نشست ورشو موافقت‌ها و اختلاف‌ها دربارهٔ ایران و صلح منطقه را محک می‌زند

باشرکت نمایندگان ۵۰ کشور… پایتخت‌های اروپایی میزان مشارکت خود را کاهش دادند… بیانیه پایانی فقط با نام امریکایی‌ها و لهستانی‌ها

نشست ورشو موافقت‌ها و اختلاف‌ها دربارهٔ ایران و صلح منطقه را محک می‌زند
TT

نشست ورشو موافقت‌ها و اختلاف‌ها دربارهٔ ایران و صلح منطقه را محک می‌زند

نشست ورشو موافقت‌ها و اختلاف‌ها دربارهٔ ایران و صلح منطقه را محک می‌زند
نشست وزارتی تشویق صلح و امنیت در خاورمیانه در میان حضور پررنگ دو پرونده در ورشو کار خود را آغاز کرد؛ پرونده اول مربوط به مقابله با سیاست‌های ایران که به برهم زننده ثبات در منطقه توصیف می‌شود و دوم با تلاش‌های ایالات متحده برای اعلام طرح صلح میان اسرائیل و فلسطینی‌ها. 
درحالی که نگاه‌ها به سمت مواضع امروز امریکایی‌ها دربارهٔ ایران و فاصله آنها با مواضع اروپایی‌های پایبند به توافق هسته‌ای با تهران دوخته شده، حضور اسرائیل در برنامه‌های نشست، رویداد جدیدی است که نگاه‌ها را به سمت سیاستی می‌برد که برای جلوگیری از نفوذ ایران در سوریه و همچنین گشایش در مقابل کشورهای عربی درپیش خواهد گرفت.
از طرفی دیگر عدم حضور روسیه و چین در نشست ورشو نشانی دیگر به دست خواهد داد از شکاف میان جامعه بین‌المللی دربارهٔ مسئله ایران. همچنین کاهش سطح حضور برخی کشورهای اروپایی (مانندآلمان و فرانسه) به ملاحظات این کشورها در مقابل خط تندرو علیه نظام حکومتی تهران تعبیر شد که امریکایی‌ها قصد دارند آن را از ورشو به پیش ببرند.
برخی مقامات آمریکایی سخن از ائتلافی می‌گویند که برای جلوگیری از نفوذ ایران و رفتارهایش شکل خواهد گرفت. فردا کمیته‌های متعددی برای پی‌گیری پرونده‌های اساسی که برای کنکاش مطرح شده تشکیل می‌شود و در ماه‌های آینده در چند کشور گردهم می‌آیند. سفیر کشور سعودی در ایالات متحده شاهزاده خالد بن سلمان گفت، مشارکت کشورش در نشست بین‌المللی ورشو برای مبارزه با تروریسم برای نشان دادن چهره حقیقی ایران است که به نظر او حامی اول تروریسم در جهان است.
او دیروز در «توئیتر» نوشت، پیوستن سعودی به جمع حدود ۷۰ کشور در نشست ورشو برای گرفتن موضعی جهت رویارویی با مخاطراتی است که آینده امنیت و صلح منطقه را تهدید می‌کند. او گفت: «در ردیف اول فهرست تروریسم و حامی اول آن در جهان، نظام ایران قرار دارد که به تلاش‌های خود برای برهم زدن امنیت و ثبات منطقه ادامه می‌دهد از جمله شلیک موشک به سمت شهروندان عادی در پادشاهی و یمن».
حضور وسیع امریکایی‌ها در ورشو چشم‌گیر بود و این به نشانه اهمیتی تعبیر شد که دولت رئیس‌جمهور ترامپ برای دو پرونده ایران و برنامه صلح میان اسرائیلی‌ها و فلسطینی‌ها قائل است. ریاست هیئت آمریکایی را مایک پنس، معاون رئیس‌جمهوری به عهده دارد و هیئت شامل وزیر خارجه مایک پمپئو و چند تن از معاونان برجسته او در مسئله ایران است. در این هیئت همچنین جرد کوشنر، مشاور و داماد رئیس‌جمهوری و جیسون گرینبلات نماینده ویژه رئیس‌جمهوری آمریکا برای صلح حضور دارند و معاونانی از «گروه صلح» که در کاخ سفید مشغول آماده‌سازی طرح معروف به «قرارداد قرن» برای حل منازعه عربی-اسرائیلی آنها را همراهی می‌کنند.
از جمله کشورهای عربی شرکت کننده در برنامه‌های نشست، پادشاهی عربی سعودی، بحرین، اردن، کویت، مغرب، عمان، مصر، امارات متحده عربی، تونس و یمن هستند.
وزارت خارجه لهستان که با مشارکت آمریکا میزبان نشست ورشو است اعلام کرد، جلسه وزارتی فرصتی مهیا می‌سازد تا کشورها دیدگاه خودشان را دربارهٔ پرونده‌های مطرح ارائه نمایند، خواه آن کشورها از خود خاورمیانه باشند و خواه خارج از آن. وزارت خارجه در بیانیه خود توضیح داد: «این شامل بحران‌های کنونی در منطقه و تلاش‌های بین‌المللی برای تعامل با آنهاست. در جلسه وزارتی، شرکت کنندگان دربارهٔ این مسائل به بحث و گفت‌وگو می‌پردازند: بحران‌های منطقه و تأثیرات آنها بر شهروندان غیرنظامی در خاورمیانه، پیشرفته سازی و گسترش موشک‌ها، امنیت سایبری و تهدیدهای ناشی از بخش انرژی، مقابله با افراطگرایی و حمایت مالی غیرقانونی آن».
سخنگوی عربی وزارت خارجه آمریکا ناتان تک با اشاره به اختلاف با اروپایی‌ها دربارهٔ پرونده ایران گفت «ایالات متحده از منافع خود دفاع می‌کند و انتظار دارد دیگر کشورها نیز همین کار را بکنند و ما از اختلاف نظر استقبال می‌کنیم. امیدواریم این بحث‌های صریح به راه جدید و ابتکاری برای اندیشیدن و حل مسائل قدیمی و تکراری منجر بشود».
او این نشست را به «رویدادی تاریخی» توصیف کرد و گفت «مشارکت شامل شرکای منطقه‌ای ایالات متحده همچون اسرائیل، پادشاهی عربی سعودی، امارات متحده عربی، بحرین و قطر همچنین شرکایی از نقاط دیگر جهان مانند بریتانیا، کره جنوبی، برزیل، ایتالیا و کنیا می‌شود».
طبق برنامه وزرای خارجه آمریکا و لهستان در پایان این نشست (امروز پنجشنبه)، کنفرانس مطبوعاتی برگزار کنند و بیانیه پایانی را با نام دو کشور می‌خوانند تا بار را از دوش دیگر کشورهای شرکت کننده بردارد که شاید نخواهند موضع تندی علیه ایران بگیرند که ایالات متحده خواستار آن است.
شامگاه برگزاری این نشست، برخی گروه‌های ایرانی مخالف نظام، همایشی برگزار کردند که رهبر سازمان «مجاهدین خلق» از طریق ارتباط تلویزیونی پیامی به آن مخابره کرد. دراین پیام خواسته سرنگونی نظام در ایران را تکرار کرد. او از کشورهای اروپایی به خاطر راه‌اندزی مکانیرم مالی داد و ستد با ایران انتفاد کرد و خواستار گنجاندن سپاه پاسداران ایران و وزارت اطلاعات در فهرست تروریسم وزارت خارجه آمریکا و اتحادیه اروپا شد.


رئیس‌جمهور عراق بر همکاری مشترک عربی «برای مقابله با چالش‌ها» تأکید کرد

رئیس جمهوری عراق در گفت‌وگو با خبرنگاران همراه هیئت اتحادیه عرب در «نشست بغداد» (ریاست جمهوری عراق)
رئیس جمهوری عراق در گفت‌وگو با خبرنگاران همراه هیئت اتحادیه عرب در «نشست بغداد» (ریاست جمهوری عراق)
TT

رئیس‌جمهور عراق بر همکاری مشترک عربی «برای مقابله با چالش‌ها» تأکید کرد

رئیس جمهوری عراق در گفت‌وگو با خبرنگاران همراه هیئت اتحادیه عرب در «نشست بغداد» (ریاست جمهوری عراق)
رئیس جمهوری عراق در گفت‌وگو با خبرنگاران همراه هیئت اتحادیه عرب در «نشست بغداد» (ریاست جمهوری عراق)

رئیس جمهوری عراق، عبداللطيف جمال رشید، روز پنجشنبه با تأکید بر تلاش خود برای تقویت نقش عراق در محیط منطقه‌ای، از مذاکرات آمریکا و ایران استقبال کرد.
وی اعلام کرد کشورش آماده است برای موفقیت این مذاکرات کمک کند و بار دیگر حمایت عراق از دولت جدید سوریه را تأکید کرد، ضمن اینکه «مخالفت با مداخلات خارجی در سوریه» را نیز مورد تأکید قرار داد.

در حاشیه میزبانی پایتخت عراق، بغداد، از سی و چهارمین نشست سران عرب، رئیس جمهوری عراق با تعدادی از خبرنگاران همراه با هیئت اتحادیه عرب در «نشست بغداد» دیدار کرد. وی در این دیدار گفت: «میزبانی بغداد از کنفرانس سران، ناشی از نقش محوری این شهر و تلاش همیشگی آن برای تثبیت همکاری مشترک جهت مقابله با چالش‌های منطقه و تقویت هماهنگی بین برادران عرب است تا منافع مردم ما حفظ و خواسته‌های آنان برای توسعه، رونق و صلح برآورده شود.»

وی توضیح داد: «کنفرانس سران، مسائل سرنوشت‌ساز مربوط به مردم منطقه را بررسی خواهد کرد و تصمیماتی اتخاذ می‌کند که به تحقق صلح و ثبات کمک می‌کند.»

مذاکرات آمریکا و ایران

در پاسخ به سوالی از سوی «الشرق الاوسط» درباره موضع عراق در قبال مذاکرات آمریکا و ایران، رئیس جمهوری عراق گفت: «کشور ما از مدت‌ها پیش خواستار تشویق گفت‌وگو بین ایران و آمریکا بوده است.» وی تأکید کرد: «از هر گامی در این مسیر استقبال می‌کنیم و آماده‌ایم برای موفقیت آن مشارکت داشته باشیم»، و ابراز امیدواری کرد که مذاکرات جاری بین تهران و واشنگتن به نتیجه برسد.

او افزود: «هر نتیجه مثبت در این راستا به نفع منطقه خواهد بود» و به «روابط تاریخی بین ایران و عراق» اشاره کرد، ضمن اینکه تأکید نمود بغداد با آمریکا «روابط خوبی دارد».

رئیس جمهوری عراق همچنین به «مرزهای طولانی مشترک بین عراق و ایران» اشاره کرد و یادآور شد: «حدود سه میلیون عراقی در دوره حکومت پیشین در ایران زندگی می‌کردند.» وی گفت: «ایران همسایه مهمی است» و در این چارچوب، از بهبود روابط بین پادشاهی عربی سعودی و تهران استقبال کرد.

ایران و آمریکا که از سال ۱۹۸۰ روابط دیپلماتیک خود را قطع کرده‌اند، در ۱۲ آوریل گذشته با میانجیگری عمان، گفت‌وگوهای غیرمستقیمی درباره برنامه هسته‌ای ایران آغاز کردند. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور پیشین آمریکا، امید خود را برای دستیابی به توافقی درباره برنامه هسته‌ای ایران ابراز کرد که تهران را از یک حمله نظامی احتمالی مصون بدارد.

وضعیت سوریه

در مورد وضعیت سوریه، رئیس جمهوری عراق بار دیگر حمایت کشورش از سوریه را تأکید کرد و گفت: «بغداد پیشتر از نظام ریاست‌جمهوری بشار اسد خواست تا مشکلات را حل کند، اما پاسخ مثبتی دریافت نکرد.» وی افزود: «بغداد از سوریه حمایت می‌کند و خواهان سوریه‌ای بدون مداخلات خارجی است، با در نظر گرفتن نمایندگی تمامی گروه‌ها و جریان‌های سوری.»

او به «وجود گروه‌های تروریستی در مرز عراق و سوریه که خطری برای هر دو کشور محسوب می‌شوند» اشاره کرد و خواستار «همکاری بین‌المللی برای حل این مشکل» شد. وی ابراز امیدواری کرد که «مردم سوریه به آرزوی خود برای داشتن کشوری امن و باثبات دست یابند» و بر «اهمیت احترام به اراده مردم سوریه با تمامی اجزای آن» تأکید کرد.

از زمان سقوط نظام بشار اسد، چندین کشور عربی از دولت جدید سوریه حمایت کرده‌اند. این مسئله با آغاز آماده‌سازی‌ها برای «نشست بغداد»، به ویژه با وجود مخالفت‌های عراقی نسبت به حضور رئیس‌جمهور سوری، احمد الشرع جنجال‌برانگیز شد. این اختلافات با اعلام ریاست‌جمهوری سوریه مبنی بر عدم حضور الشرع در «نشست بغداد» و ریاست وزیر خارجه، اسد الشیبانی، بر هیئت سوری در مذاکرات پایان یافت.

مسئله فلسطین

مسئله فلسطین از موضوعات محوری دستور کار نشست بغداد است. رئیس جمهوری عراق در این زمینه بار دیگر تأکید کرد: «کشورش از مردم فلسطین و حق قانونی آنان برای تعیین سرنوشت و ایجاد دولت مستقل حمایت می‌کند.» وی گفت: «مسئله فلسطین، مسئله محوری عرب‌ها است و تصمیمات زیادی درباره آن وجود دارد»، و افزود: «مهم اکنون چگونگی اجرا و احترام به این تصمیمات است.» وی ابراز امیدواری کرد که «نشست بغداد» به تصمیمات مؤثری منجر شود.

او اشاره کرد که «عراق در چارچوب تلاش‌ها برای توقف جنگ غزه، اقدامات دیپلماتیک انجام داده و به مردم فلسطین کمک و حمایت ارائه کرده است.»

اختلافات عربی

در مورد درگیری‌ها در برخی کشورهای عربی، رئیس جمهوری عراق به «ضرورت پایان دادن به مناقشات در سودان و یمن» اشاره و تأکید کرد بغداد از ثبات این دو کشور و صلح در منطقه حمایت می‌کند. وی گفت: «هیچ‌کس تصور نمی‌کرد جنگ در سودان این مدت طولانی ادامه یابد»، و افزود: «سودان به این وضعیت نه به دلیل مداخلات خارجی، بلکه به دلیل درگیری داخلی بین سودانی‌ها رسیده است.» وی ابراز امیدواری کرد که راه‌حلی سریع برای بحران و پایان جنگ یافته شود و انتخابات آزاد در سودان برگزار شود.

او در این زمینه به «ضرورت حل اختلافات عربی-عربی و تلاش برای توقف جنگ‌ها و مقابله با بحران‌ها» اشاره کرد و گفت: «ما با هرگونه مداخلات خارجی مخالفیم.»

در ماه‌های اخیر، تنش‌هایی در روابط بین امارات و سودان پدید آمد و سودان اعلام کرد روابط دیپلماتیک خود با امارات را قطع می‌کند. اتحادیه عرب و چند کشور عربی تلاش‌هایی برای کاهش تنش‌ها انجام داده‌اند که طبق اظهارات حسام زکی، معاون دبیرکل اتحادیه عرب به «الشرق الاوسط»، تاکنون به موفقیت مورد نظر نرسیده است.

فواد حسین، وزیر خارجه عراق، روز چهارشنبه اعلام کرد: «کشورش در طول ریاست بر نشست، چندین ابتکار را با همکاری اتحادیه عرب و کشورهای عضو برای مقابله با بحران‌های برخی کشورهای عربی ارائه خواهد داد.»

وضعیت داخلی عراق

رئیس جمهوری عراق در حوزه داخلی بر «ثبات امنیتی، اقتصادی و سیاسی که عراق اکنون از آن بهره‌مند است و پیشرفت روابطش با محیط بین‌المللی و منطقه‌ای» تأکید کرد و خواستار «معرفی دستاوردهای عراق در تثبیت نظام دموکراتیک و حمایت از حقوق بشر به جهان» شد. وی گفت: «ما عراق مشکلات نیستیم، بلکه عراق پیشرفت هستیم.»