ابوالغیظ به «الشرق الاوسط»: نشست عربی- اروپایی راه گفتگوی دوجانبه را باز می‌کند

* مصر و سعودی پایه‌های قدرت حمایت از اقدام مشترک ملی هستند * نشست سران عربی-اروپایی بار دیگر نگاه‌ها را به اتحادیهٔ کشورهای عربی معطوف کرد

ابوالغیظ به «الشرق الاوسط»: نشست عربی- اروپایی راه گفتگوی دوجانبه را باز می‌کند
TT

ابوالغیظ به «الشرق الاوسط»: نشست عربی- اروپایی راه گفتگوی دوجانبه را باز می‌کند

ابوالغیظ به «الشرق الاوسط»: نشست عربی- اروپایی راه گفتگوی دوجانبه را باز می‌کند

احمد ابوالغیظ دبیرکل اتحادیهٔ کشورهای عربی تأکید کرد برگزاری نشست سران عربی-اروپایی برای حمایت از صلح، ثبات و همکاری دو جانبه است.
وی در گفتگو با «الشرق الاوسط» میزان مشارکت کشورهای عربی و اروپایی در نشست را نشان دهندهٔ اهمیت جهان عرب و اروپا برای ایجاد پل‌های همکاری و تفاهم مشترک میان این کشورها دانست و حضور ۲۴ رئیس‌جمهور و نخست‌وزیر اروپایی در آن را موضوعی مهم عنوان کرد.
وی همچنین اذعان کرد هنگامی که شاهد مشارکت پادشاهان و رئیس‌جمهورهای کشورهای عربی هتسیم، می‌توانیم بگوییم که هدف از این ایده برقراری پل‌ها است، این نشست فردا به پایان نخواهد رسید، به این معنی که نشست‌های دیگری بعد از آن برگزار خواهد شد. در سال ۲۰۲۲ نیز قرار است در بروکسل نشستی برگزار شود و به صورت تناوبی یک بار در جهان عرب و یک بار در اروپا این نشست‌ها ادامه پیدا کند.
وی در خصوص مشارکت ملک سلمان بن عبدالعزیز خادم حرمین شریفین در این همایش، ضمن مهم شمردن آن، گفت: وی رئیس دورهٔ کنونی نشست سران کشورهای عربی است و مصر ریاست نشست سران عربی-اروپایی را بر عهده خواهد داشت. همکاری میان این دو نیز قدرتی واقعی برای تقویت امنیت و صلح جهان عرب و منطقه به‌شمار رفته و در حمایت از پایهٔ کار مشترک نقش دارد.
در خصوص شعار این نشست که «سرمایه‌گذاری با ثبات» است، دبیرکل اتحادیهٔ کشورهای عربی عنوان کرد که پیام داخلی، خارجی و بین‌المللی مهمی در آن نهفته‌است و اشاره‌ای از جانب اروپا است با این مضمون که ثبات کشورهای عربی تبدیل به ضرورت شده‌است و اتفاقات سال ۲۰۱۱ به بعد در کشورهای عربی و آشفتگی آنها به نفع اروپا و کشورهای عربی نبود.
وی ادامه داد: عنوان این نشست به تنهایی پیامی روشن برای اهداف این نشست، فرصت همکاری، قرار گرفتن در برابر مسائل سیاسی، مهاجرت بی‌نظم، مبارزه با تروریسم، پولشویی و غیره است.
وی دربارهٔ اولویت‌های اقدامات عربی-اروپایی در خصوص مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی اظهار کرد: دربارهٔ تمام مسائل بین‌المللی و منطقه‌ای مذاکره کرده و با اروپا هماهنگی‌هایی صورت می‌گیرد تا به موضعی برای حمایت از صلح و ثبات و منافع مشترک دست پیدا کنیم، به این معنی که چالش‌هایی در خصوص مسائل سیاسی، تروریسم و تجاوزگری‌هایش، چگونگی رسیدن به نتایج مطلوب برای خشکاندن منابع مالی آن و پناه گرفتن آن وجود دارد و برای پایان دادن به مرحلهٔ این شبه نظامیان در منطقه و چالش‌های جهانی و بین‌المللی همکاری می‌کنیم.
وی در خصوص موضوع یمن در این نشست گفت: همگی خواستار اجرای توافقنامهٔ سوئد، پشتیبانی از راه‌حل سیاسی، ارائهٔ حمایت انسانی و حمایت از دولت قانونی یمن بر اساس قطعنامه‌های صادره از همایش‌های عربی در خصوص یمن هستند.
اما دربارهٔ احتمال توافق ایتالیا و فرانسه در خصوص پروندهٔ لیبی گفت: شک دارم، چرا که منافع فرانسه با خواسته‌های ایتالیا متفاوت است. احتمال راه‌حل‌های سیاسی برای مشکلات جهان عربی را نمی‌دهم بلکه مذاکرهٔ جدی و صریحی میان گروه‌های عربی در یک فضای واحد برقرار است. منظور این است که موضوعاتی وجود دارد که در یک گروه نیز پیرامون آن اختلاف نظر وجود دارد به عنوان مثل اختلاف اروپایی‌ها پیرامون مهاجرت و مقابله با آن، یکی از آنها است که برخی از آنها در این موضوع افراط گرایی کرده و برخی با موضع کشورهای عربی هم‌سو هستند.
وی افزود: در واقع این نشست فضایی باز برای تمام مذاکراتی است که تا کنون نتیجه نداده‌است و آنچه به آن دست یافتیم نزدیکی جدی و همکاری سودمند میان رهبران و کشورها است. آنچه برای من مهم است این است که این نشست فرصت مناسبی برای دیدارهای دو جانبهٔ عربی-عربی و عربی-اروپایی است.
وی ضمن اشاره به اینکه سندی که در پایان همایش ارائه می‌شود مختصر خواهد بود، گفت: این همایش بار دیگر نگاه‌ها را به اتحادیه کشورهای عرب که در سایهٔ مشکلات سیاسی بعد از ۲۰۱۱ وضعیتش نسبتاً متزلزل شد، معطوف کرد.
وی در خصوص اتفاقات بعد از نشست عنوان کرد همکاری عربی-اروپایی روند خود را ادامه می‌دهد و توافقنامه‌های زیادی میان اتحادیهٔ کشورهای عربی و اتحادیهٔ اروپا وجود دارد. اروپا به کارمندان اتحادیهٔ عرب بورس‌های آموزشی و پژوهشی در زمینهٔ مسائل حفظ صلح و اقدامات منطقه‌ای ارائه می‌هد. در طول ۱۰ سال گذشته از سال ۲۰۱۸ نیز همکاری‌های زیادی میان دو اتحادیه صورت گرفت.
ابوالغیظ در پایان گفت: به نظرم مهم‌ترین چیزی که به آن دست یافتیم همین نشست است که به توافق رسیدیم هر ۳ سال یک بار برگزار شود. وزیران نیز هر دو سال یک بار نشست داشته باشند و این موفقیت بزرگی برای ایدهٔ همکاری و ایجاد پل‌های ارتباطی است.



چگونه «وحدت جبهه‌ها» به خواسته‌ای اسرائیلی تبدیل شد؟



سیستم دفاع هوایی اسرائیل، موشک‌های ایرانی را در اوایل اکتبر در آسمان عسقلان رهگیری کردند (رویترز)
سیستم دفاع هوایی اسرائیل، موشک‌های ایرانی را در اوایل اکتبر در آسمان عسقلان رهگیری کردند (رویترز)
TT

چگونه «وحدت جبهه‌ها» به خواسته‌ای اسرائیلی تبدیل شد؟



سیستم دفاع هوایی اسرائیل، موشک‌های ایرانی را در اوایل اکتبر در آسمان عسقلان رهگیری کردند (رویترز)
سیستم دفاع هوایی اسرائیل، موشک‌های ایرانی را در اوایل اکتبر در آسمان عسقلان رهگیری کردند (رویترز)

پس از آنکه اسرائیل با ایده «وحدت جبهه‌ها» که به معنای حمله هماهنگ به اسرائیل از غزه، لبنان و سایر مناطق است، مبارزه می‌کرد و آن را «توطئه‌ای ایرانی» می‌دانست، رئیس سازمان اطلاعات خارجی اسرائیل، موساد، داوید برنیع، همتای خود، رئیس سازمان اطلاعات آمریکا، ویلیام برنز، را با درخواست اتصال مذاکرات با «حزب‌الله» و «حماس» برای دستیابی به یک توافق جامع برای آتش‌بس در هر دو جبهه و شاید حتی در جبهه ایران شگفت‌زده کرد.
اسرائیل همواره جنگ‌های هم‌زمان یا ایذ‌ایی را که «حزب‌الله» به بهانه «حمایت از غزه» آغاز کرده است، در راستای برنامه‌های یحیی السنوار، رئیس دفتر سیاسی «حماس» می‌دید.
به دلیل اصرار «حزب‌الله» بر اتصال این دو مسیر، این حزب پیشنهاد آتش‌بس لبنانی-اسرائیلی فرستاده ویژه آمریکا به لبنان، آموس هوکستین، را رد کرد و بر هم‌زمانی آتش‌بس در غزه نیز پافشاری کرد.
به گفته یک مقام عالی‌رتبه اسرائیلی در تل‌آویو که با «کانال ۱۲» صحبت کرده است، برنیع در نظر دارد از دستاوردهای اسرائیل در مقابله با «حزب‌الله» برای تحمیل یک توافق تبادل اسرا به رهبری «حماس» در نوار غزه بهره‌برداری کند.

اتصال جبهه‌ها

بر اساس گزارش این مقام، این رویکرد پس از آن مطرح شد که اسرائیل در طول سال گذشته تلاش کرده بود جبهه‌ها را از هم جدا کند و به دنبال دستیابی به توافقی در لبنان جدا از غزه بود. اما اکنون، برنیع به دنبال اتصال جبهه‌ها، از طریق شرط اسرائیل برای دستیابی به توافق تبادل اسرا و موافقت با آتش‌بس در لبنان و در چارچوب مقابله با ایران است.
بر اساس گزارش رسانه‌های عبری، در تماس تلفنی برنیع با برنز، مدیر موساد پیشنهاد داد که نباید بدون اتمام یک معامله تبادل اسرا با «حماس» و اعمال فشار بر ایران و «حزب‌الله» برای فشار به السنوار، تنش در لبنان یا مواجهه با ایران پایان یابد.
به گفته این منبع، برنیع گفته است که «نباید تنش در لبنان پایان یابد یا مقابله با ایران به نتیجه برسد، بلکه باید از آن‌ها برای فشار به السنوار بهره‌برداری کرد.»

یحیی السنوار، رهبر «حماس» در غزه در سال ۲۰۲۲ (AFP)

برنیع به دنبال اجرای پیشنهاد معامله تبادل اسرا است که پیش‌تر به آن دست یافته شده بود. با این حال، او همچنین به دنبال بررسی امکان دستیابی به یک معامله جامع برای آزادسازی تمامی اسرا در غزه در یک مرحله و پایان آتش‌بس، به جای توافق مرحله‌ای که تاکنون مطرح بوده است.

احیای معامله اسرا

گزارش‌های اسرائیلی به «بدبینی» مقامات امنیتی اسرائیل در خصوص امکان دستیابی به یک معامله تبادل اسرا با «حماس» در آینده نزدیک طبق شرایطی که دولت بنیامین نتانیاهو تعیین کرده است، اشاره کرده‌اند.
به همین دلیل، نهادهای امنیتی تل‌آویو که از ده ماه پیش طرفدار انعقاد معامله هستند و نتانیاهو را به دلایل حزبی و شخصی متهم به ممانعت از آن می‌کنند، به این حیلۀ «وحدت جبهه‌ها» متوسل می‌شوند تا به نتانیاهو کمک کنند موضع خود را تغییر داده و به خواست اکثریت اسرائیلی‌ها برای ترجیح معامله پاسخ دهد.
برنیع رئیس تیم مذاکرات اسرائیل با «حماس» است و در کنار برنز برای پیشبرد این معامله فعالیت می‌کند. طبق گزارش‌ها، برنز از پیشنهاد برنیع شوکه شد، اما آن را پذیرفت و به سمت کاخ سفید پیش برد.

منشأ «وحدت جبهه‌ها» چیست؟

یادآور می‌شود که «وحدت جبهه‌ها» اصطلاحی است که برای اولین بار از سوی جنبش «جهاد اسلامی» در نوار غزه در ماه اکتبر سال ۲۰۲۲ استفاده شد، پس از آنکه اسرائیل او را با یک عملیات نظامی که فلسطینی‌ها آن را «شمشیر قدس» نامیدند، هدف قرار داد و تیسیر الجعبری، یکی از فرماندهان «جهاد اسلامی» را ترور کرد.

طرفداران جنبش «جهاد اسلامی» در غزه تصاویر فرماندهان خالد منصور (چپ) و تیسیر الجعبری (راست) را در سال ۲۰۲۲ بلند می‌کنند (AFP)

در آن زمان «حماس» از پیوستن به این نبرد خودداری کرد و اسرائیلی‌ها تصور کردند که این خودداری ناشی از بازدارندگی است، اما اکنون اسرائیل این ارزیابی را یک اشتباه استراتژیک می‌داند. در حقیقت، «حماس» اسرائیل را فریب می‌داد و در ذهن او این باور را ریشه‌دار می‌کرد که نمی‌خواهد با جنگ دیگری غزه را ویران کند.
اما در واقع، فلسطینی‌ها در همه جا، از جمله عرب‌های فلسطینی شهروند اسرائیل، با غزه همبستگی نشان دادند و علی خامنه‌ای، رهبر ایران، نیز به «وحدت جبهه‌ها» فراخواند و آن را «یک موفقیت استراتژیک تاریخی» دانست.
با آغاز حمله «حماس» به اسرائیل در ۷ اکتبر ۲۰۲۳، رهبران آنچه «محور مقاومت» نامیده می‌شود، دوباره از «وحدت جبهه‌ها» به عنوان یک هدف استراتژیک صحبت کردند.

اسرائیل آن را یک لعنت دانست و رهبران آن به عنوان یک «توطئه وجودی» از آن یاد کردند. بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، نیز ایران را به باز کردن هفت جبهه تهدید کرد.