«فشار ایران» قطر را به عقب‌نشینی از بیانیه‌های مکه وادار ساخت

سعودی، بحرین و امارات «تحریف واقعیت‌ها توسط دوحه» و ایجاد شکاف در همبستگی خلیجی را محکوم کردند

«فشار ایران» قطر را به عقب‌نشینی از بیانیه‌های مکه وادار ساخت
TT

«فشار ایران» قطر را به عقب‌نشینی از بیانیه‌های مکه وادار ساخت

«فشار ایران» قطر را به عقب‌نشینی از بیانیه‌های مکه وادار ساخت

قطر روز گذشته موضع خود دربارهٔ وحدت خلیجی و همبستگی عربی که در روزهای اخیر در طی نشست‌های مکه اعلام شده را تغییر داد و پس از سه روز از پایان این نشست‌ها موضع دیگری اتخاذ کرد.
به گزارش الشرق الاوسط، محمد بن عبدالرحمن آل ثانی وزیر خارجه قطر در سخنانی تلویزیونی که از یکی از شبکه‌های ماهواره ای وابسته به این کشور با اعلام این خبر مدعی شد «برخی از بندهای این بیانیه‌ها با سیاست خارجه قطر منطبق نیستند».
آل ثانی همچنین در نامه ای رسمی به اتحادیه کشورهای عرب اعتراض خود را نسبت به این موضوع با تأخیر اعلام کرد.
در حالی که سران کشورهای اسلامی حاضر در این نشست‌ها به ویژه ملک سلمان بن عبدالعزیز پادشاه سعودی، ضمن پشتیبانی از فلسطینی‌ها اعلام کردند صلح و ثبات با خروج اسرائیل از مناطق اشغالی سال ۱۹۶۷ حاکم خواهد شد و اظهار کردند که سازمان همکاری اسلامی تا برآورده شدن خواست‌های قانونی ملت فلسطین دست از تلاش‌های خود برنخواهد کشید، وزیر قطری مدعی شد که «این نشست‌ها نسبت به مسائل مهم و شرایط وخیم در یمن و لیبی بی‌توجه بود».
او گفت «ما امیدوار بودیم نشست‌های مکه، اساس گفت‌وگوها برای کاهش تنش با ایران باشند».
وزیر خارجه قطر همچنین گفته‌است «بیانیه دو نشست شورای همکاری خلیج و اتحادیه عرب از قبل آماده شده بود».
واکنش به این اظهارت خیلی سریع بود، جایی که عادل الجبیر وزیر مشاور دولت سعودی در امور خارجی در توییتی نوشت: «قطر امروز به دو بیانیه مخالف دخالت ایران در امور کشورهای منطقه انتقاد وارد کرده، در حالی که بیانیه نشست سران عرب بر محوری بودن مسئله فلسطین و برپایی دولت فلسطینی براساس مرزهای ۶۷ به پایتختی قدس شرقی تأکید کرده‌است. همگان می‌دانند که تحریف واقعیت‌ها توسط قطر چیز عجیبی نیست».
الجبیر افزود: «کشورهایی که صاحب اختیار و تصمیم خود هستند هنگامی که در کنفرانس‌ها و نشست‌ها حاضر می‌شوند، موافقت یا مخالفت خود را در چارچوب نشست‌ها و طبق عرف اعلام می‌کنند، نه در پایان نشست ها!».
در این میان، برخی از منابع خلیجی اعلام کردند که این موضع قطر در نتیجه «فشارهای ایران» عملیاتی شده‌است.
منابع گفته‌اند: «ریاست هیئت اعزامی قطر به مکه برعهده شیخ عبدالله بن ناصر آل ثانی نخست‌وزیر و مقام دوم در این کشور بوده‌است اما عقب‌نشینی توسط محمد بن عبدالرحمن آل ثانی معاون آن صورت گرفت».
در حالی که همگان چشم به مکه دوخته بودند تا حضور قطر در آن فرصتی برای توافق و وحدت در برابر تهدیدها و چالش‌های منطقه ای باشد، اما دوحه موضعی مطابق موضع رسمی تهران و مغایر با رویکردهای واقعی کشورهای اسلامی در پیش گرفت.
اظهارات وزیر خارجه قطر، بی درنگ با واکنش شیخ خالد بن احمد بن محمد آل خلیفه وزیر خارجه بحرین، روبرو شد. او گفت که «مخالفت قطر با بیانیه نشست شورای همکاری خلیج در مکه نشان می‌دهد که ارتباط این کشور با برادرانش بسیار ضعیف شده‌است. این درحالی است که دوحه برای نجات خود از بحران به دنبال میانجی گران است».
وزیر خارجه بحرین ادامه داد: «عدم همراهی قطر با درخواست‌های عادلانه کشورهای منطقه باعث تداوم بحران این کشور شده‌است و تداوم این بحران هیچ منفعتی برای کشورهای منطقه ندارد».
در همین رابطه، انور قرقاش وزیر مشاور دولت امارات در امور خارجی تأکید کرد: «دوستی ظریف (غیر از محمد جواد ظریف) در خصوص عقب‌نشینی قطر از موافقتش دربارهٔ بیانیه‌های نشست سران خلیجی و عرب گفته‌است که بهتر است تا فردا منتظر بمانیم شاید تماس تلفنی جدیدی با دوحه صورت بگیرد و از عقب‌نشینی خود عقب بنشیند. در شب‌نشینی‌های رمضان ممکن است خردورزی با ظرافت در هم شود».
قرقاش تأکید کرد: «این گونه به نظر می‌رسد که حضور و توافق در نشست‌ها و سپس عقب‌نشینی از آنچه دربارهٔ آن توافق شده نتیجه ضعف حاکمیت، اهداف مبهم و عدم اعتبار باشد».



گسترده‌ترین عملیات تخلیه اسرائیل در غزه طی ماه‌های اخیر؛ ترامپ به دنبال آتش‌بس است


فلسطینی‌ای در حال فریاد هنگام تشییع اعضای خانواده‌اش که در حمله هوایی اسرائیل در خان‌یونس کشته شدند، در روز یکشنبه (رویترز)
فلسطینی‌ای در حال فریاد هنگام تشییع اعضای خانواده‌اش که در حمله هوایی اسرائیل در خان‌یونس کشته شدند، در روز یکشنبه (رویترز)
TT

گسترده‌ترین عملیات تخلیه اسرائیل در غزه طی ماه‌های اخیر؛ ترامپ به دنبال آتش‌بس است


فلسطینی‌ای در حال فریاد هنگام تشییع اعضای خانواده‌اش که در حمله هوایی اسرائیل در خان‌یونس کشته شدند، در روز یکشنبه (رویترز)
فلسطینی‌ای در حال فریاد هنگام تشییع اعضای خانواده‌اش که در حمله هوایی اسرائیل در خان‌یونس کشته شدند، در روز یکشنبه (رویترز)

در حالی که وضعیت جنگی در نوار غزه همچنان ادامه دارد، ارتش اسرائیل روز یکشنبه دستور به بزرگ‌ترین عملیات تخلیه طی ماه‌های اخیر داد. این تخلیه مناطق وسیعی از شهر غزه و شمال آن، به‌ویژه محله‌های الزيتون، الصبرة، التفاح و الدرج را در بر می‌گیرد. ارتش از ساکنان خواسته فوراً به منطقه المواصی در جنوب منتقل شوند.

این دستور با استفاده از شبکه‌های اجتماعی و پخش اعلامیه از طریق پهپادها اعلام شد و شامل گسترش تخلیه مناطق پیشین مانند جبالیا البلد، الزرقاء و أبو إسكندر نیز می‌شود. منابع محلی گفته‌اند بسیاری از مردم نمی‌دانند کجا باید بروند، زیرا مناطق غربی غزه نیز از آوارگان پر شده است.

فلسطینی مجروح در حمله هوایی، در بیمارستان ناصر در خان‌یونس واقع در جنوب غزه، با پیکر برادرش که در همان حمله کشته شد، وداع می‌کند (رویترز)

ارتش اسرائیل اعلام کرده قصد دارد وارد عمق شهر غزه و حتی غرب آن شود. اگرچه منطقه المواصی به‌عنوان منطقه انسانی اعلام شده، اما در آنجا هم ارتش اسرائیل حاضر است و گه‌گاه تیراندازی یا بمباران‌هایی صورت می‌گیرد.

احتمال توافق جزئی

با وجود ادامه خشونت‌ها، تلاش‌ها برای آتش‌بس ادامه دارد. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، در پیامی خواستار تلاش برای دستیابی به توافق آتش‌بس شد. منابع فلسطینی به «الشرق الأوسط» گفته‌اند که احتمال رسیدن به توافقی جزئی در چارچوب طرح پیشنهادی فرستاده آمریکایی، استیو ویتکوف، وجود دارد.

فلسطینی‌ای در کنار پیکر کودکان کشته‌شده در حمله هوایی اسرائیل به خانه‌ای در شهر غزه پیش از مراسم تشییع در روز یکشنبه (رویترز)

این منابع افزودند مقاومت فلسطینی خواستار ضمانت اجرای کامل دوره ۶۰ روزه آتش‌بس بدون نقض آن توسط اسرائیل، و توزیع آزادسازی گروگان‌ها طی روزهای آتش‌بس هستند. همچنین تأکید شده که پروتکل‌های انسانی توافق پیشین در ژانویه ۲۰۲۵ باید رعایت شود؛ موضوعی که اسرائیل در آن زمان به‌طور کامل پایبند نبود.

بن‌بست در مذاکرات و لجبازی اسرائیل

منابع نزدیک به حماس می‌گویند: «رسیدن به توافق ممکن است اگر اسرائیل به خواسته‌های منطقی پاسخ مثبت دهد». به گفته آن‌ها، حماس پیشنهادات متعددی داده، اما هر بار بنیامین نتانیاهو آن را رد کرده و مسیر مذاکرات را مختل کرده است.

منابع تأکید کردند که «حماس» مایل به دستیابی به توافق برای توقف کشتار و محاصره در غزه است، اما نمی‌پذیرد تحت عنوان توافقی «تسلیم‌شده» عمل کند. آن‌ها همچنین از دولت ترامپ خواستند فشار بیشتری بر اسرائیل وارد کند.

پیش‌بینی شده که در صورت پیشرفت گفت‌وگوها، طی روزهای آینده دور جدیدی از مذاکرات در دوحه یا قاهره با حضور هیأت‌های حماس، اسرائیل، میانجی‌ها و نماینده آمریکا برگزار شود.

ترور ابوعمر السوری

در تحولی مرتبط، ارتش اسرائیل جمعه‌شب موفق به ترور «حکم العیسی» معروف به «أبو عمر السوری»، یکی از فرماندهان ارشد «کتائب القسام» شد. وی از نزدیکان محمد الضیف، فرمانده شهید القسام، بود. اسرائیل همچنین چندین فرمانده دیگر از حماس، جهاد اسلامی و گروه‌های مقاومت دیگر را هدف قرار داده است.

با کاهش درگیری مستقیم بین ایران و اسرائیل، تمرکز ارتش اسرائیل بار دیگر بر نوار غزه افزایش یافته و حملات زمینی، هوایی و عملیات‌های هدفمند شدت گرفته‌اند.