اسرائیل موفق به نابودی شبکه ارتباطی حزب‌الله شد و گزینه‌های آن را محدود کرد

سه شکست از آغاز «جنگ حمایت از غزه»

نيروهاى ارتش لبنان و «حزب‌الله» در مقابل بیمارستان دانشگاه آمریکایی بیروت که مجروحان «انفجارهای پیجر» به آن منتقل شده‌اند(ا.ب.ا)
نيروهاى ارتش لبنان و «حزب‌الله» در مقابل بیمارستان دانشگاه آمریکایی بیروت که مجروحان «انفجارهای پیجر» به آن منتقل شده‌اند(ا.ب.ا)
TT

اسرائیل موفق به نابودی شبکه ارتباطی حزب‌الله شد و گزینه‌های آن را محدود کرد

نيروهاى ارتش لبنان و «حزب‌الله» در مقابل بیمارستان دانشگاه آمریکایی بیروت که مجروحان «انفجارهای پیجر» به آن منتقل شده‌اند(ا.ب.ا)
نيروهاى ارتش لبنان و «حزب‌الله» در مقابل بیمارستان دانشگاه آمریکایی بیروت که مجروحان «انفجارهای پیجر» به آن منتقل شده‌اند(ا.ب.ا)

شبکه ارتباطی حزب‌الله، پس از موشک‌ها و پهپادها، مهم‌ترین سلاح این گروه است و نقش کلیدی در ارتباط بین اتاق فرماندهی و نیروهای مستقر در جبهه جنوبی مقابل اسرائیل ایفا می‌کند. این شبکه برای مدیریت عملیات نظامی و میدانی حیاتی است. اما از زمان آغاز «جبهه حمایت از غزه» تاکنون، سه بار دچار شکست شده و بمباران هزاران دستگاه پیجر ضربه بزرگی به توانایی‌های حزب‌الله وارد کرده است.

طبق منابع نزدیک به حزب‌الله، این شکست‌ها باعث از کار افتادن صدها فرمانده و کادر این گروه شده است. کارشناسان ارتباطات معتقدند که حزب‌الله وسایل ارتباطی خود را که ایمن تصور می‌کرد، از دست داده و جبران این خسارت زمان‌بر خواهد بود.

نقصان در ارتباطات

زمانی که حزب‌الله در ۸ اکتبر ۲۰۲۳ جبهه جنوبی را باز کرد، رهبران آن آگاه بودند که اسرائیل برتری نظامی، به‌ویژه در نیروی هوایی، دارد. اما معتقد بودند که زرادخانه موشکی و پهپادهایشان برای ایجاد موازنه بازدارنده کافی خواهد بود. با این حال، حزب‌الله انتظار نداشت که اسرائیل از نظر فناوری، به‌ویژه استفاده از هوش مصنوعی، تا این حد برتری داشته باشد. به زودی مشخص شد که اسرائیل موفق به هک تلفن‌های همراه شده است، که به ترور ده‌ها فرمانده میدانی انجامید. به همین دلیل حسن نصرالله، دبیرکل حزب‌الله، تلفن همراه را «اولین دشمن» نامید و دستور داد که به سرعت جایگزین شود.

از تلفن همراه به اینترنت

پس از شکست ارتباطات تلفنی، حزب‌الله به استفاده از فناوری وای‌فای و اینترنت روی آورد. اما اسرائیل موفق به نفوذ به این سیستم نیز شد و توانست فرماندهان نظامی را که از آن استفاده می‌کردند، شناسایی و ردیابی کند و آن‌ها را از طریق پهپادها هدف قرار دهد. این مسئله باعث شد که حزب‌الله به شبکه‌های سیمی بازگردد، اما شواهد حاکی از آن است که این شبکه نیز ممکن است هک شده باشد.

منابع نزدیک به حزب‌الله می‌گویند که با کنار گذاشتن تلفن‌های همراه و اینترنت، عملیات ترور رهبران این گروه کاهش یافته است. اما بمباران اخیر هزاران دستگاه پیجر، ضربه سنگینی به این گروه وارد کرده است، زیرا پیجرها به عنوان یک وسیله ارتباطی امن تلقی می‌شدند.

بی‌سیم و چالش‌های آن

این پرسش که آیا دستگاه‌های بی‌سیم می‌توانند به عنوان آخرین گزینه مورد استفاده قرار گیرند، مطرح است. اما منابع نزدیک به حزب‌الله معتقدند که مدیریت جنگ در مقیاس بزرگ با دستگاه‌های بی‌سیم غیرممکن است. این دستگاه‌ها برد محدودی دارند و در معرض تداخل‌های محیطی و آب و هوایی هستند و همچنین به راحتی توسط دشمن هک می‌شوند.

این مسئله نشان می‌دهد که تخریب شبکه ارتباطی حزب‌الله یک نقطه ضعف بزرگ برای این گروه است. زمانی که دولت لبنان در سال ۲۰۰۸ به ریاست فؤاد سنیوره تصمیم به تعطیلی شبکه ارتباطی حزب‌الله گرفت، این گروه با حمله نظامی به بیروت واکنش نشان داد و تا زمان لغو این تصمیم، خیابان‌ها را ترک نکرد.

گزینه‌های محدود حزب‌الله

همه شواهد نشان می‌دهد که حزب‌الله به دنبال راه‌های جایگزین برای جبران خسارات وارده به سیستم ارتباطی خود است. اما گزینه‌های موجود بسیار محدود به نظر می‌رسند. رولاندگ ابی نجم، کارشناس فناوری اطلاعات، معتقد است که حزب‌الله از ابتدای جنگ با اسرائیل سه راه ارتباطی خود را از دست داده است: تلفن همراه، شبکه داخلی سیمی و سیستم پیجر.

ابی نجم می‌گوید که سیستم پیجر، اگرچه کامل‌ترین گزینه نبود، اما کمترین خطر را از نظر نفوذ و ردیابی داشت. با این حال، حملات اخیر بحران بزرگی برای حزب‌الله ایجاد کرده است. این بحران نه تنها به دلیل تلفات انسانی، بلکه به دلیل از دست رفتن اعتماد به تأمین‌کنندگان تجهیزات ارتباطی نیز بروز کرده است.

احتمال استفاده از شبکه سیمی زیرزمینی

ابی نجم می‌گوید که حزب‌الله ممکن است به توسعه شبکه ارتباطی سیمی زیرزمینی روی بیاورد، اما این کار زمان‌بر است و شرایط ایمن برای این اقدام در حال حاضر وجود ندارد. حتی اگر چنین شبکه‌ای ساخته شود، هیچ تضمینی وجود ندارد که اسرائیل نتواند به آن نفوذ کند، حتی اگر سیمی باشد.



«آتش‌بس غزه»: توافق در مرحله‌ای حساس

واکنش یک جوان فلسطینی پس از حمله هوایی اسرائیل به مدرسه‌ای که پناهجویان در آن در خان‌یونس در جنوب غزه پناه گرفته بودند (رویترز)
واکنش یک جوان فلسطینی پس از حمله هوایی اسرائیل به مدرسه‌ای که پناهجویان در آن در خان‌یونس در جنوب غزه پناه گرفته بودند (رویترز)
TT

«آتش‌بس غزه»: توافق در مرحله‌ای حساس

واکنش یک جوان فلسطینی پس از حمله هوایی اسرائیل به مدرسه‌ای که پناهجویان در آن در خان‌یونس در جنوب غزه پناه گرفته بودند (رویترز)
واکنش یک جوان فلسطینی پس از حمله هوایی اسرائیل به مدرسه‌ای که پناهجویان در آن در خان‌یونس در جنوب غزه پناه گرفته بودند (رویترز)

در میانه مذاکرات، تماس‌ها و نشست‌های واسطه‌ها، مذاکرات مربوط به آتش‌بس در نوار غزه وارد مرحله‌ای حساس شده است. این مذاکرات در قالب نشست‌های فنی دنبال می‌شود. مقامات مصری از تلاش‌های فشرده مصر و قطر با همه طرف‌ها برای دستیابی به توافق آتش‌بس در غزه خبر داده‌اند.

این نشست‌ها در دوحه و با حضور نمایندگان اسرائیل برگزار می‌شود. منابعی به «الشرق الأوسط» اعلام کردند که توافق نهایی پس از بررسی جزئیات نهایی، از جمله نام گروگان‌های زنده و زندانیان فلسطینی، نزدیک است. این منابع احتمال دادند که این توافق هفته آینده نهایی و پیش از یکی از اعیاد یهودی (25 دسامبر)، مشروط بر پیشرفت فعلی در مذاکرات اعلام شود.

شبکه «القاهره الإخباریة» نیز تأیید کرده که تلاش‌های مشترک مصر و قطر برای دستیابی به آتش‌بس ادامه دارد.

یک منبع فلسطینی به «الشرق الأوسط» گفت که اطلاعات موجود، هرچند محدود و محرمانه، نشان‌دهنده پیشرفت در توافق است. این توافق بر اساس پیشنهاد مصر درباره توافق جزئی تدوین شده و اکنون بحث‌ها بر سر جزئیات فنی به‌ویژه تعداد گروگان‌ها متمرکز است.

وی افزود: «در ابتدا صحبت از 30 گروگان بود، اما حماس اعلام کرده که مرحله اول شامل 18 گروگان خواهد بود که شامل زنان و سالمندان هستند. تخمین زده می‌شود که جهاد اسلامی نیز 4 گروگان در اختیار داشته باشد. بر این اساس، برای هر گروگان، دو روز آتش‌بس برقرار خواهد شد و اگر تعداد گروگان‌ها افزایش یابد، مدت آتش‌بس نیز بیشتر خواهد شد.»

این منبع همچنین گفت: «در مورد زندانیان فلسطینی، صحبت از آزادی 40 تا 50 نفر به‌ازای هر گروگان است که 4 نفر از آن‌ها جزو زندانیان قدیمی با احکام سنگین خواهند بود. در مجموع، بحث بر سر آزادی 1200 زندانی فلسطینی است، هرچند ممکن است اسرائیل در مورد برخی اسامی مخالفت کند.»

وی تأکید کرد که حماس تاکنون انعطاف نشان داده و از درخواست برای عقب‌نشینی کامل اسرائیل به پذیرش عقب‌نشینی‌های جزئی در محورها اصلی، از جمله محورهای فیلادلفیا، نتساریم و مناطق شمالی غزه، عقب‌نشینی کرده است. همچنین توافقی بر سر آزادی حرکت از جنوب به شمال و ورود حجم زیادی از کمک‌ها، از جمله سوخت، حاصل شده است.

پیش‌بینی می‌شود توافق و زمان اجرای آن پیش از عید «حانوکا» (25 دسامبر) مشروط بر نهایی شدن جزئیات اعلام شود.

یک منبع مصری نیز به «الشرق الأوسط» گفت که توافق بسیار نزدیک است و احتمالاً هفته آینده اعلام خواهد شد. وی افزود: «اختلافات کنونی بیشتر بر سر نام زندانیان فلسطینی است. حماس خواستار آزادی مروان البرغوثی است، اما اسرائیل مخالف است. با این حال، حماس به پذیرش توافق جزئی رضایت داده که اجازه ورود حجم بیشتری از کمک‌ها را می‌دهد. همچنین، مذاکرات در طول آتش‌بس به نحوه عقب‌نشینی کامل نیروهای اسرائیلی اختصاص خواهد یافت.»

روز دوشنبه، مقامات اسرائیلی در دوحه برای گفت‌وگوهای فنی درباره آتش‌بس میان اسرائیل و حماس حضور یافتند. به گفته یک منبع آگاه، این نشست‌ها میان گروه‌های فنی از اسرائیل و قطر برگزار شده است. منابع دیگر نیز تأیید کردند که مذاکرات بر پر کردن شکاف‌های موجود متمرکز است.

یک منبع مصری به شبکه «القاهره الإخباریة» گفت که خبر سفر بنیامین نتانیاهو به قاهره، که توسط رویترز و فرانس‌پرس منتشر شده بود، صحت ندارد.

تحلیلگران معتقدند اسرائیل با تبلیغ این توافق و صحبت از دوران پس از جنگ، در تلاش است تا پیروزی خود را نشان دهد. از سوی دیگر، حماس نیز به نظر می‌رسد که انعطاف لازم را برای پذیرش توافق جزئی نشان داده است.

تحلیلگران همچنین بر این باورند که نتانیاهو نیز برای جلوگیری از هرگونه تنش داخلی مجبور به پذیرش این توافق شده است. این توافق همچنین به او امکان خواهد داد که با اجرای این توافق، فشار مربوط به موضوع گروگان‌ها را به‌طور موقت کاهش دهد.

عبدالفتاح السیسی، رئیس‌جمهور مصر، نیز روز سه‌شنبه در گفت‌وگویی تلفنی با نیکوس خریستودولیدس، رئیس‌جمهور قبرس، بر اهمیت دستیابی سریع به توافق آتش‌بس در غزه تأکید کرد. وی همچنین خواستار مبادله گروگان‌ها و تضمین ارسال کمک‌های انسانی بدون مانع به ساکنان غزه شد.