اظهاراتی که از سوی باسم العوادی، سخنگوی دولت عراق، مطرح شد و از سوی بسیاری «احساسی» و «غیر حرفهای» توصیف شدهاند، موجی از انتقادها را در پی داشت؛ بهویژه آنکه تنها چند ساعت پس از پایان اجلاس سران عرب در بغداد و صدور بیانیه پایانی بیان شدند.
این اظهارات، حتی باعث شگفتی و ناراحتی برخی از نزدیکان دولت و دوستان شخصی العوادی شد؛ فردی که به گفته منابع آگاه، همواره به آرامش و خونسردی شهرت داشته است.
یکی از منابع نزدیک به دولت در گفتوگو با «الشرق الأوسط» اظهار کرد: «نمیدانم چه اتفاقی افتاد که باعث شد آقای العوادی چنین واکنشی نشان دهد؛ او معمولاً فردی آرام و منطقی است.»
خشم و واکنش تند
العوادی در گفتوگویی تلویزیونی و با لحنی تند و خشمگین اظهار داشت: «یکی از دستاوردهای این اجلاس آن است که به دیگران بگوییم: به ما احترام بگذارید، ما قوی هستیم. اگر کسی نگران بازگشت رهبری عربی عراق است، باید بداند که ما چنین قصدی نداریم.»
او با این سخنان به نوعی به دوران صدام حسین و پیامدهای جنگافروزانهی آن دوره اشاره کرد.
منبع مذکور افزود: «به نظر میرسد فشارهای مربوط به میزبانی اجلاس و انتقادهایی که از سطح مشارکت هیئتهای عربی مطرح شد، بر برخی از مسئولان دولت تأثیر گذاشته است.»
وی در عین حال گفت که مشخص نیست آیا نخستوزیر محمد شیاع السودانی قصد دارد به دلیل این اظهارات، العوادی را از سمت خود برکنار کند یا خیر.
نخستوزیر السودانی در پایان اجلاس ضمن قدردانی از مشارکت کشورهای عربی گفت: «به نمایندگی از دولت و ملت عراق، از برادران عربی که در دو اجلاس سیاسی و توسعهای بغداد شرکت کردند، تشکر میکنم. امیدواریم نتایج این نشستها در تحقق آرمانهای ملتهای عربی مؤثر باشد.»
او افزود: «بغداد همواره عرصهای برای همکاری مشترک عربی، مظهر قدرت و جایگاهی اثرگذار در روند تصمیمسازی عربی خواهد بود. ابتکارات و مصوباتی که از این اجلاسها حاصل شد، پاسخی درخور به چالشهای منطقهای است. مردم عراق با آغوشی باز پذیرای هر تلاش واقعی برای آیندهای بهتر، ثبات و توسعه هستند.»
درخواست برای اصلاح یا عذرخواهی
در واکنش به سخنان العوادی، عماد عبداللطیف سالم، استاد اقتصاد در دانشگاه بغداد، در یادداشتی نوشت: «امیدوارم آقای باسم العوادی، سخنگوی محترم دولت، این سخنان را اصلاح کرده یا از آن عذرخواهی کند.»
به نظر میرسد موضوع سطح پایین نمایندگی برخی کشورها در اجلاس بغداد، ناراحتیهایی را در میان مقامات عراقی، از جمله سخنگوی دولت، ایجاد کرده است؛ با وجود آنکه مسئولان بارها از موفقیت نشست و توازن در سطح مشارکت دفاع کردهاند.
العوادی در مصاحبهای دیگر که روز شنبه انجام شد، اظهار داشت: «تعامل سیاسی عراق با کشورهای عربی و سیاست خارجی ما، بر پایه درسهایی که از این اجلاس و سطح مشارکت کشورهای عربی گرفتیم، شکل خواهد گرفت. ما همچنان به رویکرد مثبت خود نسبت به برادران عرب پایبندیم، اما این اجلاس برای ما تجربهای آموزنده بود.»
او افزود: «تعامل ما با کشورهای عربی ادامه خواهد داشت، اما این اجلاس، نقطه عطفی مهم برای دستگاه دیپلماسی عراق بود و بیتردید سیاست خارجی کشور بر مبنای نتایج و درسهای آن بازنگری خواهد شد.»
