شهروندان در کاراکاس باید بین مواد غذایی و دارویی یکی را انتخاب کنند

ونزوئلا: جلوگیری از ورود کمک های بشردوستانه «بستر ساز دخالت نظامی امپریالیسم»

شهروندان در کاراکاس باید بین مواد غذایی و دارویی یکی را انتخاب کنند
TT

شهروندان در کاراکاس باید بین مواد غذایی و دارویی یکی را انتخاب کنند

شهروندان در کاراکاس باید بین مواد غذایی و دارویی یکی را انتخاب کنند

کسی که گذرش به پایتخت ونزوئلا می افتد و با توجه به اخبار منتشر شده در رسانه ها حتما تصور می کند که با شهر جنگ زده ای روبرو خواهد شد که همه زیرساختارها و تاسیساتش نابود شده. در کاراکاس، این مردم  هستند که از پا درآمده اند نه ساختمان ها و برج ها و آسمان خراش های مدرنی که مثل قارچ در همه جا سبز شده اند. معماری مدرن در دهه هشتاد و نود میلادی به دنبال اکتشاف نفت در ونزوئلا گسترش یافت. ساختمان های شیک و مدرنی که بیانگر شکاف طبقاتی شدید بین محله های بالا شهر و گران و آلونک های پایین شهر و حلبی آبادها هستند. همین محله های درب و داغان و فرودست سوخت انقلاب بولیواری هوگو چاوز بودند. اما چرخ انقلاب به دلیل عدم بازسازی و عدم نشاط و پویایی کند شده و از کار افتاده. خدمات اساسی هم متوقف شده است. در خیابان های کاراکاس گویی مردم به سوی آینده نا معلوم حرکت می کنند. مردم اینجا می دانند که سرنوشت کشور دیگر در دستشان نیست بلکه تنش بعد از تحولات اخیر در مسیر بین المللی شدن قرار گرفته است. می توان در چهره تک تک آنها پرسش های گوناگونی را خواند. مردم اینجا از گرفتاری و بدبختی و نگرانی درباره امنیت جانی و کار کردن از کله سحر تا پاسی از شب به خاطر کسب یک لقمه نان جان به لب شده اند. اصلا نمی توان تصور کرد که شهروندان کشوری مثل ونزوئلا اغلب اوقات باید بین غذا یا مواد دارویی یکی را انتخاب کنند.
به تازگی هر کجا که پا می گذاری مردم درباره نامه مادورو خطاب به پاپ فرانسیس حرف می زنند. او در این نامه خواستار میانجی گری پاپ برای حل مشکلات کشور شد. وقتی پاپ فرانسیس اسقف آرژانتین بوده از هواداران «الهیات رهایی بخش» حمایت کرده است. دکترین انقلاب سوسیالیسی چاوز برگرفته از «الهیات رهایی بخش» است. مادورو از پاپ فرانسیس درباره ورود کمک های بشر دوستانه آمریکا هم تقاضای میانجی گری کرده است. کامیون های حامل کمک های بشر دوستانه در مرز کلمبیا متوقف شده اند و منتظر چراغ سبز حکومت برای توزیع در میان گرسنگان و بیماران هستند.
 کارلوس چامورو خبرنگار می گوید «صرفنظر از اینکه کمک های بشردوستانه توسط چه گروه و کشوری ساپورت می شود اما این طرح خوان گوایدو اقدام شجاعانه و سرنوشت ساز در عرصه سیاسی است. خوان گوایدو خود را رییس جمهور موقت ونزوئلا معرفی کرده است. اما نباید فراموش کنیم که این طرح بعد از مسیر طولانی و دشوار مردم ونزوئلا مطرح شد. طبقه فرودست جامعه و ساکنان محله های فقیرنشین شهرها ستون نظام چاوز بودند اما همین گروه ها بزرگ ترین ضربه را از سوءمدیریت و سیاست های اقتصادی ناکارآمد چاوز خوردند».
هیاتی از کمیسیون اروپا عازم کاراکس شده و اعلام کرده که در صدد گشایش دفتر کمک های بشردوستانه در این شهر است. این کمک ها به مردمی ارائه می شود که با پیامدهای وخیم بحران اقتصادی دست و پنجه نرم می کنند.
با این حال، اما حکومت همچنین از ورود کمک های بشردوستانه خودداری می کند. این کمک ها توسط آژانس توسعه بین المللی آمریکا ارائه شده است اما مادورو می گوید که این کمک ها «بهانه ای برای دخالت نظامی امپریالیستی» است.
مخالفان حکومت می گویند که این کمک های آمریکایی آزمونی است برای سنجش سرسپردگی نیروهای مسلح و کارکنان غیرنظامی به حکومت. صدها هزار نفر به این کمک ها نیاز دارند اما در نهایت، تحویل گرفتن و توزیع کمک ها به عهده نظامیان است.
درگیری های بی سابقه خشونت بار در جریان اعتراضات مردمی اخیر با ماموران منجر به کشته شدن ده ها نفر و زخمی شدن صدها شهروند در محله های فقیر نشین پایتخت ونزوئلا شد. چاوز وعده داده بود که این محله ها جان تازه ای بگیرند اما هنوز مردم در آنجا با فلاکت و بدبختی و خشونت زندگی می کنند و به کمک های ماهانه قطره چکان دولتی چشم دوخته اند. مردم محله های فرودست برای نخستین بار و به شکل محدود در واکنش به فراخوان مخالفان تجمع و راهپیمایی کردند.
کارلوس می گوید «خشم به همه لایه های جامعه سرایت کرده. طبقه فرودست دیگر به وعده های حکومتی اعتماد ندارد. مخالفان تا الان از حمایت لایه های فرودست جامعه برخوردار نبودند چرا که فقرا به آنها اعتماد نداشتند. اما همزمان با آمدن گوایدو همه چیز به سرعت دستخوش تغییر و تحول بنیادین و ناگهانی شد. همه مردم فارغ از گرایش های سیاسی در سراسر کشور در حال تجمع و اعتراض هستند و گوایدو موفق به افروختن اعتراضات مردمی شد. این اعتراضات در دو سال گذشته به دلیل سرکوب و عدم یکپارچگی گروه های اپوزیسیون کاهش یافته بود. شمار فراوانی از سران اپوزیسیون از ترس بازداشت یا ترور به خارج مهاجرت کردند که همین باعث بی اعتمادی مردم به آنان شده است».
محله های کاراکاس هم به دو بخش شرقی و غربی تقسیم شده اند. محله های پولدار نشین در بخش شرقی قرار دارند. در بخش غربی، محله هایی هستند که مردمانشان هر ماه به انتظار «صندوق های مواد غذایی» حکومتی هستند. بخش اعظم محله های فرودست هوادار مادورو هستند. صدها هزار نفر از جوانان این محله ها به عضویت به اصطلاح «گردان های دفاع از انقلاب» درآمده اند و مسلح شده اند. اما همین انقلابی که بیست سال از آن گذشته نمی تواند شکم فرزندانش را سیر کند.
 
در این شرایط، زمزمه های درباره خودداری از سفر «گروه لیما» به ونزوئلا توسط مادورو به گوش می رسد. نشست این گروه به تازگی در اتاوا برگزار شد و قرار بر این شد تا کمک های بشر دوستانه که در مرز کلمبیا بلاتکلیف مانده اند به ونزوئلا وارد شوند. با توجه به این تحولات و عدم استقبال مادورو از طرح های بین المللی برای گفتگو، پارلمان ونزوئلا در جلسه معمولی به ریاست گوایدو قانونی برای «عدم پذیرش گفتگو یا کانال ارتباطی که منجر به طولانی تر شدن گرفتاری مردم شود» تصویب کرد.  مقصود از این قانون همان نشست روز پنجشنبه (۷ فوریه) در پایتخت اروگوئه مونته ویدئو است. مکزیک و برخی کشورهای اتحادیه اروپا به منظور ایجاد راهکار سیاسی در ونزوئلا در نشست امروز شرکت می کنند.
گوایدو در پایان جلسه پارلمان گفت «اپوزیسیون هنوز هدف اصلی خود را دنبال می کند. هدف این گروه، پایان دادن به غصب قدرت و تشکیل دولت انتقالی و فراخوان برای اجرای انتخابات آزاد است». او افزود «حالا که دزدی و چپاول حکومتی چهار برابر اقتصاد ملی شده احتمال گفتگو با حکومت بعید است». برخی گروه های میانه روی اپوزیسیون می گویند که گفتگو و میانجی گری با حکومت نباید کاملا متوقف شود به ویژه اینکه فشارهای بین المللی و سیاسی و اقتصادی بر حکومت افزایش یافته و حکومت احتمالا به سوی خشونت و کشاندن کشور به جنگ داخلی تمام عیار گام بردارد.



جشن مشترک فلسطینیان «الیرموک» و سوری‌ها پس از «سرنگونی دیکتاتوری»

بازگشت امنیت و آرامش به محله تضامن و اردوگاه یرموک پس از سقوط نظام (فرانس پرس)
بازگشت امنیت و آرامش به محله تضامن و اردوگاه یرموک پس از سقوط نظام (فرانس پرس)
TT

جشن مشترک فلسطینیان «الیرموک» و سوری‌ها پس از «سرنگونی دیکتاتوری»

بازگشت امنیت و آرامش به محله تضامن و اردوگاه یرموک پس از سقوط نظام (فرانس پرس)
بازگشت امنیت و آرامش به محله تضامن و اردوگاه یرموک پس از سقوط نظام (فرانس پرس)

پناهندگان فلسطینی که در شادی سوری‌ها از سقوط «دیکتاتوری» شریک بودند، امیدی نداشتند که اردوگاه «یرموک» در نزدیکی دمشق بار دیگر به نماد «حق بازگشت» و «پایتخت آوارگان فلسطینی» تبدیل شود. نظام برکنار شده بشار اسد این نماد را محو کرده بود. اما پیروزی انقلاب سوریه و سرنگونی او، این نماد و ویژگی را به اردوگاه بازگرداند.

در حالی که اشک شادی بازگشت آوارگان با جشن پیروزی در «محله تضامن» در داخل اردوگاه آمیخته بود، در شمال این منطقه، هواداران نظام برکنار شده به خیابان‌ها آمدند و بازگشت زندگی عادی به این منطقه را جشن گرفتند. آن‌ها احساس اطمینان کردند؛ چراکه گروه‌های مسلح مخالف تلاش کردند آسیبی به آن‌ها نرسانند.

آرامش و تبریک

در روز پنجم سقوط حکومت اسد، روزنامه «الشرق الأوسط» از بیشتر مناطق اردوگاه که در هفت کیلومتری جنوب دمشق قرار دارد، بازدید کرد.

ایست بازرسی برکه در ورودی محله تضامن و دف الشوک که به «ایست وحشت» معروف بود (الشرق الأوسط)

در ورودی شمالی اردوگاه، تغییر به‌وضوح دیده می‌شود. نخستین چیزی که توجه را جلب می‌کند، نوشته «مخیم الیرموک» (اردوگاه یرموک) روی قوس سیمانی ابتدای خیابان یرموک است. پیش از این فقط «خیابان یرموک» نوشته شده بود. این عبارت بین پرچم انقلاب سوریه و فلسطین نوشته شده است.

حواجز خوف (ایست‌های بازرسی وحشت) که توسط نظام در ورودی خیابان‌های اصلی یرموک، فلسطین و خیابان ۳۰ ایجاد شده بود، از بین رفته‌اند. نیروها، تصاویر و پرچم‌های نظام هم ناپدید شده‌اند و تردد عابران و خودروها افزایش یافته است.

خیابان الجلاء در شمال محله تضامن و بازگشت زندگی عادی (الشرق الأوسط)

در طول این بازدید، مشخص شد که گروه‌های فلسطینی هم‌پیمان با نظام اسد که علیه مردم سوریه جنگیدند، دفاتر خود را بسته و ناپدید شده‌اند. منابع محلی به «الشرق الأوسط» گفتند که این گروه‌ها از شب سقوط نظام فرار کرده‌اند.

این منابع تاکید کردند که وضعیت کنونی «خیلی بهتر» از دوران «حکومت دیکتاتور» است. آن‌ها از حکومت جدید خواستند خدمات اساسی اردوگاه را سریعاً بازسازی کند و آن را دوباره به منطقه‌ای پررونق تبدیل کند.

خیابان نسرین در شمال محله تضامن و بازگشت زندگی عادی (الشرق الأوسط)

با توجه به حضور محدود نیروهای مسلح مخالف در خیابان‌های اردوگاه، منابع محلی می‌گویند اولویت کنونی «برقراری امنیت و آرامش در اردوگاه برای جلوگیری از هرگونه سوءاستفاده» است.

ابتکارات مردمی

در حالی که در خیابان فلسطین تردد عابران و خودروها زیاد بود، جشن سقوط نظام اسد ادامه داشت. این جشن با روش‌های مختلفی از جمله تبریک به خانواده‌های بازگشته برگزار می‌شد.

در خیابان فلسطین، جوانانی سوار بر موتورسیکلت با پرچم انقلاب دیده می‌شدند. همزمان خودروهای وابسته به گروه‌های مخالف در خیابان گشت می‌زدند و مبارزان از پنجره خودروها علامت پیروزی نشان می‌دادند.

فرمانده‌ای از مخالفان در مقابل خانه‌اش در محله تضامن نشسته و پرچم انقلاب بر بالکن برافراشته شده است (الشرق الأوسط)

در انتهای خیابان فلسطین، گروهی از مردم محلی به‌طور خودجوش در حال برداشتن موانع خاکی از ورودی کوچه‌ها بودند. یکی از آن‌ها به «الشرق الأوسط» گفت: «ما کوچه‌های اردوگاه را باز می‌کنیم. از دولت جدید می‌خواهیم ماشین‌هایش را وارد کند. اوضاع خیلی بهتر شده و ما دست یاری به سوی آن‌ها دراز می‌کنیم.»

حملات سیستماتیک

مهند شحاده، دبیرکل اتحادیه کارگران فلسطین در سوریه، به «الشرق الأوسط» گفت: اردوگاه‌های فلسطینی از جمله «یرموک» در حملات هوایی نظام اسد و متحدانش در سال ۲۰۱۸ به‌طور سیستماتیک تخریب شد. این حملات در جریان عملیات نظامی ده روزه انجام شد که به سیطره نظام بر اردوگاه منجر شد.

او توضیح داد که پس از این حمله، نظام چندین تصمیم برای بازگشت مردم به خانه‌هایشان صادر کرد، اما به دلیل موانع امنیتی و نبود خدمات اساسی، تعداد کمی از مردم بازگشتند.

پرچم انقلاب بر بام خانه‌ای در محله تضامن اردوگاه یرموک (الشرق الأوسط)

شحاده افزود: نظام اسد که همیشه ادعای حمایت از فلسطینی‌ها را داشت، پس از سیطره، عنوان «اردوگاه» را حذف کرد و آن را به «منطقه» تبدیل کرد. این اقدام به معنای از بین بردن نماد «حق بازگشت» و «پایتخت آوارگان فلسطینی» بود.

بازگشت نمادین

شحاده گفت: پس از سقوط نظام، با رهبران گروه‌های مخالف تماس گرفتیم و درخواست بازگشت هویت تاریخی اردوگاه را دادیم. این درخواست پذیرفته شد و در عمل اجرا شد.

او گفت از روز اول سقوط نظام، خانواده‌ها به خانه‌هایشان باز می‌گردند و تعداد آن‌ها روزانه ده‌ها خانواده برآورد می‌شود.

تاریخ اردوگاه

اردوگاه یرموک در سال ۱۹۵۷ تأسیس شد. با گسترش دمشق، بخشی از ترکیب جغرافیایی و جمعیتی آن شد. این اردوگاه بزرگ‌ترین تجمع فلسطینیان در سوریه، لبنان و اردن بود و نماد «حق بازگشت» و «پایتخت آوارگان فلسطینی» به شمار می‌رفت.

پیش از جنگ، این اردوگاه بیش از ۵۰۰ هزار نفر جمعیت داشت که ۱۶۰ هزار نفر از آن‌ها فلسطینی بودند. اکثر آن‌ها با گروه‌های مخالف همکاری کردند و هزاران نفر توسط نظام کشته، زندانی و آواره شدند.

شادی گسترده

در محله «تضامن»، شادی زیادی برای سقوط نظام وجود داشت. خبرنگار «الشرق الأوسط» شاهد بازگشت خانواده‌های زیادی به خانه‌هایشان بود. برخی از خانواده‌ها در حالی که از شادی گریه می‌کردند، سجده می‌کردند و زنان زغارید می‌کشیدند.

یکی از فرماندهان مخالفان که در محله حضور داشت، گفت: «ما ثابت کردیم که تروریست نیستیم. آن‌ها ما را شکنجه کردند، اما ما مانند آن‌ها رفتار نخواهیم کرد.»

در جنوب محله که در کنترل مخالفان بود، شادی‌ها گسترده‌تر بود و خانواده‌های بیشتری بازمی‌گشتند.