دو سال گذشت؛ چرا روسیه مطمئن است در جنگ پیروز می شود؟

سربازان روسی در مراسم افتتاح بنای یادبود نظامیان روسیه که در جنگ کشته شدند (رویترز)
سربازان روسی در مراسم افتتاح بنای یادبود نظامیان روسیه که در جنگ کشته شدند (رویترز)
TT

دو سال گذشت؛ چرا روسیه مطمئن است در جنگ پیروز می شود؟

سربازان روسی در مراسم افتتاح بنای یادبود نظامیان روسیه که در جنگ کشته شدند (رویترز)
سربازان روسی در مراسم افتتاح بنای یادبود نظامیان روسیه که در جنگ کشته شدند (رویترز)

وقتی روسیه دو سال پیش به اوکراین حمله کرد نظامیان اوکراین با چنگ و دندان به دفاع از سرزمینشان برخاستند و غرب تمام قد کنار اوکراین ایستاد و به همین دلیل امید به توان ارتش اوکراین برای مقابله با مهاجمان افزایش یافت.
دو سال گذشت و امیدها به پیروزی اوکراین کاهش فزاینده داشته و تعهد غرب به حمایت از اوکراین کاهش یافته است. کمک های نظامی چند میلیارد دلاری آمریکا با توجه به امکان افزایش جنگ و درگیری در آینده و کمبود بودجه در دوره پیش از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا بلا تکلیف است و نیز این احتمال را نباید نادیده گرفت که دولت بعدی آمریکا حمایت کمتری از اوکراین نشان دهد. خطوط مقدم در صحنه جنگ در چند ماه گذشته به استثنای موفقیت های اخیر نظامیان روسیه در شرق اوکراین تغییر نکردند.

سرباز روس نزدیک یکی از ساختمان های خرابه در آودیوکا (رویترز)

کی یف مرتب اعلام می کند که اسلحه مناسب و موثر برای نبرد با روسیه به دستش نمی رسد. طبق برخی گزارش ها نظامیان اوکراین در خطوط مقدم درگیری به دلیل کمبود مهمات و نیرو روحیه شان را باخته اند. اختلافات سیاسی داخلی و برکناری والری زالوژنی فرمانده ارتش اوکراین باعث بروز نگرانی از تکلیف استراتژی نظامی اوکراین شد.
به گزارش سی ان بی سی جیمز نیکسی مدیر برنامه روسیه و اوراسیا در اندیشکده «چتم هاوس» گفت «امسال برای اوکراین سخت تر از سال های قبلی جنگ است که بخشی از آن به دلیل تغییر زالوژنی و ترک آودیوکا توسط ارتش اوکراین است اما مساله اصلی اوکراینی ها این است که نمی دانند چقدر می توانند روی کمک های غربی حساب کنند».
او خاطر نشان کرد «تصور می کنم رئیس جمهوری که نمی تواند کمک های مرگبار ارایه کند و رئیس جمهوری که کمک های مرگبار در اختیار اوکراین قرار نمی دهد از نظر اوکراین و اوکراینی ها با یکدیگر فرق دارند. این مساله زندگی و مرگ است. ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه روی پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری حساب نمی کند چون پوتین فکر می کند که فارغ از نتایج انتخابات آمریکا در ماه نوامبر روسیه پیروز خواهد شد».
نیکسی اضافه کرد «به عبارت دیگر پوتین ضعف آمریکا را فهمیده و او درست فهمیده است. اما باید منتظر ماند و دید که آیا این اعتماد به نفس پوتین در باره پیروزی به جا بوده یا خیر. پوتین دستکم می داند که توان نظامی اش در تابستان یا سال بعد چقدر است اما این کلام در مورد اوکراین صدق نمی کند».
دعواهای سیاسی داخلی در غرب خواه قبل از انتخابات آمریکا و بریتانیا و پارلمان اروپا امسال غالب خواهد بود. نیکسون می گوید «اما روسیه چنین محدودیت هایی ندارد. مسکو حاضر است برای رسیدن به پیروزی به روسیه خسارت هر چقدر بزرگ وارد کند».

ستون دود از ساختمانی در باخموت بالا می رود. باخموت در دونتسک صحنه درگیری شدید با ارتش روسیه است (آسوشیتد پرس)

روس ها روحیه گرفتند

بی گمان روسیه در آغاز سومین سال جنگ ذوق زده است و با پیشروی اخیر و تصرف آودیوکا روحیه گرفت. تصرف آودیوکا هفته گذشته بزرگ ترین پیروزی در ۹ ماه اخیر بود. روس ها هفته گذشته موفقیت های منطقه ای نیز داشتند. مسکو قبل از انتخابات ریاست جمهوری ماه آینده موفق شد مخالفان سیاسی اش در داخل را از میان بردارد. بر کسی پوشیده نیست که نتیجه انتخابات روسیه مشخص است که ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه به راحتی پیروز می شد به خصوص اینکه اکثر مخالفان پوتین یا در تبعید اختیاری هستند و یا حق فعالیت سیاسی ندارند و یا اینکه زندانی اند و یا درگذشتند که آخرین آنها الکسی ناوالنی هفته پیش در یکی از زندان های دور افتاده در قطب شمال درگذشت.
البته نتیجه جنگ قابل پیش بینی نیست با این حال تحلیلگران سیاسی می گویند که روسیه کارت های زیادی در ارتباط با جنگ دارد.
کرت ولکر نماینده سابق آمریکا در ناتو و فرستاده ویژه آمریکا در اوکراین به شبکه «سی ان بی سی» گفت برآوردم از گفتگوهایی که با مقامات محلی و فرماندهان نظامی اوکراین داشتم این است که آنها «از غرب و به خصوص آمریکا بسیار نگران هستند».
او افزود «آیا مثل قبل از اوکراین حمایت نظامی و اقتصادی می کنیم؟‌ آنها همچنان به این حمایت نیاز دارند و بدون حمایت غرب نگران خواهند شد چرا که روسیه منابع بیشتری دارد و به پیشروی و فشار در جبهه های درگیری و به خرید پهپاد و موشک ادامه خواهد داد و شهرهای اوکراین را مورد هدف قرار می دهد. پس این جنگ به رویه کنونی ادامه پیدا می کند و لزوما تلفات سنگین نخواهد داشت اما مثل الان ادامه می یابد و هیچ منطقه ای پس گرفته نمی شود».

سربازان روسیه وسط آوار نزدیک یک خودروی منهدم شده در آودیوکای اوکراین (رویترز)

دستاوردهای روسیه

روسیه در چند ماه نخست جنگ در اوکراین در بهار ۲۰۲۲ به خاطر استراتژی و تاکتیک های نظامی اش مورد انتقاد و تمسخر قرار گرفت و ارتش روسیه آن زمان پس از تلاش ناکام برای پیشروی به سمت کی یف به سرعت در جبهه شمالی عقب کشیدند.
به گزارش «سی ان بی سی» در آن زمان گفته شد که ارتش روسیه آموزش دیده و مجهز و منظم نیست اما تحلیلگران مسائل دفاعی معتقدند که ارتش روسیه بر این مشکلات غلبه کرد و سال گذشته سازمان یافته تر و هماهنگ تر شد.
این گزارش افزود تاکتیک های نظامی روسیه دیگر مایه ریشخند و تمسخر نیست. ارتش روسیه در مواضع دفاعی بسیار محکم سنگر گرفته و ضد حمله تابستان اوکراین را ناکام گذاشت. روسیه در اوکراین و عمدتا در بخش های شرقی دست به حمله می زند.
ارتش روسیه با تصرف آودیوکا در دونتسک پس از چندین ماه درگیری سنگین روحیه گرفت. پوتین از آن به عنوان «موفقیت مطلق و مسلم» یاد کرد و گفت که باید این رویداد «بستر ساز» شود.
تحلیلگران می گویند که روسیه پیش از انتخابات ۱۵ و ۱۷ مارس به این پیروزی دست یافته که زمان خوبی برای پوتین است. روسیه در پی این بود که در فضای اطلاعاتی اوکراین وحشت ایجاد کرده و روحیه اوکراینی ها را تضعیف کند.

سربازان اوکراینی در حال یک سامانه ضد هوایی آلمانی نزدیک شهر اودسا در جنوب اوکراین (آژانس عکس اروپا)

روسیه آمار تلفات نظامیانش در نبرد طولانی برای تصرف آودیوکا را تایید یا تکذیب نکرده اما اوکراین برآورد کرده که ۴۷ هزار سرباز روس در این نبرد کشته شدند. البته دست یابی به آمار دقیق و به روز امکان پذیر نیست اما مقامات آمریکا در ماه اوت گفتند که حدود ۵۰۰ هزار سرباز اوکراینی و روس در این نبرد کشته و زخمی شدند.
تحلیلگران می گویند آنچه برای سران مسکو اهمیت دارد تصویر پیروزی در آودیوکا در نظر مردم روسیه قبل از انتخابات است که می تواند برای غرب پیام بفرستد مبنی بر اینکه روسیه در یک جنگ طولانی عزم خود را برای رسیدن به اهدافش در اوکراین به هر قیمتی جزم کرده است.
نیروی کار
روسیه اینک تقریبا یک پنجم سرزمین اوکراین را اشغال کرده و توان خود را برای بسیج و ارسال صدها هزار نفر برای جنگ در اوکراین نشان داد. روسیه از این نظر هم دست بالا را دارد چرا که اوکراین می گفت که بسیج نیروی بیشتر از میان غیر نظامیان و فرستادن آنها برای جنگ مایه شرمساری است.
وولکر توضیح داد «به گمانم این جنگ تا زمانی که پوتین در قدرت است ادامه پیدا می کند چرا که کسی دلش به حال روس هایی که پوتین آنها را به کشتن می دهد نمی سوزد. پوتین پشت سر هم نیرو به جبهه های مقدم می فرستد و ده ها و ده ها هزار نفر را می کشد».

ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه (آسوشیتد پرس)

دیوید کیریچنکو تحلیلگر مرکز تحلیل سیاست اروپا گفت «ارتش اوکراین به فکر جذب ۵۰۰ هزار سرباز دیگر برای جنگ است. ولودیمیر زلسنکی رئیس جمهور اوکراین با ابراز نگرانی گفت که این مساله «حساس» است. جذب نیرو برای جنگ «بحث داغ بین دولت و ارتش» بوده و حالا این بحث و اختلاف اجتناب ناپذیر شده است».
او افزود «پیداست که اوکراین گزینه ای به جز بسیج نیروی بیشتر از میان مردم ندارد». کیریچنکو خاطر نشان کرد «مردان و زنانی که در ۲۳ ماه گذشته در جبهه می جنگند دچار خستگی شدید و تلفات سنگین شده اند».
کیریچنکو خاطر نشان کرد «اختلافات درباره جذب نیروی بیشتر بالا گرفته و اکثر کمک های نظامی علنی آمریکا دارد به پایان می رسد و کنگره هنوز با ارسال کمک های بیشتر موافقت نکرده است. اوکراین که با کمبود تسلیحات مواجه است بسیاری از عملیات نظامی را موقتا متوقف کرده و شرایط در جبهه دشوار شده است. جنگ دستکم اینک تا حد زیادی فرسایشی شده که البته این وضع به نفع روسیه است. با این حال نشانه ای از پایان مقاومت اوکراینی ها نیست».



سرگردانی اروپا درباره وضعیت پس از بایدن

 (dpa)
(dpa)
TT

سرگردانی اروپا درباره وضعیت پس از بایدن

 (dpa)
(dpa)

با بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید در ۲۰ ژانویه، رهبران اروپایی که در بوداپست گرد هم آمده‌اند، به سرعت نسبت به این تحول واکنش نشان دادند. این نشست، تحت عنوان «گروه سیاسی اروپا» با حضور تمامی کشورهای اروپایی به جز روسیه برگزار شد، و روز جمعه تنها به سران ۲۷ کشور اتحادیه اروپا اختصاص خواهد داشت.

بازگشت ترامپ، باری دیگر ایده «استقلال راهبردی» را مطرح کرده و امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه، که از طرفداران اصلی آن است، با تأکید بیشتر این موضوع را بیان کرد. او در سخنرانی طولانی خود، با استناد به دلایل مختلف، بر ضرورت مدیریت سرنوشت اروپا توسط خود اروپایی‌ها تأکید کرد. مکرون اشاره کرد که برخی کشورهای اروپایی همچنان ترجیح می‌دهند روابط خود را با ترامپ به‌خاطر محافظت از «چتر امنیتی آمریکا و ناتو» تنظیم کنند.

این سخنرانی به‌صورت زنده از سایت کاخ الیزه در شبکه اجتماعی «ایکس» پخش شد. این موضوع در پی تماس تلفنی چهارشنبه شب بین مکرون و ترامپ مطرح شد که کاخ الیزه آن را «بسیار خوب» توصیف کرد. طرفین توافق کردند برای بازگشت صلح و ثبات و حل بحران‌های بزرگ بین‌المللی همکاری کنند.

مکرون همچنین بر اهمیت نقش اروپا در مسائل اوکراین و خاورمیانه تأکید کرد. این موضوع ناشی از نگرانی فرانسه از رویکرد احتمالی ترامپ در انجام توافقات یکجانبه بدون مشورت با متحدان اروپایی‌ است. با پیروزی ترامپ، اروپا به‌طور جدی نگران است که در صورت کاهش تعهدات آمریکا نسبت به ناتو، «بی‌پناه» شود. به همین دلیل، ساختن دفاع اروپایی با رویکرد «استقلال راهبردی» به اولویت نخست تبدیل شده است.

مکرون در سخنانش به همتایان اروپایی خود، تهدیدهایی را که اروپا را احاطه کرده برشمرد؛ از جمله جنگ اوکراین، تروریسم، مهاجرت غیرقانونی، تنش‌ها بین کشورها مانند وضعیت بین آذربایجان و ارمنستان، و رقابت‌های ژئوپلیتیک میان آمریکا و چین که به دنبال منافع خود بدون توجه به قوانین بین‌المللی هستند. او گفت: «آیا دیگران تاریخ ما را می‌نویسند یا ما خود می‌خواهیم آن را بنویسیم؟» و پاسخ داد که به‌نظر او، اروپا توانایی این کار را دارد. او اضافه کرد که راه رسیدن به این هدف از طریق اقدامات عملی و ایمان به توانایی‌های اروپا در تحقق استقلال راهبردی است.

مکرون این فرصت را غنیمت شمرد تا به ترامپ پیام دهد که پیروزی اوکراین به سود اروپا خواهد بود و اروپا نباید اجازه دهد روسیه پیروز شود، چراکه پیروزی روسیه یعنی قدرت‌گیری یک امپراتوری در مرزهای اروپا و احتمال برنامه‌های توسعه‌طلبانه آن پس از اوکراین.

بنجامین حداد، وزیر امور اروپایی فرانسه، در این باره گفت که اگر اروپایی‌ها مسئولیت امنیت خود را بر عهده نگیرند، دیگران سرنوشتشان را تعیین خواهند کرد.

در عین حال، مکرون تأکید کرد که اروپا باید خود را با شرایط جدید پس از انتخاب ترامپ تطبیق دهد و نمی‌تواند همیشه دفاع از امنیت خود را به آمریکایی‌ها بسپارد. او بر این باور است که دفاع از منافع اروپا باید در اولویت اروپایی‌ها باشد، اما بدون رد همکاری با ناتو و بدون ملی‌گرایی افراطی که باعث ضعف اروپا شود. به‌گفته او، راه درست این است که اروپا بیداری راهبردی داشته باشد و به‌سرعت به سمت ساختن نیروی دفاعی مستقل خود حرکت کند که با چارچوب ناتو سازگار باشد، اما در عین حال از آن استقلال داشته باشد.

مکرون با این موضع می‌خواهد نقش اصلی در گفتگو با ترامپ را ایفا کند و حد و مرز روابط با واشنگتن را مشخص کند. با این حال، بسیاری تردید دارند که اروپا بتواند به‌طور جمعی این مسیر را دنبال کند، زیرا برخی کشورهای اروپایی ترجیح می‌دهند امنیت خود را از طریق حمایت آمریکا و ناتو تأمین کنند.