سایه سنگین تحریم‌ها روی سفر روحانی به عراق؛ برای فرار از انزوا

چشم ایران به بودجه عراق در سایه فشارهای آمریکا _ ناظران سیاسی عراقي معتقدند که بغداد وارد نزاع تهران و واشنگتن نمی‌شود

سایه سنگین تحریم‌ها روی سفر روحانی به عراق؛ برای فرار از انزوا
TT

سایه سنگین تحریم‌ها روی سفر روحانی به عراق؛ برای فرار از انزوا

سایه سنگین تحریم‌ها روی سفر روحانی به عراق؛ برای فرار از انزوا

حسن روحانی رئیس‌جمهوری ایران امروز دوشنبه ۱۱ مارس (۲۰ اسفند) برای دیداری رسمی که تحریم‌های آمریکا بر آن چنبره زده‌اند، رهسپار عراق شد. محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران نیز عصر (یکشنبه) در رأس یک هیئت سیاسی و اقتصادی جهت زمینه‌سازی برای این سفر وارد بغداد شد.
به گزارش الشرق الاوسط، این اولین دیدار روحانی از عراق در پنج سال اخیر است و در زمانی انجام می‌شود که اقتصاد ایران به شدت تحت تأثیر تحریم‌های ایالات متحده آمریکا بوده و تقویت روابط با کشورهای همسایه یکی از راهکارهای ایران برای مقاومت در مقابل این تحریم‌ها است.
دیدار سه روزه حسن روحانی از عراق در حالی آغاز می‌شود که دولت او تحت فشارهای اقتصادی ناشی از تحریم و فساد اداری از یک طرف و فشارهای سیاسی اصول‌گرایان در داخل قرار گرفته‌است. 
حسن روحانی پیش از ترک تهران اعلام کرد که علاقمند به گسترش روابط خود با عراق به ویژه در بخش حمل و نقل است.
مقام‌های ایران گفته بودند در تلاش هستند در مبادلات با عراق از پول این کشور به جای دلار استفاده کنند. 
قرار است او در جریان این سفر سه روزه با برهم صالح، رئیس‌جمهور و عادل عبدالمهدی، نخست‌وزیر همچنین سید علی سیستانی، مرجع عالی شیعیان عراق دیدار کند.
حوزه علمیه نجف اما تاکنون واکنشی به این سفر نشان نداده‌است. 
سیستانی از سال ۲۰۱۵ تاکنون حاضر به پذیرفتن مسئولان سیاسی داخلی و خارجی به استثنای مقامات سازمان ملل نشده‌است.
سفر به شهرهای مذهبی کربلا و نجف از دیگر برنامه‌های روحانی در عراق است.
دولت آمریکا بارها در مورد «دخالت» تهران در عراق هشدار داده‌است.
خبرگزاری فرانسه در این باره نوشته‌است: جمهوری اسلامی ایران امیدوار است که به یاری بغداد از فشار سنگین تحریم‌های آمریکا علیه تهران بکاهد. تهران امیدوار است که بازسازی عراق به شرکت‌های ایرانی واگذار شود. مبادلات تجاری دو کشور در حال حاضر به دوازده میلیارد دلار می‌رسد که عمدتاً شامل صادرات فرآورده‌های ایران به عراق می‌شود. حسن روحانی ابراز امیدواری کرده که این مبادلات به بیست میلیارد دلار افزایش یابد.
برخی از ناظران سیاسی و کارشناسان اما در این باره به «الشرق الاوسط» گفتند: به نظر می‌رسد که بغداد وارد نزاع تهران و واشنگتن نمی‌شود و تهران نمی‌تواند عراق را به دنبال خود بکشاند.
عبدالله الخریبط یکی از نمایندگان پارلمان عراق توضیح می‌دهد: سیاست عادل عبدالمهدی اولویت دادن به مصلحت عراق در برابر دیگر مسائل است.
در همین رابطه عبدالرحمن الشمری کارشناس اقتصادی عراق نیز می‌گوید: عراق توانایی ورود به جنگ اقتصادی ایران و آمریکا را ندارد.
روحانی در این سفر به دنبال ارسال پیام‌هایی به آمریکاست که به دنبال خشکاندن منابع تغذیه کننده نظام ایران است. از سوی دیگر به دنبال از بین بردن شک و شبهه‌ها دربارهٔ موضع عراق از تحریم‌ها و روابط اقتصادی دوجانبه است.
در روزهای اخیر رسانه‌های ایرانی مانور زیادی روی این سفر انجام داده‌اند و امضای توافقنامه‌های مدنظر را گامی برای نفس کشیدن ایران توصیف کردند.
خبرگزاری رویتز می‌گوید دیدار آقای روحانی از عراق حامل پیامی برای ایالات متحده و متحدان منطقه‌ای آمریکا، در مورد حضور و نفوذ جمهوری اسلامی در عراق خواهد بود؛ عرصه‌ای که می‌تواند محل افزایش تنش‌ها بین واشنگتن و تهران باشد. 
از سوی دیگر سازمان «جوامع ایرانیان آمریکایی» روز جمعه ۱۷ اسفند یک راهپیمایی و تجمع در شهر واشنگتن با حضور و سخنان چند عضو کنگره آمریکا برگزار کرد. 
ایرانیان تظاهرات کننده «قساوت و بی رحمی علیه مردم» توسط نظام ایران را محکوم کردند و شعار «تغییر رژیم، الان» سردادند.
تجمع کنندگان در نهایت به سمت کاخ سفید راهپیمایی کردند و در مقابل کاخ سفید تجمع کردند.



پوتین؛ دست پر در اوکراین به انتظار سیگنال توافق صلح ترامپ


 
ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه و دونالد ترامپ رئیس جمهور منتخب آمریکا ۲۰۱۹ در ژاپن دیدار کردند (رویترز)
  ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه و دونالد ترامپ رئیس جمهور منتخب آمریکا ۲۰۱۹ در ژاپن دیدار کردند (رویترز)
TT

پوتین؛ دست پر در اوکراین به انتظار سیگنال توافق صلح ترامپ


 
ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه و دونالد ترامپ رئیس جمهور منتخب آمریکا ۲۰۱۹ در ژاپن دیدار کردند (رویترز)
  ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه و دونالد ترامپ رئیس جمهور منتخب آمریکا ۲۰۱۹ در ژاپن دیدار کردند (رویترز)

۵ منبع آگاه به مرکز تصمیم گیری در مسکو گفتند کرملین شاید با توقف جنگ در جبهه های مقدم جبهه موافقت کند. این اولین پوشش خبری مفصل درباره احتمال موافقت ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه با هر گونه توافقی است که پرزیدنت دونالد ترامپ مطرح خواهد کرد.

رئیس جمهور منتخب آمریکا وعده داده که به سرعت جنگ را تمام کند اما با این حال روسیه در حال پیشروی در اوکراین است. مناطقی که روسیه در اوکراین تصرف کرده تقریبا چیزی به وسعت ایالت ویرجینیای آمریکا هستند. روس ها با شتاب فزاینده و بی سابقه از زمان آغاز حمله نظامی در ۲۰۲۲ در حال پیشروی هستند.
این پنج مقام فعلی و سابق روسیه گفتند که نظر پوتین درباره گفتگو با ترامپ در خصوص توافق آتش بس در اوکراین مساعد است اما پوتین در بحث مناطقی که در اوکراین تصرف کرده کوتاه نمی آید و نیز همچنان خواسته عدم عضویت کی یف در ناتو تاکید می کند.
۳ منبع که به دلیل حساس بودن این مساله نخواستند نامشان منتشر شود به «رویترز» گفتند که شاید امکان گفتگو درباره تقسیم کردن دقیق دونتسک و لوهانسک و زاپوریژیا و خرسون وجود داشته باشد.
روسیه می گوید این ۴ منطقه بخش جدایی ناپذیر از خاک روسیه هستند و روسیه با توانایی هسته ای خود از این مناطق دفاع می کند. طبق داده های جبهه های مقدم درگیری حدود ۷۰ ۸۰ درصد این مناطق دست نظامیان روسیه بوده و ۲۶ هزار کیلومتر مربع آن تحت کنترل اوکراین است.

آتش سوزی پس از اصابت پهپاد اوکراینی به بلگورود روسیه (رویترز)

دو مقام گفتند که روسیه شاید حاضر به مذاکره درباره خروج از بخش های محدودی از مناطقی باشد که در خارکف و میکولایو در شمال و جنوب اوکراین تصرف کرده است.
پوتین ماه نوامبر گفت هر گونه توافق آتش بس باید طبق «شرایط روی زمین» باشد. پوتین همچنین اشاره کرد که برقراری وقفه کوتاه در جنگ ایراد دارد چرا که غرب می تواند در این برهه زمانی اوکراین را دوباره مسلح کند.
این دو منبع افزودند که موشک های دوربرد اکتمز که پرزیدنت جو بایدن در پایان دوره ریاست جمهوری اش اجازه ارسال آنها را به اوکراین داده می توانند به عمق خاک روسیه برسند و همین شاید امکان رسیدن به هر گونه توافق را پیچیده تر کند و یا به عقب بیندازد و خواسته های روسیه را بیشتر و قاطع تر کند.
مسکو اعلام کرد که کی یف روز سه شنبه (۱۹ نوامبر) برای اولین بار با موشک های اکتمز به خاک روسیه حمله کرد. روسیه این حمله را محکوم کرده و آن را تشدید تنش خواند. این دو منبع خاطر نشان کرد اگر توافق آتش بس نشود روسیه به جنگ ادامه خواهد داد. وزارت خارجه اوکراین درباره اظهارات مسکو اظهار نظر نکرد.

استیون چونگ مدیر ارتباطات دفتر ترامپ به رویترز گفت رئیس جمهور آینده آمریکا «تنها کسی است که می تواند دو طرف را سر میز مذاکره درباره صلح بیاورد و برای پایان جنگ و کشتار اقدام کند».

شهروندان روسیه ساکن منطقه کورسک که آواره شده اند و از دولت روسیه کمک دریافت می کند (آژانس عکس اروپا)

پوتین ۱۴ ژوئن شروط اصلی روسیه برای پایان فوری جنگ را اعلام کرد و گفت که اوکراین باید دست از جاه طلبی پیوستن به ناتو بردارد و همه نیروهای نظامی اش را از چهار منطقه اوکراین جمع کند. روسیه می گوید این چهار منطقه بخشی از خاک روسیه هستند و بخش اعظم این مناطق در کنترل روس ها است.

تضمین امنیت و محدود کردن ارتش

این پنج منبع آگاه گفتند روسیه حاضر نخواهد شد اوکراین به عضویت ناتو دربیاید و نیروهای ناتو در خاک اوکراین حضور داشته باشند اما با این حال روسیه آماده گفتگو درباره ضمانت های امنیتی به کی یف است. کرملین شاید بخواهد با اهرم فشار امتیازات دیگری هم از اوکراین بگیرد که یکی از آنها کاهش اندازه نیروهای مسلح اوکراین و پایبندی حکومت اوکراین به عدم ایجاد محدودیت درباره استفاده از زبان روسی است.

بازدید پرزیدنت زلنسکی از یکی از گردان های ارتش اوکراین در دونتسک (فرانس پرس)

روسیه کنترل ۱۸ درصد خاک اوکراین از جمله کل شبه جزیره کریمه و ۸۰ درصد دونباس یعنی دو منطقه دونتسک و لوهانسک و بیش از ۷۰ درصد ژاپوریژیا و خرسون را در اختیار دارد. مسکو در سال ۲۰۱۴ شبه جزیره کریمه را به خاک خود ملحق کرد. روسیه همچنین دستکم سه درصد مساحت خارکف و بخشی از میکولایو را تصرف کرده است.
روسیه، روی هم رفته بیش از ۱۱۰ هزار کیلومتر از خاک اوکراین را تصرف کرده است. اوکراین کنترل حدود ۶۵۰ کیلومتر مربع از کورسک روسیه را در اختیار دارد.

خط داغ فعال نشده است

کرملین چهارشنبه (۲۰ نوامبر) گفت خط داغ ویژه کاهش بحران بین روسیه و آمریکا هنوز فعال نشده است. در این میان نگرانی درباره تهدیدهای هسته ای به دلیل تشدید تنش بی سابقه در چند دهه گذشته بین مسکو و غرب افزایش یافته است.
رئیس جمهور روسیه سه شنبه (۱۹ نوامبر) و تنها چند روز پس از اینکه واشنگتن به اوکراین اجازه حمله به عمق خاک روسیه با موشک های دوربرد آمریکایی را داد درباره شرایطی که روسیه حمله هسته ای انجام خواهد داد صحبت کرد و گفت که این حمله در پاسخ به هر گونه اقدامات نظامی گسترده تر با تسلیحات متعارف علیه روسیه انجام خواهد شد.

همزمان با گذشت هزار روز از جنگ، اوکراین سه شنبه با استفاده از فرصت پیش آمده و اجازه دولت جو بایدن که دوره ریاست جمهورش رو به اتمام است با سامانه موشکی تاکتیکی آتکمز خاک روسیه را مورد هدف قرار داد.

یک تانک روسی منهدم شده کنار جاده در منطقه کورسک (آسوشیتد پرس)

خط داغ تعبیری است که بین کرملین و کاخ سفید در سال ۱۹۶۳ به منظور کاهش احتمال سوءتفاهم بین طرفین فعال شد. سوءتفاهم بین آمریکا و روسیه باعث دامن زدن به بحران موشکی کوبا در ۱۹۶۲ شد. خط داغ به رهبران دو کشور امکان برقراری ارتباط مستقیم می دهد.

دمیتری پسکوف سخنگوی کرملین چهارشنبه (۲۰ نوامبر) به خبرگزاری «تاس» گفت «ما خط امن ویژه ارتباطی بین روسای جمهوری روسیه و آمریکا داریم که حتی می تواند به شکل ویدئو کنفرانس باشد».
پسکوف در پاسخ به این سوال که آیا «خط داغ» در وقت کنونی فعال شده یا خیر گفت «خیر».

دیپلمات های روس می گویند بحران کنونی بین مسکو و واشنگتن به بحران موشکی کوبا شباهت دارد که دو کشور را تا آستانه جنگ هسته ای عمدی در دوران جنگ سرد پیش برد. غرب به اشتباه تصور می کند روسیه از موضع خود درباره اوکراین کوتاه خواهد آمد.

کرملین گفت روسیه اسلحه هسته ای را ابزار بازدارندگی می داند و تغییر دکترین هسته ای روسیه پیام روشنی به دشمنان احتمالی هستند که اگر به روسیه حمله کنند حتما پاسخ آن را دریافت خواهند کرد.

پسکوف افزود غرب در نظر دارد شکست استراتژیک به روسیه وارد کند آنهم با اجازه به کی یف برای حمله به عمق خاک روسیه با تسلیحات آمریکایی.

او خاطر نشان کرد «بی تردید اوکراین ابزاری در دست آنها برای رسیدن به مقاصدشان خواهد بود».