«فشار ایران» قطر را به عقب‌نشینی از بیانیه‌های مکه وادار ساخت

سعودی، بحرین و امارات «تحریف واقعیت‌ها توسط دوحه» و ایجاد شکاف در همبستگی خلیجی را محکوم کردند

«فشار ایران» قطر را به عقب‌نشینی از بیانیه‌های مکه وادار ساخت
TT

«فشار ایران» قطر را به عقب‌نشینی از بیانیه‌های مکه وادار ساخت

«فشار ایران» قطر را به عقب‌نشینی از بیانیه‌های مکه وادار ساخت

قطر روز گذشته موضع خود دربارهٔ وحدت خلیجی و همبستگی عربی که در روزهای اخیر در طی نشست‌های مکه اعلام شده را تغییر داد و پس از سه روز از پایان این نشست‌ها موضع دیگری اتخاذ کرد.
به گزارش الشرق الاوسط، محمد بن عبدالرحمن آل ثانی وزیر خارجه قطر در سخنانی تلویزیونی که از یکی از شبکه‌های ماهواره ای وابسته به این کشور با اعلام این خبر مدعی شد «برخی از بندهای این بیانیه‌ها با سیاست خارجه قطر منطبق نیستند».
آل ثانی همچنین در نامه ای رسمی به اتحادیه کشورهای عرب اعتراض خود را نسبت به این موضوع با تأخیر اعلام کرد.
در حالی که سران کشورهای اسلامی حاضر در این نشست‌ها به ویژه ملک سلمان بن عبدالعزیز پادشاه سعودی، ضمن پشتیبانی از فلسطینی‌ها اعلام کردند صلح و ثبات با خروج اسرائیل از مناطق اشغالی سال ۱۹۶۷ حاکم خواهد شد و اظهار کردند که سازمان همکاری اسلامی تا برآورده شدن خواست‌های قانونی ملت فلسطین دست از تلاش‌های خود برنخواهد کشید، وزیر قطری مدعی شد که «این نشست‌ها نسبت به مسائل مهم و شرایط وخیم در یمن و لیبی بی‌توجه بود».
او گفت «ما امیدوار بودیم نشست‌های مکه، اساس گفت‌وگوها برای کاهش تنش با ایران باشند».
وزیر خارجه قطر همچنین گفته‌است «بیانیه دو نشست شورای همکاری خلیج و اتحادیه عرب از قبل آماده شده بود».
واکنش به این اظهارت خیلی سریع بود، جایی که عادل الجبیر وزیر مشاور دولت سعودی در امور خارجی در توییتی نوشت: «قطر امروز به دو بیانیه مخالف دخالت ایران در امور کشورهای منطقه انتقاد وارد کرده، در حالی که بیانیه نشست سران عرب بر محوری بودن مسئله فلسطین و برپایی دولت فلسطینی براساس مرزهای ۶۷ به پایتختی قدس شرقی تأکید کرده‌است. همگان می‌دانند که تحریف واقعیت‌ها توسط قطر چیز عجیبی نیست».
الجبیر افزود: «کشورهایی که صاحب اختیار و تصمیم خود هستند هنگامی که در کنفرانس‌ها و نشست‌ها حاضر می‌شوند، موافقت یا مخالفت خود را در چارچوب نشست‌ها و طبق عرف اعلام می‌کنند، نه در پایان نشست ها!».
در این میان، برخی از منابع خلیجی اعلام کردند که این موضع قطر در نتیجه «فشارهای ایران» عملیاتی شده‌است.
منابع گفته‌اند: «ریاست هیئت اعزامی قطر به مکه برعهده شیخ عبدالله بن ناصر آل ثانی نخست‌وزیر و مقام دوم در این کشور بوده‌است اما عقب‌نشینی توسط محمد بن عبدالرحمن آل ثانی معاون آن صورت گرفت».
در حالی که همگان چشم به مکه دوخته بودند تا حضور قطر در آن فرصتی برای توافق و وحدت در برابر تهدیدها و چالش‌های منطقه ای باشد، اما دوحه موضعی مطابق موضع رسمی تهران و مغایر با رویکردهای واقعی کشورهای اسلامی در پیش گرفت.
اظهارات وزیر خارجه قطر، بی درنگ با واکنش شیخ خالد بن احمد بن محمد آل خلیفه وزیر خارجه بحرین، روبرو شد. او گفت که «مخالفت قطر با بیانیه نشست شورای همکاری خلیج در مکه نشان می‌دهد که ارتباط این کشور با برادرانش بسیار ضعیف شده‌است. این درحالی است که دوحه برای نجات خود از بحران به دنبال میانجی گران است».
وزیر خارجه بحرین ادامه داد: «عدم همراهی قطر با درخواست‌های عادلانه کشورهای منطقه باعث تداوم بحران این کشور شده‌است و تداوم این بحران هیچ منفعتی برای کشورهای منطقه ندارد».
در همین رابطه، انور قرقاش وزیر مشاور دولت امارات در امور خارجی تأکید کرد: «دوستی ظریف (غیر از محمد جواد ظریف) در خصوص عقب‌نشینی قطر از موافقتش دربارهٔ بیانیه‌های نشست سران خلیجی و عرب گفته‌است که بهتر است تا فردا منتظر بمانیم شاید تماس تلفنی جدیدی با دوحه صورت بگیرد و از عقب‌نشینی خود عقب بنشیند. در شب‌نشینی‌های رمضان ممکن است خردورزی با ظرافت در هم شود».
قرقاش تأکید کرد: «این گونه به نظر می‌رسد که حضور و توافق در نشست‌ها و سپس عقب‌نشینی از آنچه دربارهٔ آن توافق شده نتیجه ضعف حاکمیت، اهداف مبهم و عدم اعتبار باشد».



وزیر حج سعودی به «الشرق الاوسط»: هیچ تسامحی با کوتاهی در حق حجاج صورت نمی گیرد

 
دکتر توفیق الربیعه در یکی از پنل های نشست بزرگ حج در جده اوایل ماه ژوئن (واس)
دکتر توفیق الربیعه در یکی از پنل های نشست بزرگ حج در جده اوایل ماه ژوئن (واس)
TT

وزیر حج سعودی به «الشرق الاوسط»: هیچ تسامحی با کوتاهی در حق حجاج صورت نمی گیرد

 
دکتر توفیق الربیعه در یکی از پنل های نشست بزرگ حج در جده اوایل ماه ژوئن (واس)
دکتر توفیق الربیعه در یکی از پنل های نشست بزرگ حج در جده اوایل ماه ژوئن (واس)

دکتر توفیق الربیعه وزیر حج سعودی گفت سعودی خدمات با کیفیت و اقدامات بهینه برای حج در نظر می گیرد و هیچ تسامحی با کوتاهی در قبال حجاج صورت نمی گیرد. دولت سعودی سهمیه های برابر برای حجاج کشورهای دنیا در نظر گرفت و برخوردار هوشمندانه و پیشگیرانه برای اطمینان از کیفیت و تجربه خوب و بی نظیر طبق اهداف حجاج دارد.

وزیر حج سعودی در گفتگو با «الشرق الاوسط» اظهار داشت «وزارت حج خیلی زود آماده سازی برای حج امسال را آغاز کرد و سند ترتیبات اولیه را به دفاتر امور حجاج و نمایندگان کشورها ارسال کردیم و ۷۵ نشست مفصل مقدماتی داشتیم که در افزایش سطح آمادگی و هماهنگی با ارگان های مختلف سهیم بودند. این بیانگر این است که یکپارچگی و انسجام نهادها و دقت عملیاتی برای هماهنگ کردن وظایف و ابتکار عمل ها در سطح زیرساختارها و خدمات به ضیوف رحمان در حد بالا بوده است. هدف ما توانمند کردن حاجیان برای انجام مناسک راحت و بدون دردسر و فراهم سازی تجربه خوشایند و پایدار و در خور انتظارات است».

وزیر حج سعودی در حال معرفی کارت «نسک» که برای تسهیل و تنظیم ورود حجاج و کارکنان به مشاعر مقدسه تهیه شده است (واس)

شيوه های عملیاتی منصفانه

الربیعه افزود «وزارت حج کلیه قراردادها با سرویس های ارایه دهنده خدمات را از طریق پلتفرم الکترونیکی «نسک مسار» ثبت کرد و با وزارت امور خارجه برای صدور ویزا همکاری داشت به گونه ای که شیوه های عملیاتی به طور عادلانه و شفاف اجرا شوند. هدف ما این است که خدمات با کیفیت بالا و با نرخ مناسب و پایداری عملیاتی را طبق اهداف سند ۲۰۳۰ به حجاج ارایه دهیم».
او در ادامه گفت «سعودی طبق اعلام وزارت حج تا حالا میزبان بیش از ۱.۵ میلیون حاجی از کشورهای دنیا بوده که البته ورود حجاج شتاب فزاینده گرفته و اقدامات مربوط به آنها نیز پیشرفت ملموس داشته است».

افزایش رصد دیجیتال

الربیعه یاد آور شد که وزارت حج و وزارت کشور برای اجرای کارزار «نه به حج بدون مجوز» همکاری می کند و هدف این برنامه حفظ امنیت و سلامتی حاجیانی است که قانونی در حال انجام حج هستند و ممانعت از ورود متخلفین یا کسانی است که فریب کارزارهای دروغین و جعلی را خورده اند. ابزارهای رصد دیجیتال پس از توسعه کارت «نسک» گسترش و افزایش پیدا کردند. این کارت حاوی اطلاعات شخصی و سلامت و مسکن حاجیان است که کارت شناسایی اصلی برای رفت و آمد حاجیان بین حرم و مشاعر مقدسه است و درصد تخلفات را کاهش می دهد. ضمنا وزارت حج از طریق پلتفرم «نسک مسار» با شرکت های ذیربط برای افزایش نظارت و پایش تنظیم مجوزها قرارداد بسته و با ارگان های مجوزدار خدمات حجاج همکاری می کند.
بررسی زودهنگام چالش ها
وزیر حج معتقد است «اطمینان از آماده بودن زیر ساختارها و به روز رسانی خدمات حج و هماهنگی بین ارگان های ذیربط برای جلوگیری از تداخل یا دیر شدن خدمات از جمله چالش های اصلی وزارت حج بودند. بیش از ۶۲ هزار بازدید از مسکن زائران انجام شد که حدود ۶ هزار و ۳۰۰ ایراد رصد شد و این ایرادها فورا رفع گردید. این بیانگر آمادگی زودهنگام برای اطمینان از کیفیت و عدم تعلل در رفع هر گونه مشکل و کوتاهی است».

دکتر توفیق الربیعه در جریان کیفیت چادرها و تکمیل تجهیزات در مشاعر مقدسه قرار می گیرد (واس)

سهمیه عادلانه برای کشورها

الربیعه تاکید کرد که وزارت حج عدالت در توزیع سهمیه حاجیان کشورهای مختلف را رعایت کرد و در این راستا به معیارهای واقعی مثل جمعیت و گنجایش مشاعر مقدسه و حرم مکی و نیز حفظ امنیت و سلامت حاجیان و کیفیت خدمات در همه مراحل حج توجه داشت. هیچ تغییر اساسی در سهمیه کشورها نسبت به سال گذشته نداشتیم و ساز وکار سابق را پیاده کردیم تا انسجام و تعادل بین توان عملیاتی و تقاضای فزاینده برای حج برقرار شود.
افزایش پایداری زیست محیطی
وزیر حج سعودی با بیان اینکه افزایش پایداری زیست محیطی در حج «یکی از سیاست های استراتژیک سعودی است» افزود «وزارت حج با انسجام و هماهنگی با ارگان های ذیربط از جمله (کمیسیون سلطنتی شهر مکه و مشاعر مقدسه) در اجرای این هدف سهیم است و تلاش های بی سابقه ای در این رابطه انجام می دهد. ما امسال ابتکار عمل های مهمی در حوزه محیط زیست اجرا کردیم مثل سایه بان بیش از ۱۷۰ هزار متر مربعی در مشاعر مقدسه برای بهتر کردن شرایط تردد و کاهش قرار گرفتن مستقیم در نور آفتاب و کاشت ۲۰ هزار درخت برای افزایش پوشش گیاهی و کاهش دما و ایجاد مسیرهای پیاده روی راحت برای حجاج که در کاهش انتشار گازهای گلخانه ای نیز سهیم است».
الربیعه در ادامه گفت «ما ابتکار عمل های گوناگونی برای مدیریت پسماند به شیوه های مدرن و جلوگیری از کاربرد پلاستیک و افزایش استفاده از انرژی پاک تا حد امکان داشتیم که مفهوم حج پایدار را تثبیت می کند و سطح کیفیت زندگی در مکه را طبق اهداف سند ۲۰۳۰ سعودی افزایش می دهد».

بهبود تجربه زیارت حج

وزیر حج سعودی اظهار داشت «استفاده از فناوری های پیشرفته در حج امسال دستخوش تحول جدی شد و استفاده از هوش مصنوعی برای مدیریت جمعیت انبوه و تحلیل داده ها برای پیش بینی رفتارها و دخالت زودهنگام را افزایش دادیم. سامانه «نسک» همراه دیجیتال همیشگی حاجیان است که بیش از صد سرویس فعال و حدود ۳۰ سرویس جدید دارد. وزارت حج از فناوری های در حال ظهور مثل واقعیت مجازی برای آگاهی بخشی و یک تجربه پربار قبل از انجام مراسم حج استفاده کرد».
افزایش رضایت
الربیعه گفت «طبق آمارها رضایت حاجیان و زائران افزایش چشمگیر داشته است و از ۷۴ درصد در سال ۲۰۲۲ به ۷۸ درصد در ۲۰۲۳ و به ۸۱ درصد در ۲۰۲۴ و ۹۷ درصد در سال ۲۰۲۵ رسید که دلیل آن افزایش کیفیت خدمات و واکنش سریع و مراکز متنوع مثل (سرویس های مراقبتی نسک) و مرکز مشترک ۱۹۶۶ است. این مرکز به ۱۱ زبان کار می کند. این برنامه ها بیانگر پایبندی وزارت حج برای برخورداری حجاج از تجربه حج خوشایند است».

انتقال تجربیات سعودی

او درباره اینکه آیا کشورهای دیگر خواستار استفاده از تجربیات سعودی در برگزاری مناسک حج و عمره شدند گفت «بله. وزارت حج ماه ژانویه نشست و نمایشگاه حج زیر نظر خادم حرمین شریفین برگزار کرد. هیئت های صد کشور در این نشست حضور داشتند و بیش از ۶۷۰ موافقتنامه برای انتقال تجربه و بهبود کیفیت خدمات و راحتی سفر حجاج امضا شد که بیانگر نقش کلیدی سعودی در این حوزه و آمادگی این کشور برای عرضه تجربیات خود در حوزه سازماندهی و برگزاری با کشورهای جهان اسلام است».