گسترش دامنه اعتراضات سویداء و تاکید بر خشونت پرهیزی

اپوزیسیون تیراندازی مستقیم به معترضان را محکوم کرد  


هزاران نفر جمعه (۱۵ سپتامبر) در مرکز شهر سویداء در جنوب سوریه تظاهرات کردند (وبسایت السویداء ۲۴- آسوشیتد پرس)
هزاران نفر جمعه (۱۵ سپتامبر) در مرکز شهر سویداء در جنوب سوریه تظاهرات کردند (وبسایت السویداء ۲۴- آسوشیتد پرس)
TT

گسترش دامنه اعتراضات سویداء و تاکید بر خشونت پرهیزی


هزاران نفر جمعه (۱۵ سپتامبر) در مرکز شهر سویداء در جنوب سوریه تظاهرات کردند (وبسایت السویداء ۲۴- آسوشیتد پرس)
هزاران نفر جمعه (۱۵ سپتامبر) در مرکز شهر سویداء در جنوب سوریه تظاهرات کردند (وبسایت السویداء ۲۴- آسوشیتد پرس)

چندین هزار نفر از اهالی استان سویداء با تجمع در «میدان السیر» در مرکز شهر سویداء در تظاهرات بزرگ جمعه (۱۵ سپتامبر) شرکت کردند. راهپیمایی و اعتراضات در این استان واقع در جنوب سوریه برای چهارمین هفته متوالی ادامه دارد.
برآورد شده که تعداد معترضان در تظاهرات ۱۵ سپتامبر نسبت راهپیمایی های سه هفته قبلی دو برابر شده است.
برخی منابع محلی به «الشرق الاوسط» گفتند «تیراندازی ماموران به سمت معترضان دو روز پیش در سویداء باعث افزایش نارضایتی و خشم شده و ضمنا اظهارات شیخ حکمت الهجری و شیخ حمود الحناوی در مخالفت با حضور نظامی ایران در گسترش دامنه اعتراضات سهیم بوده است. با این حال معترضان بیش از پیش بر خشونت پرهیزی تاکید دارند و شعارهایی مبتنی بر آنچه قانون اساسی سوریه تاکید کرده می دهند. این نشان می دهد که شاید شعار «سرنگونی رژیم»‌ در تظاهرات قبلی خواست اهالی منطقه نبوده و صرفا جنبه بین المللی و منطقه ای دارد. به هر حال طرح مطالبات در چارچوب قانون اساسی شاید دستکم در آینده نزدیک به درد بخورتر از خواسته سرنگونی رژیم باشد.

نمایی از اعتراضات ۱۵ سپتامبر در میدان مرکزی شهر سویداء‌ (وبسایت السویداء ۲۴- آسوشیتد پرس)

چندین هزار نفر از اهالی استان سویداء که از شهرستان ها و روستاهای منطقه مثل ام الرمان و الغاریه و المغیر و القریا و رساس و عنز و خربه عواد و امتان و قنوات و شهبا و ریمه حازم و سلیم و ام الزیتون و شقا و غیره آمدند در میدان السیر در مرکز شهر تجمع کردند.
معترضان پلاکاردهایی داشتند که روی آن برخی مواد قانون اساسی مثل ماده ۴۰ درباره میزان حقوق متناسب با تورم به عنوان حق همگانی و ماده ۱۴ در دست داشتند. ماده ۱۴ قانون اساسی سوریه می گوید املاک دولتی متعلق به مردم است و هیچ کس اجازه تجارت و تعرض به آنها را ندارد. در پلاکارد دیگری نقشه سوریه یکپارچه ترسیم شده بود با عبارت «فروشی نیست» بر روی نقشه. پلاکاردهای دیگری درباره لزوم رسیدن به راهکار برای بحران سوریه و اجرای قطعنامه ۲۲۵۴ شورای امنیت درباره سوریه و مبارزه با فساد که باعث بحران اقتصادی شده دست معترضان بودند.
معترضان در حالی پلاکاردهایی درباره خشونت پرهیزی اعتراضات بلند کرده بودند که چند روز پیش ماموران به سمت معترضان در سویداء تیراندازی کردند. یکی از زنان معترض به شیخ حمود الحناوی به نشانه خشونت پرهیزی اعتراضات یک شاخه زیتون داد. معترضان در میدان مرکزی ارزش های جوانمردی و شهامت و دست و دلبازی را نشان دادند. دروزی های منطقه جبل العرب به این ارزش ها شناخته شده هستند. یکی از ساکنان جبل العرب نیز ضیافت غذای معروف و سنتی عربی (منسف با گوشت گوسفند) برای معترضان در میدان السیر ترتیب داد. معترضان غذای منسف را به کلانتری نزدیک میدان السیر بردند که نشانه ای از خشونت پرهیزی و عدم تمایل به برخورد با نظامیان است.
معترضان سه شنبه (۱۲ سپتامبر) جلوی شعبه «حزب بعث» مورد تیراندازی قرار گرفتند و سه نفر مصدوم شدند. معترضان سعی داشتند ساختمان شعبه «حزب بعث» را ببندند. آنها در این ساختمان را یک هفته پیش با آهن بسته بودند. شعبه حزب بعث سویداء پنجشنبه (۱۴ سپتامبر) در بیانیه ای گفت «گروهی از افراد تحت پیگرد و اعضای برخی از گروه های محلی سه شنبه به ساختمان حزب بعث در مرکز شهر حمله کردند و در پی اقدامات تحریک آمیز و برخورد مستقیم با ماموران نگهبان ساختمان بودند و ماموران آنها را بیرون کردند».

هزاران نفر جمعه (۱۵ سپتامبر) در مرکز شهر سویداء در جنوب سوریه تظاهرات کردند (وبسایت السویداء ۲۴- آسوشیتد پرس)

حادثه تیراندازی به معترضان باعث خشم و نارضایتی شیخ العقل حکمت الهجری شد که در یک ویدیو خواستار «خویشتنداری» و ماندن در خیابان ها و کوتاه نیامدن از خواسته ها از سوی معترضان شد. او افزود «ما خواسته های به حق داریم و از آنها کوتاه نمی آییم.. خیابان امروز و فردا و یکماه و دو ماه و چند سال بعد دست ماست. اعتراضات ما خشونت پرهیز است». او از بعثی ها به عنوان «ساقط شدگان» یاد کرد و برای «جهاد» علیه حضور ایران فراخوان داد. خبرهایی از قبل به دست شیخ العقل حکمت الهجری رسیده بود که می گفت «شبه نظامیان ایران به سمت مردم تیراندازی کردند».
شیخ حمود الحناوی پنجشنبه (۱۴ سپتامبر) در جمع معترضان گفت «خیلی وقت است که ساکتیم تا باعث لطمه به یکپارچگی میهن و کشته شدن فرزندانمان نباشیم اما ادامه این وضع دیگر ممکن نیست».
از سوی دیگر ائتلاف ملی سوریه (اپوزیسیون) جمعه (۱۵ سپتامبر) تیراندازی مستقیم ماموران امنیتی سوریه به سمت معترضان خشونت پرهیز در شهر سویداء را محکوم کرد.
به گزارش خبرگزاری «العالم العربی» ائتلاف ملی سوریه خواستار ایجاد «ساز وکار» از سوی شورای امنیت برای اجبار رژیم سوریه به «دست برداشتن از خشونت» و «حمایت از غیر نظامیان» شد و حمایت کامل خود را از «تحرکات خشونت پرهیز» در جنوب سوریه اعلام کرد.



آمادگی پاکستان برای حمله‌ی «نزدیک‌الوقوع» هند

نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)
نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)
TT

آمادگی پاکستان برای حمله‌ی «نزدیک‌الوقوع» هند

نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)
نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)

پاکستان روز چهارشنبه اعلام کرد که «اخبار اطلاعاتی موثقی» دریافت کرده که نشان می‌دهد هند قصد دارد به‌زودی حمله‌ای نظامی انجام دهد. پاکستان هشدار داد که در صورت وقوع این حمله پاسخ قاطعی خواهد داد. این خبر در حالی منتشر می‌شود که نگرانی‌ها درباره‌ی تشدید تنش میان دو کشور به‌دنبال حمله‌ای که منجر به کشته شدن ۲۶ نفر در کشمیر شد، رو به افزایش است.

روابط میان این دو همسایه‌ی مجهز به سلاح هسته‌ای پس از آن رو به وخامت گذاشت که دهلی‌نو، اسلام‌آباد را مسئول حمله‌ی هفته‌ی گذشته در پاهالگام در بخش هندی کشمیر دانست؛ حمله‌ای که مرگبارترین حمله به غیرنظامیان در این منطقه در ۲۵ سال گذشته بوده است. یک منبع ارشد دولتی به خبرگزاری فرانسه گفت که نخست‌وزیر هند، نارندرا مودی، در جلسه‌ای غیرعلنی در روز سه‌شنبه «اختیارات کامل» را به ارتش برای واکنش به این حمله داده است.

دولت پاکستان هرگونه دخالت در حمله‌ی کشمیر را رد کرد. عطاءالله طارر، وزیر اطلاعات پاکستان، در بیانیه‌ای که بامداد چهارشنبه منتشر شد، گفت: «هرگونه اقدام تهاجمی با پاسخ قاطع مواجه خواهد شد.» او افزود: «پاکستان اطلاعات اطلاعاتی موثقی در اختیار دارد که نشان می‌دهد هند ظرف ۲۴ تا ۳۶ ساعت آینده با استفاده از حادثه‌ی پاهالگام، که بهانه‌ای بی‌اساس است، قصد دارد حمله‌ی نظامی انجام دهد.» با این حال، اسحاق دار، وزیر امور خارجه‌ی پاکستان، تأکید کرد که کشورش آغازگر هیچ حمله‌ای نخواهد بود.

سران چند کشور جهان نگرانی عمیق خود را ابراز کرده و از این دو همسایه که در گذشته چندین جنگ با یکدیگر داشته‌اند، خواستند که خویشتنداری نشان دهند. منطقه‌ی کشمیر با جمعیتی حدود ۱۵ میلیون نفر که اکثراً مسلمان هستند، میان پاکستان و هند تقسیم شده، ولی هر دو کشور کل این منطقه را متعلق به خود می‌دانند.

حدود ۱.۵ میلیون نفر در نزدیکی خط آتش‌بس در سمت پاکستانی مرز زندگی می‌کنند. بسیاری از ساکنان این مناطق، در حال آماده‌سازی پناهگاه‌های زیرزمینی ساده با دیوارهای گِلی تقویت‌شده با بتن هستند. محمد جوید، مردی ۴۲ ساله در روستای چاکوتی، به خبرگزاری فرانسه گفت: «در حال تمیز کردن پناهگاه هستیم تا اگر دشمن ناگهان حمله کرد، غافلگیر نشویم و بتوانیم جان بچه‌هایمان را نجات دهیم.»

تبادل آتش
ارتش هند روز چهارشنبه اعلام کرد که برای ششمین شب متوالی با نیروهای پاکستانی در امتداد خط آتش‌بس تبادل آتش داشته است. این منطقه‌ی به‌شدت نظامی‌شده دارای پایگاه‌هایی در ارتفاعات بالای کوه‌های هیمالیا بوده و مرز واقعی کشمیر محسوب می‌شود. یک منبع امنیتی پاکستانی نیز به خبرگزاری فرانسه گفت که روز سه‌شنبه دو پهپاد را که به حریم هوایی پاکستان وارد شده بودند، ساقط کرده‌اند.

تنش‌ها در هفته‌ی پس از حمله‌ی پاهالگام از جمله رد و بدل شدن اتهامات، اقدامات دیپلماتیک، اخراج اتباع کشور مقابل و بستن گذرگاه‌های مرزی به‌سرعت بالا گرفته است.

بالگرد نظامی هند بر فراز آسمان سریناگر در منطقه جامو و کشمیر هند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)

مودی هفته‌ی گذشته وعده داد که عاملان این حمله و پشتیبانان آن‌ها را تحت تعقیب قرار خواهد داد. او پنج‌شنبه گفت: «به همه‌ی جهان می‌گویم: هند هویت هر تروریست و حامی‌اش را شناسایی خواهد کرد، آن‌ها را تعقیب و مجازات خواهد کرد... حتی اگر تا دوردست‌ترین نقاط زمین بروند، تعقیب‌شان می‌کنیم.»

این اظهارات نگرانی‌ها را درباره‌ی تشدید تنش نظامی بیشتر کرده است.

وزارت امور خارجه‌ی آمریکا اعلام کرد که وزیر مارکو روبیو به‌زودی با همتایان پاکستانی و هندی خود تماس خواهد گرفت تا آن‌ها را به «عدم تشدید وضعیت» ترغیب کند.

آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، روز سه‌شنبه با شهباز شریف، نخست‌وزیر پاکستان، و سوپرامانیام جایشانکار، وزیر خارجه‌ی هند، تماس گرفت و طبق گفته‌ی سخنگوی او، آمادگی خود را برای «میانجی‌گری جهت کاهش تنش» اعلام کرد. دفتر نخست‌وزیر پاکستان بعداً اعلام کرد که شهباز شریف از گوترش خواسته «هند را به خویشتنداری ترغیب کند» و تأکید کرده که در صورت اقدام نسنجیده‌ی هند، پاکستان از «حاکمیت و تمامیت ارضی‌اش با تمام قوا دفاع خواهد کرد».

پوسترهای افراد تحت تعقیب
هند و پاکستان از زمان استقلال از حکومت بریتانیا در سال ۱۹۴۷ بر سر منطقه‌ی کشمیر با یکدیگر مناقشه دارند؛ زمانی که مرزها خانواده‌هایی را از هم جدا کرد که نسل‌ها در کنار هم زندگی می‌کردند. در بخش تحت کنترل هند، شورشیان از سال ۱۹۸۹ برای استقلال یا پیوستن به پاکستان دست به قیام زده‌اند.

گشت‌های ارتش هند در حال حرکت به سمت هاباتنار در منطقه انانتناگ در جنوب کشمیر – ۲۹ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)

پلیس هند پوسترهایی از سه مرد منتشر کرده که به اتهام اجرای حمله‌ی کشمیر تحت تعقیب‌اند. دو نفر از آن‌ها پاکستانی و یک نفر هندی است. هند می‌گوید آن‌ها اعضای گروه «لشکر طیبه» هستند؛ گروهی که مقرش در پاکستان است و سازمان ملل آن را یک گروه تروریستی معرفی کرده است. همچنین برای اطلاعاتی که منجر به دستگیری هر یک از آن‌ها شود، پاداشی معادل دو میلیون روپیه (حدود ۲۳۵۰۰ دلار) در نظر گرفته شده و عملیات گسترده‌ای برای بازداشت افراد مشکوک به ارتباط با این گروه آغاز شده است.

در آخرین مورد از تشدید تنش‌ها در کشمیر، در حمله‌ی پولواما در سال ۲۰۱۹ در منطقه‌ی تحت کنترل هند، یک بمب‌گذار انتحاری با خودرو به کاروان نیروهای امنیتی حمله کرد که منجر به کشته شدن ۴۰ نفر و زخمی شدن ۳۵ تن شد. کمتر از دو هفته بعد، جنگنده‌های هندی حملاتی هوایی به خاک پاکستان انجام دادند.