میراث «حزب الله» در سوریه؛ کارخانه های مواد مخدر و اسکناس تقلبی

«الشرق الاوسط» همراه یک تیم امنیتی در عملیات پاکسازی منطقه مرزی با لبنان

نیروهای مرزبانی سوریه در عملیات پاکسازی منطقه مرزی با لبنان در دره الحورانی در روستای حاویک 
نیروهای مرزبانی سوریه در عملیات پاکسازی منطقه مرزی با لبنان در دره الحورانی در روستای حاویک 
TT

میراث «حزب الله» در سوریه؛ کارخانه های مواد مخدر و اسکناس تقلبی

نیروهای مرزبانی سوریه در عملیات پاکسازی منطقه مرزی با لبنان در دره الحورانی در روستای حاویک 
نیروهای مرزبانی سوریه در عملیات پاکسازی منطقه مرزی با لبنان در دره الحورانی در روستای حاویک 

نیروهای مرزبانی سوریه در بالای یکی از تپه های دره الحورانی در روستای حاویک شهر قصیر در حومه غربی حمص واقع در مرز سوریه و لبنان ده ها کارخانه تولید مواد مخدر و کپتاگون و حشیش و کارگاه های چاپ دلار تقلبی پیدا کردند که به کشورهای منطقه قاچاق و از آنجا به دیگر کشورها فرستاده می شدند. این کارخانه ها در انبارهای متروکه تاریک و وسیع منطقه واقع شده اند. روستای حاویک سوریه روبروی استان بعلبک لبنان قرار دارد و تا همین چند ماه پیش تحت کنترل «حزب الله» لبنان بود. نیروهای «حزب الله» از این منطقه بیرون رانده شدند و میراث سیاهشان توسط اداره عملیات سوریه تفکیک و منهدم شد و ارتش لبنان در منطقه مستقر شد و کنترل اوضاع را در اختیار گرفت.

کریدورهای مرزی قاچاق مواد مخدر
ماموران امنیتی مشغول پاکسازی این منطقه هستند و موفق شدند یک مجموعه بزرگ شامل چندین انبار متروکه بالای تپه ای در منطقه کوهستانی دور افتاده در مسیر یک جاده فرعی در روستای حاویک پیدا کنند که چند صد متر با مرز لبنان فاصله دارد. دستگاه ها و ماشین آلات و تجهیزات و مخزن های بزرگ آبی رنگ در این انبارها وجود داشتند. مقادیر فراوانی از مواد اولیه تولید کپتاگون در این مخزن ها نگهداری می شدند. حشيش در داخل مخزن های چوبی و صندوق های پلاستیکی با قفل محکم نگهداری می شد.

سرگرد ندیم مدخنه مدیر امنیت مرزی سوریه و فرمانده عملیات پاکسازی مرز با لبنان (الشرق الاوسط)

سرگرد ندیم مدخنه مدیر امنیت مرزی استان حمص در گفتگو با «الشرق الاوسط» خاطر نشان کرد «رژیم سابق و شبه نظامیان «حزب الله» لبنان که کنترل این منطقه را در اختیار داشتند و اوایل ماه جاری بیرون رانده شدند «مناطق مرزی بین سوریه و لبنان را به کریدورهای قاچاق مواد مخدر و مجموعه های ساخت و تولید مواد ممنوعه از جمله انتقال غیر قانونی سلاح و اسکناس های تقلبی تبدیل کرده بودند».

اداره مرزبانی سوریه ۳ کارخانه تولید مواد مخدر تحت مدیریت «حزب الله» لبنان کشف کرد. عناصر «حزب الله» لبنان هفته گذشته از روستای حاویک سوریه بیرون رانده شدند (الشرق الاوسط)

اداره عملیات نظامی سوریه هفته جاری دست به عملیات پاکسازی در روستاهای مرزی با لبنان یعنی حاویک و جرماش و وادی الحورانی و اکوم و وادی حنا زد و با عناصر «حزب الله» و نیروهای وفادار به رژیم سابق سوریه و قاچاقچیان مواد مخدر و اسلحه درگیر شد و موفق شد کنترل تمام نوار مرزی را در اختیار بگیرد و ایست های بازرسی در این مناطق نصب کرد و اقدامات ضروری لازم برای جلوگیری از قاچاق مواد مخدر و اسلحه در نظر گرفت.
اداره عملیات نظامی سوریه دست به عملیات امنیتی ویورش به چندین منطقه در سوریه به خصوص در روستاهای حاویک و جرماش و هیت زد چرا که این مناطق مراکز اصلی قاچاق مواد مخدر به شمار می روند.
مدیر امنیت مرزی توضیح داد که نیروهای مرزبانی ۱۵ کارخانه تولید مواد مخدر و یک چاپخانه چاپ اسکناس تقلبی پیدا کردند.
ندیم مدخنه افزود «مقادیر بسیار زیادی از محموله های اسلحه و مواد مخدر پیدا کردیم که آماده ارسال به مقصد بودند. این مناطق شریان اقتصادی باندهای خلافکار به شمار می روند».
سوریه و لبنان ۳۳۰ کیلومتر مرز مشترک دارند که بخش وسیعی از مناطق مرزی ترسیم نشده اند چرا که در دره ها و کوه های بلند واقع شده اند و به همین دلیل کریدورهای مناسبی برای قاچاقچیان مواد مخدر و باندهای خرید و فروش اسلحه به شمار می روند.

پودر ناشی از آتش زدن محموله های اسکناس های دلار تقلبی قبل از تخلیه منطقه (الشرق الاوسط)

اسکناس های دلار تقلبی
نیروهای «حزب الله» از انبار بزرگ دیگری به عنوان چاپخانه چاپ اسکناس دلار ۱۰۰ دلاری تقلبی استفاده می کردند. آنها با پرینترهای سه بعدی و دستگاه های ماورای بنفش و دستگاه های چاپ «آفست» و تانکرهای جوهر با رنگ های متنوع اسکناس چاپ می کردند.
سوریه در طول سال های جنگ در بیش از ده سال گذشته پس از روی کار آمدن بشار اسد رئیس جمهور مخلوع این کشور به بزرگ ترین تولید کننده و صادرکننده کپتاگون تولید شد. برخی گزارش ها گفتند که سوریه امپراتوری مواد مخدر خاورمیانه شده است. داده های دولت بریتانیا می گویند حدود ۸۰ درصد کپتاگون جهان تا پایان سال ۲۰۲۴ در سوریه تولید می شد.
انبار بزرگ دیگری در ارتفاعات منطقه کوهستانی در میان درختان بلند و کشتزارها واقع شده است. یکی از مامورها به نام نادر ابو البراء در این انبار در دستگاهی را باز کرد و از آن قرص های دایره ای درآورد.
نادر ابو البراء که از آغاز این عملیات با گروه امنیتی بوده گفت «مواد مخدر را به این شکل تولید و پنهان و بعد به کشورهای خلیج و کل منطقه قاچاق می کردند».

مواد اوليه ساخت کپتاگون در روستای حاویک (الشرق الاوسط)

قرص های کپتاگون در کیسه های محکم گذاشته شده بودند و روی کیسه ها علامت دو هلال بود که به دو هلال روی قرص های کپتاگون اشاره دارد. حشیش در صندوق های چوبی متوسط جاسازی شده بود و روی آن روکش قرمز کشیده بودند تا با کپتاگون اشتباه نشود.
اهالی این منطقه مرزی می گویند که آنها حق نزدیک شدن به این کارخانه های به شدت حفاظت شده را نداشتند. احمد الصعب، ۵۵ ساله از اهالی روستای حاویک گفت «ماموران اطلاعات سوریه و نیروهای «حزب الله» در سطح وسیعی در منطقه حضور داشتند. بوهای بد و غیر عادی به مشام ما می رسید و شنیده بودم که در اینجا چندین کارخانه مواد مخدر دارند اما نمی دانستیم که در این کارخانه ها چه خبر است چون حق نزدیک شدن به منطقه را نداشتیم».

ماموران امنیتی سوریه در حال مصادره مواد مخدر در منطقه مرزی بین سوریه و لبنان (الشرق الاوسط)

ماموران امنیتی در این کارخانه ها چندین دوربین مدار بسته و شبکه مخابرات وصل شده به خاک لبنان پیدا کردند. سرگرد ندیم مدخنه مدیر امنیت مرزی گفت عملیات امنیتی ما به روستاهای سوری هم مرز با لبنان محدود است و هماهنگی بین اداره عملیات نظامی و ارتش لبنان ادامه دارد و «ارتش لبنان برای اولین بار در ۱۴ سال گذشته در این منطقه مستقر شده و با نیروهای (حزب الله) و قاچاقچیان درگیر شده است». او خاطر نشان کرد «اسناد زیادی در این عملیات پیدا کردیم که نشان می دهد برخی اعضای خانواده های عشایر لبنان در قاچاق مواد مخدر دست دارند».

فرار نیروهای وفادار به رژیم اسد

این مقام امنیتی اضافه کرد که نیروها و مقامات وفادار به رژیم سابق پس از سقوط نظام از این مناطق مرزی برای فرار به لبنان استفاده کردند به ویژه «نیروهای تیپ چهارم تحت فرماندهی ماهر اسد. شواهدی هم وجود دارد مبنی بر اینکه گروه هایی از نیروهای وفادار به رژیم سابق که به لبنان فرار کردند از لبنان در درگیری نظامی با نیروهای حکومت جدید سوریه شرکت کردند چرا که نیروهای وفادار به رژیم سابق و (حزب الله) سابقه و همکاری طولانی در قاچاق کپتاگون دارند».

یکی از ماموران امنیتی سوریه کنار صندوق های چوبی حاوی مواد اولیه ساخت مواد مخدر و کپتاگون در عملیات پاکسازی مرزی (الشرق الاوسط)

طبق برآوردهای جهانی درآمد قاچاق کپتاگون در سوریه تا سال ۲۰۲۴ حدود ۶ میلیارد دلار بوده است و مواد مخدر تولید شده در سوریه عمدتا به عراق و اردن ترانزیت و از آنجا به کشورهای خلیج عربی ارسال می شد.

فاطمه الخالد و نوه هایش جلوی خانه شان در روستای حاویک سوریه در مرز با لبنان (الشرق الاوسط)

فاطمه الخالد از اهالی دره الحورانی از احساس خود و افراد خانواده و اهالی منطقه گفت. او تعریف می کند که از بیش از ده سال پیش که نیروهای «حزب الله» کنترل این منطقه را در اختیار گرفتند آنها خواب راحت و امنیت و آسایش نداشتند. فاطمه الخالد خاطر نشان کرد «از وقتی نیروهای «حزب الله» بر منطقه مسلط شدند ما از چیزهای زیادی محروم شدیم و مشکلات زیادی برای ما و بچه هایمان ایجاد شد. روزهای سختی بودند که پس از سقوط رژیم حال و روزمان بهتر شد. سوریه که آزاد شد انگار همه دنیا رها شد».
عملیات امنیتی و نظامی در حومه القصیر واقع در حومه حمص در محدوده بیش از ۳۰ کیلومتری به منظور مقابله با قاچاق مواد مخدر و اسلحه و تعقیب نیروهای وفادار به رژیم سابق و نیروهای «حزب الله» در این منطقه انجام شد.
سرگرد ندیم مدخنه مدیر امنیت مرزی استان حمص در پایان گفت «یک برنامه امنیتی یکپارچه برای تامین امنیت مرزها داریم تا از اهالی در برابر همه تهدیدات حمایت کنیم».



عراق از تصمیمِ طبقه‌بندی «حوثی‌ها» و «حزب‌الله» لبنان به‌عنوان دو گروه تروریستی عقب‌نشینی کرد

حامیان «حزب‌الله» لبنان پرچم‌های این حزب را در بیروت در دست دارند (رویترز)
حامیان «حزب‌الله» لبنان پرچم‌های این حزب را در بیروت در دست دارند (رویترز)
TT

عراق از تصمیمِ طبقه‌بندی «حوثی‌ها» و «حزب‌الله» لبنان به‌عنوان دو گروه تروریستی عقب‌نشینی کرد

حامیان «حزب‌الله» لبنان پرچم‌های این حزب را در بیروت در دست دارند (رویترز)
حامیان «حزب‌الله» لبنان پرچم‌های این حزب را در بیروت در دست دارند (رویترز)

عراق پس از آن‌که روزنامهٔ رسمی این کشور فهرستی را منتشر کرد که در آن «حوثی‌های» یمن و «حزب‌الله» لبنان در شمار گروه‌های تروریستی گنجانده شده بودند، از این طبقه‌بندی عقب‌نشینی کرد.
یک کمیتهٔ دولتی عراقی اعلام کرد فهرستی که منتشر شده، نسخهٔ ویرایش‌نشدهٔ گروه‌های تروریستی بوده و این کمیته در حال اصلاح خطا است. کمیته افزود که فهرست مورد نظر، تنها مربوط به نهادها و افرادی بوده که با دو گروه «القاعده» و «داعش» مرتبط‌اند.
و پیش از این عقب‌نشینی، ساعاتی پیش عراق «حوثی‌ها» و «حزب‌الله» لبنان را روز پنج‌شنبه در فهرست تروریسم قرار داده بود.
روزنامهٔ رسمی اعلام کرده بود که یک کمیتهٔ دولتی تصمیم گرفته است اموال اشخاص و نهادهای مرتبط با «حوثی‌ها» و «حزب‌الله» را مسدود کند.
عراق همچنین بیش از ۱۰۰ نهاد و شخصیت را در سراسر جهان در فهرست تروریسم قرار داده است.
این کمیتهٔ دولتی اشاره کرد که برخی از افرادی که در فهرست تروریسم قرار گرفته‌اند، طبق قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد تحت تحریم هستند.

روزنامهٔ رسمی همچنین اعلام کرد که «به‌روزرسانی فهرست تروریسم بر اساس تصمیمات رسمی صادرشده از سوی کمیتهٔ مسدودسازی اموال انجام می‌شود؛ تصمیماتی که به تعیین نهادها و افرادی مربوط است که مشمول اقدامات مقابله با تروریسم و تأمین مالی آن هستند».
این تصمیم یک روز پس از آن صادر شد که مایکل ریغاس، معاون وزیر خارجهٔ آمریکا، از کسانی که آنها را «شریکان عراقی» توصیف کرد، خواست تا «میلیشیاهای ایرانی را مهار کنند و مانع تهدید آنها علیه عراقی‌ها و آمریکایی‌ها شوند».
حسین مؤنس، رئیس جنبش «حقوق» وابسته به «کتائب حزب‌الله»، روز پنج‌شنبه در واکنش به این تصمیم به دولت عراق حمله کرد و آن را «متزلزل، وابسته و بی‌کرامت» توصیف کرد.

و به‌احتمال زیاد این اقدام با استقبال واشنگتن روبه‌رو خواهد شد؛ واشنگتنی که در پی کاهش نفوذ ایران در عراق و دیگر کشورهای خاورمیانه است؛ کشورهایی که در آنها متحدانی برای تهران وجود دارد.
ایران، که عراق را همسایه و هم‌پیمان خود می‌داند، این کشور را عنصری حیاتی برای تداوم مقاومت اقتصادش در برابر تحریم‌ها تلقی می‌کند. اما بغداد، که شریک هر دو طرفِ ایالات متحده و ایران است، نگران آن است که در تیررس سیاست فشار دولت رئیس‌جمهوری آمریکا، دونالد ترامپ، علیه تهران قرار گیرد.
ایران از طریق گروه‌های مسلح شیعهٔ قدرتمند و احزاب سیاسیِ مورد حمایت خود در بغداد، از نفوذی گستردهٔ نظامی، سیاسی و اقتصادی در عراق برخوردار است. اما افزایش فشارهای آمریکا طی سال گذشته در زمانی روی می‌دهد که ایران به‌دلیل حملات اسرائیل علیه «حزب‌الله» لبنان و «جنبش مقاومت اسلامی فلسطین» (حماس)، که متحدان تهران به‌شمار می‌روند، تضعیف شده است.


فشار آمریکا، سردرگمی «چارچوب هماهنگی» عراق را افزایش داد

رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، و نخست‌وزیر عراق، محمد شیاع السودانی، در عکس یادگاری حاشیه اجلاس شرم‌الشیخ، ۱۳ اکتبر ۲۰۲۵ (رسانه دولتی)
رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، و نخست‌وزیر عراق، محمد شیاع السودانی، در عکس یادگاری حاشیه اجلاس شرم‌الشیخ، ۱۳ اکتبر ۲۰۲۵ (رسانه دولتی)
TT

فشار آمریکا، سردرگمی «چارچوب هماهنگی» عراق را افزایش داد

رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، و نخست‌وزیر عراق، محمد شیاع السودانی، در عکس یادگاری حاشیه اجلاس شرم‌الشیخ، ۱۳ اکتبر ۲۰۲۵ (رسانه دولتی)
رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، و نخست‌وزیر عراق، محمد شیاع السودانی، در عکس یادگاری حاشیه اجلاس شرم‌الشیخ، ۱۳ اکتبر ۲۰۲۵ (رسانه دولتی)

منابع عراقی می‌گویند مرجعیت دینی در نجف در هیچ اقدامی برای تعیین نهایی نامزد نخست‌وزیری نقش ندارد، در حالی که «چارچوب هماهنگی» به دلیل آنچه فشارهای مستمر آمریکا خوانده شده، در برنامه‌های خود درباره آینده روابط بغداد و واشنگتن دچار سردرگمی شده است.

پس از برگزاری چند جلسه برای انتخاب نامزد پست اجرایی، آخرین جلسه روز دوشنبه برگزار شد. در این نشست، «چارچوب هماهنگی» نتایج دو کمیته خود را بررسی کرد: یکی برای دیدار با نامزدها و دیگری برای بررسی مکانیزم انتخاب نامزد نهایی توسط رهبران چارچوب، اما میان طرف‌های این چارچوب توافقی حاصل نشد.

رسانه‌های نزدیک به «چارچوب هماهنگی» گزارش دادند که دلیل مراجعه به مرجعیت علی‌ سیستانی در نجف، ناتوانی رهبران این چارچوب در انتخاب نامزد مشخص به دلیل اختلافات عمیق سیاسی میان آنها بوده است.

رهبران «چارچوب هماهنگی» پس از اعلام خود به‌عنوان بزرگ‌ترین فراکسیون پارلمان عراق (واع)

موضع نجف

گزارش‌ها حاکی است مرجعیت دینی نجف از دخالت در انتخاب نامزد خودداری کرده است، اما تحلیلگران می‌گویند درخواست نظر از مرجعیت، بازتاب ناتوانی نیروهای برنده انتخابات در تصمیم‌گیری میان نامزدهای غیررسمی است.

رسانه‌های محلی ده‌ها نامزد را فاش کرده‌اند و از نوسانات شدید در فهرست نامزدهای پیشنهادی خبر می‌دهند؛ گاهی فهرست کوتاه شامل پنج نفر و گاهی شامل ده‌ها شخصیت شیعی است.

عباس راضی، دبیرکل چارچوب هماهنگی، پیش‌تر گفته بود که «نامزدها محدود به شخصیت‌های رهبری هستند» و ائتلاف از افراد مشخصی خواسته تا برای این پست اعلام آمادگی کنند.

طالب محمد کریم، پژوهشگر مسائل سیاسی، به «الشرق الأوسط» گفت: «وضعیت پیچیده و بی‌سابقه است و نیازمند رویکرد جدیدی برای تسریع در تشکیل دولت آینده است؛ معیار اصلی حفظ منافع مالی و سیاسی عراق است، نه منافع جناحی».

او افزود: «لازم است تفاهم‌های آرام با آمریکا و پایتخت‌های منطقه‌ای برقرار شود تا دولت آینده متعهد شود از خاک عراق برای مناقشات دیگران استفاده نکند و با طرحی عملی، سلاح‌ها کنترل و منافع مشترک حفظ شود».

ائتلاف «عمران و توسعه» بیشترین کرسی‌ها را در مقایسه با احزاب «چارچوب هماهنگی» کسب کرده است (ایکس)

ترامپ و السودانی

اختلاف درباره نامزد مورد نظر «چارچوب هماهنگی» پس از اظهارات جنجالی دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور پیشین آمریکا، افزایش یافت. او گفته بود: «عراق پس از حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران، کشور دوست آمریکا شد» و فاش کرد که نخست‌وزیر عراق، محمد شیاع السودانی، برای دریافت جایزه صلح نوبل به او رأی داده است.

این اظهارات در محافل شیعی بغداد بحث‌برانگیز شد، به ویژه که بسیاری ترامپ را رئیس آمریکایی می‌دانند که دستور ترور قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران، را در ژانویه ۲۰۲۲ صادر کرد.

السودانی در پلتفرم «ایکس» چهارشنبه نوشت: «همیشه سعی کرده‌ام روابطی بسازم که به کشور خدمت کند. از همان ابتدا دریافتم که دوستی، نه خصومت، ثبات و پیشرفت کشور را تضمین می‌کند».

انتظار سافایا

در این وضعیت پیچیده، رهبران چارچوب هماهنگی منتظر رسیدن نماینده ویژه رئیس‌جمهور آمریکا، ماراک سافایا، به عراق هستند. او پیام‌های هشداردهنده‌ای به برخی نیروهای چارچوب هماهنگی داده است، به ویژه کسانی که هنوز جناح‌های مسلح دارند و تحت تحریم‌های آمریکا هستند.

پیش‌تر، تام باراک، نماینده آمریکا در لبنان و سوریه، به طور کوتاه به بغداد سفر کرده بود و طبق منابع مطلع، پیام‌های مهمی درباره مسائل داخلی و منطقه‌ای منتقل کرد.

منابع به «الشرق الأوسط» گفتند که سه موضوع اصلی توسط باراک با السودانی مطرح شده است: اقدامات آمریکا برای خلع سلاح حزب‌الله، اهمیت کنترل مرزهای عراق و سوریه و جلوگیری از ورود شخصیت‌های وابسته به گروه‌های مسلح به دولت آینده عراق.

در همین راستا، مذاکراتی نیز میان فؤاد حسین، معاون نخست‌وزیر و وزیر خارجه عراق، با مایکل ریگاس، معاون وزیر خارجه آمریکا، انجام شد. سفارت آمریکا در بغداد با انتشار دوباره بیانیه مشترک وزارت خارجه عراق، تأکید کرد که «آمریکا به صراحت بر خلع سلاح میلیشیاهای تحت حمایت ایران که به حاکمیت عراق ضربه می‌زنند، تهدیدی برای آمریکایی‌ها و عراقی‌ها هستند و منابع عراق را به نفع ایران می‌برند، ادامه خواهد داد».


چگونه سفر کاری یک اردنی به مسکو با مرگ در جبهه‌های نبرد پایان یافت؟



سربازان جذب‌شده جدید در حال شرکت در تمرین نظامی در منطقه نظامی جنوبی روسیه، ۱۴ نوامبر ۲۰۲۵ (خبرگزاری آلمان)
سربازان جذب‌شده جدید در حال شرکت در تمرین نظامی در منطقه نظامی جنوبی روسیه، ۱۴ نوامبر ۲۰۲۵ (خبرگزاری آلمان)
TT

چگونه سفر کاری یک اردنی به مسکو با مرگ در جبهه‌های نبرد پایان یافت؟



سربازان جذب‌شده جدید در حال شرکت در تمرین نظامی در منطقه نظامی جنوبی روسیه، ۱۴ نوامبر ۲۰۲۵ (خبرگزاری آلمان)
سربازان جذب‌شده جدید در حال شرکت در تمرین نظامی در منطقه نظامی جنوبی روسیه، ۱۴ نوامبر ۲۰۲۵ (خبرگزاری آلمان)

پسر بزرگ رائد رمزی صبری حماد، یکی از دو اردنی که پس از جذب نظامی توسط ارتش روسیه کشته شدند، جزئیات تکان‌دهنده‌ای از سفر پدرش به مسکو بیان کرد؛ سفری که در نهایت به مرگ او به‌عنوان «سرباز در ارتش روسیه» انجامید.

روزنامه «الشرق الأوسط» با أُواب حماد درباره سفر پدرش گفتگو کرد؛ این گفتگو چند ساعت پس از آن انجام شد که وزارت امور خارجه اردن از شهروندان خواست «هرگونه تلاش برای جذب نظامی در ارتش روسیه» را گزارش دهند و همچنین از مقامات روسیه درخواست کرد «به جذب نظامی اردنی‌ها پایان دهند».

أُواب حماد گفت پدرش در ماه اوت گذشته برای کار اداری در وزارت دفاع روسیه به مسکو رفته بود. به گفته او، پدرش تنها چند روز پس از رسیدن خبر داد که به جبهه منتقل شده تا در صفوف ارتش روسیه بجنگد؛ سپس ارتباط او با پایان همان ماه قطع شد.

او تأکید کرد پدرش که ۵۴ سال داشت، هرگز در «نیروهای مسلح اردن (ارتش عربی)» خدمت میدانی نداشته و سابقه کاری‌اش بیشتر در امور مهندسی بوده است. او افزود پدرش پس از بیکاری اخیر تصمیم گرفته بود شغلی متناسب با مهارتش در خارج از کشور پیدا کند.

پیشنهادهای کاری در «تلگرام»

أُواب حماد توضیح داد که پدرش برای یک شغل اداری که در گروه‌های «تلگرام» منتشر شده بود و مربوط به پیشنهادهای کاری وزارت دفاع روسیه بود، درخواست داده بود. او پس از پذیرش، از عَمّان راهی مسکو شد، اما بعداً مشخص شد که تبدیل به یک سرباز جذب‌شده در ارتش روسیه شده و در جبهه مقابل ارتش اوکراین قرار گرفته است.

او می‌گوید پدرش که به خانواده اطلاع داده بود از مسکو به یک واحد رزمی منتقل شده، توضیح نداد چگونه از وظیفه غیرنظامی به مأموریت نظامی تبدیل شده است. تماس‌های او به‌تدریج کمتر شد و دیگر نمی‌توانست زیاد صحبت کند. طبق گفته او، ارتباطات در ۲۵ اوت کاملاً قطع شد.

خانواده با وزارت خارجه اردن برای پیدا کردن محل حضور او تماس گرفتند تا اینکه خبر مرگ او در ۲۵ سپتامبر به آنان رسید و پس‌ازآن جست‌وجوی جزئیات کشته‌شدن و محل جسد آغاز شد.

در نبود جزئیات، خانواده از طریق سفارت اردن در مسکو درخواست کردند جسد او به عَمّان منتقل شود تا «دفن و مراسم سوگواری در میان خانواده» انجام شود.

حماد همچنین گفت چند تن از بستگان او نیز از طریق پیشنهادهای کاری منتشرشده در «تلگرام» به مسکو رفته‌اند و احتمال داد شمار اردنی‌هایی که قربانی «عملیات فریب» مشابه شده‌اند، شاید «حدود ۴۰۰ نفر» باشد.

تلاش‌ها برای «فریب»

مدیریت عملیات و امور کنسولی وزارت خارجه اردن روز پنجشنبه اعلام کرد دو شهروند اردنی پس از جذب نظامی برای جنگ در کنار ارتش روسیه کشته شده‌اند.

خودروهای زرهی و سربازان روس در حال عبور به سمت ماریوپل در جنوب شرقی اوکراین (رویترز)

در بیانیه وزارتخانه آمده بود که این نهاد، اقدامات «فریب شهروندان اردنی توسط طرف‌های خارجی با هدف جذب نظامی غیرقانونی» را به‌طور نزدیک پیگیری می‌کند؛ اقدامی که «نقض قانون اردن و قانون بین‌المللی» است و «جان شهروندان را به خطر می‌اندازد».

وزارتخانه از شهروندان خواست «هرگونه تلاش برای جذب نظامی آنان در ارتش روسیه» را گزارش کنند و هشدار داد که تعامل با آن «خطرناک و خلاف قانون» است. همچنین گفت از مقامات روسیه خواسته «به جذب نظامی اردنی‌ها پایان دهند و جذب هر اردنی که قبلاً جذب شده است را متوقف کنند» و اعلام کرد «تمام اقدامات لازم برای توقف این روند» را اتخاذ خواهد کرد.

وزارتخانه هشدار داد که طرف‌هایی در اینترنت در حال جذب نظامی اردنی‌ها هستند و گفت این طرف‌ها با هماهنگی نهادهای ملی پیگیری می‌شوند تا «اقدامات قانونی و دیپلماتیک برای متوقف کردن آنها و اجرای قانون» انجام شود؛ زیرا «فریب شهروندان و جذب آنها در یک ارتش خارجی، نقض شدید قانون بین‌المللی، تعهدات بین‌المللی و قانون اردن» است که پیوستن به ارتش خارجی را جرم می‌داند.

روش‌های جذب نظامی

صدها اردنی در روسیه زندگی می‌کنند و بنا بر داده‌های غیررسمی «خبرگزاری فرانسه»، بیش از ۲۰ هزار اردنی در دانشگاه‌ها و مؤسسات روسیه و اتحاد جماهیر شوروی سابق تحصیل کرده‌اند. با آغاز جنگ روسیه و اوکراین، وزیر دفاع روسیه در آن زمان، سرگئی شویگو، گفته بود ۱۶ هزار داوطلب از خاورمیانه آماده جنگ در کنار نیروهای مسکو هستند. همچنین گزارش‌ها حاکی از اعزام حدود دو هزار سرباز سوری در آن زمان به روسیه بود.

«خبرگزاری فرانسه» در گزارشی که اوایل ماه جاری منتشر کرد، از جذب جوانان عراقی از طریق گروه‌های «تلگرام» خبر داد. طبق این گزارش، پیشنهادهای جذب شامل حقوق ماهانه ۲۸۰۰ دلار، مسیر دریافت گذرنامه روسی، تأمین درمان، حقوق بازنشستگی و غرامت در صورت جراحت بود.

تلاش برای جذب جنگجویان خارجی به خاورمیانه محدود نمی‌شود؛ روش‌های مشابه در آسیای مرکزی، هند، بنگلادش، نپال و حتی کوبا استفاده می‌شود. بنا بر گزارش مرکز «آتلانتیک کانسل» آمریکا، شمار کوبایی‌های حضور یافته در خطوط جبهه اوکراین بین ۵ هزار تا ۲۰ هزار سرباز جذب‌شده برآورد می‌شود.