روسیه اطمینان داد؛ سفارت‌هایتان را در دمشق بازگشایی کنید، نفوذ ایران را کاهش می‌دهیم

ضمین‌های روسی به چند کشور عربی برای محدودساختن نفوذ ایران در سوریه در برابر عادی سازی روابط

 روسیه اطمینان داد؛ سفارت‌هایتان را در دمشق بازگشایی کنید، نفوذ ایران را کاهش می‌دهیم
TT

روسیه اطمینان داد؛ سفارت‌هایتان را در دمشق بازگشایی کنید، نفوذ ایران را کاهش می‌دهیم

 روسیه اطمینان داد؛ سفارت‌هایتان را در دمشق بازگشایی کنید، نفوذ ایران را کاهش می‌دهیم

برخی نمایندگان مجلس لبنان به نقل از سفیر یکی از کشورهای عربی در لبنان می‌گویند که دولت متبوعش و چند دولت عربی دیگر که هم اکنون در حال بررسی بازگشایی سفارت‌های خود در دمشق هستند، از عالی ترین مقامات ذی نفوذ در مسکو پیام‌هایی اطمینان بخش دریافت کرده‌اند مبنی بر کاستن از نفوذ سیاسی و نظامی ایران در سوریه.
 به گفته این مقامات ابتکار عمل کشورهای عرب در برقراری مجدد رابطه با دمشق پس از اینکه سفارتخانه‌هایشان را به دلیل برافروخته شدن جنگ و ناگزیر ساختن اتحادیه کشورهای عربی در تعلیق عضویت سوریه بستند، می‌تواند به کاستن از این نفوذ سرعت ببخشد.
این نمایندگان به «الشرق الاوسط» گفتند، کشور امارات متحده عربی که پیش از این سفارتش در دمشق را بازگشایی کرده بود، هنوز در مرحله معرفی سفیر برای استقرار در آن کشور نیست اما به جای آن قائم مقام منصوب می‌شود.
این نمایندگان به نقل از این سفیر عربی گفتند، هنوز زود است که سطح نمایندگی دیپلماتیک بین دو کشور امارات و سوریه ارتقاء یابد و سفارت در حد تقدیم کمک‌های بشردوستانه و مسائل مربوط به تأمین امداد به افراد نیازمند برای کاستن از رنج و عذاب آنها به ایفای نقش خواهد پرداخت.
در همین راستا یک جریان سیاسی لبنانی که در جلسات نماینده وزارت خارجه آمریکا سفیر دیوید هیل با ارکان حکومت لبنان و شخصیت‌های فعال سیاسی شرکت کرده بودند، تأکید می‌کنند که فرستاده آمریکایی دربارهٔ موضع این کشور در خصوص آنچه آمادگی کشورهای عربی برای بازگشایی سفارت‌های خود در دمشق عنوان می‌شود با شفافیت سخن گفت.
این گروه به نقل از هیل می‌گویند، دولت آمریکا کشورهای عربی را برای شتاب در بازگشایی سفارت‌هایشان تشویق نمی‌کند.
آنها ترجیح می‌دهند اکنون درنگ کنند چرا که صرف شتاب کردن دربرداشتن چنین گام‌هایی آثار منفی برجای می‌گذارد و نظام سوری را وامی‌دارد در حمایت از تلاش‌های بین‌المللی برای ایجاد راه حل برای بحرانی که بدون حل آن نمی‌توان پرونده بازسازی سوریه را گشود، کارشکنی کند.
به سخنی دیگر، همین گروه سیاسی می‌گویند، واشنگتن اقدام به بازگشایی سفارت‌ها را بدون هرگونه هزینه سیاسی تأیید نمی‌کند و به نقل از هیل باز تأکید می‌کنند، سفر دوره‌ای وزیر خارجه آمریکا مایک پمپئو به چند کشور منطقه نتیجه بخش بود تا کشورهای عربی در تصمیم خود برای بازگشایی سفارت‌هایشان در حال حاضر درنگ کنند.
اما هیل از تصمیم رئیس‌جمهوری آمریکا دونالد ترامپ برای عقب کشیدن تدریجی نیروهای آمریکایی از محل حضورشان در سوریه و دقیقاً شمال شرقی این کشور را تأیید می‌کند علیرغم اینکه کسانی که در این دیدارها شرکت کرده بودند نگرانی خود را از اقدامات ملیشیای مورد حمایت ایران برای نفوذ در این مناطق و جایگزین شدن با نیروهای آمریکایی ابراز داشتند.
اما هیل این نگرانی‌ها را تأیید نکرد و با صراحت از آنها خواست که میزان تنش دربارهٔ عقب‌نشینی تدریجی ارتش آمریکا را کاهش بدهند با این توجیه که این عقب‌نشینی سریع اتفاق نمی‌افتد و واشنگتن هم اکنون در حال مذاکره با ترکیه و کردها است تا بر سر گام‌های بسط نفوذ در مناطقی که ارتش آمریکا تخلیه می‌کند، به توافق برسیم.
این بلوک سیاسی به نقل از هیل می‌گوید که چنانچه نیروهای وابسته به نظام سوری بخواهند به قصد اعمال سلطه به آن مناطق نزدیک شوند، نیروهای آمریکایی متمرکز در چند منطقه در عراق، به سرعت وارد عمل می‌شوند.
 علاوه بر این هیل براین باور است که این ارتش توان ورود به آن مناطق را ندارد.
در پاسخ به پرسشی او نظر بلوک سیاسی را نمی‌پذیرد که برخی بر این باورند بازگشایی سفارتخانه‌های برخی کشورهای عربی در دمشق موجب کاهش نفوذ نظامی و سیاسی ایران در سوریه می‌شود و چنین گام‌هایی موجب ایجاد تنش میان مسکو و تهران می‌شود.
او تأکید می‌کند به چنین نظری باور ندارد و مسکو و تهران هیچ‌کدام از کارهایی را که در سوریه کردند، برای صدام نکردند.
او می‌گوید ملیشیای مورد حمایت ایران و یگان‌های سپاه پاسداران ایران پیش از این به درخواست مسکو پاسخ دادند و منطقه معروف به جنوب غربی سوریه را تخلیه کردند و هم اکنون در اطراف دمشق و در امتداد ریف آن مستقرند.



گزارش‌هایی از مذاکرات آمریکا و ایران برای کاهش تنش‌ها

تصویری ترکیبی از ایلان ماسک و امیر سعید ایروانی، نماینده ایران در سازمان ملل متحد (AFP)
تصویری ترکیبی از ایلان ماسک و امیر سعید ایروانی، نماینده ایران در سازمان ملل متحد (AFP)
TT

گزارش‌هایی از مذاکرات آمریکا و ایران برای کاهش تنش‌ها

تصویری ترکیبی از ایلان ماسک و امیر سعید ایروانی، نماینده ایران در سازمان ملل متحد (AFP)
تصویری ترکیبی از ایلان ماسک و امیر سعید ایروانی، نماینده ایران در سازمان ملل متحد (AFP)

روزنامه نیویورک تایمز به نقل از دو مقام ایرانی گزارش داد که ایلان ماسک، میلیاردر معروف که توسط رئیس‌جمهور منتخب، دونالد ترامپ، برای ریاست دپارتمان تازه‌تأسیس «کارایی دولتی» معرفی شده، در اوایل هفته جاری در نیویورک با امیر سعید ایروانی، نماینده دائم ایران در سازمان ملل متحد، دیدار کرده است. هدف این دیدار «بحث درباره کاهش تنش‌ها» بین ایالات متحده و ایران عنوان شده است.

مشخص نیست که آیا ترامپ ماسک را برای این مأموریت انتخاب کرده یا اینکه تا چه حد به پیشنهادهای او گوش خواهد داد. باید توجه داشت که این سمت ماسک غیرحکومتی است و هدف آن تهیه برنامه‌هایی برای بهبود کارایی نهادهای مختلف دولت آمریکاست.

پاسخ ایران به ادعای «وال استریت ژورنال»

همزمان با انتشار این خبر، هیئت نمایندگی ایران در نیویورک به صورت مختصر به ادعای روزنامه وال استریت ژورنال پاسخ داد. این روزنامه مدعی شده بود که ایران به آمریکا اطلاع داده است که قصد کشتن ترامپ را ندارد. نسخه‌ای از این پاسخ به روزنامه الشرق الأوسط نیز ارسال شد که در آن آمده بود: «ما درباره جزئیات پیام‌های رسمی تبادل‌شده بین دو کشور، بیانیه عمومی صادر نمی‌کنیم.»

در این پاسخ تأکید شده که تهران از مدت‌ها پیش تعهد خود را به پیگیری پرونده ترور سردار قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران، از طریق «مسیرهای قانونی و قضایی» و در چارچوب اصول شناخته‌شده حقوق بین‌الملل اعلام کرده است.

روزنامه وال استریت ژورنال همچنین گزارش داده که ایران ماه گذشته پیام محرمانه‌ای به رئیس‌جمهور آمریکا، جو بایدن، ارسال کرده است. در این پیام، ایران «تعهد کتبی» داده که قصد ترور ترامپ را ندارد. این پیام در 14 اکتبر ارسال شده بود، یعنی پس از حمله موشکی ایران به اسرائیل در اول اکتبر و پیش از حملات هوایی اسرائیل به تأسیسات ایرانی در 26 اکتبر.

این پیام در پاسخ به هشداری کتبی بود که آمریکا در سپتامبر امسال به ایران ارسال کرده بود. بر اساس گزارش‌ها، پیام بایدن به دست رهبر ایران، آیت‌الله خامنه‌ای، رسید. در این پیام تأکید شده که دولت آمریکا تهدیدهای علیه ترامپ را یک مسئله امنیت ملی مهم می‌داند و با آن به عنوان «عملی جنگی» برخورد خواهد کرد.

مقامات آمریکایی یا تیم ترامپ در مورد اینکه آیا ترامپ از پاسخ ایران مطلع شده یا نه، اظهار نظری نکرده‌اند. هفته گذشته، وزارت دادگستری آمریکا جزئیاتی درباره اتهام‌های مربوط به طرح‌های عوامل ایرانی برای ترور ترامپ ارائه کرده بود.

دیدار ماسک با ایروانی

پیش از انتشار این گزارش، نیویورک تایمز اعلام کرده بود که ایلان ماسک دوشنبه گذشته در مکانی محرمانه با امیر سعید ایروانی دیدار کرده است. این دیدار بیش از یک ساعت به طول انجامید و هدف آن بررسی راه‌های کاهش تنش‌ها بین تهران و واشنگتن بود. دو مقام ایرانی این دیدار را «مثبت» و «خبری خوش» توصیف کردند.

در پاسخ به سؤالی درباره این دیدار، استفن چونگ، مدیر ارتباطات ترامپ، گفت: «ما درباره گزارش‌های مربوط به دیدارهای خصوصی، چه انجام شده باشند و چه نه، اظهارنظر نمی‌کنیم.»

کارولین لویت، سخنگوی دولت ترامپ، در بیانیه‌ای گفت: «مردم آمریکا ترامپ را دوباره انتخاب کردند زیرا به او اعتماد دارند که کشور را هدایت کند و صلح را از طریق قدرت در سراسر جهان بازگرداند.» او افزود: «وقتی ترامپ به کاخ سفید بازگردد، اقدام لازم برای تحقق این هدف را انجام خواهد داد.»

شهروندی قدرتمند در دولت ترامپ

ماسک به عنوان یک شهروند غیررسمی اما بسیار تأثیرگذار در انتقال قدرت ترامپ شناخته شده است. او تقریباً در تمام مصاحبه‌های کاری حضور داشته و حتی در تماس تلفنی هفته گذشته ترامپ با رئیس‌جمهور اوکراین، ولودیمیر زلنسکی، نیز نقش ایفا کرده است. در این تماس، ترامپ گوشی را به ماسک داد که نقش مهمی در تأمین ارتباطات اوکراین در جریان جنگ با روسیه ایفا کرده است.