منبع آگاه به «الشرق الأوسط»: حماس ۵ بند را در مذاکرات قاهره مطرح خواهد کرد

شامل آتش‌بس بلندمدت چندساله و کناره‌گیری از حکومت

کودکان فلسطینی روز سه‌شنبه در اردوگاه پناهجویان النصیرات در مرکز غزه منتظر توزیع غذا هستند (DPA)
کودکان فلسطینی روز سه‌شنبه در اردوگاه پناهجویان النصیرات در مرکز غزه منتظر توزیع غذا هستند (DPA)
TT

منبع آگاه به «الشرق الأوسط»: حماس ۵ بند را در مذاکرات قاهره مطرح خواهد کرد

کودکان فلسطینی روز سه‌شنبه در اردوگاه پناهجویان النصیرات در مرکز غزه منتظر توزیع غذا هستند (DPA)
کودکان فلسطینی روز سه‌شنبه در اردوگاه پناهجویان النصیرات در مرکز غزه منتظر توزیع غذا هستند (DPA)

یک منبع آگاه در جنبش حماس در گفت‌و‌گویی اختصاصی با روزنامه «الشرق الأوسط» فاش کرد که این جنبش در جلسه‌ای در قاهره طرحی ارائه خواهد داد که شامل ۵ بند، از جمله توافقی جامع و برقراری آتش‌بسی طولانی‌مدت تا پنج سال، به شرط وجود تضمین‌های منطقه‌ای و بین‌المللی است.

این منبع که به دلیل حساسیت موقعیت خود نخواست نامش فاش شود، گفت چارچوبی که حماس ارائه خواهد داد، نخست شامل توافقی برای تبادل کامل اسرا میان دو طرف است. این تبادل به صورت یک‌جا و طبق سازوکارها و جدول زمانی مورد توافق (تمام اسرای اسرائیلی در مقابل تعداد مشخصی از اسرای فلسطینی)، در ازای آتش‌بس دائمی، عقب‌نشینی کامل نیروهای اشغالگر از نوار غزه، بازسازی، و لغو محاصره انجام خواهد شد.

بند دوم این طرح شامل آمادگی حماس برای توقف طولانی‌مدت درگیری به مدت پنج سال با تضمین‌های منطقه‌ای و بین‌المللی است.

بند سوم تأکید می‌کند که «به محض توافق بر سر این چارچوب، اوضاع به وضعیت پیش از ۲ مارس ۲۰۲۵، از جمله توقف عملیات‌های نظامی، عقب‌نشینی نیروهای اشغالگر طبق توافق ۱۷/۱/۲۰۲۵، و ورود کمک‌های امدادی طبق پروتکل بشردوستانه» بازگردد.

بند چهارم طرح اشاره دارد به: «تشکیل کمیته‌ای محلی از افراد مستقل و متخصص (تکنوکرات) برای اداره کامل نوار غزه، طبق پیشنهاد مصر برای کمیته حمایت اجتماعی».

بند پنجم و پایانی این طرح آمادگی حماس برای توافق ملی فلسطینی در چارچوب توافقاتی است که میان جناح‌های فلسطینی انجام شده و آخرین آن توافق پکن در سال ۲۰۲۴ بوده است.

در تصویری دیگر، فلسطینیان روز سه‌شنبه محل حمله هوایی اسرائیل به تجهیزات در اردوگاه جبالیا در شمال غزه را بررسی می‌کنند (رویترز)

پیش‌تر در روز سه‌شنبه، یک مقام بلندپایه فلسطینی که از مذاکرات آتش‌بس میان اسرائیل و حماس مطلع بود، به شبکه بی‌بی‌سی بریتانیا گفت که میانجی‌گران قطری و مصری طرحی جدید برای پایان جنگ در غزه پیشنهاد کرده‌اند. در همین حال، یکی از رهبران حماس تأیید کرد که هیئتی از این جنبش از دوحه راهی قاهره شده تا «ایده‌های جدیدی» برای آتش‌بس را بررسی کند.

به گفته این مقام، طرح موردنظر شامل آتش‌بسی ۵ تا ۷ ساله و آزادی تمامی اسرای اسرائیلی در مقابل آزادی زندانیان فلسطینی از زندان‌های اسرائیل، پایان رسمی جنگ و عقب‌نشینی کامل اسرائیل از غزه است.

این مقام فلسطینی افزود که حماس آمادگی خود را برای واگذاری مدیریت غزه به هر نهادی که در سطح ملی و منطقه‌ای بر سر آن توافق شود، اعلام کرده است. وی گفت که این نهاد می‌تواند تشکیلات خودگردان فلسطین در کرانه باختری باشد یا نهادی اجرایی جدید.

نمایندگان حماس در مشورت‌های قاهره، محمد درویش رئیس شورای رهبری این جنبش و خلیل الحیه مذاکره‌کننده ارشد خواهند بود.

یکی از رهبران حماس که نخواست نامش فاش شود، به خبرگزاری فرانسه گفت: هیئت این جنبش «نشست‌هایی با مقامات مصری درباره ایده‌های جدید برای رسیدن به آتش‌بس برگزار خواهد کرد». وی افزود که هیئت شامل «خلیل الحیه، رئیس هیئت مذاکره‌کننده و شماری از رهبران» خواهد بود.

اسرائیل هنوز هیچ واکنشی نسبت به این طرح پیشنهادی میانجی‌ها نشان نداده است. با اینکه هنوز زود است درباره موفقیت احتمالی این طرح قضاوت کرد، اما مقام فلسطینی تلاش‌های میانجی‌گران را جدی توصیف کرد و گفت حماس «انعطاف‌پذیری بی‌سابقه‌ای» از خود نشان داده است.

آخرین توافق آتش‌بس، یک ماه پیش و پس از آنکه اسرائیل بمباران غزه را از سر گرفت، فروپاشید.

چند روز پیش، حماس پیشنهادی اسرائیلی را که خواستار خلع سلاح این جنبش در برابر آتش‌بسی شش‌هفته‌ای بود، رد کرد.

روز شنبه، نخست‌وزیر اسرائیل بنیامین نتانیاهو گفت که تا زمانی که حماس نابود نشده و همه گروگان‌ها بازنگردند، جنگ پایان نخواهد یافت. در مقابل، حماس از اسرائیل خواسته است پیش از آزادی گروگان‌ها، به جنگ پایان دهد.



لبنان با نگاهی خوش‌بینانه به مواضع ترامپ از ریاض می‌نگرد

ولی‌عهد سعودی، شاهزاده محمد بن سلمان در حال بدرقه رئیس‌جمهور ترامپ (واس)
ولی‌عهد سعودی، شاهزاده محمد بن سلمان در حال بدرقه رئیس‌جمهور ترامپ (واس)
TT

لبنان با نگاهی خوش‌بینانه به مواضع ترامپ از ریاض می‌نگرد

ولی‌عهد سعودی، شاهزاده محمد بن سلمان در حال بدرقه رئیس‌جمهور ترامپ (واس)
ولی‌عهد سعودی، شاهزاده محمد بن سلمان در حال بدرقه رئیس‌جمهور ترامپ (واس)

مقامات لبنانی با خوش‌بینی به اظهارات رئیس‌جمهوری آمریکا، دونالد ترامپ، که از خاک پادشاهی سعودی بیان شد، به‌ویژه در مورد اعلام آمادگی کشورش برای «کمک به لبنان در ساختن آینده‌ای بهتر با همسایگانش»، همچنین تصمیم به رفع تحریم‌های اقتصادی از سوریه، که آن را تصمیمی دانستند که به‌صورت کلی بر وضعیت لبنان، و به‌ویژه در موضوع بازگشت آوارگان سوری، تأثیر مثبت خواهد داشت، واکنش نشان دادند.
ترامپ در جریان سفر تاریخی خود به پادشاهی سعودی، بخشی از سخنانش را به پرونده لبنان اختصاص داد؛ موضوعی که نشان‌دهنده توجه به این پرونده و ارسال پیام‌هایی برای لبنانی‌ها تلقی شد. مقامات لبنانی آگاه‌اند که برای دریافت کمک‌های عربی و بین‌المللی، شرایطی وجود دارد که در صدر آن، انحصار سلاح در دست دولت و همچنین اجرای اصلاحات متعدد است که دولت لبنان اجرای آن‌ها را آغاز کرده است.

لبنان چه باید بکند؟

دکتر محی‌الدین شحیمی، استاد حقوق و سیاست خارجی در پاریس، معتقد است: «منطقه پس از سفر ترامپ وارد عصری نوین شده و از این پس شاهد تحولات بسیاری خواهیم بود. نخستین آن، هدیه آمریکایی به شاهزاده محمد بن سلمان، یعنی رفع تحریم‌ها از سوریه است که نشانه آغاز مرحله‌ای جدید مبتنی بر حمایت، تشویق، حفاظت و بازسازی سوریه نوین است.» او در گفت‌وگو با روزنامه «الشرق الأوسط» تأکید کرد که «لبنان باید این تحولات ژئوپولیتیکی را به‌خوبی درک کند و با سرعت لازم با آن همسو و همراه شود تا مبادا از این روند جا بماند و به حاشیه رانده شود. این همراهی از طریق اجرای شفاف قطعنامه‌های بین‌المللی و اتخاذ تمام تدابیر و اصلاحات لازم برای حرکت به سوی حاکمیت قانون، نهادسازی، انحصار سلاح و تحقق حاکمیت لبنان ممکن خواهد شد تا اعتماد جامعه جهانی بازیابی شود.»

مواضع استثنایی

در جریان نشست شورای همکاری خلیج – آمریکا در روز چهارشنبه، ولی‌عهد سعودی، شاهزاده محمد بن سلمان، بر حمایت از ثبات لبنان تأکید کرد و گفت: «ضروری است که سلاح تنها در دست دولت لبنان باشد و باید از تلاش‌های مربوط به تثبیت اوضاع در این کشور حمایت کرد.»
از سوی دیگر، ترامپ نیز تأکید کرد: «لبنان فرصت دارد تا دولتی واقعی و مستقل بسازد، به‌دور از سلطه حزب‌الله، در صورتی که تلاش‌های رئیس‌جمهور و نخست‌وزیر لبنان به ثمر بنشیند.»
ترامپ پیش‌تر نیز در نشست سرمایه‌گذاری سعودی – آمریکایی در روز سه‌شنبه گفته بود: «لبنان قربانی سلطه حزب‌الله و دخالت‌های ایران بوده است. حزب‌الله کشور لبنان را غارت کرده، برای مردمش بدبختی به بار آورده و آرمان‌های بیروت را نابود کرده است.»
او افزود: «تروریسم در غزه و لبنان جان بسیاری را گرفته و ملت‌های این مناطق را اسیر آشوب و ویرانی کرده است.» ترامپ تأکید کرد که کشورش «آماده است به لبنان برای ساختن آینده‌ای بهتر با همسایگانش کمک کند.» او همچنین افزود: «شنیده‌ام که دولت جدید لبنان دولتی حرفه‌ای است و به‌شکل جدی برای منافع ملت خود تلاش می‌کند. ما از هرگونه تلاش اصلاحی که از دل حاکمیت و استقلال لبنان برخیزد، استقبال می‌کنیم.»

واکنش‌های لبنانی

نواف سلام، نخست‌وزیر لبنان، از تصمیم رئیس‌جمهوری آمریکا مبنی بر رفع تحریم‌ها از سوریه استقبال کرد و آن را تصمیمی دانست که «بازتاب‌های مثبتی برای لبنان و کل منطقه خواهد داشت.» او از پادشاهی سعودی نیز به‌خاطر ابتکار و تلاش‌هایش در این زمینه قدردانی کرد.
یوسف رَجی، وزیر امور خارجه لبنان، نیز از تصمیم ترامپ برای رفع تحریم‌های آمریکا علیه سوریه استقبال کرد و آن را حاصل «مساعی خیرخواهانه ولی‌عهد سعودی شاهزاده محمد بن سلمان» دانست. او در مورد «تأثیر مثبت این تصمیم بر لبنان و منطقه، به‌ویژه در روند بازگشت آوارگان سوری به وطنشان» سخن گفت.
همچنین، ولید جنبلاط، رهبر دروزی لبنان، از ترامپ به‌خاطر لغو تحریم‌های سوریه تشکر کرد و آن را «دستاوردی بزرگ دانست که تأثیر قابل توجهی بر ما خواهد داشت».
نخست‌وزیر پیشین لبنان، نجیب میقاتی نیز از ولی‌عهد شاهزاده محمد بن سلمان، به‌خاطر «تلاش‌هایش برای محافظت از منطقه و جلوگیری از طرح‌هایی که هدفشان تجزیه و تفرقه در کشورهای منطقه است» قدردانی کرد.
او در بیانیه‌ای گفت: «نشست بین ولی‌عهد و رئیس‌جمهوری آمریکا، دونالد ترامپ، و نتایجی که به همراه داشت، نقطه‌عطفی در تاریخ منطقه به‌شمار می‌رود.» وی افزود: «در مورد لبنان، ما اطمینان داریم که تلاش‌های ولی‌عهد منجر به فراهم شدن حمایت واقعی از لبنان خواهد شد که به بهبود، بازسازی و تأمین ثبات پایدار آن کمک می‌کند.»
همچنین، فؤاد السنیوره، نخست‌وزیر پیشین لبنان، از تصمیم آمریکا استقبال کرد و گفت: «این تصمیم، به‌همراه دیدار تاریخی میان رئیس‌جمهوری ترامپ و رئیس‌جمهوری سوریه با حمایت شاهزاده محمد بن سلمان، نقش بزرگی در کاهش آثار تحریم‌ها بر اقتصاد لبنان خواهد داشت؛ زیرا اقتصاد لبنان به اقتصاد سوریه گره خورده و سوریه تنها گذرگاه زمینی لبنان به کشورهای مشرق عربی و اروپا است.» او همچنین افزود: «این تحولات به تقویت تلاش‌ها برای تسریع در روند بازگشت پناهندگان سوری مقیم لبنان به شهرها و روستاهایشان در سوریه کمک خواهد کرد.»