​خبرهایی پیرامون «توافقات» در سوچی برای نجات روند آستانه

​خبرهایی پیرامون «توافقات» در سوچی برای نجات روند آستانه
TT

​خبرهایی پیرامون «توافقات» در سوچی برای نجات روند آستانه

​خبرهایی پیرامون «توافقات» در سوچی برای نجات روند آستانه

اختلاف مواضع روسیه، ایران و ترکیه باعث شد که سران سه کشور نتوانند در نشست سوچی موضوع ادلب و منطقهٔ امن را حل و فصل کنند.
به گزارش الشرق الاوسط، رؤسای این کشورها به مواضع سابق خود در کنفرانس مطبوعاتی پایبند بودند.
در این میان مسکو از موضع قوی خود برای حمله به ادلب جهت کاهش حضور تروریست‌ها کوتاه آمد.
به نظر می‌رسد که مسکو و تهران عملیات نظامی را به دلیل عدم تزلزل روند آستانه به تأحیر انداختند.
ترکیه نیز کمی با ایران و روسیه در خصوص اهمیت بسط سلطهٔ حکومت سوریه بر تمامی خاکش هم‌سو شد و در برابر بازگشت به توافق آدانا از خود انعطاف نشان داد تا بعداً این موضوع بررسی شود.
نتایج سوچی حاکی از ضعف روند آستانه بود و سوال‌های زیادی پیرامون ناهماهنگی اولویت‌های مسئولان آن به وجود آورد علیرغم اینکه سعی می‌کردند اهمیت بیشتر را به روند آستانه بدهند و ولادیمیر پوتین به آمادگی برای توسعهٔ منطقه‌ای و جهانی این روند و جذب کشورهای دیگر به آن سخن گفت.
اختلاف بزرگ بر سر اولویت‌ها در ادلب و منطقهٔ امن نبود. در حالی که تمرکز اردوغان بر ضرورت پر کردن جای خالی آمریکا در مناطق شمالی و عدم اجازهٔ تبدیل منطقه به گذرگاهی برای تروریست‌ها بود اما روسیه و ترکیه بر حتمیت گسترش سلطهٔ سوریه بر تمام مناطق تأکید کردند.
ترکیه بر دعوت ایران و روسیه به مجبور کردن رژیم سوریه به پیروی از آتش‌بس و عدم حمله به ادلب متمرکز بود اما روحانی از عدم محکوم شدن حملات اسرائیل به سوریه توسط جامعهٔ جهانی گله می‌کرد.
روحانی همچنین به مقابله با پیامدهای نشست ورشو پرداخت و به شدت به واشنگتن حمله کرد اما پوتین از ترامپ دفاع کرده و گفت که او به شعارهای انتخاباتی‌اش عمل کرده و مسئولیت مشکلاتی که با آن مواجه است را گردن دشمنان داخلی آن انداخت.
اختلاف نظر پیرامون روند آستانه در سایهٔ نبود چشم‌انداز مشترک برای تسویه حساب نهایی در این نشست نمود پیدا کرد و مذاکرات پیرامون موضوعات مطرح شده به نتیجه نرسید.
مسکو همچنان به عملیات نظامی در ادلب معتقد است اما ترکیه ترجیح می‌دهد مذاکره با رژیم را به تأخیر بیاندازد تا دستاوردهای سیاسی بیشتری از این راه کسب کند و مانع از طرح فوری موضوع حضور نظامی‌اش در سوریه شود.
اما در میان این اختلاف نظرها، این سه کشور در سایهٔ تأخیر تصمیم‌گیری در خصوص ادلب و منطقهٔ امن به توافقاتی رسیدند که آنها را در حال حاضر علنی نخواهند کرد.
یک منبع روسی به «الشرق الاوسط» گفت عدم اصرار مسکو به حمله به ادلب با تمرکز پوتین بر «اقدامات معینی» بود که سه کشور برای مقابله با تروریسم و پیشبرد تسویه حساب انجام خواهند داد.
وی افزود استفاده از واژهٔ «اقدامات معین» وجود تفاهمات پشت پرده را برای کوتاه آمدن مسکو از موضعش پنهان کرده و به اردوغان این فرصت را می‌دهد که وانمود کند یک بار دیگر از حمله به ادلب جلوگیری کرده‌است.
کارشناسان از رویکرد دیگری نیز دربارهٔ بررسی وضعیت ادلب صحبت کردند که ویژگی‌های اصلی آن مشخص شده‌است و سرگئی شویگو وزیر دفاع روسیه بعد از نشست با وضوح از آن صحبت کرد و گفت: مذاکرات پیرامون ادلب سازنده و مفید بود.
علیرغم اینکه مسکو دربارهٔ این اظهارات توضیحی نداد اما کارشناسان معتقدند روندی که این سه کشور در پیش می‌گیرند نیازمند کنترل دقیق است و این کشورها همچنان در این زمینه به همه متکی هستند.
یک کارشناس دیگر نیز حل و فصل وضعیت ادلب را به حل و فصل وضعیت شمال شرقی سوریه ربط داد که نیروها کُرد در آنجا حضور دارند.
در صورتی که توافقات غیرعلنی سوچی درست باشد باز هم تناقض اولویت‌ها ماهیت غالب روند آستانه است. اما این موضوع باز هم حاکی از این است که روند آستانه سکوی مناسی برای این سه کشور فراهم می‌کند و برای همین است که پایبندی به آن و علنی نکردن اختلافات از اهمیت زیادی برخوردار است، به اضافهٔ اینکه پیش از اینکه توافق‌ها به مرحلهٔ عملی شدن نرسد به مرحلهٔ اعلام نمی‌رسد.



پوتین؛ دست پر در اوکراین به انتظار سیگنال توافق صلح ترامپ


 
ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه و دونالد ترامپ رئیس جمهور منتخب آمریکا ۲۰۱۹ در ژاپن دیدار کردند (رویترز)
  ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه و دونالد ترامپ رئیس جمهور منتخب آمریکا ۲۰۱۹ در ژاپن دیدار کردند (رویترز)
TT

پوتین؛ دست پر در اوکراین به انتظار سیگنال توافق صلح ترامپ


 
ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه و دونالد ترامپ رئیس جمهور منتخب آمریکا ۲۰۱۹ در ژاپن دیدار کردند (رویترز)
  ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه و دونالد ترامپ رئیس جمهور منتخب آمریکا ۲۰۱۹ در ژاپن دیدار کردند (رویترز)

۵ منبع آگاه به مرکز تصمیم گیری در مسکو گفتند کرملین شاید با توقف جنگ در جبهه های مقدم جبهه موافقت کند. این اولین پوشش خبری مفصل درباره احتمال موافقت ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه با هر گونه توافقی است که پرزیدنت دونالد ترامپ مطرح خواهد کرد.

رئیس جمهور منتخب آمریکا وعده داده که به سرعت جنگ را تمام کند اما با این حال روسیه در حال پیشروی در اوکراین است. مناطقی که روسیه در اوکراین تصرف کرده تقریبا چیزی به وسعت ایالت ویرجینیای آمریکا هستند. روس ها با شتاب فزاینده و بی سابقه از زمان آغاز حمله نظامی در ۲۰۲۲ در حال پیشروی هستند.
این پنج مقام فعلی و سابق روسیه گفتند که نظر پوتین درباره گفتگو با ترامپ در خصوص توافق آتش بس در اوکراین مساعد است اما پوتین در بحث مناطقی که در اوکراین تصرف کرده کوتاه نمی آید و نیز همچنان خواسته عدم عضویت کی یف در ناتو تاکید می کند.
۳ منبع که به دلیل حساس بودن این مساله نخواستند نامشان منتشر شود به «رویترز» گفتند که شاید امکان گفتگو درباره تقسیم کردن دقیق دونتسک و لوهانسک و زاپوریژیا و خرسون وجود داشته باشد.
روسیه می گوید این ۴ منطقه بخش جدایی ناپذیر از خاک روسیه هستند و روسیه با توانایی هسته ای خود از این مناطق دفاع می کند. طبق داده های جبهه های مقدم درگیری حدود ۷۰ ۸۰ درصد این مناطق دست نظامیان روسیه بوده و ۲۶ هزار کیلومتر مربع آن تحت کنترل اوکراین است.

آتش سوزی پس از اصابت پهپاد اوکراینی به بلگورود روسیه (رویترز)

دو مقام گفتند که روسیه شاید حاضر به مذاکره درباره خروج از بخش های محدودی از مناطقی باشد که در خارکف و میکولایو در شمال و جنوب اوکراین تصرف کرده است.
پوتین ماه نوامبر گفت هر گونه توافق آتش بس باید طبق «شرایط روی زمین» باشد. پوتین همچنین اشاره کرد که برقراری وقفه کوتاه در جنگ ایراد دارد چرا که غرب می تواند در این برهه زمانی اوکراین را دوباره مسلح کند.
این دو منبع افزودند که موشک های دوربرد اکتمز که پرزیدنت جو بایدن در پایان دوره ریاست جمهوری اش اجازه ارسال آنها را به اوکراین داده می توانند به عمق خاک روسیه برسند و همین شاید امکان رسیدن به هر گونه توافق را پیچیده تر کند و یا به عقب بیندازد و خواسته های روسیه را بیشتر و قاطع تر کند.
مسکو اعلام کرد که کی یف روز سه شنبه (۱۹ نوامبر) برای اولین بار با موشک های اکتمز به خاک روسیه حمله کرد. روسیه این حمله را محکوم کرده و آن را تشدید تنش خواند. این دو منبع خاطر نشان کرد اگر توافق آتش بس نشود روسیه به جنگ ادامه خواهد داد. وزارت خارجه اوکراین درباره اظهارات مسکو اظهار نظر نکرد.

استیون چونگ مدیر ارتباطات دفتر ترامپ به رویترز گفت رئیس جمهور آینده آمریکا «تنها کسی است که می تواند دو طرف را سر میز مذاکره درباره صلح بیاورد و برای پایان جنگ و کشتار اقدام کند».

شهروندان روسیه ساکن منطقه کورسک که آواره شده اند و از دولت روسیه کمک دریافت می کند (آژانس عکس اروپا)

پوتین ۱۴ ژوئن شروط اصلی روسیه برای پایان فوری جنگ را اعلام کرد و گفت که اوکراین باید دست از جاه طلبی پیوستن به ناتو بردارد و همه نیروهای نظامی اش را از چهار منطقه اوکراین جمع کند. روسیه می گوید این چهار منطقه بخشی از خاک روسیه هستند و بخش اعظم این مناطق در کنترل روس ها است.

تضمین امنیت و محدود کردن ارتش

این پنج منبع آگاه گفتند روسیه حاضر نخواهد شد اوکراین به عضویت ناتو دربیاید و نیروهای ناتو در خاک اوکراین حضور داشته باشند اما با این حال روسیه آماده گفتگو درباره ضمانت های امنیتی به کی یف است. کرملین شاید بخواهد با اهرم فشار امتیازات دیگری هم از اوکراین بگیرد که یکی از آنها کاهش اندازه نیروهای مسلح اوکراین و پایبندی حکومت اوکراین به عدم ایجاد محدودیت درباره استفاده از زبان روسی است.

بازدید پرزیدنت زلنسکی از یکی از گردان های ارتش اوکراین در دونتسک (فرانس پرس)

روسیه کنترل ۱۸ درصد خاک اوکراین از جمله کل شبه جزیره کریمه و ۸۰ درصد دونباس یعنی دو منطقه دونتسک و لوهانسک و بیش از ۷۰ درصد ژاپوریژیا و خرسون را در اختیار دارد. مسکو در سال ۲۰۱۴ شبه جزیره کریمه را به خاک خود ملحق کرد. روسیه همچنین دستکم سه درصد مساحت خارکف و بخشی از میکولایو را تصرف کرده است.
روسیه، روی هم رفته بیش از ۱۱۰ هزار کیلومتر از خاک اوکراین را تصرف کرده است. اوکراین کنترل حدود ۶۵۰ کیلومتر مربع از کورسک روسیه را در اختیار دارد.

خط داغ فعال نشده است

کرملین چهارشنبه (۲۰ نوامبر) گفت خط داغ ویژه کاهش بحران بین روسیه و آمریکا هنوز فعال نشده است. در این میان نگرانی درباره تهدیدهای هسته ای به دلیل تشدید تنش بی سابقه در چند دهه گذشته بین مسکو و غرب افزایش یافته است.
رئیس جمهور روسیه سه شنبه (۱۹ نوامبر) و تنها چند روز پس از اینکه واشنگتن به اوکراین اجازه حمله به عمق خاک روسیه با موشک های دوربرد آمریکایی را داد درباره شرایطی که روسیه حمله هسته ای انجام خواهد داد صحبت کرد و گفت که این حمله در پاسخ به هر گونه اقدامات نظامی گسترده تر با تسلیحات متعارف علیه روسیه انجام خواهد شد.

همزمان با گذشت هزار روز از جنگ، اوکراین سه شنبه با استفاده از فرصت پیش آمده و اجازه دولت جو بایدن که دوره ریاست جمهورش رو به اتمام است با سامانه موشکی تاکتیکی آتکمز خاک روسیه را مورد هدف قرار داد.

یک تانک روسی منهدم شده کنار جاده در منطقه کورسک (آسوشیتد پرس)

خط داغ تعبیری است که بین کرملین و کاخ سفید در سال ۱۹۶۳ به منظور کاهش احتمال سوءتفاهم بین طرفین فعال شد. سوءتفاهم بین آمریکا و روسیه باعث دامن زدن به بحران موشکی کوبا در ۱۹۶۲ شد. خط داغ به رهبران دو کشور امکان برقراری ارتباط مستقیم می دهد.

دمیتری پسکوف سخنگوی کرملین چهارشنبه (۲۰ نوامبر) به خبرگزاری «تاس» گفت «ما خط امن ویژه ارتباطی بین روسای جمهوری روسیه و آمریکا داریم که حتی می تواند به شکل ویدئو کنفرانس باشد».
پسکوف در پاسخ به این سوال که آیا «خط داغ» در وقت کنونی فعال شده یا خیر گفت «خیر».

دیپلمات های روس می گویند بحران کنونی بین مسکو و واشنگتن به بحران موشکی کوبا شباهت دارد که دو کشور را تا آستانه جنگ هسته ای عمدی در دوران جنگ سرد پیش برد. غرب به اشتباه تصور می کند روسیه از موضع خود درباره اوکراین کوتاه خواهد آمد.

کرملین گفت روسیه اسلحه هسته ای را ابزار بازدارندگی می داند و تغییر دکترین هسته ای روسیه پیام روشنی به دشمنان احتمالی هستند که اگر به روسیه حمله کنند حتما پاسخ آن را دریافت خواهند کرد.

پسکوف افزود غرب در نظر دارد شکست استراتژیک به روسیه وارد کند آنهم با اجازه به کی یف برای حمله به عمق خاک روسیه با تسلیحات آمریکایی.

او خاطر نشان کرد «بی تردید اوکراین ابزاری در دست آنها برای رسیدن به مقاصدشان خواهد بود».