مارتین گریفیتس نماینده ویژه سازمان ملل متحد در امور یمن وجود ارتباط بین تصمیم پاتریک کامارت رئیس تیم ناظر بر آتشبس استان الحدیده برای استعفا و تیراندازی به خودروی وی در الحدیده را تکذیب کرد. همچنین وجود اختلاف میان وی و کامارت را رد کرد و گفت: طرح کامرت این بود که برای دوره زمانی کوتاهی در یمن بماند.
گریفیتس در گفت وگو با روزنامه الشرق الاوسط از طریق ایمیل افزود: ما به صورت جدی کار میکنیم تا طرفهای درگیر در الحدیده به اجرای عملی توافق آتشبس دست بزنند. همچنین مهم است که تصویر بزرگ و ضروری حل بحران در یمن را فراموش نکنیم.
فرستاده ویژه سازمان ملل معتقد است: اراده سیاسی برای توقف درگیریها در یمن بیش از هر زمان دیگری وجود دارد و بهترین راه برای تحقق آن برگزاری مذاکرات و نه درگیری است.
-این روزها ذهنتان مشغول چه مسائلی است؟ توافق الحدیده یا مبادله اسرا یا اتمام دوره مشورتهای آینده یا مسائل دیگر است؟
-همه مسائلی که گفتید. ما برای تحقق تضمینهای ملموس در همه این مسائل که برشمردید کارمیکنیم. دریچه فرصتی برای یمن درسوئد بازشد و مهم این است که از این فرصت استفاده کنیم و از این حالت فشردگی زمانی در جلسات سوئد و پس از آن بهره ببریم. آن حالت فشردگی همچنان وجود دارد تا جایی که بخش بسیاری از جدول زمانبندی را توافق الحدیده گرفت همچنین توافق مبادله اسرا. اما تغییراتی از این دست در جدولهای زمانبندی در پرتو حقایق بعدی مورد انتظار بود. اولا جدولهای زمانبندی تا حدود زیادی بلند پروازانه بودند، دوم اینکه ما با موضوع بسیار پیچیده برروی زمین طرف بودیم. آنچه اینجا برایم مهم است اینکه هر دو طرف اراده سیاسی را دارند و پایبند به «توافق استکهلم» هستند. دو طرف بهطور مثبت و سازنده برای همکاری جهت اجرای توافق درگیرشدهاند. اکنون مهم ادامه این مسیر بهطور مستمر است و ادامه همکاری با دوطرف تا اینکه شاهد اجرای کامل توافق استکهلم باشیم.
-جدول زمانبندی برنامههای ماه آینده شما در زمینه سفر و دیدار چه دارد؟ آیا میتوان به زودی منتظر دوره جدیدی از مشاورهها باشیم؟
-همانگونه که میدانید ژنرال پاتریک کومارت چندین دیدار سازنده در صنعا و ریاض برگزار کرد. روز دوشنبه به صنعا برمیگردم و ژنرال کومارت آنجا خواهد بود. طبق برنامه این بار باز از الحدیده دیدار خواهم کرد و هفته آینده به عدن میروم تا با نخستوزیر معین عبدالملک دیدار کنم. تمرکز ما در حال حاضر بر بازگرداندن استقرار در الحدیده به شکل مطمئن است. با اطراف برای تضمین اجرای آن در مدت زمان فوری مشغول کار هستیم. همانطور که گفتم، در حال برنامهریزی برای دوره دیگر و نزدیک از مشاورهها هستیم. نمیخواهیم این فشردگی کنونی را از دست بدهیم که دیدارهای سوئد به وجود آورد. درهمین حال ما، برضرورت به دست آوردن پیشرفت درآنچه در سوئد به دست آمد توافق داریم پیش از آنکه دوره جدید مشاورهها شروع شود. امیدواریم بتوانیم به زودی تاریخ دوره بعدی این مشاورهها را اعلام کنیم.
-اگر سطح خوشبینی شما در سوئد ۱۰ از ۱۰ بود، مقدار خوشبینی شما برای اجرای توافق استکهلم چقدر است؟
-هنوز ۱۰ از ۱۰ است. همانطور که وقتی در سوئد بودم گفتم، امید سرمایه واسطه است. ما نیازمند امیدوار ماندنیم و به راهی که آغاز کردیم مطمئن باشیم. اعتماد اینجا فقط بر آرزوها مبتنی نیست. آنچه در سوئد دیدیم و آنچه اکنون شاهد آنیم این است که دوطرف اراده سیاسی میبینیم که یمن را در مسیر درست صلح برگردانند. این راه، چندان آسان نیست اما تا وقتی که اراده سیاسی و صبر داریم و عزم به هدفمان میرسیم. به باور من رهبری سیاسی هر دو طرف عزم کردهاند نقطه پایانی بر رنجهای مردم یمن بگذارند.
-به استناد گزارشهایی که از زمین واقعیت دریافت میکنید، به نظر شما دو طرف چقدر به توافق الحدیده پایبند هستند؟
-براساس گزارشها، به آتشبس درالحدیده عمل میشود، علیرغم برخی حوادث امنیتی که اتفاق افتاد. ما اکنون با واقعیت جدیدی در الحدیده روبه رو هستیم که پیش از جلسات سوئد وجود نداشت. آنچه اینجا باید به آن اشاره کنم، مسئله بازگشت ساکنان شهر به خانههایشان است که به دلیل درگیریها از آنها گریخته بودند. این علامت مهمی است که وضعیت از قبل بهتر شدهاست. علاوه براین، ما مکانیزمی داریم به نام «کمیته همآهنگی استقرار» و این کمیتهای است مشترک که پس از جلسات سوئد ایجاد شد. این کمیته برای اجرای عملی «توافق الحدیده» فعالیت میکند. در همین حال نمیتوان فراموش کرد که وضع الحدیده هنوز قابل شعلهور شدن است و به همین دلیل است که با ژنرال کومارت و اعضای کمیته «همآهنگی بازگرداندن استقرار» همه تلاشمان را برای تضمین اجرای بندهای توافق و تضمین اینکه بازگرداندن استقراری که بهطور مشخص اجرا میشود و ممکن است محقق شود را به کارمیبندیم.
همچنین با همآهنگ کننده مستقر سازمان ملل، لیز گراندی و «برنامه جهانی غذا» و «برنامه توسعهای سازمان ملل متحد» برای تضمین حاکمیت آرامش کنونی قابل استمرار بهطور دائم در حال فعالیت هستیم. همچنین برای اینکه کمکهای بشردوستانه بهطور مستمر و به آسانی و بدون هیچ مانعی میان بندر الحدیده و راههای اطراف آن جابهجا بشوند. به نظرم این تأثیر بزرگی بر دینامیزم پایان دادن به درگیری کنونی در کشور دارد.
-چه زمان میتوانیم ۷۵ ناظر بینالمللی را در الحدیده ببینم که طبق قطعنامه شماره ۲۴۵۲شورای امنیت مقرر شده؟ آیا میتوان منتظر ورود همزمان آنها با رسیدن رئیس جدید «شورای همکاری منطقهای» بود؟
-تاکنون گروه پیشاهنگ داریم که با ژنرال کومارت وارد میشوند تا کار کمیته همآهنگی بازگشت استقرار و مقدمه چینی برای تأسیس نمایندگی جدید در الحدیده را انجام دهند. فکرمیکنم آنها در مدت زمان کوتاهی که برای انجام یک مأموریت بسیار مهم این چنینی و شرایطی چنین پیچیده در اختیارشان بود، کار فوقاالعادهای کردند. طی هفتههای آینده نمایندگی بزرگتری را خواهیم دید که در الحدیده مشغول به کار خواهند بود طبق قطعنامه شماره ۲۴۵۲ شورای امنیت. ما اکنون در حال تکمیل مقدمات لجستیکی ضروری برای نمایندگی جدید هستیم.
-درخواستهایی وجود دارد که به شما مأموریت داده شود تا کسانی را که در راه توافق استکهلم سنگاندازی میکنند، معرفی کنید. تا چه حد با این خواستهها همراه میشوید؟ آیا قصد دارید گزارشهای محرمانه به شورای امنیت بدهید یا مضمونشان را به مردم میگویید؟
-من بهطور کلی با این پیشنهاد مخالفم. آنچه اکنون به آن نیاز داریم پرکردن خلأ در برخی مسائل است که در مسیر اجرای سریع و کامل توافق وجود دارند. این مأموریت ماست. کار با اطراف برای پرکردن شکاف و رسیدن به زمینه مشترک، این چیزی است که به آن پایبندیم. به دادن گزارشهای درست و سالم پایبندیم اما گرفتن انگشت اتهام روش ایدهآل برای داشتن نقش سازنده در واساطت نیست.
-گزارشهای زیادی دربارهٔ وجود اختلاف میان شما و ژنرال پاتریک کومارت وجود دارد که منجر به استعفای او شد. همچنین برخی گفتند که حوثیها برای تغییر ژنرال فشار آوردند، توضیحی دراین باره دارید؟
-این گزارشها به هیچ وجه درست نیستند. واقعیت امر اینکه من با ژنرال کومارت بهطور فشرده همکاری کردیم تا دوطرف به راه حلی برای اجرای عملی توافق الحدیده برسند. جلسات ما در هفته گذشته با همه اطراف بسیارسازنده بود. برنامه ژنرال کومارت ماندن در یمن برای مدت زمان کوتاه بود، برای فعال سازی کار کمیته بازگشت استقرار و ایجاد اساسی برای تشکیل نمایندگی جدید. همه پیشگوییها دربارهٔ دیگر دلایل رفتن ژنرال پاتریک دقیق نیست.
-آیا تصمیم ژنرال کومارت به حادثه تیراندازی به کاروانش در الحدیده ارتباط دارد؟
-فکرنمیکنم بین این دو مسئله رابطهای وجود دارد. به نظرمن این برنامه ژنرال کومارت از ابتدا همین بود.