​کشتار در دو مسجد در نیوزلند؛ همصدایی جهانیان علیه نفرت پراکنی

ده ها کشته و زخمی از جمله شهروندان عرب و عامل حمله شهروند استرالیایی تروریست راست افراطی

​کشتار در دو مسجد در نیوزلند؛ همصدایی جهانیان علیه نفرت پراکنی
TT

​کشتار در دو مسجد در نیوزلند؛ همصدایی جهانیان علیه نفرت پراکنی

​کشتار در دو مسجد در نیوزلند؛ همصدایی جهانیان علیه نفرت پراکنی

کشتار در دو مسجد در شهر کرایست چرچ نیوزلند با اقامه نماز جمعه همراه شد. این حمله که توسط یک عامل تروریستی راستگرای استرالیایی انجام شد دستکم ۴۹ کشته و ۴۸ زخمی از جمله چندین شهروند عرب بر جای گذاشت. حمله به دو مسجد نیوزلند جهانیان را علیه نفرت پراکنی همصدا کرد.
عامل حمله تروریستی که فرد مسلح بوده به شکل زنده ویدیویی از حمله به مسجد شهر کرایست چرچ منتشر کرد که بی شباهت به تصاویر کشتار در بازی های ویدیویی نیست. او همچنین با انتشار بیانیه ای با انتقاد از مهاجران به عنوان مهاجم یاد کرد.
جاسیندا آردرن نخست وزیر نیوزلند گفت تهدید امنیتی در نیوزلند از پایین ترین به بالاترین سطح اعلام شد. او همچنین از بازداشت چهار عامل حمله تروریستی از جمله یک زن خبر داد. آنها دارای دیدگاه های افراطی بوده اما در فهرست افراد تحت پیگرد قرار ندارند. او افزود « اینکه این حادثه یک حمله تروریستی بوده کاملا آشکار است وامروز یکی از سیاه ترین روزها در کشور است». 
پلیس گفت که سه نفر در این ارتباط بازداشت شده و یک مرد استرالیایی بیست و چند ساله به اتهام قتل بازداشت شد که امروز به دادگاه می رود. رسانه های سعودی گفتند که یک شهروند این کشور هم در میان کشته شدگان این کشتار است.
سفیر فلسطین در استرالیا و نیوزلند به اطلاعات اولیه در خصوص کشته و زخمی شدن چندین شهروند فلسطینی در حمله به دو مسجد اشاره کرد.
اسکات موریسون نخست وزیر استرالیا گفت یکی از مظنونان تیراندازی در دو مسجد در استرالیا به دنیا آمده و در بازداشت است. موریسون در نشست خبری در سیدنی گفت «این فرد اکنون در بازداشت به سر می برد و به بنده ابلاغ شد که یک شهروند استرالیایی است».
واکنش های خشمناک به کشتار در نیوزلند ادامه داشت. ملک سلمان بن عبد العزیز در پیام تسلیت به پاتسی ردی فرماندار نیوزلند بر «همبستگی سعودی با نیوزلند در این حمله تروریستی تاکید کرد. حمله ای که همه ادیان و قراردادهای بین المللی آن را محکوم می کنند».
شاهزاده محمد بن سلمان بن عبد العزیز ولیعهد و معاون رییس شورای وزیران و وزیر دفاع سعودی در پیام تسلیت به فرماندار نیوزلند این حمله وحشیانه را محکوم کرد و گفت « همه ادیان و قراردادهای بین المللی آن را محکوم می کنند».
سعودی از برخی کشورها خواست تا قوانینی برای جلوگیری از مسلمان ستیزی وضع کنند.
دونالد ترامپ رییس جمهور آمریکا هم در توییتی این حمله را محکوم کرده و نوشت «تسلیت ما را پذیرا باشید با بهترین آرزوها برای مردم نیوزلند به دنبال کشتار وحشیانه در دو مسجد. ۴۹ نفر از مردم بیگناه در این حمله کشته و بسیاری نیز زخمی شدند».
پاپ فرانسیس رهبر کاتولیک های جهان هم «همبستگی صادقانه» خود را با مردم نیوزلند به ویژه مسلمانان بعد از دو حمله به مسجد اعلام کرد. پترو بارولین وزیر امور خارجه واتیکان در پیام تسلیت گفت «پاپ فرانسیس با اندوه فراوان خبر کشته و زخمی شدن مردم به دنبال اقدام خشونت بار را دنبال کرد».
الیزابت دوم ملکه انگلیس هم در پیام تسلیت به بازماندگان کشتار ابراز ناراحتی کرد.
آنگلا مرکل صدر اعظم آلمان به بازماندگان حمله تروریستی تسلیت گفت.



سفیر ایران در سعودی: ریاض نقش مؤثری در جلوگیری از تنش ایفا کرد

عنایتی تأکید کرد آنچه در روابط با پادشاهی عربی سعودی در طول دو سال محقق شد، برابر با تلاش چندین ساله است (عکس از ترکی العقیلی)
عنایتی تأکید کرد آنچه در روابط با پادشاهی عربی سعودی در طول دو سال محقق شد، برابر با تلاش چندین ساله است (عکس از ترکی العقیلی)
TT

سفیر ایران در سعودی: ریاض نقش مؤثری در جلوگیری از تنش ایفا کرد

عنایتی تأکید کرد آنچه در روابط با پادشاهی عربی سعودی در طول دو سال محقق شد، برابر با تلاش چندین ساله است (عکس از ترکی العقیلی)
عنایتی تأکید کرد آنچه در روابط با پادشاهی عربی سعودی در طول دو سال محقق شد، برابر با تلاش چندین ساله است (عکس از ترکی العقیلی)

در پنجم سپتامبر ۲۰۲۳، دکتر علیرضا عنایتی وارد فرودگاه بین‌المللی ملک خالد در ریاض شد تا مأموریت خود را به عنوان سفیر ایران در پادشاهی عربی سعودی آغاز کند. این اتفاق پس از امضای توافق ازسرگیری روابط دیپلماتیک در دهم مارس همان سال با میانجی‌گری چین و پس از قطع روابطی نزدیک به هفت سال رخ داد.

با گذشت نزدیک به دو سال از بازسازی روابط دیپلماتیک میان ریاض و تهران، سفیر عنایتی در گفت‌وگو با «الشرق الأوسط» بیان کرد آنچه در این مدت محقق شده معادل «دستاوردهای چندین سال» است و این را ناشی از «استحکام و ماهیت روابط» میان دو کشور دانست.

دیپلمات ایرانی موضع پادشاهی عربی سعودی در قبال حملات اخیر رژیم اسرائیل به ایران را «قابل‌تقدیر» توصیف کرد و گفت ریاض نقش فعالی در آرام‌سازی اوضاع و اعمال فشار برای جلوگیری از تنش ایفا کرده است. او افزود: «از هرگونه نقشی از سوی برادران‌مان در پادشاهی، به‌ویژه شاهزاده محمد که همواره همراه ما بوده، استقبال می‌کنیم.»

عنایتی سابقه طولانی فعالیت در پادشاهی عربی سعودی دارد. او کار خود را از سال ۱۹۹۰ به عنوان کنسول ایران در جده آغاز کرد و در اوایل دهه ۲۰۰۰ به عنوان کاردار در ریاض منصوب شد. او پس از بیش از دو دهه، در سال ۲۰۲۳ به‌عنوان سفیر به این کشور بازگشت و تجربه‌ای انباشته در امور منطقه‌ای با خود دارد.

حملات «آشکار» به ایران

سفیر ایران، حملات اخیر اسرائیل به ایران را «آشکار» توصیف کرد و توضیح داد که در آن زمان، تهران در حال مذاکره غیرمستقیم با ایالات متحده بود. او گفت:
«ایران نیمه‌شب، در حالی که مردم در خانه‌هایشان خواب بودند، مورد حمله قرار گرفت و عده‌ای شهید شدند. این حمله در معنای کامل آن، جنایت آشکار بود. ما با تکیه بر منشور سازمان ملل، پاسخ متقابل دادیم و به دشمن نشان دادیم که ایران آغازگر جنگ نیست اما با قدرت و پایداری از خود دفاع می‌کند.»

انسجام کشورهای منطقه

عنایتی گفت که واکنش کشورهای منطقه به حملات اسرائیل، نشان‌دهنده انسجام آشکاری بود. او اشاره کرد که نخستین تماس تلفنی وزیر امور خارجه ایران، از جانب همتای سعودی‌اش، شاهزاده فیصل بن فرحان برای محکومیت «حمله آشکار» دریافت شد و سپس بیانیه وزارت امور خارجه پادشاهی نیز منتشر شد.
او افزود: «این مواضع قابل‌تقدیر با تماس تلفنی شاهزاده محمد بن سلمان، ولیعهد و رئیس شورای وزیران، با رئیس‌جمهور پزشکیان برای محکوم‌کردن و ابراز انزجار از این حملات تکمیل شد. پس از آن، تماس رئیس‌جمهور پزشکیان با برادرش شاهزاده محمد برقرار شد و دیگر کشورهای شورای همکاری نیز مواضعی در حمایت از جمهوری اسلامی گرفتند.»

محمد بن سلمان «همیشه همراه ما بوده»

سفیر تهران از تلاش‌های اخیر پادشاهی عربی سعودی برای آرام‌سازی اوضاع و توقف حملات اسرائیلی قدردانی کرد و گفت: «این تلاش‌ها ارزشمند بود و ما از آن استقبال کردیم. ما بر نقش پادشاهی در آرام‌سازی شرایط و جلوگیری از حملات تأکید می‌کنیم، این نقش بسیار شرافتمندانه است. در گفت‌وگوها، تماس‌ها و دیدارهای دوجانبه، ایران همواره بر نقش و مواضع قابل‌تحسین پادشاهی تأکید کرده است؛ از محکوم‌کردن حملات گرفته تا تلاش برای جلوگیری از آنها. از هرگونه نقش برادران‌مان در پادشاهی، به‌ویژه شاهزاده محمد که همواره همراه ما بوده، استقبال می‌کنیم.»

۴۰۰ هزار ایرانی از پادشاهی عربی سعودی بازدید کردند

دکتر عنایتی توضیح داد که روابط پس از بازگشت، پیشرفت چشمگیری داشته است و گفت: «آنچه در طول دو سال از این روابط برداشتیم، به‌گونه‌ای است که گویی در چند سال رخ داده است. گویی روابط اصلاً قطع نشده بود و این نشان از عمق و اصالت این روابط دارد.»

او افزود: «در سال جاری، بیش از ۲۰۰ هزار زائر عمره از ایران به پادشاهی آمده‌اند و اگر تعداد حجاج را نیز بیفزاییم، تعداد بازدیدکنندگان ایرانی از پادشاهی در طول یک سال به ۴۰۰ هزار نفر می‌رسد، که این شاخص بسیار مثبتی است. همه این افراد از پادشاهی بازدید کرده و آن را از نزدیک شناخته‌اند.»

سفر خالد بن سلمان

سفیر درباره سفر وزیر دفاع پادشاهی عربی سعودی به تهران گفت: «ایران این سفر را اقدامی حاکمیتی و بسیار مهم دانست و آن را نقطه عطفی تاریخی در روابط تلقی کرد.»
او افزود: «این سفر، دیدار شاهزاده با رئیس‌جمهور پزشکیان، رهبری و رئیس ستاد کل نیروهای مسلح (که در رویدادهای اخیر جان باخت) باعث ایجاد درکی مشترک بین دو طرف شد مبنی بر اینکه ما شریک در ساختن منطقه هستیم. این برداشت در طرف ایرانی بسیار مثبت بود.»

او ادامه داد: «برنامه‌ریزی کرده‌ایم تا پیگیری‌های لازم پس از این سفر را ادامه دهیم و معتقدیم این سفر روابط ایران و پادشاهی عربی سعودی را از سطحی عادی به روابطی عمیق و بنیادین ارتقا داد.»

روابط و چشم‌اندازها

سفیر عنایتی معتقد است که روابط اقتصادی و تجاری میان دو کشور نیازمند تلاش بیشتری برای تقویت است. او گفت: «ما توافق‌نامه‌ای جامع در زمینه تجارت، اقتصاد، سرمایه‌گذاری، فرهنگ، جوانان و ورزش داریم که در توافق پکن بر آن تأکید شده است. توافق‌نامه‌ای دیگر نیز برای جلوگیری از مالیات مضاعف به صورت مقدماتی امضا شده و ما پیش‌نویس توافق‌نامه‌ای برای حمایت و تشویق سرمایه‌گذاری متقابل نیز ارائه کرده‌ایم. همچنین توافق‌نامه‌ای در زمینه حمل‌ونقل زمینی وجود دارد که می‌تواند پادشاهی، امارات و عمان را به سواحل شمالی متصل کرده و آن را به گذرگاهی به آسیای مرکزی تبدیل کند.»

در مورد نقش ایران در منطقه، دکتر علیرضا عنایتی اظهار کرد که تهران از مدلی برای امنیت منطقه‌ای حمایت می‌کند که بر توسعه، اقتصاد و فرهنگ متکی است، نه قدرت نظامی. در پاسخ به اینکه برخی نگاه‌ها، نقش ایران را عامل بی‌ثباتی می‌دانند، گفت: «ما بیگانه‌ای نیستیم که وارد منطقه شویم و نقشی را تحمیل کنیم. ما بخشی از منطقه هستیم، از فرزندان آن هستیم و در آن زندگی می‌کنیم.»

او افزود: «ما اشتراکات فرهنگی، تاریخی و دینی زیادی در منطقه داریم. اگر در برخی دیدگاه‌های سیاسی اختلافی وجود داشته باشد، این نباید به قطع رابطه بیانجامد. این اختلاف را می‌توان تنها از طریق گفت‌وگو حل کرد. هیچ راهی بهتر – بلکه جایگزینی برای آن وجود ندارد – از گفت‌وگو میان برادر با برادر، همسایه با همسایه و میان مسائل مختلف.»

او تأکید کرد: «امنیت ما یکپارچه است. نمی‌توانیم از امنیت تکه‌تکه سخن بگوییم. ما آنچه از منطقه می‌شنویم را تکرار می‌کنیم: امنیت مبتنی بر توسعه. ما از این رویکرد حمایت می‌کنیم. زمانی که از امنیت مبتنی بر تسلیحات، جنگ‌افزار، نظامی‌گری، ژئوپلیتیک و سیاست فاصله گرفته شود، می‌توان آن را با امنیت مبتنی بر توسعه، اقتصاد، تجارت، فرهنگ و مردم جایگزین کرد.»