چرا «اخوان المسلمین» به سازندگان سریال «الحشاشین» حمله کرد؟

کارشناسان از شباهت در عقاید حسن الصباح و حسن البنا می‌گویند

کریم عبد العزیز در یکی از سکانس ها (شرکت فیلمساز)
کریم عبد العزیز در یکی از سکانس ها (شرکت فیلمساز)
TT

چرا «اخوان المسلمین» به سازندگان سریال «الحشاشین» حمله کرد؟

کریم عبد العزیز در یکی از سکانس ها (شرکت فیلمساز)
کریم عبد العزیز در یکی از سکانس ها (شرکت فیلمساز)

بلافاصله پس از پخش اولین قسمت از سریال مصری «الحشاشین» در ماه رمضان از تعدادی از شبکه‌های مصری و عربی، فعالان و چهره‌های رسانه‌ای وابسته به «اخوان المسلمین» کمپین «انتقاد شدید» را علیه این سریال به راه انداختند.
این سریال الهام گرفته از تاریخچه گروه حَشّاشین (باطنی‌ها) است که در قرون وسطی بین سال‌های ۱۰۹۰ تا ۱۲۷۵ پس از میلاد مسیح زندگی می‌کردند. بنیان‌گذار آن شخصی به نام حسن صباح بود. سؤالاتی در مورد دلایل حمله اخوانی‌ها نسبت به این سریال مطرح شده‌است.
فعالان شبکه‌های اجتماعی و متخصصان مسائل سازمان‌های «اسلام سیاسی» معتقدند کارزار حمله اخوان به دلیل «آگاه شدن افراد وابسته به این گروه یا کسانی که با آن همدردی می‌کنند از شباهت‌های بین دو گروه و حساسیت شدید آنها نسبت به هرگونه تلاش برای افشای استثمار دین برای اهداف سیاسی است».
سریال الحشاشین با بازی تعدادی از بازیگران مصری و عرب به پیشگامی هنرمند مصری کریم عبدالعزیز است. این اثر به نویسندگی عبدالرحیم کمال، کارگردانی پیتر میمی و تهیه کنندگی شرکت «المتحده» در حال پخش است.
فیلمبرداری این سریال دو سال به طول انجامید و قرار بود در ماه رمضان سال گذشته نمایش داده شود اما با توجه به گفته‌های قبلی سازندگان، به دلیل فیلمبرداری صحنه‌هایی از این سریال در مالتا و قزاقستان، نمایش به تعویق افتاد.
این سریال داستان حسن الصباح، بنیانگذار گروه حشاشین، خطرناک‌ترین جنبش زیرزمینی و مرگبارترین گروه مخفی در قرن یازدهم میلادی به عنوان بخشی از فرقه نزاریه را روایت می‌کند.
فعالان و متخصصان رسانه ای طرفدار اخوان المسلمین کمپین شدیدی را برای حمله به سریال و سازندگان آن راه اندازی کردند.
کمپین حمله جنبه‌های مختلفی داشت که برخی از آنها مستقیماً از توصیف سریال به‌عنوان «طرح تاریخی اخوان و تشبیه آن‌ها به گروه حشاشین» انتقاد کردند. در حالی که برخی دیگر مسیر هنری مرتبط با «تلاش برای نقد زبان به کار رفته در اثر و هزینه مالی آن» را در پیش گرفت.

یکی از سکانس های «الحشاشین» (شرکت فیلمساز)

روزنامه‌نگار وابسته به اخوان، محمد ناصر، پست‌ها، پیوندها و ویدئوهایی در انتقاد از این سریال منتشر کرد. او در یکی از آنها در حساب کاربری خود در سایت «ایکس» نوشت: «بهتر بود سریال به دلیل هزینه‌های زیاد تولید نمی‌شد».
از سوی دیگر، اسامه جاویش، روزنامه‌نگار طرفدار اخوان المسلمین، یک پست وبلاگی در «X» منتشر کرد که در آن سعی داشت سریال را به سخره بگیرد. او نوشت: «فوری... پخش تازه‌ترین قسمت حشاشین... معلوم شد اخوانی‌ها هیولا هستند».
با این حال، بسیاری از نظرات در مورد آن پست، انتقادات شدیدی را متوجه جاویش کرد و گفتند که او «به شباهت بین اخوان و حشاشین اعتراف کرده‌است».
به نوبه خود، سامی کمال الدین، روزنامه‌نگار وابسته به «اخوان»، تلاش کرد برای پرهیز از مسیر سیاسی، استفاده از نقد هنری برای حمله به سریال، آن را «سریال کارتونی» توصیف کرد. او گفت که اپیزودهایی که نمایش داده شد «فقر هنری آشکاری داشتند».
از سوی دیگر، وبلاگ نویسان به انتقاد اخوان از سریال حمله کردند و این حمله را به شباهت دو گروهی که این درام فاش می‌کند نسبت دادند.
اکانتی به نام «نادر الشریف» در «X» نوشت: «حسن الصباح، بنیانگذار حشاشین، و حسن البنا، مؤسس اخوان، دو روی یک سکه هستند و همه انتقادات به این سریال، منشأ و شیوه‌های حشاشین را افشا می‌کند که هیچ تفاوتی با شیوه‌های اخوان ندارد».
برخی از بلاگرها از سبک «کمیک» برای تمسخر خشم اخوان علیه سریال استفاده کردند.

احمد بان، نویسنده و پژوهشگر متخصص در امور سازمان‌های افراطی نیز به نوبه خود اظهار کرد که حمله اخوان به سریال «حشاشین» را می‌توان در چارچوب این دانست که اعضای اخوان این سریال را به عنوان یک «طرح سیاسی و فکری علیه خود» می‌بینند.
او به الشرق الاوسط توضیح داد: «بسیاری از گروه‌ها مانند اخوان نسبت به هرگونه تلاش برای انتقاد، بسیار حساس هستند».
وی افزود که «با وجود تفاوت در زمینه‌های تاریخی، بین گروه اخوان و حشاشین شباهت وجود دارد، نه تطابق».
او افزود: اعتماد مطلق در درون حشاشین بسیار خطرناک تر از درون اخوان است، اما استفاده از مذهب در سیاست موضوعی است که هر دو گروه مشترک هستند.
او توضیح داد که تمرکز سریال بر نقد این ایده ممکن است یکی از دلایلی بوده باشد که احساسات پیروان گروه‌هایی را که وجودشان به استفاده از دین در سیاست وابسته است جریحه‌دار کند.
به نوبه خود، محقق متخصص در سازمان‌های افراطی، منیر ادیب، نیز گفت که مناطق مشترک زیادی بین «اخوان» و «حشاشین» وجود دارد؛ آن گروه به عنوان گروهی است که به بهانه جهاد از جنگ و از دین برای خدمت به اهداف سیاسی خود استفاده می‌کرد.
ادیب به الشرق الاوسط گفت که حسن البنا با الهام از حسن صباح ایده ساخت گروه را بر اساس وفاداری مطلق پیروان به رهبر گروه ایجاد کرد؛ در هر دو گروه، این بیعت مبتنی بر «سمع، اطاعت و اعتماد کورکورانه از جانب وفاداران به رهبر گروه» است.



عذرخواهی سازندگان سریال مصری پس از اتهام به تمسخر رنج مردم غزه

عذرخواهی سازندگان سریال مصری پس از اتهام به تمسخر رنج مردم غزه
TT

عذرخواهی سازندگان سریال مصری پس از اتهام به تمسخر رنج مردم غزه

عذرخواهی سازندگان سریال مصری پس از اتهام به تمسخر رنج مردم غزه

یک سریال مصری پس از استفاده از جمله ای برگرفته از صحبت‌های یک مادر فلسطینی که فرزند خردسال خود را در آغاز جنگ غزه از دست داد، خشم و عصبانیت کاربران شبکه‌های اجتماعی را برانگیخت.
در قسمت ششم سریال کمدی مصری «لانچ باکس»، جمیله عوض، بازیگر جوان مصری در جستجوی شخصی به نام یوسف یا یاسین در یک فروشگاه لوازم الکترونیکی ظاهر شد و از کارمند مسئول پرسید: «ببخشید، می‌خواستم از کسی که اینجا برای شما کار می‌کند بپرسم که اسمش یوسف یا یاسین است، او بلوند است، با موهای مجعد و صورتی زیبا». سپس کارمند پاسخ داد: «منظورت یاسین است. او در حال حاضر در تعطیلات است».
این موضوع باعث شد تا برخی به سازندگان سریال حمله کنند، زیرا این توصیف مشابه اظهارات مادر یوسف کودک فلسطینی بود که در میان بازماندگان بمباران غزه در اکتبر گذشته در جستجوی او بود. این مادر گفته بود: «موهایش مجعد، صورتش سفید و زیباست».
در شبکه اجتماعی «X»، کاربران این کلیپ را منتشر کردند و خشم شدید خود را از شباهت تاسف بار در انتخاب نام و توصیف سازندگان سریال ابراز کردند.
این واکنش‌ها باعث شد جمیله عوض بازیگر مصری به یکی از فالوورهایش پاسخ دهد و گفت: «توصیف عامدانه نبود و در فیلمنامه سریال (گندم‌گون) نوشته شده بود و ناگهان در حین فیلمبرداری بازیگر نقش عوض شد، او پوست سفید و موهای بلوند داشت، من فقط یک کلمه را عوض کردم».
عوض در یکی از این توئیت‌ها پاسخ داد: «باید بدانید که این امری غیرممکن است که به قصد ایجاد اختلاف و فتنه اتفاق افتاده. فکر می‌کنم مردم به خوبی موضع من را در این مورد می‌دانند. امیدوارم در برابر دشمن متحد شویم. این تصویر بازیگر است».
هشام الرشیدی کارگردان مصری با انتشار توییتی در حساب شخصی خود در شبکه اجتماعی فیس بوک، دربارهٔ آنچه در قسمت ششم مطرح شد، اظهار نظر کرد و گفت: «از همه کسانی که صحبت‌های دردناک خواهر فلسطینی مان برایشان شبیه متن صحنه سریال است که کاملاً ناخواسته بوده‌است، عذرخواهی می‌کنیم».
وی افزود: «آرمان فلسطین به جز حمایت و احترام، جایی برای هیچ چیز دیگری نداشته و نخواهد داشت. خداوند به مردم ما در فلسطین صبر بدهد و به آنها کمک کند».
سریال «لانچ باکس / جعبه ناهار» با بازی غاده عادل، جمیله عوض، احمد وفیق و هشام اسماعیل به نویسندگی عمرو مدحت و کارگردانی هشام الرشیدی در ماه رمضان در حال پخش است.
داستان این سریال حول محور زندگی سه زن خانه‌دار می‌چرخد که سعی می‌کنند راه‌حلی برای مشکلات خود بیابند و سپس ناگهان تبدیل به باندی می‌شوند که انواع جنایات را انجام می‌دهند، همه با هدف حفظ و دفاع از خانواده‌هایشان.