«کنفرانس ورشو» شش کمیته برای کنترل «رفتار ایران» تشکیل می دهد

حل مساله سوریه از محورهای اصلی با حضور نمایندگان۷۰ کشور همزمان با نشست سوچی

کودکان سوری منتظر دریافت مواد غذایی در اردوگاه روستای یازي باغ درشمال  استان حلب دیروز (فرانس پرس)
کودکان سوری منتظر دریافت مواد غذایی در اردوگاه روستای یازي باغ درشمال استان حلب دیروز (فرانس پرس)
TT

«کنفرانس ورشو» شش کمیته برای کنترل «رفتار ایران» تشکیل می دهد

کودکان سوری منتظر دریافت مواد غذایی در اردوگاه روستای یازي باغ درشمال  استان حلب دیروز (فرانس پرس)
کودکان سوری منتظر دریافت مواد غذایی در اردوگاه روستای یازي باغ درشمال استان حلب دیروز (فرانس پرس)

 مساله سوریه و راهکار سیاسی در این کشور یکی از موضوعات اصلی گفتگو در «کنفرانس صلح و امنیت در خاورمیانه» به شمار می رود. این کنفرانس در ۱۴ فوریه توسط آمریکا و لهستان در ورشو برگزار می شود. گر پدرسون نماینده سازمان ملل در این کنفرانس گزارشی درباره اوضاع منطقه خطاب به نمایندگان ۷۹ کشور و چهار سازمان بین المللی شرکت کننده ارائه می کند. در این گزارش به مساله لیبی و منازعه فلسطین و اسراییل اشاره نمی شود.
قرار است که ۶ کمیته در پایان اجلاس برای اجرای توصیه ها درباره «مبارزه با تهدید امنیت سایبری»‌و «موشک های بالستیک» و مبارزه با تروریسم و تامین امنیت و انرژی و امنیت خطوط کشتیرانی و حقوق بشر تشکیل شوند. این مسائل با رفتار ایران در خاورمیانه ارتباط مستقیم دارند.
بنا به برخی اطلاعات، دولت دونالد ترامپ رییس جمهور آمریکا چند ماه پیش دعوت به برگزاری نشست گسترده به منظور ایجاد «ائتلاف ضد ایرانی همچون ائتلاف بین المللی ضد داعش» کرد و از همین جا، ایده برگزاری نشست ورشو شکل گرفت.
 قرار است ۷۹ کشور در این نشست شرکت کنند. اجلاس وزیران امور خارجه کشورهای عضو نشست ورشو چند روز پیش در واشنگتن برگزار شد. نشست وزیران دفاع کشورهای یاد شده هم در نیمه ماه فوریه تشکیل می شود.
البته کشورهای اروپایی و آمریکا درباره برجام و نقش ایران در خاورمیانه دیدگاه یکسانی ندارند. اروپایی ها به دنبال ایجاد تغییراتی در محورهای گفتگوی نشست بودند. نشانه ها حاکی از این است که وزیران خارجه کشورهای اروپایی در این نشست شرکت نمی کنند تا بتوانند «خط ارتباطی» با تهران را حفظ کنند.
 نشست ورشو عمدا به طور همزمان با چهلمین سالگرد انقلاب در ایران برگزار می شود. البته دولت پرزیدنت ترامپ که این نشست را تنظیم کرده با تغییر برنامه و نام و ساختار آن موافقت کرد و بدین ترتیب کشورهای شرکت کننده درباره «صلح و امنیت در خاورمیانه» گفتگو می کنند و تنها مساله نقش ایران مورد بررسی قرار نمی گیرد. البته به رفتار رژیم ایران در همه مسائل مورد گفتگو اشاره می شود. آمریکا و لهستان توافق کردند که بیانیه پایانی نشست به اسم این دو کشور باشد و همه کشورهای شرکت کننده را شامل نشود.
جلسه افتتاحیه در شامگاه ۱۳ فوریه با گزارش هایی از خاورمیانه و سخنرانی مایک پمپئو وزیر امور خارجه آمریکا برگزار می شود. فعالیت اصلی نشست با گزارش پدرسون درباره سوریه و گزارش مارتین گریفیتس فرستاده سازمان ملل درباره یمن و پمپئو درباره خاورمیانه آغاز می شود.
گزارش اول پدرسون درباره یمن در اواخر ماه جاری در شورای امنیت منتشر می شود. این گزارش بعد از سفر پدرسون به بروکسل و لندن و پاریس ارائه می شود. او پیشتر به ریاض و آنکارا و تهران و دمشق سفر کرده بود.
نشست ورشو با اجلاس سران سه کشور روسیه ولادیمیر پوتین و ترکیه رجب طیب اردوغان و ایران حسن روحانی در سوچی همزمان می شود. این سه کشور درباره روند مذاکرات آستانه و تشکیل کمیته قانون اساسی سوریه برای اصلاح قانون اساسی در راستای اجرای قطعنامه ۲۲۵۴ گفتگو می کنند.
قرار است سه جلسه کاری همزمان هم در ورشو درباره پرونده موشک های بالستیک و امنیت سایبری و مقابله با تروریسم برگزار شود.
در نشست اول، موضوع موشک های بالستیک و عمدتا مساله خلع تسلیحاتی همچون موشک های بالستیک و کروز و درون از جمله سکوهای پرتاب موشک مورد بررسی قرار می گیرد. کشورهای شرکت کننده در نشست درباره «گزینه های مطرح برای جلوگیری از توسعه موشکی و همکاری برای تامین امنیت کشتیرانی و حفظ حق کشورها در امنیت و دفاع» گفتگو می کنند.
در نشست دوم، موضوع امنیت سایبری و تهدید رو به رشد سایبری توسط «کشورها و بازیگران مستقل» و در نشست سوم موضوع مقابله با تروریسم از جمله همکاری برای مبارزه با تامین مالی گروه های تروریستی «تهدید کننده امنیت و صلح بین المللی» مورد بررسی قرار می گیرد. تبادل اطلاعات و همکاری موثرتر از جمله محورهای دیگر نشست سوم هستند.
واشنگتن درباره ریاست گروه های کاری شش گانه نشست ورشو با شماری از کشورها گفتگو کرده است. این درحالیست که کشورهای بزرگ اروپایی نمی خواهند در این باره با عجله تصمیم گیری کنند.
ساز و کار و کمیته های نشست ورشو تا حد زیادی به مراحل اولیه تشکیل ائتلاف بین المللی ضد داعش در ۲۰۱۴ شباهت دارد. این نشست با آمادگی آمریکا برای اعلام خبر شکست کامل آخرین مجموعه داعش در شرق سوریه و تطبیق خروج نظامیان آمریکایی از سوریه و حفظ پایگاه نظامی التنف در مرز سوریه و عراق و اردن همزمان شده است.
 



پوتین؛ دست پر در اوکراین به انتظار سیگنال توافق صلح ترامپ


 
ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه و دونالد ترامپ رئیس جمهور منتخب آمریکا ۲۰۱۹ در ژاپن دیدار کردند (رویترز)
  ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه و دونالد ترامپ رئیس جمهور منتخب آمریکا ۲۰۱۹ در ژاپن دیدار کردند (رویترز)
TT

پوتین؛ دست پر در اوکراین به انتظار سیگنال توافق صلح ترامپ


 
ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه و دونالد ترامپ رئیس جمهور منتخب آمریکا ۲۰۱۹ در ژاپن دیدار کردند (رویترز)
  ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه و دونالد ترامپ رئیس جمهور منتخب آمریکا ۲۰۱۹ در ژاپن دیدار کردند (رویترز)

۵ منبع آگاه به مرکز تصمیم گیری در مسکو گفتند کرملین شاید با توقف جنگ در جبهه های مقدم جبهه موافقت کند. این اولین پوشش خبری مفصل درباره احتمال موافقت ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه با هر گونه توافقی است که پرزیدنت دونالد ترامپ مطرح خواهد کرد.

رئیس جمهور منتخب آمریکا وعده داده که به سرعت جنگ را تمام کند اما با این حال روسیه در حال پیشروی در اوکراین است. مناطقی که روسیه در اوکراین تصرف کرده تقریبا چیزی به وسعت ایالت ویرجینیای آمریکا هستند. روس ها با شتاب فزاینده و بی سابقه از زمان آغاز حمله نظامی در ۲۰۲۲ در حال پیشروی هستند.
این پنج مقام فعلی و سابق روسیه گفتند که نظر پوتین درباره گفتگو با ترامپ در خصوص توافق آتش بس در اوکراین مساعد است اما پوتین در بحث مناطقی که در اوکراین تصرف کرده کوتاه نمی آید و نیز همچنان خواسته عدم عضویت کی یف در ناتو تاکید می کند.
۳ منبع که به دلیل حساس بودن این مساله نخواستند نامشان منتشر شود به «رویترز» گفتند که شاید امکان گفتگو درباره تقسیم کردن دقیق دونتسک و لوهانسک و زاپوریژیا و خرسون وجود داشته باشد.
روسیه می گوید این ۴ منطقه بخش جدایی ناپذیر از خاک روسیه هستند و روسیه با توانایی هسته ای خود از این مناطق دفاع می کند. طبق داده های جبهه های مقدم درگیری حدود ۷۰ ۸۰ درصد این مناطق دست نظامیان روسیه بوده و ۲۶ هزار کیلومتر مربع آن تحت کنترل اوکراین است.

آتش سوزی پس از اصابت پهپاد اوکراینی به بلگورود روسیه (رویترز)

دو مقام گفتند که روسیه شاید حاضر به مذاکره درباره خروج از بخش های محدودی از مناطقی باشد که در خارکف و میکولایو در شمال و جنوب اوکراین تصرف کرده است.
پوتین ماه نوامبر گفت هر گونه توافق آتش بس باید طبق «شرایط روی زمین» باشد. پوتین همچنین اشاره کرد که برقراری وقفه کوتاه در جنگ ایراد دارد چرا که غرب می تواند در این برهه زمانی اوکراین را دوباره مسلح کند.
این دو منبع افزودند که موشک های دوربرد اکتمز که پرزیدنت جو بایدن در پایان دوره ریاست جمهوری اش اجازه ارسال آنها را به اوکراین داده می توانند به عمق خاک روسیه برسند و همین شاید امکان رسیدن به هر گونه توافق را پیچیده تر کند و یا به عقب بیندازد و خواسته های روسیه را بیشتر و قاطع تر کند.
مسکو اعلام کرد که کی یف روز سه شنبه (۱۹ نوامبر) برای اولین بار با موشک های اکتمز به خاک روسیه حمله کرد. روسیه این حمله را محکوم کرده و آن را تشدید تنش خواند. این دو منبع خاطر نشان کرد اگر توافق آتش بس نشود روسیه به جنگ ادامه خواهد داد. وزارت خارجه اوکراین درباره اظهارات مسکو اظهار نظر نکرد.

استیون چونگ مدیر ارتباطات دفتر ترامپ به رویترز گفت رئیس جمهور آینده آمریکا «تنها کسی است که می تواند دو طرف را سر میز مذاکره درباره صلح بیاورد و برای پایان جنگ و کشتار اقدام کند».

شهروندان روسیه ساکن منطقه کورسک که آواره شده اند و از دولت روسیه کمک دریافت می کند (آژانس عکس اروپا)

پوتین ۱۴ ژوئن شروط اصلی روسیه برای پایان فوری جنگ را اعلام کرد و گفت که اوکراین باید دست از جاه طلبی پیوستن به ناتو بردارد و همه نیروهای نظامی اش را از چهار منطقه اوکراین جمع کند. روسیه می گوید این چهار منطقه بخشی از خاک روسیه هستند و بخش اعظم این مناطق در کنترل روس ها است.

تضمین امنیت و محدود کردن ارتش

این پنج منبع آگاه گفتند روسیه حاضر نخواهد شد اوکراین به عضویت ناتو دربیاید و نیروهای ناتو در خاک اوکراین حضور داشته باشند اما با این حال روسیه آماده گفتگو درباره ضمانت های امنیتی به کی یف است. کرملین شاید بخواهد با اهرم فشار امتیازات دیگری هم از اوکراین بگیرد که یکی از آنها کاهش اندازه نیروهای مسلح اوکراین و پایبندی حکومت اوکراین به عدم ایجاد محدودیت درباره استفاده از زبان روسی است.

بازدید پرزیدنت زلنسکی از یکی از گردان های ارتش اوکراین در دونتسک (فرانس پرس)

روسیه کنترل ۱۸ درصد خاک اوکراین از جمله کل شبه جزیره کریمه و ۸۰ درصد دونباس یعنی دو منطقه دونتسک و لوهانسک و بیش از ۷۰ درصد ژاپوریژیا و خرسون را در اختیار دارد. مسکو در سال ۲۰۱۴ شبه جزیره کریمه را به خاک خود ملحق کرد. روسیه همچنین دستکم سه درصد مساحت خارکف و بخشی از میکولایو را تصرف کرده است.
روسیه، روی هم رفته بیش از ۱۱۰ هزار کیلومتر از خاک اوکراین را تصرف کرده است. اوکراین کنترل حدود ۶۵۰ کیلومتر مربع از کورسک روسیه را در اختیار دارد.

خط داغ فعال نشده است

کرملین چهارشنبه (۲۰ نوامبر) گفت خط داغ ویژه کاهش بحران بین روسیه و آمریکا هنوز فعال نشده است. در این میان نگرانی درباره تهدیدهای هسته ای به دلیل تشدید تنش بی سابقه در چند دهه گذشته بین مسکو و غرب افزایش یافته است.
رئیس جمهور روسیه سه شنبه (۱۹ نوامبر) و تنها چند روز پس از اینکه واشنگتن به اوکراین اجازه حمله به عمق خاک روسیه با موشک های دوربرد آمریکایی را داد درباره شرایطی که روسیه حمله هسته ای انجام خواهد داد صحبت کرد و گفت که این حمله در پاسخ به هر گونه اقدامات نظامی گسترده تر با تسلیحات متعارف علیه روسیه انجام خواهد شد.

همزمان با گذشت هزار روز از جنگ، اوکراین سه شنبه با استفاده از فرصت پیش آمده و اجازه دولت جو بایدن که دوره ریاست جمهورش رو به اتمام است با سامانه موشکی تاکتیکی آتکمز خاک روسیه را مورد هدف قرار داد.

یک تانک روسی منهدم شده کنار جاده در منطقه کورسک (آسوشیتد پرس)

خط داغ تعبیری است که بین کرملین و کاخ سفید در سال ۱۹۶۳ به منظور کاهش احتمال سوءتفاهم بین طرفین فعال شد. سوءتفاهم بین آمریکا و روسیه باعث دامن زدن به بحران موشکی کوبا در ۱۹۶۲ شد. خط داغ به رهبران دو کشور امکان برقراری ارتباط مستقیم می دهد.

دمیتری پسکوف سخنگوی کرملین چهارشنبه (۲۰ نوامبر) به خبرگزاری «تاس» گفت «ما خط امن ویژه ارتباطی بین روسای جمهوری روسیه و آمریکا داریم که حتی می تواند به شکل ویدئو کنفرانس باشد».
پسکوف در پاسخ به این سوال که آیا «خط داغ» در وقت کنونی فعال شده یا خیر گفت «خیر».

دیپلمات های روس می گویند بحران کنونی بین مسکو و واشنگتن به بحران موشکی کوبا شباهت دارد که دو کشور را تا آستانه جنگ هسته ای عمدی در دوران جنگ سرد پیش برد. غرب به اشتباه تصور می کند روسیه از موضع خود درباره اوکراین کوتاه خواهد آمد.

کرملین گفت روسیه اسلحه هسته ای را ابزار بازدارندگی می داند و تغییر دکترین هسته ای روسیه پیام روشنی به دشمنان احتمالی هستند که اگر به روسیه حمله کنند حتما پاسخ آن را دریافت خواهند کرد.

پسکوف افزود غرب در نظر دارد شکست استراتژیک به روسیه وارد کند آنهم با اجازه به کی یف برای حمله به عمق خاک روسیه با تسلیحات آمریکایی.

او خاطر نشان کرد «بی تردید اوکراین ابزاری در دست آنها برای رسیدن به مقاصدشان خواهد بود».