توافق عراق و بریتانیا برای مقابله با قاچاق انسان

بسته بزرگ سرمایه گذاری و بازگرداندن مهاجران «با حداکثر سرعت ممکن»  

 السودانی و کر استارمر در مقر دولت بریتانیا در لندن (فرانس پرس)
 السودانی و کر استارمر در مقر دولت بریتانیا در لندن (فرانس پرس)
TT

توافق عراق و بریتانیا برای مقابله با قاچاق انسان

 السودانی و کر استارمر در مقر دولت بریتانیا در لندن (فرانس پرس)
 السودانی و کر استارمر در مقر دولت بریتانیا در لندن (فرانس پرس)

عراق و بریتانیا درباره حل مشکل مهاجرت غیر قانونی و بازگشت افرادی که کارت اقامت در بریتانیا ندارند توافق کردند و این توافق در چارچوب تفاهم نامه شراکت و همکاری تجاری و سرمایه گذاری دو جانبه حاصل شد. بغداد گفت این توافق «تاریخی» است.
محمد شیاع السودانی نخست وزیر عراق سه شنبه (۱۴ ژانویه) با پادشاه چارلز سوم و همتای بریتانیایی اش کر استارمر دیدار کرد. سفر سه روزه السودانی از بریتانیا عمدتا به منظور امضای یک توافق تجاری امنیتی انجام می شود.

السودانی در کاخ باکینگهام لندن با پادشاه چارلز سوم دیدار کرد (فرانس پرس)

السودانی قبل از ورود به لندن گفت که «فصل جدیدی از روابط دو جانبه با کشور دوست که روابط تاریخی با عراق دارد آغاز خواهد شد».
استیون هیکی سفیر بریتانیا در عراق در شبکه «اکس» نوشت «هوا در لندن سرد است اما استقبال از السودانی گرم خواهد بود».
السودانی در دیدار با پادشاه بریتانیا در کاخ باکینگهام لندن «از دعوت رسمی برای سفر به بریتانیا» قدردانی کرد.
پادشاه بریتانیا به نخست وزیر عراق خوشامد گفت و افزود «مناسبات بین دو کشور تاریخی بوده و دو کشور تمایل ویژه ای به گسترش منافع مشترک و تفاهم و توافق در عرصه های مختلف دارند».
دولت عراق در بیانیه ای گفت دو طرف در این دیدار درباره همکاری دو جانبه بین عراق و بریتانیا و راه های ایجاد همکاری و شراکت سازنده در حوزه های توسعه ای و اقتصادی و مقابله با تغییر آب و هوا و فرصت های گسترش همکاری فرهنگی گفتگو کردند.

موافقتنامه تاریخی

السودانی و استارمر در بیانیه مشترک خود درباره مناسبات استراتژیک دفاعی و امنیتی دو کشور گفتند «این روابط پایه و اساس عصر تاریخی نوین همکاری امنیتی خواهد بود و راه را برای توافق دیگر طبق اهداف دو کشور هموار می کند».
در این بیانیه مشترک آمده است «نخست وزیر دو کشور درباره مبانی توافق بازگشت پناهجویان غیر قانونی گفتگو کردند که بر این اساس افرادی که حق اقامت در بریتانیا ندارند در اسرع وقت بازگردانده می شوند».
موضوع مقابله با مهاجرت به بریتانیا در راس اولویت های گفتگوی استارمر نخست وزیر بریتانیا و السودانی است که شامل پیگیری پرونده هزاران شهروند عراقی می شود که هر سال به طور غیر قانونی وارد بریتانیا می شوند.
دولت بریتانیا پیشتر در بیانیه ای گفت قاچاق انسان و مهاجران غیر قانونی اولویت اول لندن است.

جمعیت زیادی از مهاجرانی که با قایق های کوچک از مرز بریتانیا رد می شوند عراقی هستند. آمار تازه نشان می دهد حدود ۲ هزار و ۵۰۰ نفر از طریق کانال انگلیس در سال ۲۰۲۳ وارد بریتانیا شدند و این رقم در شش ماه اول سال ۲۰۲۴ بالغ بر ۹۵۸ نفر بوده است.
بریتانیا با بسیاری از کشورها توافق کرده که مهاجرانی را که درخواست پناهندگی شان رد شده یا حق اقامت در بریتانیا ندارند به کشورهایشان بازگرداند. بریتانیا می خواهد عراق را هم به لیست این کشورها اضافه کند.
عراق و بریتانیا هنگام سفر ایوت کوپر وزیر کشور سابق بریتانیا به عراق در نوامبر ۲۰۲۴ توافقنامه ای امضا کردند که طبق آن بریتانیا تعهد داد بودجه ای برای کمک به عراق در راستای مقابله با باندهای قاچاق و انتقال غیر قانونی مهاجران اختصاص دهد.
بناست که طبق موافقتنامه امنیتی محدود «همه اتباع عراق که به طور غیر قانونی وارد خاک بریتانیا شده و حق اقامت ندارند در اسرع وقت به عراق منتقل شوند».
بریتانیا تجهیزات مدرن به ارزش ۶۶.۵ میلیون پوند برای استحکام مرزهای عراق و جلوگیری از فعالیت باندهای قاچاق انسان آماده کرده است.
وبسایت دولت بریتانیا اظهارات استارمر را منتشر کرده که گفته این توافق «در انهدام الگوی کار قاچاقچیان انسان سهیم خواهد بود و پیام روشنی می دهد که اگر به طور غیر قانونی به بریتانیا مهاجرت کنید نمی توانید اینجا بمانید».

همکاری گسترده

عراق و بریتانیا سه شنبه بیانیه مشترکی دادند که در آن آمده موافقتنامه امضا شده «گسترده است و حوزه های تجارت و همکاری اقتصادی و راهبردی را در برمی گیرد. دو کشور درباره یک بسته تجاری ۱۲.۳ میلیارد پوندی توافق کردند».
توافقنامه بین بریتانیا و عراق حوزه های تجارت و سرمایه گذاری و آموزش و ورزش و آب و هوا را در برمی گیرد.
طبق بیانیه مشترک «این موافقتنامه همچنین شامل مین روبی در همه مناطق عراق و بازسازی پایگاه هوایی القیاره عراق و فراهم کردن سیستم حمل و نقل بریتانیایی برای حمل و نقل برقی بین عراق و سعودی می شود».

در این توافق آمده است که «یک شرکت بریتانیا پروژه ۸۲ میلیون پوندی ساخت خط ریلی جدید در عراق را آغاز می کند».

السودانی و کر استارمر در مقر دولت بریتانیا در لندن (فرانس پرس)

حدود ۷۰ نفر از تاجران و کارآفرینان عراقی جزو هیئت همراه السودانی هستند که درباره فرصت های سرمایه گذاری با ۲۴ شرکت خصوصی بریتانیا گفتگو می کنند.
دو کشور چندین موافقتنامه صادراتی در راستای گسترش روابط تجاری رو به رشد طرفین امضا کردند که فرصت های بزرگی برای شرکت های بریتانیایی ایجاد و به دولت بریتانیا برای رسیدن به رشد اقتصادی کمک می کند.
یک منبع دولتی عراق گفت «بناست که فعالیت شرکت بی پی نفتی بریتانیا در عراق از سرگرفته شود. بی پی یک سال پیش فعالیت هایش را در عراق متوقف کرد».
این منبع تاکید کرد «گفتگوها با شرکت بی پی برای امضای قراردادهای جدید است که ارزش ان بیشتر از قرارداد توتال فرانسه خواهد بود و به ۲۳ میلیارد دلار خواهد رسید».



توافق آتش بس بین اسرائیل و «حماس» شبیه پنیر سوراخ دار سوئیسی



عده ای از مردم اسرائیل یکی از جاده ها در قدس را مسدود کرده و خواستار اجرای توافق و بازگشت گروگان ها هستند (فرانس پرس)
عده ای از مردم اسرائیل یکی از جاده ها در قدس را مسدود کرده و خواستار اجرای توافق و بازگشت گروگان ها هستند (فرانس پرس)
TT

توافق آتش بس بین اسرائیل و «حماس» شبیه پنیر سوراخ دار سوئیسی



عده ای از مردم اسرائیل یکی از جاده ها در قدس را مسدود کرده و خواستار اجرای توافق و بازگشت گروگان ها هستند (فرانس پرس)
عده ای از مردم اسرائیل یکی از جاده ها در قدس را مسدود کرده و خواستار اجرای توافق و بازگشت گروگان ها هستند (فرانس پرس)

شاید تصادفی نباشد که توافق بین اسرائیل و «حماس» که شامگاه چهارشنبه (۱۵ ژانویه) اعلام شد وارد مرحله بحرانی و شکنندگی شد. این توافق که به منظور آتش بس در غزه و مبادله اسیران به دست آمد حتی هنوز توسط کابینه اسرائیل تصویب و اجرا نشده است اما بسیار لرزان به نظر می رسد.
توافق آتش بس بین «حماس» و اسرائیل مثل پنیر سوراخ دار سوئیس است و از سه مرحله تشکیل شده تا دست آخر به پایان جنگ برسیم. اما قبل از اجرای این توافق اقدامات و جنگ اسرائیل در چند روز باقی مانده به اجرا بالا گرفته و ده ها نفر در غزه هر روز کشته می شوند. گویا کشتار و قتل عام همراه همیشگی این توافق تا ایستگاه آخر خواهد بود. «الشرق الاوسط» بندهای این توافق و برداشت دو طرف از آنها را منتشر می کند:
آرامش پایدار
اولین مشکل در تیتر توافق است: «اصول کلی توافق میان طرف اسرائیلی و طرف فلسطینی در غزه درباره تبادل اسرا و برقرار کردن مجدد آرامش پایدار».
منظور از آرامش پایدار چیست؟ در اسرائیل گفته می شود منظور این است که اسرائیل حق دارد در پایان مرحله اول جنگ را از سربگیرد. طرف فلسطینی می گوید که دولت آمریکا به ریاست دونالد ترامپ ضمانت داده که جنگ از سرگرفته نخواهد شد. مدل نگارش عبارت آرامش پایدار به گونه ای است که هر طرف برداشت متضادی از آن دارد.

هدف توافق به شرح زیر است: آزادی تمامی اسرای اسرائیلی اعم از زنده و مرده و نیز آزاد کردن کسانی که فلسطینیان در برهه های مختلف زمانی به اسارت گرفته است. در مقابل اسرائیل موافقت کرده است تعدادی از اسیران فلسطینی را «که درباره تعدادشان توافق شده است» آزاد کند. طبق تاریخی که در توافقنامه درج شده است تبادل اسرا از «روز اول» - روز آتش بس- آغاز خواهد شد اما در این مرحله هنوز مشخص نیست چه زمانی آتش بس اجرا خواهد شد.

برقراری دوباره آرامش

اسرائیل و «حماس» درباره برقرار کردن دوباره آرامشی که به این چهار هدف منجر می شود به توافق رسیدند:
۱-برقراری آتش بس دائمی.
۲-عقب نشینی نظامیان اسرائیلی از نوار غزه.
۳-بازسازی غزه.
۴-گشایش گذرگاه ها و تسهیل رفت و آمد افراد و حمل و نقل کالاها.
اختلاف نظر در مورد این بنود وجود دارد که تکلیف آن هنوز معلوم نشده است.
یکی از دلایل بحرانی که بامداد پنجشنبه به نقطه انفجار رسید نام و تعداد زندانیان فلسطینی که بناست آزاد شوند بود. اسرائیل موافقت نکرده تعدادی از زندانیان برجسته مثل مروان البرغوثی و احمد سعدات و عبد الله البرغوثی و غیره را آزاد کند. اسرائیل عمدا از جمله پر از ابهام «تعدادی که در مورد آنها توافق خواهد شد» استفاده کرده که مثل میدان مین می ماند.

سه مرحله

بندهای بعدی درباره سه مرحله توافق نیز مشکل دارند. مرحله اول (۴۲ روز) است و در این مرحله «عملیات نظامی هر دو طرف به طور موقت متوقف می شود و ارتش اسرائیل از شرق و از مناطق پرجمعیت واقع در امتداد مرزها در سراسر نوار غزه از جمله وادی غزه (محور نتساریم) خارج می شود». «حماس» می گوید نقشه های مرتبط با خروج اسرائیل از مناطق یاد شده ناقص بودند.
بند بعدی مشکل دار درباره «بازگشت آوارگان به مناطق سکونتشان و خروج ارتش اسرائیل از وادی غزه است».
بعدا خواهیم دید که ساز و کار بازگشت مردم به خانه هایشان این است که اهالی با پای پیاده چند کیلومتر باید راه بروند و در این مسیر به اجبار خودروها بازرسی می شوند. این مساله به اختلافات و زد و خوردهای میدانی دامن می زند.

کمک های بشردوستانه
این توافق می گوید «از روز اول اجازه ورود کمک های بشردوستانه (۶۰۰ کامیون در روز از جمله ۵۰ کامیون حامل سوخت و ۳۰۰ کامیون برای شمال نوار غزه) داده خواهد شد. این امر شامل سوخت لازم برای راه اندازی نیروگاه تولید برق و تجهیزات تجاری و غیر نظامی لازم برای آواربرداری و بازسازی و راه اندازی بیمارستان ها می شود. در این مورد نیز نحوه توزیع کمک ها و ارگان مسئول این روند مشخص نشده است. آیا «حماس» کمک ها را توزیع خواهد کرد؟ اگر چنین است آیا اسرائیل راضی است؟ اگر اسرائیل موافقت نکرده و بعد مشخص شود که «حماس» دست به توزیع کمک ها می زند چه خواهد شد؟ بنابراین اجرای این بند نیز مین دیگری در زمین توافق است.

کلیدهای مبادله

در بحث مبادله اسرا به نظر می رسد که همه چیز در مرحله اول روشن است. طبق توافق «طرفین موافقت کردند که معیار تبادل اسرای یاد شده در مرحله اول و مرحله دوم متفاوت خواهد بود. پس معیار مرحله دوم چیست؟ حماس می خواهد تعداد اسرای فلسطینی را دو برابر کند اما اسرائیل موافقت نمی کند. اختلافات در همان مرحله اول که همه معیارهایش واضح و شفاف هستند به اوج رسیده پس در مرحله دوم که معیارها نامشخص و مبهم هستند چه خواهد شد»؟

روز شانزدهم

«حداکثر تا روز شانزدهم مذاکرات غیر مستقیم میان دو طرف آغاز می شود تا بر سر شروط اجرای مرحله دوم به ویژه شروط مزبور به پیش شرط های تبادل اسرا به توافق برسند. پیش از پایان پنجمین هفته این مرحله گفتگوها به پایان خواهد رسید و توافق حاصل خواهد شد».
سازمان ملل و نمایندگان این سازمان و دیگر سازمان ها به فعالیت خود برای ارایه خدمات بشردوستانه در همه مناطق نوار غزه ادامه خواهند داد. این فعالیت با بازسازی زیرساخت ها (برق و آب و فاضلاب و مخابرات و راه ها) در سراسر نوار غزه و وارد کردن مقدار توافق شده از تجهیزات مورد نیاز نیروهای دفاع مدنی آغاز می شود». اگر طرفین در این مرحله بر سر معیارها توافق نکنند چه خواهد شد؟ آیا همه چیز مثل برق و آب و بازسازی معابر تعطیل خواهد شد؟

تسهیل ورود تجهیزات امدادی

بند دیگر این توافق درباره «تسهیل ورود تجهیزات امدادی و ابزارهای ضروری زندگی آوارگانی است که خانه هایشان را در جنگ از دست داده اند. دستکم ۶۰ هزار کانکس و ۲۰۰ هزار چادر وارد خواهد شد». معنی تسهیل ورود تجهیزات امدادی چیست؟ اگر اسرائیل در این مسیر کارشکنی کند و یا اگر «حماس» کنترل این روند را در اختیار بگیرد چه خواهد شد؟
چند بند دیگر مبهم نیز در این توافق وجود دارند که ممکن است اختلاف برانگیز و دردسرساز شوند مثل‌ «پس از آنکه همه نظامیان زن اسرائیلی آزاد شدند تعداد مجروحان (حماس) که می توانند برای درمان به گذرگاه رفح بروند مشخص خواهد شد. علاوه بر آن تعداد مسافران و بیماران و مجروحانی که می توانند از گذرگاه رفح عبور کنند افزایش خواهد یافت و محدودیت های اعمال شده برای سفر برداشته و حمل و نقل کالاها و تجارت از سرگرفته خواهد شد».

بند ضامن

این بند نیز می تواند مشکل ساز شود. طبق توافق «چاره اندیشی و برنامه ریزی های لازم برای بازسازی جامع خانه ها و تاسیسات غیر نظامی و زیرساخت های مدنی که در طول جنگ تخریب شده اند و نیز حمایت از قربانیان زیر نظر چندین کشور و سازمان از جمله مصر و قطر و سازمان ملل آغاز خواهد شد».
بند دیگری نیز وجود دارد که اسرائیل می گوید در اجرای مرحله دوم برای این کشور الزامی نیست اما «حماس» می گوید این بند ضامن جلوگیری از آغاز مجدد جنگ است.
طبق این بند «قطر و آمریکا و مصر تمامی تلاش خود را خواهند کرد که تداوم مذاکرات غیر مستقیم را تضمین کنند تا دو طرف بتوانند درباره شروط اجرای مرحله دوم به توافق برسند».
در این بند گفته شده قطر و مصر تلاش خواهند کرد. به عبارت دیگر این جمله یک متن حقوقی الزام آوار برای انجام هر گونه اقدام یا هر طرف به نظر نمی رسد.
بنا به دلایل بالا توافق یاد شده پر از ابهام است که می توانند در هر لحظه توافق را تعطیل کنند. حالا درست است که این توافق حاصل شده اما بنود مشکل ساز زیادی دارد که برای اجرای آنها باید اعتماد متقابل و نیات پاک داشت. البته این اعتماد متقابل که اساسا وجود ندارد و نیات پاک نیز یافت نمی شود.