تل‌آویو خبرداد: ایران «کارخانۀ موشک‌» در سوریه ساخته است

تل‌آویو خبرداد: ایران «کارخانۀ موشک‌» در سوریه ساخته است
TT

تل‌آویو خبرداد: ایران «کارخانۀ موشک‌» در سوریه ساخته است

تل‌آویو خبرداد: ایران «کارخانۀ موشک‌» در سوریه ساخته است

منابعی از اطلاعات نظامی اسرائیل (امان) عنوان کردند اطلاعاتی به دست آوردند که ثابت می‌کند ایران سعی در فریب اسرائیل و غرب داشته است و کارخانه‌ای را برای موشک‌های دقیق و نقطه‌زن در خاک‌های سوریه به جای لبنان ساخته‌است تا از حمله‌های اسرائیل در امان باشد اما اسرائیل علیرغم تلا‌ش‌های مسئولان ایرانی برای پنهان کردن این کارخانه آن را پیدا کردند.
به گزارش الشرق الاوسط، این منابع به شبکۀ تلویزیونی دوم اسرائیل گفتند: در مقابل سختی‌هایی که ایران و حزب‌الله لبنانی در تلاش‌های خود برای تأسیس زیرساخت‌های موشک‌های دقیق در لبنان با آن روبرو هستند، سوری‌ها و ایرانی‌ها راه‌حل‌هایی ابتکاری برای فراهم آوردن این تجهیزات اساسی در لبنان به شیوه‌ای دورزننده و گول زننده پیدا می‌کنند. در سایۀ تحریم‌هایی که آمریکا علیه ایران اعمال می‌کند و همچنین حملات هوایی پی در پی اسرائیل به پایگاه‌های ایران در سوریه و لبنان، رژیم سوریه سعی کرد تا از اهدافی که با ایران و حزب الله تشکیل داد با ارائه دادن پوشش علمی به فعالیت آن، حمایت کند بنابراین (مرکز پژوهش و توسعه-سارس) را تأسیس کرد که یک سازمان دولتی است و هدف اعلام شدۀ آن تقویت، هماهنگی و راهنمایی فعالیت‌های علمی کشور است اما آن را به موشک‌های دقیق اختصاص داد.
در این گزارش تلویزیونی ذکر شد که «بسیاری از حملات هوایی که توسط نیروی  هوایی اسرائیل انجام شد تأسیسات این مرکز پژوهشی ذکر شده را نشانه گرفت و سخت‌ترین آنها در سپتامبر سال 2017 و سپتامبر 2018 بود به طوری که هواپیمایی اسرائیل تأسیسات متعلق به این مرکز پژوهشی در شهر مصیاف واقع در جنوب غربی استان حمات سوریه را نشانه گرفت».
بر اساس این گزارش، این حمله با خسارت‌های زیادی که به خط تولید و ابزارآلاتی که برای توسعۀ آن در نظر گرفته شده بود باعث وارد شدن ضررهای زیادی به طرح تولیدی سوریه شد.
این گزارش همچنین ذکر کرد در 22 سپتامبر (31 شهریور) گذشته نیروهای هوایی اسرائیل محمولۀ دیگری از تجهیزات که به سمت حزب‌الله در حال حرکت بود را در منطقۀ لاذقیه نشانه گرفت. در این حمله ضدهوایی‌های سوریه با پرتاب موشک سعی در حمله به هواپیماهای اسرائیلی داشتند اما موفق به این کار نشدند بلکه به جای آن هواپیمای «ایلیوشن 20» روسیه را نشانه گرفتند که 15 مسافر داشت. سوریه و روسیه نیز اسرائیل را در این حادثه مقصر دانستند. اما این حمله خصوصا برای سوریه کشنده بود؛ چرا که ضررهای زیادی به پروژه تأسیس کارخانۀ سلاح دقیق «حزب‌الله» وارد کرد. 
در این گزارش ادعا شد که سازمان صنایع فنی سوریه(OTI)  همچنین سعی دارد تحریم‌های آمریکا و اروپا را دور بزند و در طرح ایران و حزب الله برای توسعۀ موشک‌های دقیق مشارکت کند. این شرکت به عنوان یک واسطۀ تجاری برای همکاری با مرکز پژوهش‌های علمی جهت دور زدن تحریم‌ها عمل می‌کند.
در این گزارش همچنین آمده است که شرکت‌های جعلی یک نوع پوشش مدنی برای فعالیت‌های «سارس» و«OTI» ایجاد می‌کند و سودهایی از طریق قاچاق موتورها، تجهیزات و مواد خام کسب می‌کند تا آنها را از ایتالیا، چین و کشورهای دیگری در خاور دور در اختیار «محور سوری-ایرانی و حزب الله» قرار دهد.
این گزارش گمانه زنی کرد که «OTI» اخیرا فعالیت خود را در خدمت پروژه‌های موشک‌های دقیقی قرار داده‌است که حزب الله سعی در توسعۀ آنها در لبنان دارد.
در این میان منابعی نظامی از اسرائیل روز گذشته عنوان کردند نشانه‌ها حاکی از آن است که ایران قصد دارد مرکز کمک‌رسانی اسلحه‌ای خود به سوریه را  از فرودگاه بین‌المللی دمشق به پایگاه نظامی تیفور که تابع نیروهایی رژیم سوریه است و در میان دو شهر حمص و تدمر قرار دارد، منتقل کند. دلیل این کار هم حملات اخیر و پی در پی اسرائیل به فرودگاه است که باعث ایجاد تنش میان ایران، دولت رژیم سوریه و هم‌پیمان آن روسیه شد به این دلیل که در سایۀ پیروزی‌هایی که ارتش رژیم در حملات اخیر کسب کرد، حمله‌های اسرائیل تلاش‌های آنها را برای ایجاد این تصور که ثبات به سوریه بازگشته است، ناکام کرد.
این منابع مدعی شدند که ایران سال‌ها است با موافقت رژیم سوریه در فرودگاه حضور دارد  و فرودگاه بین‌المللی دمشق اخیراً به مرکزی برای حمل و نقل، تخلیه، دریافت و ذخیرۀ سلاح ارسال شده از ایران تبدیل شده‌است.
گفتنی است «نیروی قدس» تابع سپاه پاسداران ایران انبارهای خاص فرودگاه را به طوری مستقل مدیریت می‌کند. این انبارها فقط چندین متر با پیاده‌روی بین‌المللی اصلی فاصله دارد که شهروندان و توریست‌ها در سفرهایشان از آن می‌گذرند.
بر اساس اظهارات منابعی اسرائلی ایران «خانۀ شیشه‌ای» هفت طبقه‌ای را که نزدیک پیاده روی مدنی است برای فعالیت‌های خود استفاده می‌کند و این مکان به عنوان مجموعه‌ای سربسته فعالیت می‌کند که در کنار آن مجموعه‌هایی وجود دارد که برای انبار اسلحه استفاده می‌شوند. دو ساختمان در زیر زمین نیز وجود دارد که هدف اصلی آنها محافظت از هواپیماها در برابر حملات است.
عاموس هرئیل، تحلیلگر مسائل نظامی در روزنامۀ «هآرتس» می‌گوید: قاچاق اسلحه از این فرودگاه و با پروازهای مدنی از ایران ، هواپیماهای نظامی جنگی و یا حتی هواپیماهایی خاص صورت می‌گیرد که سپاه پاسداران ایران آن را اجاره می‌کند. بارهای منتقل شده ساعت‌ها تا هفته‌ها در این پایگاه محافظت می‌شوند و از همین جا به حزب‌الله و یا پایگاه‌های نظامی ایران در سوریه منتقل می‌شوند.
بر همه آشکار است که اسرائیل از حضور ایرن در سوریه به عنوان بهانه‌ای برای اجرای حملات جنگی خود استفاده می‌کند. پس از سال‌ها استفاده از سیاست مه آلود در خصوص این حملات، اسرائیلی‌ها اخیرا با صراحت و افتخاز از آنها صحبت می‌کنند. بنیامین نتانیاهو  نیز خود به شخصه در خصوص آنها صحبت کرد  گادی آیزنکوت، رئیس سابق ستاد کل ارتش اسرائیل نیز همینطور. هردو نیز تهدید به ادامه دادن این حملات کردند.



نشست پکن؛ هماهنگی برای مقابله با تحریم‌های ایران


وانگ یی، وزیر امور خارجه چین، در دیدار با سرگئی ریابکوف، معاون وزیر امور خارجه روسیه، و کاظم غریب‌آبادی، معاون وزیر امور خارجه ایران، در پکن، ۱۴ مارس ۲۰۲۵ (رویترز)  
وانگ یی، وزیر امور خارجه چین، در دیدار با سرگئی ریابکوف، معاون وزیر امور خارجه روسیه، و کاظم غریب‌آبادی، معاون وزیر امور خارجه ایران، در پکن، ۱۴ مارس ۲۰۲۵ (رویترز)  
TT

نشست پکن؛ هماهنگی برای مقابله با تحریم‌های ایران


وانگ یی، وزیر امور خارجه چین، در دیدار با سرگئی ریابکوف، معاون وزیر امور خارجه روسیه، و کاظم غریب‌آبادی، معاون وزیر امور خارجه ایران، در پکن، ۱۴ مارس ۲۰۲۵ (رویترز)  
وانگ یی، وزیر امور خارجه چین، در دیدار با سرگئی ریابکوف، معاون وزیر امور خارجه روسیه، و کاظم غریب‌آبادی، معاون وزیر امور خارجه ایران، در پکن، ۱۴ مارس ۲۰۲۵ (رویترز)  

نتایج نشست پکن میان معاونان وزیران امور خارجه روسیه، چین و ایران، نشان‌دهنده آغاز یک حرکت مشترک با هدف «هماهنگی زمانی» در مرحله‌ای دشوار و پیچیده است. این موضوع را یک دیپلمات روسی تأیید کرده است.

شرکت‌کنندگان در این نشست که اولین دیدار از این نوع محسوب می‌شود، بر هماهنگی مواضع برای مقابله با تحریم‌ها، رد هرگونه اقدام نظامی علیه تأسیسات هسته‌ای و تلاش برای پیشبرد یک توافق سیاسی احتمالی با دولت آمریکا توافق کردند. این موضوع در چارچوب پیشنهاد مسکو برای میانجی‌گری در پرونده برنامه هسته‌ای ایران و در پی اعلام آمادگی واشنگتن برای آغاز روند مذاکرات مطرح شد.

به نظر می‌رسد مسکو که به طور فعال برای موفقیت این نشست سه‌جانبه تلاش کرده، قصد دارد موقعیت مذاکره‌ای خود با واشنگتن را تقویت کند. این تلاش در چارچوب گشایش به سوی یک گفت‌وگوی گسترده‌تر شامل پرونده اوکراین و سایر مسائل بین‌المللی و منطقه‌ای از جمله برنامه هسته‌ای ایران صورت می‌گیرد.

بیانیه وزارت امور خارجه روسیه حاکی از رضایت مسکو از نتایج این نشست بود. در این دیدار، سرگئی ریابکوف، دیپلمات ارشد روسیه که مسئول پرونده‌های امنیت استراتژیک و مدیریت گفت‌وگو با واشنگتن است، شرکت داشت.

بر اساس این بیانیه، در این نشست «هماهنگی اقدامات برای کاهش تنش‌ها حول برنامه هسته‌ای ایران مورد بحث قرار گرفت و بر غیرقابل قبول بودن تهدیدات و استفاده از نیروی نظامی علیه تأسیسات انرژی هسته‌ای ایران تأکید شد.»

وزارت امور خارجه روسیه همچنین اعلام کرد که «رایزنی‌ها میان معاونان وزیران امور خارجه روسیه، چین و ایران بر روی برنامه اقدام جامع مشترک و هماهنگی اقدامات برای کاهش تنش‌های مصنوعی حول برنامه هسته‌ای ایران متمرکز بود.»

روسیه، چین و ایران بر هماهنگی برای مقابله با تحریم‌های علیه تهران توافق کردند (رویترز)

این بیانیه همچنین به ارزیابی دقیق سه طرف از «اقدامات غیرقانونی و نقض‌های متعدد قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت توسط ایالات متحده و کشورهای اروپایی» اشاره کرد و بر غیرقابل قبول بودن تهدید، ارعاب و استفاده از نیروی نظامی علیه زیرساخت‌های انرژی هسته‌ای ایران تأکید کرد.

به گفته وزارت امور خارجه روسیه، این نشست همچنین به بررسی چشم‌انداز «یافتن راه‌حل‌های مذاکره‌ای پایدار و بلندمدت بر اساس ملاحظات متقابل و تعادل مطمئن منافع طرفین» پرداخت.

نشستی «موفق و مهم»

محسن بختیار، سفیر ایران در چین، در پلتفرم «ایکس» این نشست را «کاملاً موفق» توصیف کرد و گفت که این نشست راه را برای مقابله با «یک‌جانبه‌گرایی شکست‌خورده» ایالات متحده هموار می‌کند.

چین، ایران و روسیه در روز جمعه در جریان مذاکرات پکن خواستار لغو تحریم‌های علیه تهران شدند. این در حالی است که تلاش‌های دیپلماتیک فشرده‌ای توسط قدرت‌های بزرگ برای احیای توافق سال ۲۰۱۵ در جریان است و واشنگتن فشارهای شدیدی بر برنامه هسته‌ای ایران اعمال می‌کند.

این مذاکرات در زمانی انجام شد که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، از زمان بازگشت به کاخ سفید در ژانویه ۲۰۲۵، تمایل خود را برای گفت‌وگو با تهران اعلام کرده است. ترامپ در سال ۲۰۱۸ و در دوره اول ریاست‌جمهوری خود به طور یک‌جانبه از این توافق خارج شد.

با این حال، ترامپ تحریم‌های شدیدی علیه ایران اعمال کرد و ایران نیز با محکوم کردن «دورویی» ایالات متحده، به این اقدامات واکنش نشان داد.

بخشی از نشست سه‌جانبه روسیه، چین و ایران در پکن، ۱۴ مارس ۲۰۲۵ (رویترز)

ورود روسیه به این پرونده از طریق پیشنهاد میانجی‌گری برای پیشبرد مذاکرات هسته‌ای ایران، نشان‌دهنده تغییر مهمی است که بیانگر این باور در کرملین است که روابط جدید با دولت ترامپ می‌تواند به یک «توافق جامع» در مورد مسائل مورد اختلاف دو کشور منجر شود.

کرملین اعلام کرده است که پرونده ایران یکی از چندین مسیر مذاکره‌ای است که مسکو و واشنگتن آماده آغاز گفت‌وگو درباره آن‌ها هستند. این مسیرها شامل درگیری در اوکراین، مسائل امنیت استراتژیک و موضوعات منطقه‌ای داغ می‌شوند.

برخی محافل روسیه معتقدند که مسکو ممکن است آماده ترسیم چارچوب یک «توافق جامع» با واشنگتن باشد که بر اساس احترام به منافع طرفین در پرونده‌های مطرح شده استوار است.

در این چارچوب، به نظر می‌رسد نشست پکن موقعیت مذاکره‌ای مسکو را تقویت کرده است. این موضوع در اظهارات سه طرف که از از سرگیری برنامه هسته‌ای ایران، رد سیاست فشار حداکثری واشنگتن و مقابله با پیامدهای تحریم‌ها سخن گفتند، منعکس شده است.

وانگ یی، وزیر امور خارجه چین، در دیدار با سرگئی ریابکوف و کاظم غریب‌آبادی، هشدار داد که «وضعیت بار دیگر در یک تقاطع حساس قرار دارد.»

وی افزود: «توافق جامع در مورد مسئله هسته‌ای ایران دستاورد مهمی است که از طریق گفت‌وگو و مذاکره به دست آمده است.» او هشدار داد که «تحریم‌های یک‌جانبه تنها به تشدید اختلافات منجر خواهد شد. گفت‌وگو و مذاکره تنها گزینه‌های موجود هستند.»

ما چائو شیوی، معاون وزیر امور خارجه چین، گفت که روسیه، چین و ایران در نشست پکن بر ضرورت لغو همه تحریم‌های غیرقانونی تأکید کردند.

وی افزود: «ایران و روسیه از چین به خاطر نقش سازنده‌اش و سازماندهی این نشست در پکن تشکر کردند.»

گفت‌وگویی عمیق

نماینده ایران «برخی کشورها» را به ایجاد «یک بحران غیرضروری» متهم کرد و تأکید کرد که نشستی «بسیار سازنده و مثبت» با همتایان روس و چینی‌اش برگزار شده است.

ما چائو شیوی، معاون وزیر امور خارجه چین، در یک کنفرانس خبری با همتایان روس و ایرانی‌اش اعلام کرد: «ما تبادل نظر عمیقی در مورد مسئله هسته‌ای و لغو تحریم‌ها انجام دادیم.»

وی افزود: «ما بر ضرورت پایان دادن به همه تحریم‌های یک‌جانبه غیرقانونی تأکید کردیم.» این اظهارات در بیانیه مشترک سه کشور که توسط پکن منتشر شد، منعکس شده است.

توافق سال ۲۰۱۵ میان تهران و واشنگتن، پاریس، لندن، برلین، مسکو و پکن، به لغو تحریم‌ها علیه ایران در ازای کاهش فعالیت‌های هسته‌ای و تضمین صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای ایران منجر شد.

با این حال، ایالات متحده در سال ۲۰۱۸ به تصمیم ترامپ به طور یک‌جانبه از این توافق خارج شد و تحریم‌های شدیدی را علیه ایران اعمال کرد که اقتصاد این کشور را تحت فشار قرار داد.

تهران تا یک سال پس از خروج آمریکا به تعهدات خود پایبند بود، اما پس از آن شروع به کاهش تعهدات خود کرد. از آن زمان تاکنون تمام تلاش‌ها برای احیای این توافق با شکست مواجه شده است.

پس از ۱۰ سال از اجرای این توافق، قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد که اجرای توافق ۲۰۱۵ را تضمین می‌کرد، در اکتبر ۲۰۲۵ منقضی می‌شود.

برخی کشورها احتمال اعمال مجدد تحریم‌ها علیه ایران پس از این تاریخ را رد نکرده‌اند.

ایران در ماه‌های اخیر چندین دور مذاکره با آلمان، فرانسه و بریتانیا در مورد برنامه هسته‌ای خود انجام داده است و همچنین سیاست‌های خود را با مسکو و پکن هماهنگ کرده تا با وضعیت موجود مقابله کند.

اولین واکنش اروپا به نشست پکن حاکی از برخورد مثبت اروپا با احتمال آغاز یک روند مذاکره‌ای برای حل اختلافات حول برنامه هسته‌ای ایران از طریق روش‌های صلح‌آمیز بود.

انور العنونی، سخنگوی خدمات خارجی اتحادیه اروپا، گفت که این اتحادیه از نشست سه‌جانبه روسیه، ایران و چین در مورد برنامه هسته‌ای ایران مطلع است و همچنان به ارتباطات در این زمینه باز است.

وی در یک نشست خبری در بروکسل افزود: «این سه کشور طرف‌های توافق هسته‌ای ایران هستند. هیچ جایگزین عملی‌ای برای حل دیپلماتیک وجود ندارد.»