پس از پایان دور دوم مذاکرات ایران و آمریکا درباره برنامه هسته ای و برنامه های تسلیحاتی دیگر تهران بحث و گفتگو در عراق درباره پیامدهای احتمالی موفقیت یا شکست مذاکرات بر بغداد داغ شده است.
عراقی ها در مورد این مذاکرات اختلاف نظر دارند. حامیان و متحدان رژیم ایران در عراق امیدوارند مذاکرات به نتیجه برسند و فصل جدیدی از روابط سازنده و به دور از تهدید به جنگ و خصومت های همیشگی بین آمریکا و ایران آغاز شود. دشمنان رژیم ایران در عراق می گویند «ای کاش» مذاکرات شکست بخورد و در نتیجه توان نظامی ایران نابود شود و در صورت امکان رژیم جمهوری اسلامی برچیده شود.
با این حال هر دو گروه یقین دارند که روند مذاکرات کنونی خواه شکست بخورد و خواه به نتیجه برسد «پیامدهای حتمی» بر روی عراق خواهد داشت و دامنه این پیامدها اکثر مسائل سیاسی و امنیتی و اقتصادی را شامل می شود.
عراقی ها منتظرند که ببینند نتیجه مذاکرات چه خواهد شد. ابراهیم العبادی پژوهشگر و نویسنده عراقی در این باره می گوید موفقیت یا شکست مذاکرات «تاثیر مستقیم مثبت یا منفی روی عراق خواهد داشت».
العبادی در ادامه گفتگو با «الشرق الاوسط» افزود «اگر مذاکرات نتیجه بخش باشد فضای دو قطبی بین دو طرف کاهش پیدا می کند و از شدت فشارهایی که دو طرف از طریق اهرم های مستقیم و غیر مستقیم خود اعمال می کنند کاسته می شود. آمریکا از نظر مالی و اقتصادی ایران را تحت فشار گذاشته و ایران برای دور زدن تحریم ها دست به تاکتیک های پیچیده می زند که یکی از آنها سوءاستفاده از نظام پولی عراق از طریق گروه های نیابتی و برخی گروه های عراقی است و این گروه ها خود را موظف به کمک به رژیم ایران می دانند».
العبادی با اشاره تلویحی به گروه های مسلح ایران در عراق تاکید کرد «برخی نیروهای عراقی علنا اعلام می کنند که طرف ایران ایستاده اند و اگر آمریکا و اسرائیل اقدام نظامی علیه ایران انجام دهند این نیروها وارد نبرد و تقابل نظامی می شوند و شاید حتی به منافع آمریکا در عراق و منطقه حمله کنند یا اینکه مستقیما با موشک و پهپاد اسرائیل را بزنند به خصوص اینکه خبرهایی منتشر شده که رژیم ایران موشک های دور برد در اختیار گروه های متحد خود در عراق قرار داده است».
این کارشناس عراقی اظهار داشت «عراق از فشار حداکثری آمریکا علیه ایران خیلی زیان خواهد کرد به ویژه اگر واشنگتن بخواهد به این رویکرد خود ادامه دهد و نگذارد عراق از ایران گاز مورد نیاز برای تولید برق بخرد. قطعی برق در گرمای تابستان یک مشکل مزمن در همه دولت های عراقی بوده و همواره باعث ناامنی امنیتی و بی ثباتی سیاسی شده است».
از این رو «عراقی ها با نگرانی و استرس عمیق همه اظهارات و پیشنهادهای آمریکا را که می تواند به ایران و متحدانشان فشار بیاورد دنبال می کنند. حکومت عراق بیم آن دارد که هر گونه ناامنی در منطقه صادرات نفت از طریق تنگه هرمز را تعطیل کند چرا که ایران تهدید کرده که اگر جنگ شود تنگه هرمز را می بندد».
العبادی خاطر نشان کرد «اگر مذاکرات ایران و آمریکا به نتیجه برسد موضع تندروهای عراقی علیه آمریکا و سیاست های آمریکا در منطقه تا حدی نرم تر خواهد شد و فشارهای سیاسی و رسانه ای و تاکتیک های امنیتی تنش زای این نیروهای تندروی عراقی برای جلوگیری از هر گونه نزدیکی بین عراق و کشورهای عربی یا ورود سرمایه گذاری های آمریکایی یا خلیجی به عراق کاهش پیدا می کند».
دکتر احسان الشمری رئیس «مرکز تفکیر سیاسی» و استاد مطالعات استراتژیک و بین الملل در دانشگاه بغداد با العبادی هم نظر است که مذاکرات بین واشنگتن و تهران «در صورت شکست یا موفقیت بر عراق تاثیر می گذارد».
الشمری در گفتگو با «الشرق الاوسط» معتقد است «اگر واشنگتن و تهران توافق کنند بی گمان فضای تشنج و تنش در عراق کاهش پیدا می کند و اگر توافق نکنند عراق به صحنه درگیری تبدیل می شود».
آیا واشنگتن می تواند تهران را متقاعد یا مجبور کند منزوی شود و به متحدانش پشت کند؟ الشمری در این باره معتقد است «اگر چنین شود بسیاری از موازین نیروهای سیاسی عراقی دستخوش تحول خواهد شد. واشنگتن حاضر نیست که ایران و آمریکا در عراق نفوذ داشته باشند. آمریکا با مذاکره یا بدون مذاکره اجازه نخواهد داد نفوذ منطقه ای ایران در عراق و کشورهای دیگر ادامه پیدا کند».
او یادآور شد «ما در هر دو صورت، شکست یا موفقیت مذاکرات شاهد تحولات عمیقی خواهیم بود به خصوص در ارتباط با ایده خاورمیانه جدید که اجرای آن به طور تدریجی و با سناریوهای گوناگون آغاز شده است».
الشمری اضافه کرد اگر مذاکرات به نتیجه نرسد «پیامدهای امنیتی جدی خواهد داشت چرا که شکست مذاکرات انگیزه به گروه های مسلح عراق برای حمله به منافع آمریکا در عراق و منطقه می دهد و آمریکا به نوبه خود واکنش سخت نشان خواهد داد و در نتیجه کل روند سیاسی از هم می پاشد».
از سوی دیگر نبیل المرسومی کارشناس اقتصادی می گوید «برآوردم این است که موفقیت مذاکرات هسته ای بین واشنگتن و تهران چند پیامد احتمالی خواهد داشت».
المرسومی در پیامی در «فیس بوک» افزود «یکی از پیامدها افزایش فشار به قیمت نفت جهان است چرا که یک و نیم میلیون بشکه نفت ایران روانه بازارهای جهان خواهد شد و روند کاهش قیمت نفت شتاب می گیرد».
او خاطر نشان کرد «این تاثیر مثبت روی حوزه انرژی و واردات گاز و برق عراق از ایران خواهد داشت چرا که دلار از طریق نظام بانکی به ایران حواله خواهد شد».
المرسومی برآورد کرد «اگر مذاکرات به نتیجه برسد اختلاف قیمت دلار در برابر دینار عراق در بازار رسمی و موازی کاهش پیدا خواهد کرد چرا که تامین مالی تجارت خارجی با ایران از طریق نظام بانکی انجام خواهد شد».
