چه‌چیز در سعودی تغییر کرد؟

TT

چه‌چیز در سعودی تغییر کرد؟

 

هماهنگ با ضرباهنگ شاهانه روند اصلاح همچنان در حال پیشرفت است و سعودی با اصلاحات ساختاری اخیر یک سال از پشتیبانی سیاست اصلاحی را درپیش گرفته و اصلاحات اقتصادی و سیاسی و اجتماعی را به‌پیش می‌برد. راهی از پیش برنامه‌شده که قصد دارد همگام پیشرفت‌های جهانی شود و در برابر چالش‌های متعدد جهانی و منطقه‌ای بایستد و برای تعامل با جهان جدید مسلح به بهترین و به‌روزترین وسایل گردد. همه اینها برای ساختن آینده‌ای است که به‌واسطه دخالت‌های دولت و نظارت بر شاخص‌های عمل وزارت‌خانه‌ها تلاش می‌کند. رهبری پادشاهی عربی سعودی تمام تلاش خود را در کار می‌کند که با هرگونه ضعفی مقابله نماید و جامعه‌ای استوار بنیان کند که در مقابل هرگونه تزلزل و ناآرامی خلل‌ناپذیر باشد. حجم بودجه کشوری نیز پشتیبان این تلاش‌ها است؛ بودجه‌ای که با توجه به رفاه و سعادت شهروند تدوین شده و تلاش می‌کند بهترین امور را در کشور متحقق سازد.

زن سعودی سوار بر اتومبیل شخصی خود رانندگی می‌کند و در حالی که همگان تردید داشتند که این مساله ممکن نخواهد شد دیدیم چگونه زنان در شهرهای جده و الریاض و جازان و دیگر مناطق به خود متکی شدند و اتومبیل راندند و حتی یک حالت تجاوز به زنان راننده در کشور ثبت نشد و معلوم شد که بسیاری از ترس‌ها واهمه بود. در این بین امر بسیار ستودنی این بود که این جامعه بی‌آنکه از اصول و ارزش‌های خود دست کشد می‌تواند راه تغییر مثبت را بپیماید. البته مثال رانندگی زنان تنها یک مثال دم‌دستی بود تا برای تقریب به ذهن به‌کار رود و مقدار کارآیی رویه اصلاحی ثابت شود.

از سوی دیگر من عقیده دارم که تمام مناقشات و مجادلاتی که اینک در میان قشرهای مختلف سعودی در حال برگزاری است و به‌صورت رسمی و غیررسمی شنیده می‌شود یک حالت کاملا نرمال است که نشان می‌دهد مردم به این اصلاحات اهمیت می‌دهند و از نقطه‌نظر دیگر هر کسی حق دارد نظر خود را به‌عنوان یک شهروند در اصلاحاتی که اجرا می‌شود بازگوید. این یک حق اصیل است که هیچ تردیدی در آن نیست و اوج اقرار به آزادی یبان است. البته گفتنی است که احداث تغییر در یک جامعه نمی‌تواند به یکباره مورد تائید و قبول همگان شود و برخی برای پذیرش چنین امری نیاز به زمان بیشتری دارند. البته باید این مساله را هم اذعان کرد که هیچ کسی در چنین تحولات حق آن را ندارد که نظر و عقیده خود را بر دیگران تحمیل کند و باید به این نکته هم اشاره کرد که میزان تائید مردمی نسبت به اصلاحاتی کنونی قابل ملاحظه است و بیش از اندازه حدمعمولی تائید است.

البته نکته بسیار حائز اهمیت و گوهری در هنگام سخن از اصلاحات اقتصادی و اجتماعی کنونی در سعودی این است که برخی از صاحب‌نظران این اصلاحات پیش‌گفته را با ضرورت اصلاحات سیاسی مرتبط می‌کنند؛ باید در این باره تاکید کرد که اصلاحات صرفا وسیله است و هیچ گاه به‌عنوان هدف نباید تلقی شود. از سوی دیگر تعیین اولویت‌های هر مرحله‌ای وظیفه هر جامعه است و نباید چنین پنداشت که راه اصلاحی یگانه‌ای وجود دارد که همگان باید آن‌را بپیمایند. در واقع جوامع با توجه به نیازمندیهای مرحله‌ای خود تغییر و تحول می‌یابند و چه بسا آنچه مورد نیاز جامعه فرانسه باشد به‌حال جامعه آمریکایی مضر باشد و آنچه چین انجام می‌دهد و برای اصلاح اقتصادی شامل در پیش می‌گیرد به هیچ جای جهان مشابه نباشد. به‌هر حال تلاش برای تحمیل یک راهکار از پیش موجود و تجویز آن برای تمام مناطق و در همه زمان‌ها به‌خوبی ثابت شده که ضرر زیادی بیش از منفعت دارد و از آن فراتر این که با واقعیت‌های مختلف منافات دارد و از عقلانیت اجرایی برخوردار نیست. هر جامعه به تنهایی باید نیازهای مرحله کنونی خود را تعیین و تحدید کند و در این تعیین از واقعیت و فرهنگ و جامعه و تاریخ و خصوصیات تمدنی خود سرچشمه گیرد.



اقتصاد بدون نفت سعودی خوش درخشید؛ سهم ۵۴٪ فعالیت های متنوع از تولید ناخالص داخلی


پرسنل زن در یکی از کارخانه های سعودی (الشرق الاوسط)
پرسنل زن در یکی از کارخانه های سعودی (الشرق الاوسط)
TT

اقتصاد بدون نفت سعودی خوش درخشید؛ سهم ۵۴٪ فعالیت های متنوع از تولید ناخالص داخلی


پرسنل زن در یکی از کارخانه های سعودی (الشرق الاوسط)
پرسنل زن در یکی از کارخانه های سعودی (الشرق الاوسط)

فعالیت های غیر نفتی سعودی نقش کلیدی در اقتصاد این کشور در راستای تنوع منابع درآمد و کاهش وابستگی به نفت دارد. در این میان اقدامات دولت مثل وضع قوانین و ضوابط برای فعالیت های غیر نفتی به رونق گرفتن بخش غیر نفتی کمک کرده و سهم بخش غیر نفتی از تولید ناخالص داخلی در سال گذشته بیش از ۵۴ درصد بوده است.
دولت سعودی که درهای این کشور را به روی دنیا باز کرد قوانین و مقررات دیجیتالی متنوعی برای تامین نیازمندی های سرمایه گذاران وضع نمود و وضع سرمایه گذاری در کشور را جذاب کرد. هدف اصلی دست یابی به اهداف اصلی یعنی قطع وابستگی کشور به درآمدهای نفتی است.
کارشناسان اقتصادی تاکید می کنند که اصلاحات اقتصادی اخیر بستر خوبی برای بخش خصوصی و داخلی و بین المللی ایجاد کرده است.

برنامه های نوید بخش

دکتر محمد مکنی استاد مدیریت مالی و سرمایه گذاری دانشگاه اسلامی امام محمد بن سعود در گفتگو با «الشرق الاوسط» به بخش غیر نفتی پررونق که مورد توجه دولت است اشاره می کند و گفت «حجم سرمایه گذاری و پیشرفت در بخش هایی مثل گردشگری و سرگرمی و ورزش پرشتاب و کلان است. استراتژی ملی صنایع در حال متحول کردن ۱۳ بخش مثل خودرو و ماشین آلات برقی و تجهیزات نظامی است که در افزایش رشد ناخالص غیر نفتی سهیم هستند».
سازمان آمار سعودی در گزارش تازه خود گفت تولید ناخالص داخلی غیر نفتی در سه ماه اول سال جاری رشد بیش از ۴ درصدی داشته و پیش بینی می شود که این رشد همچنان افزایش پیدا کند. نرخ بومی سازی در بخش هایی مثل صنایع نظامی به حدود ده درصد و دارو سازی به حدود ۴۰ درصد رسیده و صادرات غیر نفتی افزایش قابل ملاحظه دارد.
مکنی خاطر نشان کرد که چالش های ژئوپلیتیکی در پرتو جنگ تجاری آمریکا و چین شاید باعث کاهش فعالیت های غیر نفتی به خصوص در بخش صنعتی شود. شاخص مدیران خرید بانک ریاض در ماه مه ۵۵.۸ واحد افزایش یافته و این بیانگر بهبود چشمگیر کسب و کارهاست.
مکنی توضیح داد که تصور می شود همه زیر شاخه ها مثل سفارشات و صادرات جدید نیز بهبود پیدا کردند.

زیر ساختارها

از سوی دیگر فدوی البواردی پژوهشگر اقتصادی و مشاور فنی به «الشرق الاوسط» گفت «سرمایه گذاری داخلی در زیرساختارها نقش کلیدی در توسعه بخش های غیر نفتی دارد که شامل توسعه شهرهای صنعتی و مناطق لجستیکی و زیرساختارهای دیجیتالی برای جذب سرمایه گذاری می شود. این سرمایه گذاری ها در افزایش تنوع سازی در بخش هایی مثل گردشگری و تکنولوژی و انرژی های تجدید پذیر و خدمات سلامت و آموزشی سهیم هستند که در نهایت درآمدهای غیر نفتی را افزایش می دهند».
افزون بر این، دولت سعودی با بهبود فضای کسب و کارها و ایجاد تسهیلات برای سرمایه گذاران و تقویت ابتکارعمل های کارآفرینی دست به توسعه بخش غیر نفتی خصوصی می زند.
فدوی البواردی اضافه کرد تحول دیجیتالی و فناوری از جمله ابزارهای مهم در راستای بهبود کارآرایی و افزایش نوآوری هستند. دولت مقررات و سیاست های تشویقی نیز وضع کرده و قوانین و ضوابط مشوق بیشتری مثل قانون شرکت های تجاری و سیستم های حمایت از سرمایه گذاران برای تشویق فعالیت های غیر نفتی صادر خواهند شد.

ابتکار و کارآفرینی

فدوی البواردی بر لزوم ساده کردن اقدامات و ارایه مشوق های مالیاتی و اهمیت افزایش همکاری بین بخش های دولتی و خصوصی برای تامین مالی پروژه های زیرساختی و توسعه صنعتی و دست یابی به یکپارچگی در اجرای ابتکار عمل ها تاکید کرد.
افزایش سرمایه گذاری در بخش های آموزشی و مهارت آموزی برای توسعه مهارت های نیروی های انسانی سعودی نیز همگام با رونق بخش غیر نفتی دنبال می شود. تشویق ابتکار و کارآفرینی با برنامه حمایت استارت آپ ها و تامین مالی و هدایت فنی در کانون تلاش دولت سعودی هستند.
فدوی البواردی پیش بینی می کند که تلاش های تنوع سازی همچنان باعث نتایج قابل ملاحظه می شود. افزایش سهم بخش غیر نفتی از تولید ناخالص داخلی به خصوص بخش های گردشگری و سرگرمی و تکنولوژی و منابع تجدید پذیر در کنار ادامه اصلاحات و بهبود کسب و کارها از جمله برنامه های دیگر دولت سعودی است.