیان را ترویج می کند و این سناریو از سوی جهان عرب و جامعه جهانی غیر قابل قبول و بر خلاف حقوق بین الملل است».
این بیانیه اضافه کرد «این طرح به مثابه نسخه ای برای بی ثباتی است و به تحقق راه حل دو دولت کمک نمی کند. راهکار دو دولتی تنها راه برقراری صلح و امنیت برای فلسطینیان و اسرائیل و کل منطقه است».
اتحادیه عرب دوباره خواستار اجرای حل دو دولتی شد و تاکید کرد «کرانه باختری و نوار غزه اشغالی روی هم رفته دولت مستقل فلسطین را تشکیل می دهند».
بدر عبد العاطی وزیر خارجه مصر چهارشنبه (۵ فوریه) در دیدار با محمد مصطفی نخست وزیر و وزیر خارجه فلسطین در قاهره بر حمایت کامل قاهره از دولت فلسطین تاکید کرد و بار دیگر خواهان «راهکار سیاسی پایدار برای مساله فلسطین» شد.
عبد العاطی بر «حمایت مصر از حقوق مشروع و تغییر ناپذیر ملت فلسطین» و «لزوم تلاش برای رسیدن به راهکار سیاسی پایدار و عادلانه برای مساله فلسطین بر مبنای تشکیل کشور مستقل فلسطین در مرز ۴ ژوئن ۱۹۶۷ به پایتختی قدس شرقی و پایان تکرار چرخه های خشونت برای همیشه» تاکید کرد.
عبد العاطی به تلاش مصر برای تضمین برقراری آتش بس پایدار در غزه و اجرای کامل مفاد توافق و پایان سه مرحله آن اشاره کرد.
وزارت خارجه امارات در بیانیه ای بر پایبندی به حمایت از صلح و ثبات در منطقه و موضع «تاریخی و تغییر ناپذیر» خود در حمایت از حقوق فلسطینیان تاکید کرد و گفت باید راهکار سیاسی جدی برای منازعه بین اسرائیل و فلسطین و تشکیل کشور مستقل فلسطین ایجاد شود.
این بیانیه افزود «دولت امارات قاطعانه مخالف خدشه دار کردن حقوق تغییر ناپذیر ملت فلسطین و تلاش ها برای کوچ اجباری فلسطینیان است».
هاکان فیدان وزیر خارجه ترکیه اظهارات دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا در مورد تصرف غزه از سوی آمریکا را «غیر قابل قبول» خواند و افزود هر گونه برنامه ای که فلسطینیان را «خارج معادله» قرار دهد باعث افزایش کشمکش خواهد شد.
فیدان در گفتگو با خبرگزاری «آناتولی» افزود اگر کشتار فلسطینیان متوقف و شرایطشان بهتر شود ترکیه در اقدامات خود ضد اسرائیل مثل قطع مبادلات تجاری و احضار سفیر بازنگری خواهد کرد.
وزارت خارجه فرانسه در بیانیه ای اعلام کرد پاریس «به کارزار خود برای اجرای راهکار دو دولتی ادامه خواهد داد چرا که این تنها راه حلی است که باعث برقراری صلح و امنیت بلند مدت برای اسرائیل و فلسطین می شود». این بیانیه افزود «در فردای غزه هیچ کشور ثالثی نباید غزه را تصرف کند».
خوزه مانوئل آلبارس وزیر خارجه اسپانیا با رد پیشنهاد ترامپ درباره اسکان اهالی غزه در مناطق دیگر و تصرف غزه گفت «غزه بخشی از کشور فلسطین در آینده است. اسپانیا از تشکیل کشور مستقل فلسطین حمایت می کند. این کشور باید با دولت اسرائیل همزیستی مسالمت آمیز داشته باشد به طوری که رونق و امنیت اسرائیل حفظ شود».
دیوید لمی وزیر خارجه بریتانیا چهارشنبه در سفر خود به کی یف پایتخت اوکراین تاکید کرد «فلسطینیان باید در سرزمین های خود در غزه و کرانه باختری زندگی کنند و به رونق وشکوفایی در سرزمینشان دست پیدا کنند».
آنالنا بربوک وزیر خارجه آلمان گفت «نوار غزه متعلق به فلسطینیان است و اخراج فلسطینیان از غزه غیر قابل قبول و خلاف حقوق بین الملل است».
کرملین روسیه گفت مسکو «بر این باور است که راهکار دو دولتی تنها راه حل منازعات در خاورمیانه است».



اسرائیل بی خیال گروگان ها اهرم قدرت «حماس» شد؟  

اسرائیل بی خیال گروگان ها اهرم قدرت «حماس» شد؟  
TT

اسرائیل بی خیال گروگان ها اهرم قدرت «حماس» شد؟  

اسرائیل بی خیال گروگان ها اهرم قدرت «حماس» شد؟  

«حماس» از گروگان هایی که در حمله ۷ اکتبر ۲۰۲۳ از اسرائیل ربود به عنوان اهرم اصلی که قدرت چانه زنی این گروه را افزایش داد استفاده کرد. «حماس» با استفاده از بحث گروگان ها در مذاکرات با اسرائیل در موضع برابر قرار گرفت و به همین دلیل آتش بس برقرار شد. اما آیا اسرائیل بامداد سه شنبه (۱۸ مارس) با از سرگیری جنگی کوبنده تر از قبل بی خیال گروگان ها شد؟
کارشناسانی که «الشرق الاوسط» با آنها گفتگو کرد معتقدند که گروگان های باقی مانده در غزه به دلیل اینکه نظامی هستند یک اهرم فشار بزرگ بر دولت اسرائیل به شمار می روند.
برخی منابع «حماس» می گویند که بقیه گروگان ها نظامی هستند و برخی سرباز و بعضی دیگر نظامیان درجه دارند که از مراکز نظامی گوناگون در غلاف غزه در حمله ۷ اکتبر به اسارت گرفته شدند. «حماس» و تعدادی از گروه های مسلح فلسطینی که اسرائیلی ها را به اسارت گرفتند پیشتر اعلام کردند که برخی از گروگان های آزاد شده سرباز و از اعضای دستگاه های امنیتی اسرائیل بودند اما اسرائیل این اطلاعات را تکذیب کرد.
طبق آمار اعلام شده «حماس» ۷ اکتبر ۲۰۲۳ حدود ۲۵۰ نفر را از اسرائیل را ربود که از این مجموع بنا به آمار دولت اسرائیل دستکم ۳۴ نفر کشته شده اند. البته گمان می رود عدد واقعی کشته شدگان بیشتر باشد.
آمار و گزارش های اسرائیل می گویند که ۱۰۹ نفر از گروگان ها طی جنگ آزاد شدند و به اینها باید ۸ نفر دیگر را اضافه کرد که ارتش اسرائیل آزاد کرد. جسد ۳۷ نفر از گروگان ها نیز پیدا شده و ۳ گروگان فرار کردند اما بر اثر حملات هوایی اسرائیل کشته شدند.
«حماس» تا نیمه ژانویه که آتش بس شد حدود ۹۴ گروگان داشت که طبق برخی گزارش ها ۶۰ نفر آنها تا آن زمان زنده بودند و بقیه در حملات اسرائیل کشته شدند.

شیری بیباس به همراه دو کودکش ربوده و به غزه منتقل شدند (آسوشیتد پرس)

مرحله اول توافق آتش بس اول مارس پایان یافت. حدود یک هزار نفر از اسرای فلسطینی در زندان های اسرائیل در مرحله اول در ازای ۳۳ نفر از گروگان های «حماس» آزاد شدند که ۲۵ نفرشان زنده و بقیه مرده بودند.
یک منبع آگاه به «الشرق الاوسط» گفت «حماس» هنوز حدود ۶۱ گروگان دارد که دستکم ۳۵ نفر آنها زنده هستند.
سوال اینجا این است حالا که اسرائیل بامداد سه شنبه جنگ را از سرگرفت تکلیف این گروگان ها چه خواهد شد. خانواده های گروگان ها می گویند دولت آنها را به حال خود رها کرد.

قوی ترین اهرم فشار

این منبع آگاه خاطر نشان کرد «گروگان ها قوی ترین اهرم فشار (حماس) در رویارویی با ماشین جنگ اسرائیل هستند. (حماس) همه مفاد توافق آتش بس و ورود به مرحله دوم را کاملا اجرا کرد. در مرحله دوم می بایست گروگان های زنده و مرده بیشتری آزاد شوند و در ازای آن اسرائیل از غزه خارج شود و آتش بس پایدار برقرار گردد».
اسرائیل چوب لای چرخ مرحله دوم توافق آتش بس گذاشت و حاضر به خروج از غزه نشد و بهانه اش این بود که هیچ تضمینی نیست «حماس» پس از عقب نشینی اسرائیل از غزه بقیه گروگان ها را تحویل دهد و باید همه گروگان ها یک دفعه آزاد شوند. «حماس» قبول نکرد و گفت تضمینی برای خروج اسرائیل از غزه و برقراری آتش بس سراسری و پایدار و رسیدن به راه حل عادلانه برای مساله فلسطین وجود ندارد.

به دنبال ازسرگیری بمباران غزه روز سه شنبه عده ای از زنان فلسطینی پشت وانتی نشسته اند تا از مناطقی که ارتش اسرائیل سه شنبه دستور تخلیه آنها را داد خارج شوند (رویترز)

استیون ویتکاف فرستاده آمریکا در خاورمیانه پیشنهاد داد که «حماس» ۱۱ نفر از گروگان های زنده و برخی از گروگان های مرده را در یک روز تحویل دهد. البته این پیشنهاد بعدا تعدیل شد و ویتکاف گفت که «حماس» ۵ نفر از گروگان های زنده و بعضی از گروگان های مرده را در ده روز تحویل بدهد و در ازای آن ۵۰ روز آتش بس تمدید شود و سپس بقیه گروگان ها آزاد شوند و آتش بس برای ۵۰ روز دیگر دوباره تمدید گردد.
«حماس» در پاسخ به پیشنهاد ویتکاف گفت که حاضر است در ازای آزادی شماری از اسرای فلسطینی و تمدید دوره آتش بس و ورود کمک و گفتگو درباره خروج اسرائیل و رسیدن به آتش بس پایدار یکی از گروگان های زنده اسرائیلی آمریکایی و حدود ۴ نفر از گروگان های مرده آمریکایی را آزاد کند.

آیا اسرائیل از «مهم ترین» گروگان ها دست کشید؟

سمیر فرج کارشناس مصری مسائل استراتژیک بر این باور است که گروگان هایی که هنوز دست «حماس» هستند خواه مرده و خواه زنده «بزرگ ترین اهرم فشارند».
او در گفتگو با «الشرق الاوسط» افزود «بزرگ ترین فشار و سرزنش به بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل از جانب خانواده گروگان هاست و بنابراین اسرائیل توجه زیادی برای بازگرداندن گروگان ها دارد».
سمیر راغب کارشناس مصری مسائل استراتژیک با سمیر فرج هم نظر است. او در گفتگو با «الشرق الاوسط» معتقد است که ««حماس» به نظر می رسد گروگان های اندکی دارد اما طبق اطلاعات در دسترس شماری از فرماندهان نظامی اسرائیل از جمله گروگان های باقی مانده هستند».
بسیاری از خانواده گروگان ها با از سرگیری حملات گسترده و کوبنده اسرائیل از بامداد سه شنبه در غزه می خواهند بدانند تکلیف این گروگان ها چه خواهد شد. آنها می گویند دولت نتانیاهو گروگان ها را تنها گذاشت.
به گزارش روزنامه تایمز اسرائیل «انجمن خانواده گروگان ها و مفقود الاثرها» در بیانیه ای گفتند دولت اسرائیل «ترجیح داده گروگان ها را قربانی کند».
این بیانیه افزود «بیم و دغدغه اصلی خانواده ها و گروگان ها و مردم اسرائیل به واقعیت تبدیل شد. ما وحشت زده و عصبانی و بیمناک هستیم که مبادا روند برگرداندن عزیزانمان عمدا خراب شود».
یک منبع مسئول جنبش «حماس» گفت یکی از اسرای اسرائیلی در نوار غزه بامداد سه شنبه کشته و دو تن دیگر زخمی شدند. خبرگزاری «معا» فلسطین به نقل از این منبع گزارش داد که این گروگان ها به دلیل حملات هوایی اسرائیل در نوار غزه کشته و زخمی شدند.
از سوی دیگر «حماس» گفت نخست وزیر اسرائیل می خواهد جنگ در غزه را «حلقه نجات خود» برای نجات از مشکلات سیاسی داخلی اش قرار دهد حتی اگر در این راه گروگان ها «قربانی» شوند.
وزارت بهداشت غزه اعلام کرد دستکم ۴۰۰ نفر در نوار غزه روز سه شنبه بر اثر حملات اسرائیل جان باختند که شمار زیادی از کودکان در میان قربانیان وجود دارند.