القرقاوی به «الشرق الاوسط»: دیجیتال و هوش مصنوعی اساس دولت‌های آینده‌اند

​رئیس نشست جهانی دولت‌ها بر اهمیت آمادگی کشورها برای فضای تکنولوژیک تأکید کرد

القرقاوی به «الشرق الاوسط»: دیجیتال و هوش مصنوعی اساس دولت‌های آینده‌اند
TT

القرقاوی به «الشرق الاوسط»: دیجیتال و هوش مصنوعی اساس دولت‌های آینده‌اند

القرقاوی به «الشرق الاوسط»: دیجیتال و هوش مصنوعی اساس دولت‌های آینده‌اند

به گفته محمد القرقاوی وزیر مشاور هیئت دولت امارات و رئیس نشست جهانی دولت‌ها، این نشست تلاش‌ کرد تا تریبونی جهانی برای پیشرفت فعالیت‌های دولتی قرار دهد آن هم مطابق نتایج و دست‌آوردهایی که در هفت دوره گذشت کسب کرد از جمله دوره‌ای که دیروز به کار خود پایان داد. 
القرقاوی در گفت‌وگو با «الشرق الاوسط» یادآور شد، نشست پیرامون ضروری‌ترین مسائل در تحولات بزرگی که فعالیت‌های دولتی شاهد آن هستند به چند و چون می‌پردازد و اینکه چطور این بحث‌ها در شفاف ساختن تصویر آینده درخصوص دولت‌ها کمک می‌کنند. همچنین مطرح ساختن برخی موضوعات و تجربیات دولتی که در نشست شرکت کرده‌اند: مشروح گفتگو را در ادامه می‌خوانید:

*تفاوت دوره هفتم نشست جهانی دولت‌ها در چیست؟ چه چیزی به دست‌آوردهای دوره‌های قبل اضافه می‌کند؟
-نشست جهانی دولت‌ها در دوره هفتم روشی را که در شش دوره‌ گذشته آن را اساس گذاشت دنبال کرد؛ برای ارزش‌مندی کار دولتی، ادامه برنامه ریزی بر اساس نتایج و دست‌آوردهایی که در سال‌های گذشته به دست آمد همچنین استمرار جست‌وجوی پرسش‌های حیاتی آینده مانند: تحولات بزرگی که فعالیت دولتی در پرتو تغییرات بزرگ و سریع که بشریت شاهد آن است، کدام‌اند؟ آیا دولت‌های ما آماده تعامل با آینده را دارند؟ کار در آینده در همه بخش‌ها چگونه خواهد بود؟ مشاغلی که از «چارت‌های تشکیلاتی» موسسات حذف خواهند شد کدامند؟ آموزش چگونه خواهد بود؟ دنبال کدام مهارت‌ها و استعدادها باید باشیم که دولت‌های آینده باید آنها را شکار کنند؟ خدمات بهداشتی و پزشکی چگونه ارائه خواهد شد؟ دولت‌ها شهرهای آینده را چگونه اداره خواهند کرد؟ شهروند آینده از دولتش چه انتظاری دارد؟ همه این پرسش‌های جدی و دیگر پرسش‌ها در نشست مطرح می‌شوند که به آن به عنوان بزرگ‌ترین آزمایشگاه برای بررسی تجربه‌های جهانی در فعالیت دولتی نگاه می‌شود. در این نشست 140 دولت، 30 سازمان بین‌المللی و 600 سخنگو از رؤسای دولت‌ها تا کارشناسان و اندیشمندان و پژوهشگران شرکت می‌کنند و در بیش از 200 جلسه گفت‌وگو حضور دارند. در این جلسات راه‌های ارتقای وضعیت بشری و بهبود سطح زندگی‌اش مورد بررسی قرار می‌گیرد. فعالیت برای ایجاد جوامع مرفه و ایجاد پل‌هایی بر حفره‌ای که توسعه میان ملت‌ها به وجود آورد تا در تحقق ثبات و رشد و صلح اجتماعی نقش ایفا کند. به همین منظور امسال عنوان اصلی نشست بازگشت به اصل فعالیت دولتی بود. اهداف وبرنامه‌های نشست بر انسان به عنوان محور بنا گذاشته می‌شوند و نمایش برجسته‌ترین سمت و سوهای دولت‌ها و آمادگی آنها است.

* نشست بین‌المللی دولت‌ها چگونه می‌تواند در ایجاد تحرک برای فهم طبیعت بین‌المللی تغییرات و چگونگی تعامل با آنها کمک کند؟
-می‌توان گفت نشست جهانی دولت‌ها بزرگ‌ترین گردهمایی تجربه‌های منطقه و جهان در نوع خود است. کسانی که سعی می‌کنند بر ابزار و سازو کار فعالیت دولتی در آینده و تعیین برجسته‌ترین جهت‌های جهانی در این زمینه دست یابند. به گونه‌ای که بتوان از آنچه روی میز نشست عرضه می‌شود بهره برد. همه آن تجربیات و دیدگاه‌ها و داستان‌های موفقیت در مشخص ساختن قضایا و مشکلات جدی که جوامع با آنها روبه رو می‌شوند، تأثیر دارند.

* تغییرات جهانی سرعت می‌گیرند و همراه با تکنولوژی در دسترس، نشانه «تغییر» به خواسته بدل شده است... تا چه حد تکنولوژی به عنوان عامل مهم و مؤثر درفعالیت دولتی جدید به حساب می‌آید؟
-امروزه دیگر به تحولات سریع تکنولوژیک به عنوان موضوع جدای از ابزار دولتی نگاه نمی‌شود بلکه تکنولوژی بدل به مقیاسی برای داوری تجربیات نوآورانه دولتی قابل پیشرفت و به روز شدن، شده است. باید بفهمیم که تکنولوژی در دولت آینده عامل کمکی یا تکمیلی نیست بلکه عامل اساسی است. حرکت‌بخش، سرعت بخش، نیروبخش و پیشرفت ساز است و عنصری متکامل همراه با دیگر عناصر بنیادی سازمان دولتی.

*از دوره قبل و با شروع این دوره جهان شاهد بسیاری از تحولات بود. بخش کوچکی از آن به نارضایتی ملت‌ها از دولت‌ها برمی‌گردد. ملت‌ها چگونه می‌توانند شعار الهام بخشی را عملی کنند و چگونه می‌توانند آن را به اجرا بگذارند؟
-ملت‌ها اگر با انسام به عنوان بنیاد توسعه و هدف و نتیجه آن نگاه کنند، موفق می‌شوند. به گونه‌ای که هر سیاستی یا برنامه‌ای را پیش بگیریم و تلاش کنیم آن را اجرایی کنیم از انسان شروع می‌شود و به آن ختم. ملت‌ها از طریق بازسازی دولت‌ها موفق می‌شوند به گونه‌ای که از روانی، چابکی و آمادگی بیشتری برخوردار شوند.

*به نظر شما چه تهدیدهایی در برابر دولت‌ها برای فهم طبیعت آینده وجود دارد؟ آیا دولت‌ها می‌توانند با این تهدیدها روبه رو بشوند؟ نشست بین‌المللی چگونه می‌تواند راه حل‌ها یا پیشنهادهای عملی در این زمینه ارائه کند؟
-بدون شک تهدیدها بسیارند. قبل از همه میزان آمادگی دولت‌ها و توانایی آنها برای همراه شدن با تحولات و پیش آمدهای جدید جهانی در زمینه اقتصاد، جامعه، سیاست و از همه مهم‌تر تکنولوژی است. می‌توان گفت ما هر روز شاهد تغییر و تحولی در ابزار و مکانیزم در منظومه فعالیت دولتی هستیم که از ما طرح‌ها و استراتژی‌های مرحله‌ای و همیشه متغیر طلب می‌کنند. بدون شک دولت‌های چابک و منعطف و دارای گشایش و سیاست‌های با نگاه جامع، توان بیشتری برای رویارویی با این تهدیدها را دارند.



«بزرگ‌ترین شبکه حماس در کرانه باختری طی یک دهه»... شاباک چه چیزی پیدا کرد؟


فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته در کرانه باختری پرچم‌های حماس را در جشن آزادی اسرای فلسطینی از زندان‌های اسرائیل برافراشته‌اند (رویترز)
فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته در کرانه باختری پرچم‌های حماس را در جشن آزادی اسرای فلسطینی از زندان‌های اسرائیل برافراشته‌اند (رویترز)
TT

«بزرگ‌ترین شبکه حماس در کرانه باختری طی یک دهه»... شاباک چه چیزی پیدا کرد؟


فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته در کرانه باختری پرچم‌های حماس را در جشن آزادی اسرای فلسطینی از زندان‌های اسرائیل برافراشته‌اند (رویترز)
فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته در کرانه باختری پرچم‌های حماس را در جشن آزادی اسرای فلسطینی از زندان‌های اسرائیل برافراشته‌اند (رویترز)

سرویس امنیت داخلی اسرائیل، «شاباک»، اعلام کرد که یکی از بزرگ‌ترین زیرساخت‌های جنبش «حماس» در شهر الخلیل واقع در جنوب کرانه باختری را کشف و خنثی کرده است. این شبکه، بنا بر اعلام شاباک، یکی از «بزرگ‌ترین شبکه‌هایی است که در یک دهه گذشته کشف شده‌اند».

شاباک گفت که طی عملیات بزرگی که سه ماه به طول انجامید، «بیش از ۶۰ عضو حماس» را که برنامه‌ریزی برای اجرای حملات در آینده نزدیک داشتند، بازداشت کرده است. در جریان این عملیات، افرادی که در حملات قبلی مشارکت داشته یا کمک کرده بودند نیز بازداشت شده‌اند.

در بیانیه‌ای که رسانه‌های اسرائیلی با توجه بسیار آن را پوشش دادند، آمده است که «در طول سه ماه گذشته، فعالیت‌های روزانه گسترده‌ای از سوی شاباک، با همکاری ارتش و پلیس، اجرا شد که طی آن، زیرساختی گسترده، پیچیده و عظیم متعلق به حماس در شهر الخلیل کشف شد؛ شبکه‌ای که برای اجرای حملات مختلف در آینده نزدیک آماده‌سازی شده بود».

عکسی که توسط شاباک منتشر شده و آن را تسلیحات کشف‌شده از سلول حماس در کرانه باختری توصیف کرده‌اند

طبق تحقیقات شاباک، «در چارچوب فعالیت‌های این شبکه زیرساختی، که از دست‌کم ۱۰ سلول تشکیل شده بود، مسئولان ارشد حماس — اغلب از جمله اسیران سابق در زندان‌های اسرائیل — اقدام به جذب، مسلح‌سازی و آموزش عناصر جدید در منطقه، با هدف اجرای حملات تیراندازی و کارگذاری بمب‌های دست‌ساز علیه اهداف اسرائیلی کرده‌اند».

رسانه‌های عبری‌زبان گزارش دادند که اتهامات واردشده به افراد بازداشت‌شده شامل «تمرین تیراندازی، جمع‌آوری اطلاعات درباره اهداف اسرائیلی، ساخت مواد منفجره، سرهم‌بندی بمب‌ها و برنامه‌ریزی برای حملات در داخل کرانه باختری و اسرائیل» است.

در مجموع، ۶۰ نفر بازداشت شده‌اند که بنا بر ادعای شاباک، اطلاعات اطلاعاتی گسترده‌ای ارائه داده‌اند؛ اطلاعاتی که به کشف ۲۲ نوع سلاح مختلف، ۱۱ نارنجک دستی، مواد انفجاری و مقادیر زیادی مهمات منجر شده است. همچنین یک مخفیگاه زیرزمینی کشف شده که برای پناه‌دادن به افراد تحت تعقیب و ذخیره‌سازی سلاح‌ها استفاده می‌شده است.

بزرگ‌ترین پرونده در یک دهه

تحقیقات نشان داد که برخی از بازداشت‌شدگان، در حملاتی شرکت داشته‌اند که در سال‌های گذشته رخ داده، از جمله یکی از افراد که در عملیات تیراندازی ۳۱ اوت ۲۰۱۰ در تقاطع بنی نعیم در الخلیل شرکت داشت؛ حمله‌ای که به کشته‌شدن ۴ اسرائیلی انجامید.

عکس یک مخفیگاه زیرزمینی در الخلیل که شاباک آن را به حماس نسبت داده و گفته برای فعالیت‌های مسلحانه استفاده می‌شده است (شاباک)

یکی از مقام‌های ارشد شاباک گفت: «این بزرگ‌ترین و گسترده‌ترین پرونده‌ای است که طی دهه گذشته در کرانه باختری توسط شاباک خنثی شده است». او افزود: «اکثر اعضای این شبکه، قبلاً در زندان‌های اسرائیل محبوس بوده‌اند و تجربه‌ بالایی در مواجهه با بازجویی دارند». او تأکید کرد که «کشف این شبکه، ناکامی بزرگی برای حماس در اجرای مجموعه‌ای از حملات خطرناک در اسرائیل به شمار می‌رود».

رسانه‌های اسرائیلی نیز گزارش دادند که در روزهای آینده، کیفرخواست‌هایی جدی علیه متهمان صادر خواهد شد؛ از جمله اتهاماتی نظیر «رهبری یک سازمان تروریستی، تصدی سمت‌های اجرایی یا رهبری، تلاش برای قتل عمد و اقدامات منجر به قتل عمد».

تلاش برای برافراشتن مجدد در کرانه باختری

این نخستین‌ بار نیست که سلول‌هایی در کرانه باختری که وابسته به حماس هستند کشف می‌شود، اما این رویداد توجه را به تلاش‌های حماس برای بازسازی حضور خود در کرانه باختری جلب کرده است — تلاشی که پس از حدود دو سال جنگ اسرائیل با هدف از میان‌بردن حماس در نوار غزه شدت گرفته است.

حماس همواره در کرانه باختری حضور داشته و دوره‌های مختلفی از حضور پررنگ و کم‌رنگ را تجربه کرده، اما به گفته ناظران، هرگز شرایط پیچیده‌تری از وضعیت فعلی را — که پس از حمله ۷ اکتبر ۲۰۲۳ آغاز شد — تجربه نکرده است.

تظاهرات فلسطینی‌ها در الخلیل در ژوئیه ۲۰۲۴ در اعتراض به ترور اسماعیل هنیه، رهبر حماس (AFP)

منبعی در حماس در کرانه باختری به روزنامه «الشرق الاوسط» گفت: «کل جنبش در وضعیت پیچیده، دشوار و بی‌سابقه‌ای قرار دارد». وی افزود: «پیگرد مداوم اسرائیلی‌ها علیه رهبران، امکانات و پایگاه‌های حماس از زمان ۷ اکتبر، در غزه، کرانه و حتی خارج، آسیب زیادی به ما زده است».

این منبع ادامه داد: «شرایط امنیتی در کرانه باختری همیشه پیچیده‌تر از نوار غزه بوده، اما اکنون حتی پیچیده‌تر شده است. پیگرد امنیتی دائم، نظارت بر منابع مالی، و کاهش شدید توانایی حماس در تأمین منابع و حرکت، به بحران‌های ترکیبی و عمیق منجر شده است».

با این حال، منبع یادشده ابراز اطمینان کرد که این بحران نیز خواهد گذشت و افزود: «بازداشت‌ها، تعقیب‌ها و ترورها از بدو پیدایش حماس ادامه داشته، اما هرگز موفق به نابودی آن نشده‌اند. این یک جنگ قدیمی و همیشگی است».

حماس چگونه در کرانه باختری آغاز شد؟

حضور حماس در کرانه باختری از زمان تأسیس آن در سال ۱۹۸۷ آغاز شد. ابتدا تمرکز فعالیت آن بر جذب فلسطینیان از طریق مساجد بود و سپس به اجرای عملیات‌های تیراندازی و تلاش برای ربایش نظامیان روی آورد.

حماس با اجرای عملیات‌های انفجاری در داخل اسرائیل، در کرانه باختری شناخته‌تر شد و این اقدامات با آغاز انتفاضه دوم در سال ۲۰۰۰ شدت یافت. سپس در انتخابات ۲۰۰۶ مشارکت کرد و رهبرانی از کرانه باختری را برای شرکت در انتخابات قانون‌گذاری معرفی کرد که منجر به پیروزی بر فتح شد و جایگاه سیاسی حماس را تقویت کرد.

می‌توان گفت که پیش از شکاف داخلی فلسطین در سال ۲۰۰۷، فعالیت‌های حماس در کرانه باختری رسمی، علنی و گسترده بود، اما پس از آن، هر نوع فعالیتی برای حماس ممنوع اعلام شد. تشکیلات خودگردان فلسطینی اعضای حماس را بازداشت، منابع مالی آن را تعقیب و سلاح‌هایش را مصادره کرد و مؤسسات وابسته به آن را بست؛ اقدامی که به تضعیف حضور این جنبش در کرانه باختری انجامید.

منبعی امنیتی در فلسطین گفت: «دستور کار حماس همواره عامل بی‌ثباتی در کرانه بوده و این همان چیزی است که تشکیلات خودگردان با آن مقابله کرده، نه با خود جنبش».

پیش و پس از ۷ اکتبر، استفاده حماس از سلاح در کرانه باختری کاملاً ممنوع بود. این موضوع بارها به برخوردهایی با تشکیلات خودگردان منجر شد. با این حال، پس از ۷ اکتبر، برخی سلول‌های حماس حملاتی را علیه اهداف اسرائیلی در کرانه انجام دادند، اما این حملات در حد انتظارات رهبران حماس نبود.

فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته پرچم‌های حماس، فلسطین و حزب‌الله را در کرانه باختری برافراشته‌اند (رویترز)

یک منبع آگاه فلسطینی در کرانه باختری گفت که رهبری حماس در نوار غزه «روی حضوری بزرگ‌تر در کرانه باختری حساب کرده بود، حضوری که بتواند توازن را بر هم بزند».

رهبران سیاسی و نظامی حماس از همان لحظات آغازین حمله ۷ اکتبر، بارها از کرانه باختری خواستند وارد عرصه نبرد شود، اما چنین چیزی رخ نداد.

احتمال ورود کرانه به خط درگیری، یکی از نگرانی‌های دائمی اسرائیل در طول جنگ بود. شاباک بارها هشدار داده بود که انتفاضه‌ای سوم ممکن است شکل بگیرد و سلول‌های خفته حماس فعال شوند.

شاباک اعلام کرده که در سال ۲۰۲۴ موفق به خنثی‌سازی ۱۰۴۰ «عملیات تروریستی بزرگ» در کرانه باختری شده است، از جمله ۶۸۹ مورد تیراندازی، ۳۲۶ مورد انفجار، ۱۳ مورد چاقوکشی، ۹ مورد زیر گرفتن با خودرو، ۲ عملیات انتحاری و یک مورد آدم‌ربایی.