پاریس از ثبات در سوریه حمایت می‌کند... هشدار نسبت به «تجزیه»

منابع: وزیر خارجه فرانسه خواستار حمایت عراق از دمشق و بیروت شده است

ژان-نوئل بارو و فؤاد حسین پس از نشست خبری مشترک در بغداد با یکدیگر دست دادند(أ.ف.ب)
ژان-نوئل بارو و فؤاد حسین پس از نشست خبری مشترک در بغداد با یکدیگر دست دادند(أ.ف.ب)
TT

پاریس از ثبات در سوریه حمایت می‌کند... هشدار نسبت به «تجزیه»

ژان-نوئل بارو و فؤاد حسین پس از نشست خبری مشترک در بغداد با یکدیگر دست دادند(أ.ف.ب)
ژان-نوئل بارو و فؤاد حسین پس از نشست خبری مشترک در بغداد با یکدیگر دست دادند(أ.ف.ب)

فرانسه بر ضرورت جلوگیری از «تجزیه خاک سوریه» تأکید کرد. در حالی که از توانایی بغداد در «دوری گزیدن از درگیری‌های منطقه‌ای» تمجید کرد، از این کشور خواست «برای تقویت ثبات در دمشق و بیروت، که (اولویت فرانسه) محسوب می‌شود، کمک لازم را ارائه دهد».

این موضع فرانسه در جریان سفر روز چهارشنبه وزیر خارجه فرانسه، ژان نوئل بارو، به بغداد اعلام شد. او با فؤاد حسین، همتای عراقی خود و محمد شیاع السودانی، نخست‌وزیر عراق دیدار کرد.

این سفر در حالی صورت گرفت که عراق در حال آماده‌سازی برای میزبانی «نشست سران عرب» در ماه مه آینده است و در سوی دیگر، فرانسه در حال تدارک برای برگزاری کنفرانس «راه‌حل دو کشوری» برای فلسطین است؛ کنفرانسی که قرار است با مشارکت پادشاهی عربی سعودی و به میزبانی فرانسه در مقر سازمان ملل در نیویورک در ژوئن آینده برگزار شود.

وزیر خارجه عراق، فؤاد حسین، در آغاز این سفر با همتای فرانسوی‌اش دیدار کرد، پیش از آن‌که او با نخست‌وزیر السودانی ملاقات کند. بر اساس بیانیه وزارت خارجه، دو طرف در این دیدار درباره «حمایت از ثبات سوریه و مذاکرات ایران و آمریکا» گفت‌وگو کردند.

حسین در یک کنفرانس خبری مشترک با ژان نوئل بارو گفت: «روابط ما با فرانسه گسترده است؛ این کشور نقش مهمی در ائتلاف بین‌المللی در نبرد ما با تروریست‌های داعش ایفا کرد.»

او افزود: «ما از ثبات سوریه برای ایجاد یک روند سیاسی فراگیر حمایت می‌کنیم و همچنین از مذاکرات ایران و آمریکا پشتیبانی می‌نماییم. من با وزیر خارجه فرانسه درباره این مذاکرات و لزوم دور نگه داشتن منطقه از جنگ صحبت کردم.»

بیانیه وزارت خارجه به نقل از وزیر فرانسوی آورده است: «عراق فصل تازه‌ای از تاریخ خود را آغاز کرده است و بار دیگر نقش منطقه‌ای خود را ایفا می‌کند؛ عراق یک موتور اصلی در ثبات منطقه محسوب می‌شود.» او تأکید کرد: «عراقی قدرتمند، منبع قدرتی برای کل منطقه است.»

بارو همچنین گفت: «نشست بغداد (نشست سران عرب) برای امنیت و ثبات منطقه مهم است.» و افزود: «نباید عراق وارد هیچ درگیری منطقه‌ای شود. ما در کنار مردم عراق با همه اقوام و طوایف آن ایستاده‌ایم و معتقدیم جوانان عراقی بزرگ‌ترین سرمایه کشور هستند.»

وزیر خارجه فرانسه تأکید کرد: «سوریه نباید تجزیه شود و باید به راه‌حل سیاسی در غزه دست یافت و کمک‌های انسانی نیز باید به آن‌جا ارسال شود.» او یادآور شد که کشورش «از طرح عربی برای بازسازی سوریه حمایت می‌کند.»

سفر مکرون به عراق

در ادامه، نخست‌وزیر محمد شیاع السودانی میزبان وزیر فرانسوی بود. طبق بیانیه‌ای دولتی، السودانی از سفر قریب‌الوقوع امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه به عراق، استقبال و تأکید کرد که دیدگاه‌های عراق و فرانسه در مورد منطقه به یکدیگر نزدیک است.

السودانی بر «اهمیت ثبات در منطقه، به‌ویژه در سوریه، و لزوم پذیرش اصل شهروندی و هم‌زیستی مسالمت‌آمیز و مشارکت همه اقوام در اداره کشور» تأکید کرد.

در مقابل، وزیر فرانسوی طبق این بیانیه، «بر تعهد کشورش در همکاری نظامی و امنیتی و مبارزه با تروریسم تأکید کرد، آن‌هم در چارچوب توافق‌نامه‌های دوجانبه‌ای که شامل تجهیزات نظامی می‌شود.» او اظهار کرد که کشورش «با عراق در مواضعش نسبت به تحولات سوریه و منطقه اشتراک دارد.»

بر اساس بیانیه‌های صادره از دو طرف، مسئله ثبات در سوریه در صدر دستورکار وزیر خارجه فرانسه قرار داشت.
یک منبع نزدیک به دولت عراق تأیید کرد که «پرونده‌های سوریه و لبنان به‌طور جدی در نشست‌های مقامات فرانسوی با مسئولان عراقی مطرح شده است.»

این منبع به روزنامه الشرق الأوسط گفت: «اولویت فرانسه به دمشق و بیروت بازمی‌گردد، جایی که پاریس امید دارد بغداد به هر دو کشور که از بحران‌های پیچیده اقتصادی و سیاسی رنج می‌برند، کمک کند»؛ حتی پس از تغییرات عمده‌ای که این دو کشور تجربه کرده‌اند... هرچند هنوز مشخص نیست واکنش عراق به این درخواست‌ها چه خواهد بود.



چرا عباس لحن سخنانش را علیه «حماس» تندتر کرد؟


عباس در آغاز نشست شورای مرکزی فلسطین در رام‌الله به شدت به «حماس» حمله کرد( EPA)
عباس در آغاز نشست شورای مرکزی فلسطین در رام‌الله به شدت به «حماس» حمله کرد( EPA)
TT

چرا عباس لحن سخنانش را علیه «حماس» تندتر کرد؟


عباس در آغاز نشست شورای مرکزی فلسطین در رام‌الله به شدت به «حماس» حمله کرد( EPA)
عباس در آغاز نشست شورای مرکزی فلسطین در رام‌الله به شدت به «حماس» حمله کرد( EPA)

تنها سوالی که پس از شنیدن سخنرانی محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین، در میان فلسطینی‌ها و به‌ویژه ساکنان نوار غزه شکل گرفت این بود: چرا «ابومازن» لحنش را علیه «حماس» تا این حد تند کرد؟

عباس در سخنرانی خود در آغاز سی‌ودومین دوره شورای مرکزی فلسطین در رام‌الله گفت که «حماس» باعث «نکبت» فلسطینی‌ها شده است. او با به‌کار بردن الفاظی همراه با ناسزا از این گروه خواست که گروگان‌های اسرائیلی را آزاد کند، سلاح‌هایش را تحویل دهد و به یک حزب سیاسی تبدیل شود.

در این نشست، جبهه خلق برای آزادی فلسطین، جنبش ابتکار ملی فلسطین، «حماس»، «جهاد اسلامی» و برخی گروه‌های دیگر غایب بودند. این در حالی است که هدف اصلی این نشست، به تصویر کشیدن وحدت ملی اعلام شده بود. با این حال، تمرکز اصلی این دوره بر ایجاد پستی جدید به نام معاون رئیس سازمان آزادی‌بخش فلسطین است و خبری از تصمیم‌گیری‌های مهم در مورد جنگ اسرائیل علیه غزه نیست.

در گذشته نیز عباس انتقادات تندی به «حماس» وارد کرده بود، به‌ویژه پس از آنکه این گروه در سال ۲۰۰۷ کنترل غزه را در دست گرفت. اما این نخستین‌بار است که او با چنین لحن تندی سخن گفته است.

آنچه بسیاری از ناظران را شگفت‌زده کرد، زبان تند و بی‌سابقه‌ای بود که عباس به کار برد؛ برخی این لحن را «غیرضروری» و «خشن» توصیف کردند، در حالی که برخی دیگر آن را بیانگر نظر بخش زیادی از مردم، به‌ویژه ساکنان خسته و جنگ‌زده غزه در دهه گذشته دانستند.

همیشه سخنان رهبران «فتح» و «حماس» در عرصه عمومی و شبکه‌های اجتماعی بازتاب زیادی دارد و گاهی اوقات واکنش‌های روشنفکران و دنبال‌کنندگان مسائل فلسطین از کشورهای عربی یا دیگر مناطق را نیز در پی دارد.

خون در حال جوشیدن

منیر الجاغوب، رئیس کمیته رسانه‌ای در کمیسیون بسیج و سازماندهی جنبش «فتح»، در حساب فیس‌بوک خود نوشت: «تندی سخنان رئیس‌جمهور محمود عباس ناشی از حرارت خون فلسطینی جاری است.»

بیشتر نظرات نسبت به این پست حمایت‌آمیز بودند، هرچند برخی نیز دفاع از این سخنان را نقد کردند و حتی برخی از شرکت‌کنندگان در بخش نظرات به شخص عباس حمله کردند.

فلسطینی‌ها بارها شاهد زبان تند و انتقادات متقابل میان «فتح» و «حماس» بوده‌اند، اما این نخستین‌بار است که در سخنرانی رئیس‌جمهور فلسطین ناسزا و اصطلاحاتی به‌کار رفته که پیش‌تر شنیده نمی‌شد.

در مقابل، برخی نویسندگان و تحلیلگران بر این باورند که چنین سخنانی، صرف‌نظر از اختلافات سیاسی میان «فتح» و «حماس»، به همه فلسطینی‌ها توهین‌آمیز است.

ضیاء حسن، تحلیلگر سیاسی، گفت که رئیس‌جمهور عباس باید در برخورد با وضعیت کنونی فلسطین «با درایت بیشتری» عمل می‌کرد و انتظار می‌رفت سخنانش «متعادل‌تر» باشد. او تأکید کرد: «این سخنرانی توهین‌آمیز و خشن بود.»

سقوط گفتار سیاسی

بسیاری از ناظران پنهان نمی‌کنند که یکی از دلایل این نوع گفتار، احساس بی‌توجهی کامل از سوی دولت آمریکا و برخی نهادهای بین‌المللی نسبت به رهبری تشکیلات خودگردان است. در همین حال، «حماس» جلساتی را با برخی مقامات دولت ترامپ و دیگر مسئولان بین‌المللی برگزار کرده است تا راه‌حل‌هایی برای وضعیت غزه پیدا کند.

مصطفی ابراهیم، تحلیلگر سیاسی، به روزنامه الشرق الاوسط گفت: سخنان عباس «غافلگیرکننده و کاملاً نابجا بود»، به‌ویژه این‌که در طول جنگ غزه، تشکیلات خودگردان هیچ دخالت مؤثری نداشت و موضع آن کاملاً منفی بود. این امر هم طرفداران و هم مخالفان او را عصبانی کرده، مخصوصاً وقتی که اظهاراتش «حماس» را با اشغالگر یکی دانست.

ابراهیم افزود: «این نوع انتقادات، به‌ویژه با به‌کار بردن ناسزا، مناسب نبود. رئیس‌جمهور باید خواستار آزادی اسیران فلسطینی و اشاره به رنج آن‌ها در زندان‌های اسرائیل می‌شد، نه فقط در مورد گروگان‌های اسرائیلی صحبت کند.»

او گفت: «آنچه عباس گفت نابجا بود و نباید به این شکل بیان می‌شد. این‌ها انتقاد نبودند، بلکه توهین به کل ملت فلسطین بود.»

واکنش «حماس»

در حالی‌که «حماس» هنوز واکنش رسمی به سخنان عباس نشان نداده، باسم نعیم، عضو دفتر سیاسی این جنبش، حمله شدیدی به رئیس تشکیلات خودگردان کرد و نشست شورای مرکزی را «نشستی فاقد مشروعیت» توصیف کرد.

او در گفتگو با شبکه تلویزیونی «الاقصی» وابسته به «حماس» گفت: این سخنان عباس بهانه را از دست اسرائیل گرفته که دست به یهودی‌سازی، شهرک‌سازی و الحاق زمین‌ها در کرانه باختری و قدس می‌زند، خانه‌ها را ویران می‌کند، هزاران نفر را بازداشت می‌کند و در پی حذف کامل حضور فلسطینی‌ها است.