ریما بنت بندر بن سلطان… نمادی برای آمدن زنان سعودی به عرصه

سفیر سعودی در بزرگ‌ترین کشور جهان

ریما بنت بندر بن سلطان… نمادی برای آمدن زنان سعودی به عرصه
TT

ریما بنت بندر بن سلطان… نمادی برای آمدن زنان سعودی به عرصه

ریما بنت بندر بن سلطان… نمادی برای آمدن زنان سعودی به عرصه

وقتی سخن می‌گوید پدر را فرایاد می‌آورد. آن سفیر بی‌نظیر در ایالات متحده آمریکا که تا هم‌اکنون نیز به‌عنوان مهم‌ترین سفرای جهان بدان نگریسته می‌شود و نیرومندترین آنها در واشنگتن به‌شمار می‌آید.
او بانویی است که جوانی را در واشنگتن سپری کرد در دوره‌ای که درخشش ادبیات در میدان سیاست و اتخاذ تصمیمات بزرگ سیاسی در حال جریان بود زندگی کرد و در همه این‌ها وطن برای او در تجلی بود. او اینک اما در مقامی بزرگ‌تر به واشنگتن بازمی‌گردد که در دهه نود در آن روزگار گذراند. اینک درحالی به واشنگتن بازمی‌گردد که پرونده‌های زیادی در دست دارد؛ آنهم در دوره‌ای بسیار حساس که فرصتی برای اوست تا ثابت کند «سفیر با کفایتی» است.
آنچه در تعیین ریما بنت بندر در مقام سفیر سعودی در ایالات متحده آمریکا نوظهور است دو نکته است: نخست اینکه یک زن سعودی برای نخستین بار به‌مقام سفارت می‌رسد، و دیگر اینکه زمان آن رسیده‌است بدانیم که ریاض به مسائل به‌صورت ریشه ای می‌نگرد هر چند هم آمریکا در حال گیرودار میان کنگره و کاخ سفید در باب سعودی باشد.
نود سال از عمر سعودی، در شکل سوم خود، می‌گذرد. کشوری که ملک عبدالعزیز بن عبدالرحمن، پدر پادشاهان، آن را تأسیس کرد دارای تراکم مشهودی است و مسیری برای تحقق نوسازی؛ با این وجود روند این نوسازی در سه سال گذشته عمیق‌تر به‌نظر می‌رسد به‌حدی که گله‌مندی از سعودی در باب زنان ورق خورد و دیگر محلی از اعراب ندارد.
سعودی کشوری است که راه در نوسازی گذاشته‌است. به‌کارگیری وزرا و مسئولین شایسته مهم‌ترین ویژگی پادشاهی سلمان بن عبدالعزیز شده‌است. البته باید دانست که معیار شاهانه برای به‌کار گماشتن مسئولین متفاوت بوده‌است و در همه آنها استخدام مسئولین تابع تأثیر رسانه نبوده‌است و یگانه معیار شایسته‌سالاری بود.

حضور زنان
اینک هر دستور شاهانه که صادر می‌شود سعودی‌های زن و مرد هر دو آمادگی این را دارند که شایسته‌سالاری بدانها میدان دهد و برای زنان به‌طور ویژه فرصت اجرای بلندترین دستورات دولتی را مهیا کند. در همین راستا هیچ جای شگفتی نداشت که سعودی تصمیم خود را برای تعیین یک سفیر زن در بزرگ‌ترین کشور دنیا اجرا کند.
همه سعودی‌ها انتظار داشتند که در سایه سیاست‌های جدید بلندترین مناصب دولتی دور از دسترس زنان نباشد و همین اتفاق نیز در طول هشت سال گذشته رخ داد و بسیاری از زنان مناصب بلندپایه دولتی را در اختیار گرفتند و ایفای مسئولیت کردند. اینک نیز مهمترین پایتخت جهان در انتظار است تا مهمترین تحولات سعودی را به‌چشم نظاره کند. در این راستا شاه‌بانو ریما بنت بندر درمقام سفیر کشور به‌طور رسمی کار خود را آغاز کرد.
ریما بنت بندر نماد تحول بزرگی است که از بالاترین سکوهای واشنگتن نمود می‌یابد تا نشانه تحولات تاریخی موجود در کشورش باشد. ایشان دختر بزرگ شاهزاده بندر بن سلطان است و یکی از زنان بارز سعودی است که در طول پنج سال گذشته فعالیت‌های قابل توجهی کرده‌است. او در حوزه اجتماعی و خیریه تلاش‌های زیادی کرد و به‌طور ویژه از فعالیت زنان سعودی پشتیبانی می‌کرد.
ایشان فرزند شاهزاده بندر بن سلطان و مادر او هیفاء الفیصل خواهر پیشاهنگ دیپلماسی سعودی شاهزاده سعود الفیصل است. از این رو او در حالی مأموریت سفارت را بر عهده می‌گیرد که عقبه علمی و خانوادگی درخوری در این زمنیه دارد.

شایستگی علمی و عملی
در نزد شاه‌زاده ریما فرهنگ چندسویه مشاهده می‌شود. او که از یکسو تجربه زندگی در غرب و در ایالات متحده را دارد و در نتیجه از این نوع فرهنگ و شیوه جهان‌بینی آن آگاه شده، در عین حال از اصالت سعودی خود بهره‌مند است و همواره تأکید می‌کند که در هر دوره تحول رعایت بایسته‌های معینی لازم و ضروری است. او هر چند تحصیلات خود را در رشته پژوهش‌های باستان‌شناسی در دانشگاه جرج واشنگتن به‌پایان رساند اما یکچند در نزد ولیعهد امیر محمد بن سلمان به‌عنوان مشاور فعالیت کرد و در این دوره فعالیت تجربه‌سیاسی بزرگی اندوخت و از نزدیک با شیوه سیاست‌مداری و اداره اقتصاد و جامعه آشنا شد.
شاهزاده ریما به‌عنوان مدیر برنامه‌ریزی و پیشرفت در هیئت عمومی ورزش در سال ۲۰۱۶ فعالیت کرد و به‌عنوان اولین زنی بود که یک اتحادیه ورزشی در کشور را مدیریت کرد. یکی از دست‌آوردهای ایشان تلاش در وزارت ورزش سعودی است که منجر به تشکیل آموزش ورزشی برای دختران در مدارس کشور شد و به زنان اجازه حضور در رشته‌های مختلف ورزشی داد. از دیگر تجربه‌های مدیریتی ایشان در بخش خصوصی مدیریت اجرایی شرکت «آلفا اینترناشیونال-هاروی نیکلز» در شهر ریاض بود. او در فهرست مجله «فاست کمپانی» به‌عنوان یکی از زنان تأثیر گذار در خاورمیانه یاد شد.
از سوی دیگر برای رمیا بنت بندر در مقام سفیر سعودی این امکان پیش خواهد آمد که بتواند مسیر پیشرفت خود را در عرصه سیاسی پیش ببرد و برای رسیدن به اهداف مأموریت خود تلاش کند. این مقام پیشتر در دستان مردها بود و از جمله اینکه برای ۲۲ سال در اختیار پدر او بود و پیشتر این مقام در اختیار خالد بن سلمان بود که اینک مقام جانشین وزیر دفاع به او سپرده شد. اینک زمانی این مأموریت به ریما بنت بندر داده می‌شود که روابط میان سعودی و آمریکا در حال بازیابی است و در زمان ریاست پرزیدنت دونالد ترامپ تحولی را مشاهده کرده‌است.

تقویت روابط استراتژیک
این مأموریت زمانی به ریما بنت بندر داده می‌شود که سیاست استراتژیک ملک سلمان بن عبدالعزیز بر احیا و تقویت روابط با آمریکا قرار گرفته و از این رو سفیر کشور در آمریکا باید بتواند برای اکمال این مأموریت تلاش‌های زیادی در کار کند و شراکت واشنگتن الریاض را به بهترین حالت خود، به‌ویژه در ارتباط با مسائل خاورمیانه و نحوه برخورد با ایران و بحران سوریه، برساند. تحلیل‌گران بر این نظرند که روابط آمریکا و سعودی، یعنی دو کشور تأثیر گذار در سطح جهان و منطقه رو به بهبودی بیشتر خواهد گذاشت و با به‌کارگیری دیپلماسی اقتصادی می‌توان موجب ثبات بیشتر این روابط شد. از سوی دیگر شاهزاده بانو می‌تواند به‌واسطه طرح «شراکت استراتژیک جدید در قرن بیست‌ویک» منجر به برقراری روابط استراتژیک دیگری شود که در ساحت اقتصادی و تجاری برقرار می‌شود همه این روابط در چارچوب چشم‌انداز ۲۰۳۰ سعودی می‌گنجد که در تلاش است منابع کشور را تنوع بخشد و از حالت تک‌محصولی خارج سازد.

صحنه سیاست داخلی آمریکا
ماه‌های گذشته مناقشاتی در داخل کنگره آمریکایی و در رسانه‌های این کشور درگرفت که بیشتر تردیدآور و منفی بود. یکی از این مناقشات پشتیبانی نظامی واشنگتن از حمله نظامی به یمن است و در این راستا برخی حتی با سیاست دونالد ترامپ در این راستا مخالفت کردند و از بی‌فایدگی اصلاحات سیاسی در سعودی سخن گفتند. با این وجود همه این صداها اینک خموش شد و دیگر بدانها اعتنایی نمی‌شود.
در مقابل بسیاری از شخصیت‌های تأثیرگذار در کنگره و بسیاری از سردمداران وزارت خارجه و دفاع بر این هستند که سعودی یک شریک استراتژیک در منطقه است و استمرار این شراکت ضامن منافع ملی آمریکا در خاورمیانه به شمار می‌رود. سعودی برای ثبات اقتصاد جهانی و بازارهای نفت و انرژی اهمیت بسزایی دارد و در سویه امنیت سیاسی و ثبات منطقه نیز نقش بی‌بدیلی را ایفا می‌کند.
خیلی از تحلیل‌گران به‌خوبی می‌دانند که سعودی برای پرداختن به یک هجمه رسانه‌ای پیش‌قدم نشده و همواره می‌داند که دخالت در مسائل داخلی کشورهای دیگر جزو اولویت‌های سیاست خارجی آن به‌شمار نمی‌آید. یکی از تحلیل گران بیان می‌کند که با پیشرفت نوسازی همه‌جانبه در سعودی حمایت واشنگتن بیش از پیش شده‌است و در مقابل ضدیت با رژیم ایران از سوی بسیاری گروه‌های سیاسی آمریکا بیشتر شده‌است.
به‌طور ملموس برخی گرایش‌های مثبت در سیاست‌سازی ایالات متحده آمریکا وجود دارد که نگرش مثبت به سعودی دارد و با جایگاه مهم منطقه‌ای آن کاملاً آشنا است. برخی از شاخص‌های سیاسی نیز نشان می‌دهد که حتی برخی از رهبران حزب دمکرات با نگاه و سخت‌گیری ترامپ بر ضد ایران موافقت می‌کنند؛ زیرا سیاست تخریبی ایران در منطقه نه تنها وجهی مذهبی و دینی دارد بلکه یک نبرد جهانی است که در آن نیروی خیر بر ضد نیروی شر ایران قرار می‌گیرد.

آگاه است… و با زبان یگانه‌ای سخن می‌گوید
بر همین اساس شاهزاده ریما بنت بندر از جزئیات زندگی سیاسی آمریکا آگاه است و با توجه به پشتوانه او در نوسازی سعودی جایگاهی دارد که خیلی از فعالیت‌های دیپلماتیک را پوشش می‌دهد. او بانویی است که تحولات کشور خود را پیگیری می‌کند و صدای صادقی است که به‌عمق تداخل قضایای جامعه را می‌داند و بر این کاملاً واقف است که موفقیت مأموریت او در گرو تأثیرگذاری هر چه بیشتر بر سیاست‌هی آمریکا است.
او اینک در موضع درست ایستاده‌است و تأکید می‌کند که سرمایه‌گذاری انسانی و مهیاکردن فرصت برای آموزش و پیشرفت همه مردم یکی از بارزترین نشانه‌های توسعه اقتصادی است. او در یکی از مصاحبه‌های خود گفته بود: «می‌خواهیم این را مشاهده کنیم که بخش بین‌المللی تجربه‌های خود را به دیگران منتقل کند، و از پیشرفت دیگران حمایت کند. ما به تمام ابزار و وسایل محلی وبین‌المللی نیاز داریم تا به اهداف خود برسیم».
شاه‌زاده ریما بنت بندر با همگان با زبان یگانه، بر اساس این منطق، سخن می‌گوید: «اگر نیازمند اطلاعات بیشتری دربارهٔ ما هستید پس از خودمان بپرسید و با ما وارد گفت‌وگو شوید… ما اهمیت می‌دهیم… و نمی‌خواهیم با اندیشه‌های پیش‌ساخته سنجیده شویم. تلاش ما این است که در صحنه جهانی موفق باشیم». سفارت سعودی در واشنگتن بدون تردید فعالیت و نشاط زیادی به‌خود خواهد دید زیرا روح دیگری از امیر بندر بن سلطان بازگشته است. اینک مسئول نخست سفارت بانویی با مقام وزیر است و نخستین سفیر زن سعودی.



وزیر حج سعودی به «الشرق الاوسط»: هیچ تسامحی با کوتاهی در حق حجاج صورت نمی گیرد

 
دکتر توفیق الربیعه در یکی از پنل های نشست بزرگ حج در جده اوایل ماه ژوئن (واس)
دکتر توفیق الربیعه در یکی از پنل های نشست بزرگ حج در جده اوایل ماه ژوئن (واس)
TT

وزیر حج سعودی به «الشرق الاوسط»: هیچ تسامحی با کوتاهی در حق حجاج صورت نمی گیرد

 
دکتر توفیق الربیعه در یکی از پنل های نشست بزرگ حج در جده اوایل ماه ژوئن (واس)
دکتر توفیق الربیعه در یکی از پنل های نشست بزرگ حج در جده اوایل ماه ژوئن (واس)

دکتر توفیق الربیعه وزیر حج سعودی گفت سعودی خدمات با کیفیت و اقدامات بهینه برای حج در نظر می گیرد و هیچ تسامحی با کوتاهی در قبال حجاج صورت نمی گیرد. دولت سعودی سهمیه های برابر برای حجاج کشورهای دنیا در نظر گرفت و برخوردار هوشمندانه و پیشگیرانه برای اطمینان از کیفیت و تجربه خوب و بی نظیر طبق اهداف حجاج دارد.

وزیر حج سعودی در گفتگو با «الشرق الاوسط» اظهار داشت «وزارت حج خیلی زود آماده سازی برای حج امسال را آغاز کرد و سند ترتیبات اولیه را به دفاتر امور حجاج و نمایندگان کشورها ارسال کردیم و ۷۵ نشست مفصل مقدماتی داشتیم که در افزایش سطح آمادگی و هماهنگی با ارگان های مختلف سهیم بودند. این بیانگر این است که یکپارچگی و انسجام نهادها و دقت عملیاتی برای هماهنگ کردن وظایف و ابتکار عمل ها در سطح زیرساختارها و خدمات به ضیوف رحمان در حد بالا بوده است. هدف ما توانمند کردن حاجیان برای انجام مناسک راحت و بدون دردسر و فراهم سازی تجربه خوشایند و پایدار و در خور انتظارات است».

وزیر حج سعودی در حال معرفی کارت «نسک» که برای تسهیل و تنظیم ورود حجاج و کارکنان به مشاعر مقدسه تهیه شده است (واس)

شيوه های عملیاتی منصفانه

الربیعه افزود «وزارت حج کلیه قراردادها با سرویس های ارایه دهنده خدمات را از طریق پلتفرم الکترونیکی «نسک مسار» ثبت کرد و با وزارت امور خارجه برای صدور ویزا همکاری داشت به گونه ای که شیوه های عملیاتی به طور عادلانه و شفاف اجرا شوند. هدف ما این است که خدمات با کیفیت بالا و با نرخ مناسب و پایداری عملیاتی را طبق اهداف سند ۲۰۳۰ به حجاج ارایه دهیم».
او در ادامه گفت «سعودی طبق اعلام وزارت حج تا حالا میزبان بیش از ۱.۵ میلیون حاجی از کشورهای دنیا بوده که البته ورود حجاج شتاب فزاینده گرفته و اقدامات مربوط به آنها نیز پیشرفت ملموس داشته است».

افزایش رصد دیجیتال

الربیعه یاد آور شد که وزارت حج و وزارت کشور برای اجرای کارزار «نه به حج بدون مجوز» همکاری می کند و هدف این برنامه حفظ امنیت و سلامتی حاجیانی است که قانونی در حال انجام حج هستند و ممانعت از ورود متخلفین یا کسانی است که فریب کارزارهای دروغین و جعلی را خورده اند. ابزارهای رصد دیجیتال پس از توسعه کارت «نسک» گسترش و افزایش پیدا کردند. این کارت حاوی اطلاعات شخصی و سلامت و مسکن حاجیان است که کارت شناسایی اصلی برای رفت و آمد حاجیان بین حرم و مشاعر مقدسه است و درصد تخلفات را کاهش می دهد. ضمنا وزارت حج از طریق پلتفرم «نسک مسار» با شرکت های ذیربط برای افزایش نظارت و پایش تنظیم مجوزها قرارداد بسته و با ارگان های مجوزدار خدمات حجاج همکاری می کند.
بررسی زودهنگام چالش ها
وزیر حج معتقد است «اطمینان از آماده بودن زیر ساختارها و به روز رسانی خدمات حج و هماهنگی بین ارگان های ذیربط برای جلوگیری از تداخل یا دیر شدن خدمات از جمله چالش های اصلی وزارت حج بودند. بیش از ۶۲ هزار بازدید از مسکن زائران انجام شد که حدود ۶ هزار و ۳۰۰ ایراد رصد شد و این ایرادها فورا رفع گردید. این بیانگر آمادگی زودهنگام برای اطمینان از کیفیت و عدم تعلل در رفع هر گونه مشکل و کوتاهی است».

دکتر توفیق الربیعه در جریان کیفیت چادرها و تکمیل تجهیزات در مشاعر مقدسه قرار می گیرد (واس)

سهمیه عادلانه برای کشورها

الربیعه تاکید کرد که وزارت حج عدالت در توزیع سهمیه حاجیان کشورهای مختلف را رعایت کرد و در این راستا به معیارهای واقعی مثل جمعیت و گنجایش مشاعر مقدسه و حرم مکی و نیز حفظ امنیت و سلامت حاجیان و کیفیت خدمات در همه مراحل حج توجه داشت. هیچ تغییر اساسی در سهمیه کشورها نسبت به سال گذشته نداشتیم و ساز وکار سابق را پیاده کردیم تا انسجام و تعادل بین توان عملیاتی و تقاضای فزاینده برای حج برقرار شود.
افزایش پایداری زیست محیطی
وزیر حج سعودی با بیان اینکه افزایش پایداری زیست محیطی در حج «یکی از سیاست های استراتژیک سعودی است» افزود «وزارت حج با انسجام و هماهنگی با ارگان های ذیربط از جمله (کمیسیون سلطنتی شهر مکه و مشاعر مقدسه) در اجرای این هدف سهیم است و تلاش های بی سابقه ای در این رابطه انجام می دهد. ما امسال ابتکار عمل های مهمی در حوزه محیط زیست اجرا کردیم مثل سایه بان بیش از ۱۷۰ هزار متر مربعی در مشاعر مقدسه برای بهتر کردن شرایط تردد و کاهش قرار گرفتن مستقیم در نور آفتاب و کاشت ۲۰ هزار درخت برای افزایش پوشش گیاهی و کاهش دما و ایجاد مسیرهای پیاده روی راحت برای حجاج که در کاهش انتشار گازهای گلخانه ای نیز سهیم است».
الربیعه در ادامه گفت «ما ابتکار عمل های گوناگونی برای مدیریت پسماند به شیوه های مدرن و جلوگیری از کاربرد پلاستیک و افزایش استفاده از انرژی پاک تا حد امکان داشتیم که مفهوم حج پایدار را تثبیت می کند و سطح کیفیت زندگی در مکه را طبق اهداف سند ۲۰۳۰ سعودی افزایش می دهد».

بهبود تجربه زیارت حج

وزیر حج سعودی اظهار داشت «استفاده از فناوری های پیشرفته در حج امسال دستخوش تحول جدی شد و استفاده از هوش مصنوعی برای مدیریت جمعیت انبوه و تحلیل داده ها برای پیش بینی رفتارها و دخالت زودهنگام را افزایش دادیم. سامانه «نسک» همراه دیجیتال همیشگی حاجیان است که بیش از صد سرویس فعال و حدود ۳۰ سرویس جدید دارد. وزارت حج از فناوری های در حال ظهور مثل واقعیت مجازی برای آگاهی بخشی و یک تجربه پربار قبل از انجام مراسم حج استفاده کرد».
افزایش رضایت
الربیعه گفت «طبق آمارها رضایت حاجیان و زائران افزایش چشمگیر داشته است و از ۷۴ درصد در سال ۲۰۲۲ به ۷۸ درصد در ۲۰۲۳ و به ۸۱ درصد در ۲۰۲۴ و ۹۷ درصد در سال ۲۰۲۵ رسید که دلیل آن افزایش کیفیت خدمات و واکنش سریع و مراکز متنوع مثل (سرویس های مراقبتی نسک) و مرکز مشترک ۱۹۶۶ است. این مرکز به ۱۱ زبان کار می کند. این برنامه ها بیانگر پایبندی وزارت حج برای برخورداری حجاج از تجربه حج خوشایند است».

انتقال تجربیات سعودی

او درباره اینکه آیا کشورهای دیگر خواستار استفاده از تجربیات سعودی در برگزاری مناسک حج و عمره شدند گفت «بله. وزارت حج ماه ژانویه نشست و نمایشگاه حج زیر نظر خادم حرمین شریفین برگزار کرد. هیئت های صد کشور در این نشست حضور داشتند و بیش از ۶۷۰ موافقتنامه برای انتقال تجربه و بهبود کیفیت خدمات و راحتی سفر حجاج امضا شد که بیانگر نقش کلیدی سعودی در این حوزه و آمادگی این کشور برای عرضه تجربیات خود در حوزه سازماندهی و برگزاری با کشورهای جهان اسلام است».