اسرائیل موفق به نابودی شبکه ارتباطی حزب‌الله شد و گزینه‌های آن را محدود کرد

سه شکست از آغاز «جنگ حمایت از غزه»

نيروهاى ارتش لبنان و «حزب‌الله» در مقابل بیمارستان دانشگاه آمریکایی بیروت که مجروحان «انفجارهای پیجر» به آن منتقل شده‌اند(ا.ب.ا)
نيروهاى ارتش لبنان و «حزب‌الله» در مقابل بیمارستان دانشگاه آمریکایی بیروت که مجروحان «انفجارهای پیجر» به آن منتقل شده‌اند(ا.ب.ا)
TT

اسرائیل موفق به نابودی شبکه ارتباطی حزب‌الله شد و گزینه‌های آن را محدود کرد

نيروهاى ارتش لبنان و «حزب‌الله» در مقابل بیمارستان دانشگاه آمریکایی بیروت که مجروحان «انفجارهای پیجر» به آن منتقل شده‌اند(ا.ب.ا)
نيروهاى ارتش لبنان و «حزب‌الله» در مقابل بیمارستان دانشگاه آمریکایی بیروت که مجروحان «انفجارهای پیجر» به آن منتقل شده‌اند(ا.ب.ا)

شبکه ارتباطی حزب‌الله، پس از موشک‌ها و پهپادها، مهم‌ترین سلاح این گروه است و نقش کلیدی در ارتباط بین اتاق فرماندهی و نیروهای مستقر در جبهه جنوبی مقابل اسرائیل ایفا می‌کند. این شبکه برای مدیریت عملیات نظامی و میدانی حیاتی است. اما از زمان آغاز «جبهه حمایت از غزه» تاکنون، سه بار دچار شکست شده و بمباران هزاران دستگاه پیجر ضربه بزرگی به توانایی‌های حزب‌الله وارد کرده است.

طبق منابع نزدیک به حزب‌الله، این شکست‌ها باعث از کار افتادن صدها فرمانده و کادر این گروه شده است. کارشناسان ارتباطات معتقدند که حزب‌الله وسایل ارتباطی خود را که ایمن تصور می‌کرد، از دست داده و جبران این خسارت زمان‌بر خواهد بود.

نقصان در ارتباطات

زمانی که حزب‌الله در ۸ اکتبر ۲۰۲۳ جبهه جنوبی را باز کرد، رهبران آن آگاه بودند که اسرائیل برتری نظامی، به‌ویژه در نیروی هوایی، دارد. اما معتقد بودند که زرادخانه موشکی و پهپادهایشان برای ایجاد موازنه بازدارنده کافی خواهد بود. با این حال، حزب‌الله انتظار نداشت که اسرائیل از نظر فناوری، به‌ویژه استفاده از هوش مصنوعی، تا این حد برتری داشته باشد. به زودی مشخص شد که اسرائیل موفق به هک تلفن‌های همراه شده است، که به ترور ده‌ها فرمانده میدانی انجامید. به همین دلیل حسن نصرالله، دبیرکل حزب‌الله، تلفن همراه را «اولین دشمن» نامید و دستور داد که به سرعت جایگزین شود.

از تلفن همراه به اینترنت

پس از شکست ارتباطات تلفنی، حزب‌الله به استفاده از فناوری وای‌فای و اینترنت روی آورد. اما اسرائیل موفق به نفوذ به این سیستم نیز شد و توانست فرماندهان نظامی را که از آن استفاده می‌کردند، شناسایی و ردیابی کند و آن‌ها را از طریق پهپادها هدف قرار دهد. این مسئله باعث شد که حزب‌الله به شبکه‌های سیمی بازگردد، اما شواهد حاکی از آن است که این شبکه نیز ممکن است هک شده باشد.

منابع نزدیک به حزب‌الله می‌گویند که با کنار گذاشتن تلفن‌های همراه و اینترنت، عملیات ترور رهبران این گروه کاهش یافته است. اما بمباران اخیر هزاران دستگاه پیجر، ضربه سنگینی به این گروه وارد کرده است، زیرا پیجرها به عنوان یک وسیله ارتباطی امن تلقی می‌شدند.

بی‌سیم و چالش‌های آن

این پرسش که آیا دستگاه‌های بی‌سیم می‌توانند به عنوان آخرین گزینه مورد استفاده قرار گیرند، مطرح است. اما منابع نزدیک به حزب‌الله معتقدند که مدیریت جنگ در مقیاس بزرگ با دستگاه‌های بی‌سیم غیرممکن است. این دستگاه‌ها برد محدودی دارند و در معرض تداخل‌های محیطی و آب و هوایی هستند و همچنین به راحتی توسط دشمن هک می‌شوند.

این مسئله نشان می‌دهد که تخریب شبکه ارتباطی حزب‌الله یک نقطه ضعف بزرگ برای این گروه است. زمانی که دولت لبنان در سال ۲۰۰۸ به ریاست فؤاد سنیوره تصمیم به تعطیلی شبکه ارتباطی حزب‌الله گرفت، این گروه با حمله نظامی به بیروت واکنش نشان داد و تا زمان لغو این تصمیم، خیابان‌ها را ترک نکرد.

گزینه‌های محدود حزب‌الله

همه شواهد نشان می‌دهد که حزب‌الله به دنبال راه‌های جایگزین برای جبران خسارات وارده به سیستم ارتباطی خود است. اما گزینه‌های موجود بسیار محدود به نظر می‌رسند. رولاندگ ابی نجم، کارشناس فناوری اطلاعات، معتقد است که حزب‌الله از ابتدای جنگ با اسرائیل سه راه ارتباطی خود را از دست داده است: تلفن همراه، شبکه داخلی سیمی و سیستم پیجر.

ابی نجم می‌گوید که سیستم پیجر، اگرچه کامل‌ترین گزینه نبود، اما کمترین خطر را از نظر نفوذ و ردیابی داشت. با این حال، حملات اخیر بحران بزرگی برای حزب‌الله ایجاد کرده است. این بحران نه تنها به دلیل تلفات انسانی، بلکه به دلیل از دست رفتن اعتماد به تأمین‌کنندگان تجهیزات ارتباطی نیز بروز کرده است.

احتمال استفاده از شبکه سیمی زیرزمینی

ابی نجم می‌گوید که حزب‌الله ممکن است به توسعه شبکه ارتباطی سیمی زیرزمینی روی بیاورد، اما این کار زمان‌بر است و شرایط ایمن برای این اقدام در حال حاضر وجود ندارد. حتی اگر چنین شبکه‌ای ساخته شود، هیچ تضمینی وجود ندارد که اسرائیل نتواند به آن نفوذ کند، حتی اگر سیمی باشد.



گسترده‌ترین عملیات تخلیه اسرائیل در غزه طی ماه‌های اخیر؛ ترامپ به دنبال آتش‌بس است


فلسطینی‌ای در حال فریاد هنگام تشییع اعضای خانواده‌اش که در حمله هوایی اسرائیل در خان‌یونس کشته شدند، در روز یکشنبه (رویترز)
فلسطینی‌ای در حال فریاد هنگام تشییع اعضای خانواده‌اش که در حمله هوایی اسرائیل در خان‌یونس کشته شدند، در روز یکشنبه (رویترز)
TT

گسترده‌ترین عملیات تخلیه اسرائیل در غزه طی ماه‌های اخیر؛ ترامپ به دنبال آتش‌بس است


فلسطینی‌ای در حال فریاد هنگام تشییع اعضای خانواده‌اش که در حمله هوایی اسرائیل در خان‌یونس کشته شدند، در روز یکشنبه (رویترز)
فلسطینی‌ای در حال فریاد هنگام تشییع اعضای خانواده‌اش که در حمله هوایی اسرائیل در خان‌یونس کشته شدند، در روز یکشنبه (رویترز)

در حالی که وضعیت جنگی در نوار غزه همچنان ادامه دارد، ارتش اسرائیل روز یکشنبه دستور به بزرگ‌ترین عملیات تخلیه طی ماه‌های اخیر داد. این تخلیه مناطق وسیعی از شهر غزه و شمال آن، به‌ویژه محله‌های الزيتون، الصبرة، التفاح و الدرج را در بر می‌گیرد. ارتش از ساکنان خواسته فوراً به منطقه المواصی در جنوب منتقل شوند.

این دستور با استفاده از شبکه‌های اجتماعی و پخش اعلامیه از طریق پهپادها اعلام شد و شامل گسترش تخلیه مناطق پیشین مانند جبالیا البلد، الزرقاء و أبو إسكندر نیز می‌شود. منابع محلی گفته‌اند بسیاری از مردم نمی‌دانند کجا باید بروند، زیرا مناطق غربی غزه نیز از آوارگان پر شده است.

فلسطینی مجروح در حمله هوایی، در بیمارستان ناصر در خان‌یونس واقع در جنوب غزه، با پیکر برادرش که در همان حمله کشته شد، وداع می‌کند (رویترز)

ارتش اسرائیل اعلام کرده قصد دارد وارد عمق شهر غزه و حتی غرب آن شود. اگرچه منطقه المواصی به‌عنوان منطقه انسانی اعلام شده، اما در آنجا هم ارتش اسرائیل حاضر است و گه‌گاه تیراندازی یا بمباران‌هایی صورت می‌گیرد.

احتمال توافق جزئی

با وجود ادامه خشونت‌ها، تلاش‌ها برای آتش‌بس ادامه دارد. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، در پیامی خواستار تلاش برای دستیابی به توافق آتش‌بس شد. منابع فلسطینی به «الشرق الأوسط» گفته‌اند که احتمال رسیدن به توافقی جزئی در چارچوب طرح پیشنهادی فرستاده آمریکایی، استیو ویتکوف، وجود دارد.

فلسطینی‌ای در کنار پیکر کودکان کشته‌شده در حمله هوایی اسرائیل به خانه‌ای در شهر غزه پیش از مراسم تشییع در روز یکشنبه (رویترز)

این منابع افزودند مقاومت فلسطینی خواستار ضمانت اجرای کامل دوره ۶۰ روزه آتش‌بس بدون نقض آن توسط اسرائیل، و توزیع آزادسازی گروگان‌ها طی روزهای آتش‌بس هستند. همچنین تأکید شده که پروتکل‌های انسانی توافق پیشین در ژانویه ۲۰۲۵ باید رعایت شود؛ موضوعی که اسرائیل در آن زمان به‌طور کامل پایبند نبود.

بن‌بست در مذاکرات و لجبازی اسرائیل

منابع نزدیک به حماس می‌گویند: «رسیدن به توافق ممکن است اگر اسرائیل به خواسته‌های منطقی پاسخ مثبت دهد». به گفته آن‌ها، حماس پیشنهادات متعددی داده، اما هر بار بنیامین نتانیاهو آن را رد کرده و مسیر مذاکرات را مختل کرده است.

منابع تأکید کردند که «حماس» مایل به دستیابی به توافق برای توقف کشتار و محاصره در غزه است، اما نمی‌پذیرد تحت عنوان توافقی «تسلیم‌شده» عمل کند. آن‌ها همچنین از دولت ترامپ خواستند فشار بیشتری بر اسرائیل وارد کند.

پیش‌بینی شده که در صورت پیشرفت گفت‌وگوها، طی روزهای آینده دور جدیدی از مذاکرات در دوحه یا قاهره با حضور هیأت‌های حماس، اسرائیل، میانجی‌ها و نماینده آمریکا برگزار شود.

ترور ابوعمر السوری

در تحولی مرتبط، ارتش اسرائیل جمعه‌شب موفق به ترور «حکم العیسی» معروف به «أبو عمر السوری»، یکی از فرماندهان ارشد «کتائب القسام» شد. وی از نزدیکان محمد الضیف، فرمانده شهید القسام، بود. اسرائیل همچنین چندین فرمانده دیگر از حماس، جهاد اسلامی و گروه‌های مقاومت دیگر را هدف قرار داده است.

با کاهش درگیری مستقیم بین ایران و اسرائیل، تمرکز ارتش اسرائیل بار دیگر بر نوار غزه افزایش یافته و حملات زمینی، هوایی و عملیات‌های هدفمند شدت گرفته‌اند.