شهروندان در کاراکاس باید بین مواد غذایی و دارویی یکی را انتخاب کنند

ونزوئلا: جلوگیری از ورود کمک های بشردوستانه «بستر ساز دخالت نظامی امپریالیسم»

شهروندان در کاراکاس باید بین مواد غذایی و دارویی یکی را انتخاب کنند
TT

شهروندان در کاراکاس باید بین مواد غذایی و دارویی یکی را انتخاب کنند

شهروندان در کاراکاس باید بین مواد غذایی و دارویی یکی را انتخاب کنند

کسی که گذرش به پایتخت ونزوئلا می افتد و با توجه به اخبار منتشر شده در رسانه ها حتما تصور می کند که با شهر جنگ زده ای روبرو خواهد شد که همه زیرساختارها و تاسیساتش نابود شده. در کاراکاس، این مردم  هستند که از پا درآمده اند نه ساختمان ها و برج ها و آسمان خراش های مدرنی که مثل قارچ در همه جا سبز شده اند. معماری مدرن در دهه هشتاد و نود میلادی به دنبال اکتشاف نفت در ونزوئلا گسترش یافت. ساختمان های شیک و مدرنی که بیانگر شکاف طبقاتی شدید بین محله های بالا شهر و گران و آلونک های پایین شهر و حلبی آبادها هستند. همین محله های درب و داغان و فرودست سوخت انقلاب بولیواری هوگو چاوز بودند. اما چرخ انقلاب به دلیل عدم بازسازی و عدم نشاط و پویایی کند شده و از کار افتاده. خدمات اساسی هم متوقف شده است. در خیابان های کاراکاس گویی مردم به سوی آینده نا معلوم حرکت می کنند. مردم اینجا می دانند که سرنوشت کشور دیگر در دستشان نیست بلکه تنش بعد از تحولات اخیر در مسیر بین المللی شدن قرار گرفته است. می توان در چهره تک تک آنها پرسش های گوناگونی را خواند. مردم اینجا از گرفتاری و بدبختی و نگرانی درباره امنیت جانی و کار کردن از کله سحر تا پاسی از شب به خاطر کسب یک لقمه نان جان به لب شده اند. اصلا نمی توان تصور کرد که شهروندان کشوری مثل ونزوئلا اغلب اوقات باید بین غذا یا مواد دارویی یکی را انتخاب کنند.
به تازگی هر کجا که پا می گذاری مردم درباره نامه مادورو خطاب به پاپ فرانسیس حرف می زنند. او در این نامه خواستار میانجی گری پاپ برای حل مشکلات کشور شد. وقتی پاپ فرانسیس اسقف آرژانتین بوده از هواداران «الهیات رهایی بخش» حمایت کرده است. دکترین انقلاب سوسیالیسی چاوز برگرفته از «الهیات رهایی بخش» است. مادورو از پاپ فرانسیس درباره ورود کمک های بشر دوستانه آمریکا هم تقاضای میانجی گری کرده است. کامیون های حامل کمک های بشر دوستانه در مرز کلمبیا متوقف شده اند و منتظر چراغ سبز حکومت برای توزیع در میان گرسنگان و بیماران هستند.
 کارلوس چامورو خبرنگار می گوید «صرفنظر از اینکه کمک های بشردوستانه توسط چه گروه و کشوری ساپورت می شود اما این طرح خوان گوایدو اقدام شجاعانه و سرنوشت ساز در عرصه سیاسی است. خوان گوایدو خود را رییس جمهور موقت ونزوئلا معرفی کرده است. اما نباید فراموش کنیم که این طرح بعد از مسیر طولانی و دشوار مردم ونزوئلا مطرح شد. طبقه فرودست جامعه و ساکنان محله های فقیرنشین شهرها ستون نظام چاوز بودند اما همین گروه ها بزرگ ترین ضربه را از سوءمدیریت و سیاست های اقتصادی ناکارآمد چاوز خوردند».
هیاتی از کمیسیون اروپا عازم کاراکس شده و اعلام کرده که در صدد گشایش دفتر کمک های بشردوستانه در این شهر است. این کمک ها به مردمی ارائه می شود که با پیامدهای وخیم بحران اقتصادی دست و پنجه نرم می کنند.
با این حال، اما حکومت همچنین از ورود کمک های بشردوستانه خودداری می کند. این کمک ها توسط آژانس توسعه بین المللی آمریکا ارائه شده است اما مادورو می گوید که این کمک ها «بهانه ای برای دخالت نظامی امپریالیستی» است.
مخالفان حکومت می گویند که این کمک های آمریکایی آزمونی است برای سنجش سرسپردگی نیروهای مسلح و کارکنان غیرنظامی به حکومت. صدها هزار نفر به این کمک ها نیاز دارند اما در نهایت، تحویل گرفتن و توزیع کمک ها به عهده نظامیان است.
درگیری های بی سابقه خشونت بار در جریان اعتراضات مردمی اخیر با ماموران منجر به کشته شدن ده ها نفر و زخمی شدن صدها شهروند در محله های فقیر نشین پایتخت ونزوئلا شد. چاوز وعده داده بود که این محله ها جان تازه ای بگیرند اما هنوز مردم در آنجا با فلاکت و بدبختی و خشونت زندگی می کنند و به کمک های ماهانه قطره چکان دولتی چشم دوخته اند. مردم محله های فرودست برای نخستین بار و به شکل محدود در واکنش به فراخوان مخالفان تجمع و راهپیمایی کردند.
کارلوس می گوید «خشم به همه لایه های جامعه سرایت کرده. طبقه فرودست دیگر به وعده های حکومتی اعتماد ندارد. مخالفان تا الان از حمایت لایه های فرودست جامعه برخوردار نبودند چرا که فقرا به آنها اعتماد نداشتند. اما همزمان با آمدن گوایدو همه چیز به سرعت دستخوش تغییر و تحول بنیادین و ناگهانی شد. همه مردم فارغ از گرایش های سیاسی در سراسر کشور در حال تجمع و اعتراض هستند و گوایدو موفق به افروختن اعتراضات مردمی شد. این اعتراضات در دو سال گذشته به دلیل سرکوب و عدم یکپارچگی گروه های اپوزیسیون کاهش یافته بود. شمار فراوانی از سران اپوزیسیون از ترس بازداشت یا ترور به خارج مهاجرت کردند که همین باعث بی اعتمادی مردم به آنان شده است».
محله های کاراکاس هم به دو بخش شرقی و غربی تقسیم شده اند. محله های پولدار نشین در بخش شرقی قرار دارند. در بخش غربی، محله هایی هستند که مردمانشان هر ماه به انتظار «صندوق های مواد غذایی» حکومتی هستند. بخش اعظم محله های فرودست هوادار مادورو هستند. صدها هزار نفر از جوانان این محله ها به عضویت به اصطلاح «گردان های دفاع از انقلاب» درآمده اند و مسلح شده اند. اما همین انقلابی که بیست سال از آن گذشته نمی تواند شکم فرزندانش را سیر کند.
 
در این شرایط، زمزمه های درباره خودداری از سفر «گروه لیما» به ونزوئلا توسط مادورو به گوش می رسد. نشست این گروه به تازگی در اتاوا برگزار شد و قرار بر این شد تا کمک های بشر دوستانه که در مرز کلمبیا بلاتکلیف مانده اند به ونزوئلا وارد شوند. با توجه به این تحولات و عدم استقبال مادورو از طرح های بین المللی برای گفتگو، پارلمان ونزوئلا در جلسه معمولی به ریاست گوایدو قانونی برای «عدم پذیرش گفتگو یا کانال ارتباطی که منجر به طولانی تر شدن گرفتاری مردم شود» تصویب کرد.  مقصود از این قانون همان نشست روز پنجشنبه (۷ فوریه) در پایتخت اروگوئه مونته ویدئو است. مکزیک و برخی کشورهای اتحادیه اروپا به منظور ایجاد راهکار سیاسی در ونزوئلا در نشست امروز شرکت می کنند.
گوایدو در پایان جلسه پارلمان گفت «اپوزیسیون هنوز هدف اصلی خود را دنبال می کند. هدف این گروه، پایان دادن به غصب قدرت و تشکیل دولت انتقالی و فراخوان برای اجرای انتخابات آزاد است». او افزود «حالا که دزدی و چپاول حکومتی چهار برابر اقتصاد ملی شده احتمال گفتگو با حکومت بعید است». برخی گروه های میانه روی اپوزیسیون می گویند که گفتگو و میانجی گری با حکومت نباید کاملا متوقف شود به ویژه اینکه فشارهای بین المللی و سیاسی و اقتصادی بر حکومت افزایش یافته و حکومت احتمالا به سوی خشونت و کشاندن کشور به جنگ داخلی تمام عیار گام بردارد.



الشرق الأوسط از اسرار تحرکات روسیه قبل از سقوط اسد پرده برداشت

 تصویری پاره‌شده از بشار اسد در یکی از مراکز امنیتی دمشق (خبرگزاری فرانسه)
تصویری پاره‌شده از بشار اسد در یکی از مراکز امنیتی دمشق (خبرگزاری فرانسه)
TT

الشرق الأوسط از اسرار تحرکات روسیه قبل از سقوط اسد پرده برداشت

 تصویری پاره‌شده از بشار اسد در یکی از مراکز امنیتی دمشق (خبرگزاری فرانسه)
تصویری پاره‌شده از بشار اسد در یکی از مراکز امنیتی دمشق (خبرگزاری فرانسه)

"بشار اسد باید تصمیمی سریع برای آغاز گفت‌وگو با مخالفان می‌گرفت و از راه‌اندازی عملیات نظامی پیشگیری می‌کرد." این توصیه روسیه به دولت سوریه بود.

مسکو از زمان، حجم و اهداف حمله مخالفان اطلاع دقیق داشت. وقتی حمله آغاز شد، تصمیم به پیشنهاد خروج امن برای جلوگیری از جنگ داخلی گرفته شد. این تصمیم برای جلوگیری از پیامدهای فاجعه‌بار اتخاذ شد.

رامی الشاعر، مشاور نزدیک روسیه، گفت: "روسیه ۴۸ ساعت پیش از آغاز حمله، از چند محور، به دولت سوریه هشدار داد که نیروهای مخالفان به‌زودی به سمت حلب و شهرهای دیگر پیشروی خواهند کرد."

تلاش برای توقف جنگ

روسیه از طریق کانال‌های ویژه، با ترکیه و ایران تماس گرفت تا از وقوع جنگ جلوگیری کند. اما مخالفان تصمیم نهایی خود را گرفته بودند.

الشاعر گفت: "اطلاعات نشان می‌داد که ۸۰ درصد مردم سوریه از حملات حمایت می‌کنند." این حمایت مردمی و نارضایتی ارتش سوریه از وضعیت معیشتی، روسیه را به اتخاذ تصمیمات سخت واداشت.

زن سوری در میدان امویان دمشق، با علامت پیروزی و دسته گل، پیروزی مخالفان و سرنگونی بشار اسد را جشن می‌گیرد (عکس: أ.ف.پ)

روسیه به اسد هشدار داد که کشور در آستانه فاجعه‌ای بزرگ است و باید فوراً برای گفت‌وگو اقدام کند. اما اسد واکنش سریعی نشان نداد.

پیشروی مخالفان و خروج امن
مخالفان به حلب رسیدند و ارتش سوریه عقب‌نشینی کرد. موسکو از اسد خواست که به ارتش دستور عقب‌نشینی دهد تا از جنگ گسترده جلوگیری شود. این تصمیم با هماهنگی ایران و ترکیه گرفته شد.

ایران نیز با این طرح موافقت کرد زیرا معتقد بود که دفاع از سوریه ممکن نیست و درگیری منجر به قتل‌عام خواهد شد.

پیشنهاد کناره‌گیری به اسد

در آستانه سقوط دمشق، نشست آستانه در دوحه برگزار شد. روسیه به اسد و خانواده‌اش ضمانت خروج امن داد و از او خواست بی‌درنگ از قدرت کناره‌گیری کند.

نیروهای مسلح مخالفان در شهر حلب در حال پیشروی هستند (عکس: إ.پ.أ)

الشاعر گفت: "پس از پیشنهاد، اسد طی چند ساعت دستور توقف مقاومت را داد."

پایان بحران

روسیه با هماهنگی آستانه توانست از سقوط سوریه در جنگ داخلی جلوگیری کند. این دومین باری بود که مسکو از وقوع فاجعه در سوریه جلوگیری کرد.

عکسی از بشار اسد، همسرش اسماء و فرزندانشان حافظ، کریم و زین در کنار مسجد اموی حلب در سال ۲۰۲۲ منتشر شده در صفحه رسمی ریاست‌جمهوری سوریه در فیسبوک (عکس: أ.ف.پ)

الشاعر تأکید کرد که روسیه با دادن پناهندگی به اسد، در پی جلوگیری از خون‌ریزی بود و این تصمیم به‌معنی حمایت دائم از او نیست.

به گفته وی، اسد و خانواده‌اش با پروازی مستقیم به مسکو منتقل شدند. این اقدام به‌دلیل ضرورت جلوگیری از درگیری و نابودی سوریه انجام شد.